Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 31.10.2017r

Pozwem z dnia 31 marca 2017 r. małoletnia H. S. reprezentowana przez przedstawicielkę ustawową E. P. wniosła o zasądzenie od pozwanego D. S., na swoją rzecz, alimentów w kwocie po 2500 złotych miesięcznie poczynając od 1 kwietnia 2017 r., płatnych do rąk matki małoletniej E. P. do 5-tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia płatności którejkolwiek z rat (k. 3-8,60).

W odpowiedzi na pozew, pozwany D. S. uznał powództwo do kwoty 500 zł miesięcznie, kwestionując zarówno wskazywane przez przedstawicielkę ustawową koszty utrzymania dziecka jak i wskazując na swoje ograniczone możliwości zarobkowe (k. 82-85).

Na rozprawie dnia 19 października 2017 roku, pozwany uznał powództwo do kwoty po 800 zł miesięcznie od dnia wniesienia pozwu (protokół z dnia 19 października 2017 roku – k.214).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletnia H. S. urodziła się (...) w W. , pochodzi z nieformalnego związku (...) ( odpis aktu urodzenia- k. 9). Rodzice rozstali się w lutym 2017 r., od tego czasu nie mieszkają razem (bezsporne).

Dziecko prawidłowo się rozwija, ma częste infekcje uszu, migdałków, problemy z nerkami, pozostaje pod opieką nefrologa. Małoletnia była uczulona na białko w związku z czym koniecznym jest ograniczenie produktów mlecznych w jej diecie .

Zamieszkuje z matką w mieszkaniu przy ul (...) w W. o powierzchni 40,8 m ².

Od marca 2017 r. do sierpnia 2017r. przebywała u matki przedstawicielki ustawowej poza W., nie uczęszczała wówczas do przedszkola. Matka odwiedzała małoletnią córkę w trakcie jej pobytu u babki macierzystej.

Małoletnia H. S. nie została przyjęta do publicznego żłobka, w trzech żłobkach zajęła odpowiednio miejsca 493, 253 i 600 na listach oczekujących (k. 36-39).W rezultacie przedstawicielka ustawowa dokonała wyboru przedszkola prywatnego w pobliżu swojego miejsca pracy , co pozwala jej na zaprowadzanie dziecka do przedszkola przed rozpoczęciem pracy o 8.00 , a także na szybki odbiór dziecka po zakończeniu pracy ,gdyż dojazd po pracy do miejsca zamieszkania zajmuje jej około 1,5 godziny. Ojciec dziecka nie zaangażował się w wybór placówki dla dziecka , choć był o tym informowany. Gdyby małoletnia uczęszczała do placówki na W., gdzie mieszka , przedstawicielka ustawowa musiałaby odprowadzać ją do placówki przed godz. 07:00 rano (k. 212). W rezultacie już w lipcu 2017r matka małoletniej wpłaciła kwotę 1 200 zł tytułem wpisowego do placówki ,a od 01 sierpnia 2017 roku małoletnia uczęszcza do prywatnego przedszkola, prowadzącego naukę w systemie M.. Miesięczny koszt uczęszczania dziecka do placówki wraz z wyżywieniem w sierpniu wyniósł 1679 zł , we wrześniu i październiku po 2 000 zł . W placówce dziecko otrzymuje wyżywienie w postaci śniadania, obiadu, podwieczorku i przekąski. Od listopada 2017r w związku z tym, iż dziecko ukończy 2,5 roku życia, opłata zostanie zmniejszona do kwoty 1860 zł, w tym opłata podstawowa 1460 zł i wyżywienie w kwocie 18 zł za dzień. Opłata za przedszkole ponoszona jest przez 12 miesięcy w roku , a za dni nieobecności dziecka w przedszkolu nie ponosi się kosztów wyżywienia (k.143v,171-180, 212).

Małoletnia nadal ma zakładaną pieluchę na noc, a koszt pieluch to kwota 25 zł za paczkę w której znajdują się 24 sztuki. Wyprawka dziecka do przedszkola kosztowała 300 zł, natomiast zabawki i przybory 100 zł.

