Sygn. akt: I Ns 29/18
Dnia 31 sierpnia 2018 r.
Sąd Rejonowy w Wąbrzeźnie I Wydział Cywilny
w składzie następującym:
Przewodniczący: |
SSR Hanna Woźniak |
Protokolant |
sekretarz sądowy Jagoda Mazur |
po rozpoznaniu w dniu 16 marca 2018 r. w Wąbrzeźnie na rozprawie
sprawy z wniosku Spółdzielni Mieszkaniowej (...)
z udziałem S. K., T. K. (1), K. K. (1), T. K. (2), A. K. (1), E. F., M. M., M. H., K. K. (2)
o stwierdzenie nabycia spadku po P. K.
postanawia:
1. oddalić wnioski małol. O. K. działającego przez ojca S. K. oraz małol. N. F. działającej przez matkę E. F. o zatwierdzenie uchylenia się od skutków niezłożenia w terminie oświadczenia o odrzuceniu spadku po P. K.,
2. stwierdzić, że spadek po P. K. synu C. i U. z domu S. zmarłym dnia 01 kwietnia 2014 roku w W., ostatnio zwykle przebywającym w W., na podstawie ustawy nabyli wprost: jego żona T. K. (3) z domu K. do ¼ (jednej czwartej) części oraz dzieci jego i T.: M. M., M. H., K. K. (2), T. K. (1) i K. K. (1) po 3/28 (trzy dwudzieste ósme) części, jak również z dobrodziejstwem inwentarza jego wnuki: O. K. syn S. i M. i N. F. córka S. i E. po 3/28 (trzy dwudzieste ósme) części,
3. ustalić, że wnioskodawca i uczestnicy ponoszą koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie.
SSR Hanna Woźniak
1.(...),
2. (...)
Sędzia: H. W.
Sygn. akt I Ns 29/18
Spółdzielnia Mieszkaniowa w W. złożyła wniosek o stwierdzenie nabycia spadku po P. K. zmarłym 01 kwietnia 2014r. w W.. Spółdzielnia wskazała, że zmarły był jej członkiem, a lokal mieszkalny do niego należący jest obciążony długiem z tytułu niepłacenia czynszu i innych należności. Brak stwierdzenia nabycia spadku po zmarłym uniemożliwia spółdzielni podjęcie dalszych kroków prawnych względem spadkowego lokalu z przynależnościami.
Na rozprawie w dniu 31 sierpnia 2018r. (k.95) przedstawiciele ustawowi O. K. i N. F. złożyli wniosek, aby w ramach niniejszego postępowania Sąd zatwierdził ich uchylenie się od skutków prawnych niezłożenia w terminie oświadczenia woli o odrzuceniu spadku po P. K..
Sąd ustalił, co następuje:
P. K. syn C. i U. z domu S. zmarł 01 kwietnia 2014r. w W., gdzie ostatnio stale przebywał. W chwili śmierci był żonaty z T. K. (3) z domu K. i z małżeństwa tego posiadał ośmioro dzieci: M. H. z domu K., M. M. z domu K., E. F. z domu K., A. K. (2) z domu K., K. K. (1), T. K. (1), K. K. (2) i S. K.. Innych dzieci po sobie nie pozostawił. Testamentu nie sporządził (dowód: odpisy aktów stanu cywilnego – k. 3 oraz k. 31-39, zapewnienie spadkowe – nagranie rozprawy z 16 marca 2018r. od 00:03:03 do 00:05:26).
Spośród dzieci spadkodawcy A. K. (2) z domu K., S. K. i E. F. z domu K. złożyli w ustawowym terminie w dniu 22 września 2014 roku oświadczenia o odrzuceniu spadku po P. K.. Osoby te oświadczyły u notariusza, że do grona spadkobierców ustawowych P. K. należą obecnie m.in. małol. N. F. i małol. O. K., a notariusz pouczył m.in. o treści art.1020 kc (dowód: wypis aktu notarialnego – k. 2-3 akt (...)).
