Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 listopada 2018 r.

Sąd Rejonowy w Biskupcu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 22 listopada 2018 r. w Biskupcu

na rozprawie

sprawy z powództwa Banku (...) S. A.z siedzibą w W.

przeciwko S. W. (1)

o zapłatę

1.  Zasądza od pozwanego S. W. (1) ( PESEL (...)) na rzecz powoda Banku (...) S. A. z siedzibą w W. kwotę 6.037,36 zł ( sześć tysięcy trzydzieści siedem złotych 36/100) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 5.265,40 zł ( pięć tysięcy dwieście sześciuset pięć złotych 40/100) za okres od dnia 25 września 2018 roku do dnia zapłaty, oraz odsetkami umownymi w wysokości 10% w stosunku rocznym liczonymi od kwoty 771,96 zł ( siedemset siedemdziesiąt jeden złotych 96/100) za okres od dnia 8 maja 2018 roku do dnia zapłaty;

2.  Odstępuje od obciążenia pozwanego kosztami postępowania w niniejszej sprawie.

UZASADNIENIE

Powód Bank (...) S.A. z siedzibą w W. wniósł o zasądzenie od pozwanego S. W. (1) kwoty 6037,36 złotych. Nadto wniósł również o zasądzenie zwrotu kosztów procesu w tym zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu pozwu wskazał, iż przysługuje jemu wobec pozwanego wierzytelność pieniężna wynikająca z Umowy o Kartę Kredytową C. z dnia 2008-06-17 w wysokości:

- 771,96 zł z tytułu niespłaconej pożyczki wraz z odsetkami umownymi ustalonymi w Regulaminie Kart Kredytowych C. w wysokości 10,00% rocznie od kwoty 771,96 liczonymi za okres od dnia 2018-05-08 do dnia faktycznej zapłaty.

- 5265,40 zł z tytułu odsetek umownych za faktyczne opóźnienia w spłacie rat kredytu naliczonych zgodnie z warunkami Regulaminu Kart Kredytowych C. naliczonych łącznie za okres od dnia 2008-06-17 do dnia 2018-05-07. Istnienie wyżej wskazanej wierzytelności powoda wobec pozwanego oraz wysokość tej wierzytelności wynika wprost z W. z Ksiąg Bankowych z dnia 2018-05-08 podpisanego przez osoby upoważnione do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych powoda i opatrzonego pieczęcią Powoda. Ponadto powodowi przysługuje prawo do naliczenia odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty 5265,40 zł od dnia wniesienia powództwa do dnia zapłaty. Termin wymagalności dochodzonego pozwem roszczenia przypada na dzień 2014-02-24. Powód wskazał, iż termin przedawnienia dochodzonego pozwem roszczenia został przerwany na skutek systematycznie wpłat pozwanego uiszczanych po upływie terminu wymagalności niniejszego roszczenia. Ostatnia wpłata została uiszczona przez stronę pozwaną w dniu 22 grudnia 2017 r (pozew k. 2-3v).

Pozwany S. W. (1) uznał powództwo. W odpowiedzi na pozew przyznał, iż nie spłacił kredytu w całości, gdyż zdarzyły się sytuacji że nie wywiązał się ze spłaty kredytu w sytuacji kiedy to jego dłużnicy zalegali jemu z płatnościami. Wskazał, iż 30 czerwca 2017 r z uwagi na stan zdrowia, zmuszony został zakończyć działalność gospodarczą. Wówczas złożył wniosek o ogłoszenie upadłości jako konsument. Problemy, które wystąpiły z płatnościami, spowodowały u niego nasilenie chorób kardiologicznych. Zdiagnozowano u pozwanego nadciśnienie tętnicze i napadowe migotanie przedsionków. Przez ostatnie miesiące miał problemy z codziennym funkcjonowaniem, albowiem choroba i długotrwały stres powodowała liczne zawroty głowy. Pozwany wskazał, iż obecnie utrzymuje się ze wsparcia finansowego dorosłych dzieci. Do sierpnia 2018 r. przebywał na zasiłku dla bezrobotnych. Jego małżonka nie ma żadnych dochodów, albowiem od 20 lat nie pracowała zawodowo- zajmowała się wychowaniem dzieci, a następnie sprawowała opiekę nad chorą matką. Jednocześnie pozwany wniósł o nieobciążanie go kosztami postępowania przed sądem, gdyż nie ma środków na ich zapłatę. Na rozprawie w dniu 22 listopada 2018 r. jednocześnie dodał, iż jego zadłużenie ogólnie wynosi 400.000 złotych ( odpowiedź na pozew k. 311-312, stanowisko na rozprawie k. 321-322).