Przedstawicielka ustawowa do szacunkowych miesięcznych kosztów utrzymania dziecka zaliczyła: opłaty mieszkaniowe 400 zł; produkty ż. (...)-700 zł; kosmetyki, środki czystości, pieluchy 200 zł; zabawki, książeczki, kredki, papier 150 zł; ubrania, buty 350 zł; przedszkole z wyżywieniem 2000 zł; wizyty lekarskie, badania okresowe, lekarstwa 150 zł; wakacje i ferie 250 zł miesięcznie (3000 zł rocznie). Do wskazanych kosztów nie zaliczano wydatków jednorazowych takich jak: zakup pościeli, ręczników, rowerku, fotelika samochodowego w łącznej kwocie 1000 zł (k.5-6,143).Małoletnia uczęszcza na konsultacje lekarskie w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia. Zdarza się jednak, że korzysta z wizyt prywatnych. W bieżącym roku małoletnia odbyła 4 wizyty prywatne w tym u laryngologa i urologa. Za każdą wizytę koszt wyniósł dwa razy po 180 zł u laryngologa, druga wizyta u laryngologa 130 zł, a także 60 zł wizyta u urologa. Część badań małoletniej również jest wykonywana prywatnie. Koszt badania to 50 zł. W związku z leczeniem nefrologicznym przyjmuje na stałe leki których koszt to kwota około 16 zł oraz witaminy za 25 zł. Nie przyjmuje na stałe innych leków (k.211).

Przedstawicielka ustawowa E. P. ma 35 lat, pracuje w Kancelarii Sejmu jako specjalista d.s. współpracy z mediami, zarabiając ok. 4500-5500 zł miesięcznie. Pracuje w godzinach 08:00-16:00. Nie korzysta w opiece nad dzieckiem z pomocy osób trzecich.

W 2016 r. osiągnęła 78 321,40 zł dochodu po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne (k. 51-59), w 2015 r. 85 739,46 zł (k. 43-50). Spłaca kredyt hipoteczny (na dzień 17 stycznia 2017 r., pozostało do spłaty 201 489,09 zł) w banku (...) S.A. z miesięczną ratą wynoszącą około 700 zł (k. 40-42).

Ponosi bieżące koszty utrzymania mieszkania zajmowanego wraz z dzieckiem, w tym czynsz 350 , prąd 160 zł (co 2 miesiące); (...) 65 zł, łącznie 495 zł ( k. 211) .

W wakacje 2017 spędziła wraz z córką i swoimi rodzicami tydzień nad polskim morzem , gdzie za wynajęcie domku na 4 osoby zapłacili łącznie 2100 zł (k. 212) .

Pozwany D. S. ma 31 lat, pracuje w Biurze Ochrony Rządu w W. w P. Prezydenckim, gdzie osiągał wynagrodzenie w następujących wysokościach: grudzień 2016- maja 2017 w kwocie 4 351,73 zł brutto, 3 580,40 zł netto, natomiast w maju 2017 roku 4 425,02 zł brutto, 3 639,77 zł netto. Z uwagi na zatrudnienie nie posiada możliwości podjęcia dodatkowej pracy zarobkowej (k.86 - 87).

W 2016 r. osiągnął 70 925,50 zł dochodu po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne (k.116-120), w 2015 r. 60 790,85 zł (k. 114-115). Tytułem wykonywanych operacji w 2016r przy wizycie papieża i szczytu (...) otrzymał nagrody z których każda opiewała na kwotę ponad 2 000 zł. Na poczet zakupu odzieży do pracy otrzymuje rocznie kwotę 2400 zł.

