Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 października 2018 roku

Sąd Rejonowy Szczecin- Centrum w Szczecinie w V Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący: SSR Joanna Kasicka

Protokolant: apl. sądowy Ewa Zubek

Przy udziale prokuratora Prokuratury Rejonowej Szczecin – Niebuszewo w Szczecinie Macieja Długołęckiego

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21.12.2017 r., 7.05.2018 r., 1.08.2018 r., 15.10.2018 r., 29.10.2018 r.

sprawy:

M. H. (1)

syna R. i T. z domu K.

urodzonego (...) w S.

oskarżonego o to, że:

1. W dniu 6 sierpnia 2015r , w S. , działając w celu udaremnienia wykonania nakazu zapłaty Sądu Rejonowego Szczecin - Centrum w Szczecinie z dnia 26 czerwca 2015r , sygn, akt XI GNc 1222/15 , na podstawie którego zobowiązany był do zapłaty na rzecz A. Z. kwoty 7.995 zł wraz z odsetkami , zawarł w formie aktu notarialnego , Rep. (...) z synem M. H. (2) umowę darowizny , na podstawie której darował wyżej wymienionemu następujące nieruchomości :

- lokal niemieszkalny nr (...) A w budynku nr (...) , położony przy ul. (...) w S., dla którego Sąd Rejonowy Szczecin P. i. Z. w S. X Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą Kw nr (...) ,

- lokal niemieszkalny nr (...) w budynku nr (...) przy ul. (...) w S. , dla którego Sąd Rejonowy Szczecin P. i. Z. w S. X Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą Kw nr (...) ,

- działkę nr (...) wraz z zabudowaniami położoną w miejscowości D. , gmina P. , powiat (...) , dla której Sąd Rejonowy w (...)V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą Kw nr (...) oraz rzecz ruchomą w postaci samochodu marki T. (...) o nr rej. (...) M , działając tym samym na szkodę A. Z.

tj. o przestępstwo z art. 300 § 2 kk ,

2. W dniu 30 marca 2016r , w S. , działając w celu udaremnienia wykonania nakazu zapłaty Sądu Rejonowego Szczecin - Centrum w Szczecinie z dnia 26 czerwca 2015r , sygn, akt XI GNc 1222/15 , na podstawie którego zobowiązany był do zapłaty na rzecz A. Z. kwoty 7.995 zł wraz z odsetkami , zawarł w formie aktu notarialnego , Rep. A (...) synem M. H. (2) umowę darowizny , na podstawie której darował wyżej wymienionemu nieruchomość w postaci niezabudowanej działki nr (...) położonej w B. , gmina K. , powiat (...) , dla której Sąd Rejonowy Szczecin P. i Z. w S. XI Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych w P. prowadzi księgę wieczystą Kw nr (...) , działając tym samym na szkodę A. Z. ,

tj. o przestępstwo z art. 300 § 2 kk.

I.  M. H. (1) uznaje za winnego popełnienia czynu zarzucanego mu w punkcie 1 i za przestępstwo to, na podstawie art.300§2 kk, wymierza oskarżonemu karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności

II.  M. H. (1) uznaje za winnego czynu zarzucanego mu w punkcie 2 i za przestępstwo to, na podstawie art.300§2 kk, wymierza oskarżonemu karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności

III.  na podstawie art.85 i art.86§1 kk łączy orzeczone wobec M. H. (1) kary pozbawienia wolności i wymierza oskarżonemu karę łączną 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności

IV.  na podstawie art. 69§ 1 i 2 kk i art. 70§1 kk wykonanie kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres 2 (dwóch) lata próby.

V.  na podstawie art. 72§1 pkt 1 kk zobowiązuje oskarżonego do informowania sądu o przebiegu okresu próby.

VI.  na podstawie art. 627 kpk i art.2 ust.1 pkt 3 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe, w tym 180 (sto osiemdziesiąt) złotych opłaty.

VII.  zasądza od M. H. (1) na rzecz A. Z. kwotę 1047,96 zł. (jednego tysiąca czterdziestu siedmiu złotych i dziewięćdziesięciu sześciu groszy) brutto, tytułem zwrotu kosztów ustanowienia pełnomocnika.