W imieniu małoletnich N. F. i O. K. po uzyskaniu prawomocnego zezwolenia sądu rodzinnego w dniu 08 maja 2018r. ich przedstawiciele ustawowi złożyli u notariusza oświadczenia o odrzuceniu spadku po P. K. w dniu 21 czerwca 2018r. Sprawy tej nie załatwili wcześniej przez zapomnienie (dowód: wypis aktu notarialnego – k. 2-3 akt I (...), zeznania S. K. i E. F. – nagranie rozprawy z 31 sierpnia 2018r. od 00:04:36 do 00:10:43).
Sąd zważył, co następuje:
Sąd dał wiarę treści zapewnienia spadkowego z uwzględnieniem danych wynikających ze złożonych oświadczeń. Łącznie dowody te tworzą logiczną i spójną całość, a nikt w toku postępowania nie podważał ani formalnie ani merytorycznie zebranych dowodów.
Oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania (art. 1015 § 1 k.c.). Jeżeli oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku zostało złożone pod wpływem błędu lub groźby, stosuje się przepisy o wadach oświadczenia woli z następującymi zmianami: 1) uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia powinno nastąpić przed sądem; 2) spadkobierca powinien jednocześnie oświadczyć, czy i jak spadek przyjmuje, czy też go odrzuca (art. 1019 § 1 k.c.).
Spadkobierca, który pod wpływem błędu lub groźby nie złożył żadnego oświadczenia w terminie, może w powyższy sposób uchylić się od skutków prawnych niezachowania terminu (art. 1019 § 2 k.c.), przy czym powołując się na błąd może to zrobić skutecznie przed upływem roku od jego wykrycia. Oświadczenie o uchyleniu się od skutków prawnych niezłożenia w terminie z powodu błędu oświadczenia o odrzuceniu spadku oraz oświadczenie o odrzuceniu spadku powinny być złożone przed sądem, przy czym oświadczenia te mają charakter materialnoprawny.
Spośród spadkobierców P. K. jedynie A. K. (1) (obecnie K.), S. K. i E. F. złożyli skutecznie, w terminie i formie określonych prawem, oświadczenia o odrzuceniu spadku. Natomiast oświadczenia w imieniu małoletnich N. F. i O. K. przed notariuszem zostały złożone ze znacznym opóźnieniem, które w żaden sposób nie jest usprawiedliwione. Notariusz odbierający oświadczenia o odrzuceniu spadku w dniu 22 września 2014r. prawidłowo pouczył S. K. i E. F. o skutkach odrzucenia przez nich spadku. Zaniechanie z powodu zapomnienia nie jest tożsame z działaniem pod wpływem błędu lub groźby, o których mowa w art.1019§2 kc.
W sytuacji, gdy spadkodawca nie pozostawił testamentu, o kolejności powołania do dziedziczenia i wysokości udziałów przysługujących spadkobiercom decydują przepisy kodeksu cywilnego. W pierwszej kolejności art.931§1 kc powołuje do dziedziczenia dzieci spadkodawcy i jego małżonka w częściach równych, jednak część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż 1/4 całości spadku. Z kolei art.1020 kc w powiązaniu z art.931§2 kc przesądza o tym, że udział spadkobiercy, który odrzucił spadek, przypada jego dzieciom w częściach równych. Małoletni w dacie otwarcia spadku w niniejszej sprawie dziedziczą z dobrodziejstwem inwentarza, a osoby pełnoletnie dziedziczą wprost.
Z tych wszystkich względów orzeczono jak w pkt.1 i 2 postanowienia.
O kosztach Sąd orzekł zgodnie z ogólną regułą ponoszenia kosztów w postępowaniu nieprocesowym wynikającą z art.520§1 kpc.
SSR Hanna Woźniak
1. (...),
2. (...)
Sędzia: