Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 18 grudnia 2017 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi - Śródmieścia w Łodzi w sprawie z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. przeciwko (...) spółce akcyjnej z siedzibą w Ł. (obecnie (...) spółka akcyjna) z udziałem interwenienta ubocznego po stronie pozwanej – (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. o zapłatę kwoty 57 067,78 złotych, w pkt 1. oddalił powództwo, w pkt 2. zasądził od powódki na rzecz pozwanej kwotę 3 617,00 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu, w pkt 3. nakazał zwrócić na rzecz powódki ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi kwotę 4 000,00 złotych uiszczonej tytułem zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego w dniu 3 października 2017 roku, zaksięgowanej pod poz. (...), w pkt 4. oddalił wniosek interwenienta ubocznego po stronie pozwanej – (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, sygn. akt XIII GC 1607/14 (wyrok k. 438, tom III).

Apelację od powyższego wyroku złożyła powódka - (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W., zaskarżając go w całości.

Zaskarżonemu wyrokowi Skarżąca zarzuciła naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 361 § 1 k.c. poprzez bezzasadne przyjęcie, iż koszty przekroczenia mocy umownej poniesione przez powódkę w wyniku uszkodzenia gazociągu przez stronę pozwaną nie stanowią normalnego następstwa działania, z którego szkoda wynikła.

Wskazując na powyższe zarzuty Skarżąca wniosła o zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez uwzględnienie powództwa oraz zasądzenie od pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wedle norm przepisanych, za obie instancje (apelacja k. 461 – 462, tom III).

W odpowiedzi na apelację powódki interwenient uboczny po stronie pozwanej wniósł o jej oddalenie w całości, jako bezzasadnej oraz zasądzenie od powódki na rzecz interwenienta ubocznego kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych (odpowiedź na apelację k. 474 – 476, tom III).

W odpowiedzi na apelację powódki strona pozwana wniosła o nieuwzględnienie apelacji i oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów zastępstwa adwokackiego, w postępowaniu apelacyjnym według norm przepisanych (odpowiedź na apelację k. 496 – 499, tom III).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powódki, jako bezzasadna w całości podlegała oddaleniu.

Przed przystąpieniem do oceny treści środka zaskarżenia, należy zaznaczyć, że Sąd Okręgowy podziela ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji i jako trafnie i prawidłowo ocenione oraz logicznie wywiedzione ze zgromadzonego materiału dowodowego, przyjmuje za własne.

Nie ma racji Skarżąca, gdy czyni Sądowi Rejonowemu zarzut naruszenia przepisów prawa materialnego, tj. art. 361 § 1 k.c. poprzez bezzasadne przyjęcie, iż koszty przekroczenia mocy umownej, poniesione przez powódkę, w wyniku uszkodzenia gazociągu przez stronę pozwaną nie stanowią normalnego następstwa działania, z którego szkoda wynikła.

Z powołanych przez strony niespornych okoliczności i prawidłowych ustaleń Sądu Rejonowego wynika, że w dniu 3 marca 2008 roku w miejscowości J. nastąpiło przerwanie gazociągu i wyciek gazu. Sprawcą awarii był podwykonawca strony pozwanej – W. Z.. Koszty usunięcia uszkodzenia gazociągu w wysokości 765,86 złotych oraz koszty straty gazu w kwocie 3 752,49 złotych, którymi powódka obciążyła pozwaną, zostały uregulowane przez pozwaną w dniu 27 sierpnia 2009 roku (potwierdzenia przelewu k. 44 – 45).

Strona pozwana odmówiła uregulowania żądanej przez powódkę należności w kwocie 57.067,78 złotych, tj. opłaty, którą powódka została obciążona przez (...) S.A. za przekroczenie przez powódkę mocy umownej, co miało nastąpić w wyniku zaistniałej awarii w dniu 3 marca 2008 r. - uszkodzenia gazociągu przez podwykonawcę pozwanej.

W tym miejscu należy zaakcentować, że w świetle powołanych przez powódkę zapisów Taryfy dla usług przesyłania paliw gazowych, zatwierdzonej przez Prezesa URE, a mającej zastosowanie do umowy o świadczenie usług dystrybucji paliwa gazowego wiążącej powódkę z jej kontrahentem ( k.94-103), a w szczególności z zapisu pkt 4.1.8 tej Taryfy, jednoznacznie wynika, że w przypadku przekroczenia przez ZUP (zleceniodawcę usługi przesyłania) bez zgody OSP (operatora sytemu przesyłowego) wielkości mocy umownej, pobierana jest dodatkowa opłata stanowiąca iloczyn mocy maksymalnej zarejestrowanej przez układ pomiarowy ponad moc umowną, ilości godzin w okresie rozliczeniowym i trzykrotnej stawki opłaty za usługi przesyłania właściwej dla grupy taryfowej, do której ZUP jest zakwalifikowany (k.69).

W okolicznościach niniejszej sprawy nie budzi wątpliwości, że powołana dodatkowa opłata jest sankcją umowną.