Sygn. akt V K 728/17

UZASADNIENIE

M. H. (1) był dłużnikiem A. Z.. Zobowiązanie opiewało na kwotę 7 995 zł należności głównej wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 16 sierpnia 2013 roku. Wobec nieuregulowania należności A. Z. wystąpił do sądu z roszczeniem o zapłatę przeciwko M. H. (1).

Nakazem zapłaty z dnia 26 czerwca 2015 roku Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie Wydział XI Gospodarczy w sprawie o sygn. akt XI GNc 1222/15, nakazał M. H. (1), aby zapłacił na rzecz A. Z. kwotę 7 995,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 16 sierpnia 2013 roku i kosztami postepowania w kwocie 1 292 zł. Postanowieniem z dnia 28 grudnia 2015 roku Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie nadał klauzulę wykonalności prawomocnemu, wyżej wskazanemu, nakazowi zapłaty.

Dowód:

- zawiadomienie k. 1-6,

- kserokopia odpisu nakazu zapłaty k. 8, 304-304v,

- kserokopie akt sprawy prowadzonej przez Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie Wydział XI Gospodarczy w sprawie o sygn. akt XI GNc 1222/15 k. 60-83,

- zeznania świadka A. Z. k. 54, 134, 349-351,

- zeznania świadka K. G. k. 236, 351.

M. H. (1) pomimo uprawomocnienia się nakazu zapłaty i upływu terminu zapłaty, nie uregulował należności. Nie odbierał telefonów od A. Z., nie odpowiadał na wiadomości mailowe.

Dowód:

- zeznania świadka A. Z. k. 54, 134, 349-351.

W dniu 6 sierpnia 2015 roku w Kancelarii Notarialnej w S. M. H. (1) zawarł ze swoim synem M. H. (2) umowę darowizny w formie aktu notarialnego Rep. A nr (...), na podstawie której darował synowi:

- nieruchomość gruntową położoną w D. (gmina P., powiat (...)), dla której Sąd (...) prowadzi księgę wieczystą o nr KW (...);

- lokal stanowiący odrębną nieruchomość położony w S. przy ul. (...) lok. (...), dla którego Sąd (...) prowadzi księgę wieczystą o nr KW (...);

- lokal stanowiący odrębną nieruchomość położony w S. przy ul. (...) lok. U1, dla którego Sąd (...) prowadzi księgę wieczystą o nr KW (...);

- nieruchomość gruntową położoną w B. (gmina K., powiat (...)), dla której Sąd (...) z siedzibą w P. prowadzi księgę wieczystą o nr KW (...).

W dniu 14 września 2015 roku M. H. (1) na podstawie umowy darowizny darował pojazd marki T. (...) o numerze rejestracyjnym (...) na rzecz M. H. (2) i R. H. (1).

Dowód:

- zawiadomienie k. 1-6,

- wydruki Ksiąg Wiczystych k. 10-51, 203-204,

- kserokopie aktów notarialnych k. 86-89, 164-172, 174-191,

- pismo Urzędu Miasta S. k. 157,

- pismo z Wydziału Ksiąg Wieczystych k. 163, 173-173v, 194-202,

- wykaz ksiąg wieczystych k. 307,

- zeznania świadka R. H. (1) k.145,

- zeznania świadka M. H. (2) k. 153-154, 410-411.

W dniu 13 stycznia 2016 roku A. Z. złożył do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym - P. i Zachód w S. R. W. wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego, na podstawie tytułu wykonawczego w postaci nakazu zapłaty z dnia 26 czerwca 2015 roku, wydanego przez Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie Wydział XI Gospodarczy w sprawie o sygn. akt XI GNc 1222/15.

M. H. (1) ustalił z komornikiem sądowym, że zadłużenie będzie spłacał ratami, po 500 zł co dwa tygodnie. Po zapłaceniu pięciu takich rat zaprzestał ich spłacania, podając, że nie ma na to środków finansowych.

Dowód:

- dokumenty zgromadzone w aktach postępowanie egzekucyjnego k. 91-127, 305-306, 308, 314-318,

- zeznania świadka A. Z. k. 54, 134, 349-351,

- zeznania świadka R. W. k. 129, 351-353.