Wynajmuje od znajomych pokój w mieszkaniu w S., którego koszt wynosi 1100 zł miesięcznie (k. 88-89).Ponosi koszt telefonu i dostępu do Internetu wynosi około 130 zł miesięcznie (k. 90-96). W mieszkaniu poza nim mieszkają jeszcze 3 inne osoby, dwoje dorosłych znajomych pozwanego wraz z dzieckiem. Mieszkanie składa się z dwóch pokoi, salonu z aneksem kuchennym, łazienki, przedpokoju. Pozwany śpi w salonie.

Początkowo, w odpowiedzi na pozew z dnia 16 maja 2017 roku do własnych miesięcznych kosztów utrzymania zaliczał: 1200 zł na wyżywienie, 1000 zł kosztów utrzymania i eksploatacji samochodu, 500 zł kosztów ubrań, 200 zł środków higieny, 400 zł kosztów zajęć sportowych i kultury; 130 zł za telefon i internet, 1100 zł za wynajem mieszkania, a także 400 zł na poczet zajęć sportowych i kultury (k.84-85). Następnie na rozprawie dnia 19 października 2017 roku koszty zostały zmodyfikowane w następujący sposób: 1000 zł kosztów utrzymania samochodu; 50 zł siłownia; wyżywienie 1200 zł; 200 zł higiena i środki czystości; 300 zł odzież i obuwie; 130-140 zł abonament z internetem. W toku przesłuchania pozwany zmienił jednakże stanowisko zaliczając do kosztów własnego utrzymania następujące pozycje: 900 zł kosztów związanych z utrzymaniem samochodu, 500-700 zł na poczet wyżywienia, 150 zł higiena, 300 zł odzież i obuwie, 130-140 zł abonament z internetem, 100-200 zł na sport i rozrywkę; mieszkanie (...), podnosząc iż obecnie jego koszty są niższe gdyż wynajmuje pokój i płaci 1000 zł tytułem zabezpieczenia na dziecko. W rezultacie stwierdził, że posiada możliwość ograniczenia własnych kosztów w zakresie wyżywienia do kwoty 700 zł miesięcznie, transportu do 700 zł miesięcznie, sportu i wypoczynku do kwoty 200 zł miesięcznie. Pozwany nie widzi możliwości wynajmu pokoju w W. , gdyż chce mieszkać ze znajomymi. Z S. do W. dojeżdża kolejka, koszt miesięcznego biletu to 200 zł, ale pozwany nie korzysta z takich dojazdów gdyż w pracy musi być na godz. 5.00 rano i pełni dyżury 24 godzinne.

Jest właścicielem samochodu marki S. oraz współwłaścicielem gospodarstwa – sady, o pow. 3 ha w województwie (...) na którym posadowiony jest budynek mieszkalny zamieszkały przez jego rodzinę. Brat pozwanego zajmuje się pracą na gospodarstwie , pobiera również z tego tytułu dotacje. Pozwany nie widzi możliwości sprzedaży tej nieruchomości z uwagi na fakt, iż jest ona źródłem utrzymania jego rodziny (zeznania A. S.- k. 138-139, zeznanie pozwanego D. S. na rozprawie dnia 19 października 2017 roku – k.213 - 216).

Przed wydaniem postanowienia o zabezpieczeniu, na potrzeby dziecka przekazywał po 500-625 zł oraz okazjonalnie finansował jednorazowe wydatki kwotami do 1500 zł Aktualnie przekazuje 1000 zł miesięcznie zgodnie z postanowieniem o udzieleniu zabezpieczenia na poczet utrzymania małoletniej. (k. 10, 100-112), okazjonalnie kupował dziecku także odzież i zabawki (zeznania B. P.- k. 130-131).

W miesiącu wrześniu 2017r tytułem pracy odbył 5 24- godzinnych dyżurów, 4 po 8 godzin, resztę czasu miał wolną. Ma ustalony harmonogram pracy ,który ulega zmianom przypadku zastępstw oraz dodatkowej pracy. Za nadgodziny nie otrzymuje wynagrodzenia (protokół rozprawy z dnia 19 października 2017 roku – k. 213-216).