W tym miejscu wskazać należy, że w ocenie Sądu Okręgowego, Sąd Rejonowy właściwie interpretując brzmienie powołanego zapisu Taryfy, podzielając w tej części stanowisko strony pozwanej, zasadnie stwierdził, że warunkiem naliczenia dodatkowej opłaty zgodnie z Taryfą jest przekroczenie mocy umownej przez powódkę bez uzyskania zgody OSP, co może dotyczyć wyłącznie sytuacji, gdy wystąpienie o taka zgodę byłoby możliwe. Wobec powołanego zapisu niewykonanie zobowiązania umownego może mieć jedynie charakter zawiniony (tj. w sytuacji, gdy zaniechano wystąpienia o stosowną zgodę) i nie dotyczy wypadku losowego, jakim jest awaria.

W realiach niniejszej sprawy niespornym jest, że nadmierny pobór (wyciek) gazu był wynikiem awarii gazociągu w dniu 3 marca 2018 roku, a więc zdarzenia, które wystąpiło nagle i spowodowało niewłaściwe działanie gazociągu. W konsekwencji przekroczenie mocy umownej, zaistniałe na skutek tej awarii, jako niezawinione przez stronę powodową, niezależnie od tego, że nie powinno stanowić podstawy do obciążenia jej dodatkową opłatą, wyliczoną na podstawie powołanej Taryfy, to przede wszystkim nie może stanowić podstawy do obciążenia strony pozwanej obowiązkiem zwrotu tej opłaty w ramach naprawienia szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym. Dochodzona przez powódkę opłata, w ocenie Sądu odwoławczego, nie pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym z uszkodzeniem gazociągu przez podwykonawcę strony pozwanej, za którego ponosi ona odpowiedzialność. Sprawca szkody odpowiada, bowiem tylko za normalne następstwa swego działania, a całość tak rozumianej szkody, wynikającej z uszkodzenia gazociągu została przez stronę pozwaną naprawiona. Zgodzić należy się ze stanowiskiem pozwanej, co do tego, że sprawca szkody w ramach normalnych następstw swojego zawinionego działania nie może ponosić odpowiedzialności za okoliczność, że dwa inne podmioty (powódka i jej kontrahent) uzgodniły w wiążącej je umowie określoną opłatę w przypadku przekroczenia przez powódkę mocy umownej. Zwłaszcza w sytuacji, gdy w umowie o świadczenie usług dystrybucji paliwa gazowego, przedstawionej przez powódkę, jak prawidłowo ustalił Sąd Rejonowy, brak było jakichkolwiek zapisów z treści, których wynikałoby, że doszło do rozszerzenia odpowiedzialności powódki za działania osób trzecich, a więc również i sprawcy szkody. Taka wynikająca z umowy dodatkowa opłata, w niniejszej sprawie opłata w kwocie 57 067,78 zł, którą została obciążona powódka, w żadnym razie automatycznie nie obciąża sprawcy szkody z tytułu czynu niedozwolonego. Nie budzi wątpliwości Sądu Okręgowego, że w okolicznościach niniejszej sprawy normalnym następstwem zaistniałej szkody były wyłącznie: niekwestionowany wyciek gazu – strata gazu o wartości 3 752,49 zł - oraz koszt usunięcia awarii (koszt robocizny, koszt pracy sprzętu, wartość materiałów, koszt transportu) w łącznej kwocie 765,86 zł, a zaistniała szkoda została przez stronę pozwaną w całości naprawiona, co czyni bezzasadnym żądanie pozwu.

Sąd Okręgowy nie dostrzegł uchybień zaskarżonego wyroku, które winny być uwzględnione w toku kontroli instancyjnej z urzędu.

W tym stanie rzeczy, wobec bezzasadności wskazanych zarzutów sformułowanych przez apelującą Sąd II instancji na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w związku z art. 391 § 1 k.p.c. zasądzając od powódki, jako strony przegrywającej to postępowanie, na rzecz pozwanej kwotę 2 700,00 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym (wynagrodzenie pełnomocnika pozwanej, będącego adwokatem, ustalono zgodnie z § 2 pkt 6 w związku z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie - Dz. U. z 2015 roku, poz. 1800 z późn. zm.).

Na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w związku z art. 99 k.p.c. i w związku z art. 391 § 1 k.p.c. oraz w związku z art. 107 zdanie 3 k.p.c. Sąd II instancji zasądził od powódki, jako strony przegrywającej apelację, na rzecz interwenienta ubocznego po stronie pozwanej kwotę 2700,00 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym (wynagrodzenia pełnomocnika interwenienta ubocznego po stronie pozwanej, będącego radcą prawnym, ustalono zgodnie z § 2 pkt 6 w związku z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych - tekst jednolity Dz. U. z 2015 roku, poz. 1804 z późn. zm).

Mariola Szczepańska Iwona Godlewska Bartosz Kaźmierak