W dniu 30 marca 2016 roku w Kancelarii Notarialnej w S. M. H. (1) zawarł ze swoim synem M. H. (2) umowę darowizny w formie aktu notarialnego Rep. A nr (...), na podstawie której darował synowi nieruchomość stanowiącą niezabudowaną działkę numer (...) o powierzchni 0,1217 ha, położoną w B. (gmina K., powiat (...)), dla której Sąd (...) w P. prowadzi księgę o nr KW (...).

Dowód:

- zawiadomienie k. 1-6,

- wydruki Ksiąg Wiczystych k. 10-51, 203-204,

- kserokopie aktów notarialnych k. 86-89, 164-172, 174-191,

- pismo z Wydziału Ksiąg Wieczystych k. 163, 173-173v, 194-202,

- zeznania świadka M. H. (2) k. 153-154.

Postanowieniem z dnia 28 czerwca 2016 roku komornik sądowy umorzył postępowanie w sprawie wobec bezskuteczności egzekucji. Postępowanie egzekucyjne okazało się bezskuteczne, ponieważ nie ujawniono żadnego majątku dłużnika M. H. (1). Dodatkowo ustalono, że M. H. (1) nadal prowadzi działalność gospodarczą, przy czym lokal i sprzęt wynajmuje od syna M. H. (2).

Dowód:

- zawiadomienie k. 1-6,

- kserokopia odpisu postanowienia k. 9-9v,

- dokumenty zgromadzone w aktach postępowanie egzekucyjnego k. 91-127, 305-306, 308, 314-318,

- pismo Zakładu Ubezpieczeń Społecznych k. 239,

- pismo Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w S. k. 218,

- pismo Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego w S. k. 250,

- zeznania świadka R. W. k. 129, 351-353.

W dniu 1 października 2018 roku M. H. (1) wpłacił na rzecz A. Z. kwotę 9 000 zł na pokrycie należności głównej i odsetek wynikających z nakazu zapłaty z dnia 26 czerwca 2015 roku, wydanego przez Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie Wydział XI Gospodarczy w sprawie o sygn. akt XI GNc 1222/15. Wpłacona kwota w pełni zaspokoiła roszczenia wierzyciela, dlatego A. Z. złożył w postępowaniu egzekucyjnym wniosek o umorzenie postępowania egzekucyjnego.

Dowód:

- dowód wpłaty k. 416,

- pismo A. Z. k. 418-419.

M. H. (1) był poprzednio jednokrotnie karany.

Dowód:

- informacja o osobie z Krajowego Rejestru Karnego k. 247-248,

- odpis wyroku k. 249, 271-271v.

M. H. (1) ma 53 lata. Ma dwójkę dorosłych dzieci, w tym jedno na utrzymaniu, na rzecz którego uiszcza alimenty w wysokości 1 000 zł miesięcznie. Posiada wykształcenie wyższe. Obecnie pomaga synowi w prowadzeniu działalności gospodarczej. Otrzymuje dochód w wysokości ok. 2 000 zł miesięcznie. Nie posiada większego majątku.

Dowód:

- dane osobopoznawcze k. 280-280v

W postępowaniu przygotowawczym M. H. (1) nie przyznał się do winy i odmówił składania wyjaśnień i odpowiedzi na pytania.

W postępowaniu sądowym nie złożył żadnych oświadczeń. Rozprawa była prowadzona pod jego nieobecność.

/wyjaśnienia oskarżonego k. 281/

Stan faktyczny sąd ustalił zgodnie z art. 424 § 1 pkt 1 kpk na podstawie dowodu z dokumentów, zeznań świadków A. Z., R. W., K. G., które sąd uznał za wiarygodne w całości oraz częściowo na podstawie zeznań R. H. (1) i M. H. (2).