Sąd Rejonowy ustalił, co następuje:

Bank (...) z siedzibą w W. zawarł ze S. W. (1) w dniu 17 czerwca 2008 r. Umowę o Kartę Kredytową C.. Umowa zawarta została na okres 12 miesięcy. Na podstawie umowy S. W. (1) został udzielony limit Kredytu w wysokości 10.000,00 złotych.

(okoliczność bezsporna , umowa k. 7)

Z uwagi na niewywiązywanie się przez S. W. (1) z warunków zawartej z Bankiem umowy Karty Kredytowej C. z dnia 17.06. (...). Bank zobowiązał wezwaniem do zapłaty z dnia 19 marca 2018 r. do zapłaty kwoty 6025,94 złotych w terminie do dnia 26 marca 2018 r. S. W. (1) nie dokonał zapłaty ww. kwoty.

(okoliczność bezsporna, wezwanie do zapłaty k. 13)

Zgodnie z wyciągiem z ksiąg bankowym NR (...) z dnia 08 maja 2018 r roku na księgach banku figurowało zadłużenie S. W. (1) z tytułu Umowy o kartę kredytową C. z dnia 17/06/2008 r. Na dzień wystawienia dokumentu S. W. (1) miał zapłacić: kwotę 6037,36 złotych z tytułu niespłaconego kredytu w tym z należnymi odsetkami umownymi ustalonymi w regulaminie Karty Kredytowej C. w wysokości 10,00 % rocznie od kwoty 771,96 złotych naliczone odo dnia 07.05.2018 r. oraz kwotę z tytułu odsetek umownych ustaloną jako 10,00 % rocznie od kwoty 771,96 złotych od dnia 08.05.2018 r. do dnia faktycznej spłaty kredytu.

(wyciąg z ksiąg banku k. 4)

Do dnia zamknięcia rozprawy S. W. (1) nie uregulował należności dochodzonej pozwem (okoliczność bezsporna).

Sąd zważył, co następuje.

W postępowaniu cywilnym okoliczności faktyczne nie zawsze pozwalają na uzyskanie korzystnego dla pozwanego rozstrzygnięcia tj. oddalenia lub odrzucenia powództwa. Uznanie powództwa to oświadczenie pozwanego potwierdzające zasadność powództwa, w szczególności okoliczności faktyczne wskazane przez powoda.

Powyższe prowadzi do wniosku, iż pozwany, tak jak w niniejszej sprawie, poprzez złożenie oświadczenia o uznaniu powództwa, godzi się na wydanie wyroku zgodnego z żądaniem powoda.

Uznanie może dotyczyć całego powództwa, jak w niniejszej sprawie. Możliwe jest także częściowe uznanie powództwa - w zakresie niektórych żądań pozwu lub części dochodzonego roszczenia.

Art. 213§2 kodeksu postępowania cywilnego nie przewiduje określonej (szczegółowej) formy uznania powództwa. W związku z powyższym należy dojść do wniosku, iż oświadczenie woli pozwanego o uznaniu powództwa może być wyrażone w każdej formie. To prowadzi do wniosku, że forma ustana omawianego oświadczenia, wyrażona przez pozwanego na rozprawie w dniu 17 października 2017 r. była wystarczająca do swej skuteczności. W tym kontekście warto przypomnieć, iż zgodnie z art. 60 kodeksu cywilnego wola osoby dokonującej czynności prawnej (z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych) może być wyrażona przez każde zachowanie się tej osoby, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny. Prowadzi to do stwierdzenia, że pozwany może uznać powództwo ustnie na rozprawie lub poza rozprawą w formie pisma procesowego.