Pozwany ma ustalone przez Sąd kontakty z małoletnią córką 2 niedziele i 2 soboty miesiącu w co drugi weekend od 10:00 do 18:00 bez nocowania. Nie realizuje jednak w powyższym zakresie kontaktów z uwagi na rytm pracy. Nie spędza z dzieckiem wakacji , a przedstawicielka ustawowa nie jest tez skłonna powierzyć mu opieki nad dzieckiem kwestionując jego predyspozycje opiekuńczo – wychowawcze .

Powyższy stan faktyczny w został w oparciu o ustalony w oparciu o zgodne lub niezaprzeczone oświadczenia stron zawarte w pismach procesowych (art. 229 i 230 k.p.c.), zeznania świadków B. P. (k.130-131), I. F. (k.136-137), K. S.(k.132), A. S. (k.137-139) oraz zeznań stron: przedstawicielki ustawowej małoletniej E. P. (k.211-213), pozwanego D. S. (k.213-216) i w oparciu o dokumenty, a w szczególności zeznania podatkowe pozwanego i przedstawicielki ustawowej, rachunki, umowy i potwierdzenia przelewów dokumentujące koszty utrzymania stron, które nie zostały zakwestionowane przez stronę przeciwną, jak i nie wzbudziły wątpliwości Sądu. Zeznania świadków, pomimo, że są oni osobami związanymi blisko ze stronami, Sąd ocenił jako w pełni wiarygodne, zeznają oni bowiem spójnie, logicznie, nie pomijając faktów niekorzystnych dla stron z którymi są powiązani.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na częściowe uwzględnianie.

Obowiązek alimentacyjny jest jednym z podstawowych obowiązków ciążących na obojgu rodzicach względem ich wspólnego dziecka. Zgodnie z art. 133 § 1 k.r.o. rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samo, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Artykuł 128 k.r.o. stanowi, iż obowiązek alimentacyjny polega na dostarczaniu środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania. Ustalając zakres świadczeń alimentacyjnych należy kierować się dwiema przesłankami: usprawiedliwionymi potrzebami uprawnionego oraz zarobkowymi i majątkowymi możliwościami zobowiązanego (art. 135 § 1 k.r.o.). Usprawiedliwione potrzeby dziecka ustalać należy stosownie do jego wieku, rozwoju, zainteresowań oraz adekwatnie do stopy życiowej jego rodziców.

Zdaniem Sądu koszty dziecka wskazane przez przedstawicielkę ustawową są zawyżone .

Zdaniem Sądu wysokość miesięcznych wydatków na zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb dziecka ,bez kosztów przedszkola , wynosi około 1200 zł , w tym 247,50 zł - ½ kosztów mieszkania, 350 zł- wyżywienie, 100 zł – higiena łącznie z zakupem pieluch, 100 zł -zabawki, książki, przybory do przedszkola, 250 zł kosztów odzieży i obuwia, 100 zł kosztów wizyt lekarskich, badań i leków , 50 zł wypoczynek. Do w/w kosztów dziecka należy doliczyć w lipcu 2017r koszt opłaty tytułem wpisowego do placówki 1200 zł , w sierpniu 2017 roku kwotę 1679 zł , we wrześniu i październiku po 2000 zł ,a od listopada 2017 około 1860 zł, w tym opłata podstawową 1460 zł i wyżywienie w kwocie 18 zł za dzień.

Jako koszty utrzymania mieszkania, których połowa zalicza się do wydatków na utrzymanie małoletniej Sąd zaliczył opłaty wnoszone do wspólnoty mieszkaniowej (238,72 zł), opłaty za energię elektryczną (139,69 zł), telewizję (65,01 zł). Nie sposób uwzględnić natomiast kosztów ubezpieczenia mieszkania, a tym bardziej ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej w życiu prywatnym, albowiem są to koszty ponoszone przez właściciela nieruchomości niezależnie od liczby osób tam zamieszkujących i nie służą bezpośrednio zaspokojeniu potrzeb dziecka.

