Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 czerwca 2018 r.

Sąd Rejonowy Szczecin- Centrum w Szczecinie w V Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący: SSR Rafał Pawliczak

Protokolant: Patrycja Zielińska

bez udziału prokuratora

po rozpoznaniu w dniach 20 marca 2018r., 17 kwietnia 2018r., 28 czerwca 2018 r. sprawy:

S. C. (1)

syna H. i E.

urodzonego 6 27 czerwca 1983 r. w S.

oskarżonego o to, że:

w dniu 17 lipca 2014 r. w P., działając w zamiarze ułatwienia Ż. S. (1) osiągnięcia korzyści majątkowej i doprowadzenia Zakładu Ubezpieczeń Społecznych do niekorzystnego rozporządzenia mieniem poprzez uzyskanie przez Ż. S. (1) świadczeń z tytułu zasiłku chorobowego wynoszących odpowiednio za okres od 4 października 2014 r. do 8 lutego 2015 r. - 40.499,20 zł, tytułem zasiłku macierzyńskiego za okres od 9 lutego 2015 r. do 7 lutego 2016 r. - 92.135,68 zł, tytułem składek emerytalnych od wysokości wypłaconego zasiłku macierzyńskiego wysokości 19,25 % - 17.984,88 zł, tytułem składek rentowych naliczonych od wysokości wypłaconego zasiłku macierzyńskiego - 7.370,85 zł zawarł z Ż. S. (1) jako prowadzący własną działalność gospodarczą pozorną umowę o pracę, zatrudniając ją na stanowisku kierownika do spraw rozwoju projektów, ustalając jej wynagrodzenie z tytułu zatrudnienia w kwocie 11.000 zł brutto, a następnie przekazywał do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych dokumenty na podstawie których świadczenia te miały zostać wypłacone przez co ułatwił Ż. S. (1) wprowadzenie w błąd pracowników Zakładu Ubezpieczeń Społecznych co do faktu podjęcia i świadczenia pracy w ramach zakresu obowiązków i uzyskiwania wynagrodzenia z tytułu tego zatrudnienia, lecz Ż. S. (2) zamierzonego celu nie osiągnęła z uwagi na decyzję o odmowie przyznania zasiłków i składek, czym działał na szkodę Skarbu Państwa - Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w S.,

tj. o czyn z art. 18 § 3 kk w zw. z art. 286 § 1 kk

oraz Ż. S. (1)

córki Franza i L. urodzonej (...) w S.

oskarżonej o to, że:

II. w okresie od września 2014 r. do lutego 2015 r., działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru , w celu osiągnięcia korzyści majątkowej usiłowała doprowadzić do niekorzystnego rozporządzenia mieniem Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. w ten sposób, że po uprzednim zawarciu fikcyjnej umowy o pracę na czas nieokreślony z S. C. (1) kierownika do spraw rozwoju projektu i ustaleniu wynagrodzenia z tytułu zatrudnienia w kwocie 11.000 zł brutto, wprowadziła w błąd pracowników Zakładu Ubezpieczeń Społecznych co do faktu podjęcia i świadczenia pracy w ramach zakresu obowiązków i uzyskiwania wynagrodzenia z tytułu tego zatrudnienia w celu uzyskania świadczeń z tytułu zasiłku chorobowego wynoszących odpowiednio za okres od 4 października 2014 r. do 8 lutego 2015 r. - 40.499,20 zł, tytułem zasiłku macierzyńskiego za okres od 9 lutego 2015 r. do 7 lutego 2016 r. - 92.135,68 zł, tytułem składek emerytalnych od wysokości wypłaconego zasiłku macierzyńskiego wysokości 19,25 % - 17.984,88 zł, tytułem składek rentowych naliczonych od wysokości wypłaconego zasiłku macierzyńskiego - 7.370,85 zł, lecz zamierzonego celu nie osiągnęła z uwagi na decyzje o odmowie przyznania świadczeń, czym działała na szkodę Skarbu Państwa - Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w S.

tj. o czyn z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk

I.  uznaje oskarżonych S. C. (1) oraz Ż. S. (1) za winnych tego, że w okresie od 17 lipca 2014 r. do 13 lutego 2015 r., w S., działając wspólnie i w porozumieniu, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, z góry powziętym zamiarem i w krótkich odstępach czasu, usiłowali doprowadzić Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Oddział w S. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem Skarbu Państwa w ten sposób, że zawarli umowę o pracę, na podstawie której Ż. S. (1) została zobowiązana do świadczenia pracy na rzecz S. C. (1), przy czym umowa została zawarta dla pozoru, bowiem nie zamierzali zrealizować jej postanowień, a następnie usiłowali wprowadzić w błąd pracowników Zakładu Ubezpieczeń Społecznych co do istnienia stosunku pracy wynikającego z umowy w celu wyłudzenia zasiłku z tytułu choroby za okres od 4 października 2014 r. do 8 lutego 2015 r. w kwocie 40.499,20 zł, zasiłku macierzyńskiego za okres od 9 lutego 2015 r. do 7 lutego 2016 r. w kwocie 92.135,68 zł, składek emerytalnych w kwocie 17.984,88 zł, składek rentowych w kwocie 7.370,85 zł, lecz zamierzonego celu nie osiągnęli z uwagi na odmowę przyznania świadczeń, czym działali na szkodę Skarbu Państwa tj. popełnienia czynu z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 12 kk i za jego popełnienie, na podstawie art. 14 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk, przy zastosowaniu art. 37 a kk, wymierza każdemu z oskarżonych karę 150 (stu pięćdziesięciu) stawek dziennych grzywny po 20 (dwadzieścia) zł,