Co do zasady, uznanie powództwa może być dokonane w toku całego postępowania sądowego przed sądem I instancji. Stosowne oświadczenie może być złożone najwcześniej z chwilą doręczenia pozwu pozwanemu (np. w odpowiedzi na pozew). Najpóźniej może zostać przedstawione z chwilą zamknięcia rozprawy. Powyższe prowadzi do wniosku, iż nie jest dopuszczalne uznanie powództwa w postępowaniu apelacyjnym.

Zgodnie z art. 213§2 kpc. sąd (przed, którym zostało złożone stosowne oświadczenie) jest związany uznaniem powództwa. Warto jednak podkreślić, iż w sytuacji, gdy uznanie powództwa jest:

1) sprzeczne z prawem,

2) sprzeczne zasadami współżycia społecznego,

3) zmierza do obejścia prawa.

W ocenie Sądu I Instancji uznanie powództwa przez pozwanego S. W. (2) Sąd. Oświadczenie procesowe pozwanego nie było bowiem sprzeczne z prawem, zasadami współżycia społecznego i nie zmierzało do obejścia prawa, w szczególności pozwany nie złożył omawianego oświadczenie pod wpływem groźby bądź przymusu. W następstwie tego, Sąd nie znalazł podstaw do wydania postanowienie stwierdzającego bezskuteczność uznania powództwa przez pozwanego.

Choć dowodem potwierdzającym wysokość zobowiązania nie jest wyciąg z ksiąg bankowych powoda, ponieważ zgodnie z treścią art. 95 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku - Prawo bankowe (t.j. Dz.U. z 2015 roku, poz. 128 ze zm.) wyciąg taki w postępowaniu cywilnym jest dokumentem prywatnym, którego moc dowodowa jest ograniczona do stwierdzenia, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenia o wskazanej w nim treści ( art. 245 k.p.c. ). Jednakże wobec ww. oświadczenia pozwanego, Sąd oparł swoją ocenę omawianego oświadczenia na wyciągu z ksiąg rachunkowych banku jako na dowodzie, o którym mowa w art. 245 k.p.c. oraz wezwaniu do zapłaty (k. 13) i dowody te przesądzały, że oświadczenie złożone przez pozwanego było skuteczne.

Następstwem skutecznego uznania powództwa jest wydanie wyroku uwzględniającego żądania pozwu bez przeprowadzenia postępowania dowodowego. Uznanie roszczenia traktowane jest jako środek obrony pozwanego, ponieważ w sytuacji unormowanej w art. 101 umożliwi mu wygranie kosztów procesu.

W świetle okoliczności niniejszej sprawy Sąd ustalił, iż uznanie powództwa przez pozwanego nie jest czynnością sprzeczną z prawem lub zasadami współżycia społecznego, ani też czynnością zmierzającą do obejścia prawa.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 101 kpc. Artykuł 101 statuuje zasadę zawinienia, będącą wyjątkiem od reguły odpowiedzialności za wynik procesu (art. 98), łącząc jej realizację ze spełnieniem uprzednio i kumulatywnie przez stronę pozwaną wskazanych w omawianym przepisie obu przesłanek. W świetle doktryny i orzecznictwa, pozwany nie daje powodu do wytoczenia powództwa, jeżeli jego stosunek wobec roszczenia powoda, oceniony zgodnie z doświadczeniem życiowym, usprawiedliwia wniosek, że powód uzyskałby zaspokojenie swego roszczenia bez wytoczenia powództwa. Taka ocena sądu może być dokonana wyłącznie wtedy, gdy pozwany mógł określić swą postawę w stosunku do zgłaszanego roszczenia. Zob. orzeczenie SN z dnia 13 kwietnia 1961 r., IV CZ 23/61, OSNC 1962, nr 5, poz. 121; postanowienie SN z dnia 19 października 1961 r., II CZ 11/61, OSNPG 1962, nr 1–6, poz. 6; postanowienie SN z dnia 22 lutego 1968 r., I CZ 115/67, OSNC 1968, nr 11, poz. 194. Uważa się, że uznanie żądania pozwu, w sposób wyraźny i niebudzący wątpliwości, musi nastąpić przy pierwszej czynności procesowej pozwanego po doręczeniu mu odpisu pozwu. Z reguły taką czynnością jest odpowiedź na pozew lub w jej braku oświadczenie ustne pozwanego, złożone na pierwszym posiedzeniu sądowym. Przyjmuje się, że w razie zmiany powództwa lub zaistnienia w toku postępowania wymagalności dochodzonego roszczenia, pierwszą czynność należy liczyć od momentu nastąpienia tych zdarzeń. Por. orzeczenie SN z dnia 3 kwietnia 1959 r., 2 CZ 40/59, NP 1960, nr 1, s. 136. Należy się raczej przychylić do poglądu wyrażanego w literaturze, iż nie można jednak uzależniać zastosowania art. 101 od natychmiastowego spełnienia przez pozwanego roszczenia na rzecz powoda, gdyż takiego obowiązku komentowany przepis na stronę pozwaną nie nakłada; wystarczy uznanie żądania powództwa bez konieczności jednoczesnego spełnienia lub zaofiarowania żądanego świadczenia – zob. glosa krytyczna J. M., PiP 1970, z. 3–4, poz. 613, do wyroku SN z dnia 1 maja 1968 r., I PR 316/68, OSNC 1969, nr 6, poz. 114 (ale też SN w orzeczeniu z dnia 4 maja 1957 r., 4 CZ 99/57, (...) 1958, nr 1, s. 314).