Wydatek na prywatne przedszkole jest zasadny, biorąc pod uwagę brak miejsc w przedszkolach publicznych oraz konieczność opieki nad dzieckiem, w sytuacji gdy oboje rodzice pracują. Matka małoletniej pracuje, nie korzysta z pomocy osób trzecich w opiece nad dzieckiem, a sam pozwany nie bierze aktywnego udziału w życiu dziecka . Owszem, Sąd nie neguje, iż w W. znajdują się placówki opiekuńcze , w których koszt pobytu jest niższy , jednakże powyższy koszt uznano za zasadny w pierwszej kolejności z uwagi na fakt, iż placówka znajduje się w pobliżu miejsca pracy matki dziecka, co w znaczącym wymiarze ułatwia matce doprowadzanie dziecka do placówki i szybki odbiór dziecka po pracy , a dodatkowo ma istotne znaczenie w nagłych sytuacjach jak np. choroba dziecka. Należy zauważyć, iż wyłącznie na przedstawicielce ustawowej spoczywa obowiązek doprowadzenia i odbioru dziecka z placówki , a sam pozwany nie wykazał zainteresowania i aktywności co do wyboru miejsca dla dziecka.

Sąd zweryfikował do kwoty 350 zł wydatki na wyżywienie dziecka, co odpowiada typowym kosztom wyżywienia dziecka w tym wieku. W ocenie Sądu brak jest podstaw do przyjęcia kwoty wyższej, albowiem dziecko nie wymaga diety droższej niż przeciętna, alergia na mleko krowie utrudnia oczywiście zapewnienie dziecku wyżywiania, nie zwiększa jednak jego kosztu, a ponadto dziecko uczęszcza do placówki edukacyjnej, w której w czasie pobytu otrzymuje pełne wyżywienie.

Wskazane wydatki higienę i zabawki, książki, przybory do przedszkola uznano do wysokości po 100 zł miesięcznie, uznając iż powyższe wydatki są adekwatne do potrzeb i wieku dziecka .

Wydatki na leczenie Sąd zweryfikował do kwoty 100 zł miesięcznie. Jak zostało wykazane małoletnia przyjmuje leki w łącznej kwocie około 50 zł. Natomiast w ocenie Sądu pozostała kwota 50 zł na poczet sporadycznie realizowanych wizyt prywatnych i dodatkowych leków stanowi wystarczającą kwotę na zaspokojenie potrzeb małoletniej pod tym względem, gdyż przede wszystkim małoletnia może korzystać z opieki w ramach NFZ.

Podobnie, jeśli chodzi o koszt ubrań i obuwia należało przyjąć kwotę 250 zł, typową w przypadku dziecka w tym wieku, kiedy ze względu na szybki wzrost niezasadne jest nabywanie produktów jakości przekraczającej średnią.

Sąd za częściowo zasadną uznał również wskazywaną wysokość wydatków na wakacje i ferie zimowe, przyjmując kwotę 50zł miesięcznie. Zauważyć bowiem należy, że dziecko w wieku poniżej 3 lat korzysta ze zniżek , a małoletnia dotychczas spędzała wakacje wyłącznie z matką i jej rodziną .

Sytuacja majątkowa przedstawicielki ustawowej E. P. nie budzi wątpliwości. Matka małoletniej powódki osiąga miesięczny dochód w wysokości 4500-5000 zł miesięcznie, posiada zobowiązanie kredytowe, które spłaca w miesięcznej racie 700 zł.

Odnośnie pozwanego stwierdzić należy, że jego możliwości zarobkowe są zbliżone do osiąganego przez niego wynagrodzenia, ze względu na wykonywany zawód nie może on bowiem podejmować się dodatkowych prac. Pozwany jest właścicielem nieruchomości rolnej, z której nie czerpie żadnych pożytków , oddał ją

bowiem do korzystania bratu , który pracuje na tej nieruchomości i czerpie z tego tytułu dochód.