Sąd odmówił wiary zeznaniom świadka R. H. (2) w zakresie, w jakim wskazywał, że pojazd marki T. (...) o numerze rejestracyjnym (...) nie stanowił nigdy własności M. H. (1). Jak wynika z informacji uzyskanych z Urzędu Miasta S. (k. 157) pojazd ten od 2008 roku do 14 września 2015 roku stanowił własność M. H. (1), i dopiero we wrześniu 2015 roku został zarejestrowany na rzecz M. H. (2) i R. H. (1). Sąd uznał za niewiarygodne zeznania świadka M. H. (3) w zakresie, w jakim odnosił się do motywów M. H. (1) dotyczących dokonania darowizny majątku na rzecz syna. Podane przez niego okoliczności sprowadzające się do choroby ojca, która miała uniemożliwić mu prowadzenie działalności gospodarczej w lokalu, a także obawa o zdrowie i życie, która miała stanowić podstawę do przepisania gruntów, okazała się nieuzasadnione. Nie znalazły one bowiem żadnego odzwierciedlenia w zgromadzonym materiale dowodowym i pozostawały w sprzeczności z wnioskami, jakie wynikały z pozostałego materiału dowodowego i zasad doświadczenia życiowego. Analiza dokumentów w postaci tytułu wykonawczego, wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego oraz obu umów darowizny pozwala na przyjęcie, że do darowania majątku przez oskarżonego na rzecz syna doszło po wydaniu i uprawomocnieniu się tytułu wykonawczego, a odnośnie umowy darowizny z dnia 30 marca 2016 roku również w czasie, gdy prowadzone już było postępowanie egzekucyjne. W takich okolicznościach niemożliwe do przyjęcia, sprzeczne z zasadami doświadczenia życiowego, jest przyjęcie innej motywacji M. H. (1) jak podjęcie działania w celu udaremnienia wykonania orzeczenia sądu poprzez darowanie swojego majątku innej osobie. W sprawie brak było jakichkolwiek dowodów, które wskazywałyby, że przyczyną zachowania M. H. (1) były inne okoliczności, dlatego sąd musiał je odrzucić jako bezzasadne. Nie uległo wątpliwości sądu, co wynika z dowodów z dokumentów zgromadzonych w postępowaniu cywilnym (k. 60-83), że M. H. (1) miał świadomość tego, że jest dłużnikiem i spoczywa na nim obowiązek spełnienia świadczenia pieniężnego opisanego w nakazie zapłaty z dnia 26 czerwca 2015 roku, wydanego przez Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie Wydział XI Gospodarczy w sprawie o sygn. akt XI GNc 1222/15, a także wie o tym orzeczeniu. Działanie oskarżonego, zarówno odnośnie umowy z dnia 6 sierpnia 2015 roku jak i umowy z dnia 30 marca 2016 roku wywołało skutek w postaci udaremnienia egzekucji należności w całości.

Na podstawie ww. dowodów sąd uznał, że M. H. (1) jest winny popełnienia czynu opisanego w punkcie 1. sentencji wyroku, który wypełnia dyspozycję art. 300 § 2 kk. Dowody zgromadzone w sprawie, analiza momentu zawarcia umowy darowizny z dnia 6 sierpnia 2015 roku i świadomość istnienia orzeczenia sądowego pozwalają na przyjęcie, że M. H. (4) działał umyślnie z zamiarem bezpośrednim kierunkowym, tzn. zawierając umowę z dnia 6 sierpnia 2015 roku działał w celu udaremnienia wykonania orzeczenia i pokrzywdzenia wierzyciela.

Przy wyborze i wymiarze kary za ten czyn sąd miał na uwadze stopień winy, stopień społecznej szkodliwości czynu, konieczność spełnienia celów prewencji ogólnej i indywidualnej. Sąd ocenił stopień winy sprawcy jako wysoki. Jak już wyżej wskazano oskarżony miał świadomość tego, że ciąży na nim zobowiązanie i że zostało wydane orzeczenie sądu. Czas, w którym zawierał umowy darowizny, w kontekście momentu wydania prawomocnego nakazu zapłaty i wszczęcia postępowania egzekucyjnego również potwierdzają to, że miał świadomość bycia dłużnikiem, świadomość toczącego się postępowania i umowy darowizny zawierał posiadając pełne rozeznania co do znaczenia, celu i skutków zawianych umów. Stopień społecznej szkodliwości czynu również ocenić należało jako wysoki. Na tę ocenę składały się okoliczności wymienione w art. 115 § 2 kk. Swoim zachowaniem oskarżony godził w dobro jakim jest rzetelny i uczciwy obrót gospodarczy, w dobro pokrzywdzonego jakim jest jego interes majątkowy, ale również w dobro jakim jest powaga orzeczenia sądu. Swoim zachowaniem pozbawił pokrzywdzonego możliwości egzekwowania prawomocnego orzeczenia i pozbawił go należnych mu środków finansowych, przez co A. Z. przez pięć lat nie mógł wyegzekwować należnego mu świadczenia pieniężnego. Jak już wyżej wskazano oskarżony działał z zamiarem bezpośrednim kierunkowym. Wobec wysokiego stopnia winy i społecznej szkodliwości czynu sąd przyjął, że jedynie kara sześciu miesięcy pozbawienia wolności spełni cele prewencyjne kary.

Na podstawie tych samych dowodów sąd uznał, że M. H. (1) jest winny popełnienia czynu opisanego w punkcie 2. sentencji wyroku, który wypełnia dyspozycję art. 300 § 2 kk. Dowody zgromadzone w sprawie, analiza momentu zawarcia umowy darowizny z dnia 30 marca 2016 roku, świadomość istnienia orzeczenia sądowego i wiedza o wszczętym postępowaniu egzekucyjnym pozwalają na przyjęcie, że M. H. (4) działał umyślnie z zamiarem bezpośrednim kierunkowym, tzn. zawierając umowę z dnia 30 sierpnia 2016 roku działał w celu udaremnienia wykonania orzeczenia i pokrzywdzenia wierzyciela.

Przy wyborze i wymiarze kary za ten czyn sąd miał na uwadze stopień winy, stopień społecznej szkodliwości czynu, konieczność spełnienia celów prewencji ogólnej i indywidualnej. Stopień winy i społecznej szkodliwości czynu sąd ocenił na tej samej podstawie co w przypadku czynu 1. i ocenił je jako wysokie. Za ten czyn sąd wymierzył oskarżonemu karę 6 miesięcy pozbawienia wolności.

Na podstawie art. 85 i 86 § 1 kk sąd połączył orzeczone kary pozbawienia wolności i wymierzył oskarżonemu karę łączną dziesięciu miesięcy pozbawienia wolności

Na podstawie art. 69 § 1 i 2 i art. 70 § 1 kk wykonanie kary pozbawienia wolności sąd warunkowo zawiesił na okres dwóch lat. Orzeczona kara łączna nie przekracza roku pozbawienia wolności, a jak wynika z informacji z Krajowego Rejestru Karnego oskarżony nie był skazany na karę pozbawienia wolności. Sąd miał na uwadze to, że bezpośrednio przed wydaniem wyroku w sprawie oskarżony uregulował należność wobec A. Z. w całości. Wobec tego, że oskarżony prowadził dotychczas stabilny tryb życia, uznać należało, że warunkowe zawieszenie wykonania kary spełni cele kary, w tym zapobiegnie ponownemu popełnienie przez niego przestępstwa.

Na podstawie art. 72 § 1 pkt 1 kk sąd zobowiązał oskarżonego do informowania sądu o przebiegu okresu próby.

Sąd nie orzekał o obowiązku naprawienia szkody, ponieważ z art. 415 § 1 zd. 2 kpk wynika, że obowiązku naprawienia szkody nie orzeka się , jeżeli roszczenie wynikające z popełnienia przestępstwa stało się przedmiotem prawomocnego rozstrzygnięcia. Roszczenie odszkodowawcze, którego pismem z dnia 28 grudnia 2018 roku dochodzi A. Z. jest przedmiotem prawomocnego nakazu zapłaty z dnia 26 czerwca 2015 roku, wydanego przez Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie Wydział XI Gospodarczy w sprawie o sygn. akt XI GNc 1222/15. Powyższy fakt wyklucza możliwość orzeczenia o obowiązku naprawienia szkody zgodnie z art. 46 § 1 kk.

Na podstawie art. 627 kpk i art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych sąd zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe, w tym opłatę w kwocie 180 zł.

Sąd zasądził od oskarżonego na rzecz A. Z. kwotę 1047,96 zł brutto tytułem zwrotu kosztów ustanowienia pełnomocnika.