Pomimo, iż pozwany „przegrał” proces, albowiem powództwo zostało uwzględnione w całości, tym niemniej nie dał ona podstaw do wytoczenia sprawy i uznał przy pieszej czynności ( tj. w odpowiedzi na pozew).

Niezależnie od powyższego w sytuacji nie podzielenia poglądu Sądu co do zastosowania wobec pozwanego instytucji z art. 101 kpc, stwierdzić należy, iż w sprawie zachodzą również przesłanki z art. 102 kpc umożliwiające odstąpienie od obciążenia pozwanego kosztami postępowania, zgodnie z którego treścią „w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami”. W przedmiotowej sprawie stroną przegrywającą jest pozwany, jednak Sąd uznał, iż w odniesieniu do kosztów procesu powoda powinny znaleźć zastosowanie cytowana regulacja prawna, określana jako zasada słuszności. Do kręgu "wypadków szczególnie uzasadnionych" (art. 102 k.p.c.) należą zarówno okoliczności związane z samym przebiegiem procesu, jak i leżące na zewnątrz. Jako przykłady okoliczności związanych z samym przebiegiem procesu wskazuje się sytuacje wynikające z charakteru żądania poddanego rozstrzygnięciu, jego znaczenia dla strony, subiektywne przekonanie strony o zasadności roszczeń, przedawnienie, prekluzja. Natomiast przyczyny leżące na zewnątrz są determinowane przez sytuację majątkową i życiową strony, z tym zastrzeżeniem, że niewystarczające jest powoływanie się jedynie na trudną sytuację finansową, nawet jeśli była podstawą zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia pełnomocnika z urzędu. Sama sytuacja ekonomiczna strony przegrywającej, nawet tak niekorzystna, że strona bez uszczerbku dla utrzymania własnego i członków rodziny nie byłaby w stanie ponieść kosztów, nie stanowi dostatecznej podstawy nieobciążenia strony kosztami procesu na podstawie art. 102 k.p.c.( zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 29 listopada 2017 r., I ACa 422/17, LEX nr 246142).

Sąd ocenił wszystkie okoliczności sprawy okoliczności z uwzględnieniem zasad współżycia społecznego, uznając iż zasądzenie od pozwanej tych kosztów będzie dla niego, obciążeniem przekraczającym jego możliwości finansowe i byłoby z tymi zasadami sprzeczne. Należy bowiem mieć na uwadze okoliczność, iż pozwany nie uchyla się od spłaty zobowiązania, uznał w całości powództwo, jest osobą schorowaną, ponadto ma on liczne zadłużenia z tytułu upadłości dzielności gospodarczej, które wynoszą około 400.000 złotych. Żona pozwanego nie pracuje. Pozwany jest obecnie na utrzymaniu dorosłych dzieci.

W tej sytuacji w ocenie Sądu zasady słuszności przemawiały za odstąpieniem od obciążenia pozwanej kosztami postępowania, w tym kosztami zastępstwa procesowego powoda.

Mając na uwadze powyższe, Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.