Pozwany jako ojciec małoletniego dziecka winien brać pod uwagę, iż spoczywa na nim ciężar partycypowania w jego kosztach, co może się wiązać z koniecznością zaspokojenia własnych potrzeb pozwanego na niższym niż oczekiwanym przez niego poziomie . Pozwany jest zobowiązany dzielić się z dzieckiem własnym dochodem, a potrzeby dziecka nie mogą być zaspokajane na niższym poziomie niż pozwanego Tymczasem pozwany przy osiąganych przez niego dochodach na potrzeby małoletniej chciał przeznaczać kwotę 500 zł miesięcznie , ostatecznie na ostatniej rozprawie uznając do wysokości 800 zł miesięcznie , argumentując to koniecznością zaspokojenia własnych potrzeb . Pozwany bez uszczerbku dla własnych potrzeb może poczynić oszczędności ,które pozwolą mu partycypować w wyższej kwocie na potrzeby małoletniej . W szczególności może ograniczyć koszty związane z wynajmem pokoju i dojazdami do pracy , wynajmując pokój w W., dzięki czemu nie będzie ponosił wysokich kosztów dojazdu . Zdaniem Sądu łączna kwota wynajmu pokoju w W. i dojazdów do pracy nawet samochodem zostanie wówczas ograniczona do kwoty 1200 zł miesięcznie . Dodatkowo wystarczająca na wyżywienie dla dorosłego mężczyzny prowadzącego jednoosobowe gospodarstwo jest kwota 600 zł miesięcznie, a koszt środków higieny pozwanego pokryje kwota 100 zł, ubrań przy pracy w formacji umundurowanej 300 zł, rozrywki i telefonu 150 zł. Reasumując, w ocenie Sądu, uzasadnione miesięczne koszty utrzymania pozwanego przy racjonalnych wydatkach wynoszą w granicach 2300 zł.

Biorąc pod uwagę powyższe należy uznać, iż możliwości pozwanego są wystarczające by łożył on na zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb małoletniej H. S. alimenty w kwocie po 800 zł miesięcznie poczynając od dnia 01 kwietnia 2017 roku do 30 czerwca 2017 roku, a następnie od 1 lipca 2017r kwotę po 1300 zł miesięcznie. Ustalając alimenty Sąd miał na uwadze koszty dziecka w w/w okresach oraz uznanie przez pozwanego kwoty 800 zł tytułem alimentów. Ponieważ od 01 lipca 2017 zwiększeniu uległy koszty utrzymania dziecka w związku z wpłatą przez przedstawicielkę ustawową wpisowego do placówki, a następnie w kolejnych miesiącach opłatami za placówkę , Sąd uznał, iż zasadnym jest obciążenie pozwanego poczynając od 1 lipca 2017r kosztami utrzymania dziecka w wysokości 1300 zł miesięcznie, w pozostałym zakresie oddalając powództwo. Zdaniem Sądu, zważywszy na dochody pozwanego i konieczność zaspokojenia także jego podstawowych potrzeb, kwota ta jest górną granicą możliwości udziału pozwanego w partycypacji w finansowym zaspokojeniu potrzeb dziecka . W pozostałym zakresie potrzeby dziecka zaspokoi przedstawicielka ustawowa , której dochody są wyższe niż pozwanego .

Z uwagi na rozstrzygniecie należało wzajemnie znieść koszty zastępstwa procesowego na podstawie art. 100 k.p.c. Ponadto, zgodnie z art. 113 ust. 1 u.k.s.c. należało pobrać od pozwanego kwotę 300 zł tytułem opłaty ((1300 zł- 800 zł) x 12 x 5%), a która nie została uiszczona ze względu na ustawowe zwolnienie od opłat strony powodowej wynikające z art. 96 ust. 1 pkt 2 u.k.s.c.

Zgodnie z art. 333 § 1 k.p.c., zasądzając alimenty za okres po wniesieniu powództwa, Sąd nadał wyrokowi w tym zakresie rygor natychmiastowej wykonalności.

SSR Agnieszka Albera- Biernat