II.  na podstawie art. 627 kpk, art. 633 kpk zasądza od każdego oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe spowodowane jego udziałem w sprawie, w tym, na podstawie art. 3 ust. 1 Ustawy z 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. z 1983 r., Nr 49 poz. 223 ze zm.), opłatę w kwocie 300 (trzystu) zł.

sygn. akt V K 1326/17

UZASADNIENIE

S. C. (1) prowadził działalność gospodarczą od 11 lipca 2014 r. do 18 czerwca 2015 r., której głównym przedmiotem było wykonywania instalacji elektrycznych. Dodatkowo S. C. (1) w latach 2012 - 2015 zatrudniony był w pełnym wymiarze czasu u W. S..

S. C. (1) uzyskał w 2013 r. dochód w kwocie 17 865 zł, a w 2014 r. w kwocie 17147 zł

Dowód:

- informacja z (...) k. 264;

- PIT -37 k. 138, 140;

W dniu 17 lipca 2014 r. S. C. (1) i Ż. S. (1) podpisali umowę o pracę na czas nieokreślony. Zgodnie z zawartą umową Ż. S. (1) miała wykonywać pracę na rzecz S. C. (1) na stanowisku kierownika ds. rozwoju projektów za wynagrodzeniem zasadniczym 11.000 zł brutto plus premia. Do obowiązków Ż. S. (1) należało m. in. przygotowywanie, wdrażanie i obsługa projektów rozwojowych dla przedsiębiorstwa, koordynowanie projektów, bezpośrednie negocjowanie umów oraz przygotowywanie strategii komercyjnej. Strony umówiły się, że Ż. S. (1) rozpocznie pracę w dniu 21 lipca 2014 r. Ponadto S. C. (1) upoważnił Ż. S. (1) m. in. do podpisywania w jego imieniu dokumentów związanych z prawidłowym funkcjonowaniem placówki, sprawdzania i podpisywania faktur VAT, rachunków oraz zleceń. Upoważnienie to zostało cofnięte we wrześniu 2014 r.

Dowód:

- umowa o pracę k. 202,

- upoważnienie k. 225,

- odwołanie upoważnienia k. 226.

Ż. S. (1) została zgłoszona przez S. C. (1) do ubezpieczenia społecznego od dnia 21 lipca 2014 r. Zgłoszenie to wpłynęło do ZUS ze znacznym opóźnieniem, gdyż dopiero w dniu 7 sierpnia 2014 r. Ż. S. (1) przedłożyła zaświadczenie o niezdolności do pracy z powodu ciąży. Przebywała na zwolnieniu lekarskim od dnia 1 września 2014 r. do dnia 8 lutego 2015 r.

W dniu 19 stycznia 2015 r. Ż. S. (1) napisała do Z. pismo, z zapytaniem o termin otrzymania ostatecznej decyzji w sprawie wypłat zasiłku chorobowego i macierzyńskiego, gdyż dotychczas nie otrzymała takowej decyzji i w dalszym ciągu pozbawiona jest środków dzięki, którym mogłaby zapewnić sobie i spodziewanemu dziecku niezbędne rzeczy.

Decyzją z dnia 24 marca 2015 r. nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłączył Ż. S. (1) z obowiązkowych ubezpieczeń społecznych z tytułu zatrudnienia w płatnika składek S. C. (1) stwierdzając, iż zatrudnienie Ż. S. (1) było pozorne i miało na celu nieuprawnione uzyskanie przez wyżej wymienioną wysokich świadczeń z ubezpieczeń społecznych tj. zasiłku chorobowego za kres od 4 października 2014 r. do 8 lutego 2015 r. (łącznie 128 dni) w kwocie 40.499,20 zł, zasiłku macierzyńskiego za okres od 9 lutego 2015 r. do 7 lutego 2016 r. (łącznie 364 dni) w wysokości 92.135,68 zł, składek emerytalnych w kwocie 17.984,88 zł oraz składek rentowych w wysokości 7.370,85 zł.

W dniu 29 maja 2015 r. ZUS odmówił Ż. S. (1) prawa do zasiłku chorobowego za okres od 4 października 2014 r. do 8 lutego 2015 r. (znak sprawy 390000/603/CW/00233181/2015 - (...)).

Obie decyzje są prawomocne.

Dowód:

- zeznania A. T. k. 276 – 278, 339 – 340,

- częściowo wyjaśnienia S. C. k. 338 – 339,

- częściowo wyjaśnienia Ż. S. (1) k. 310, 339,

- zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa k. 1,

- decyzja nr (...) wraz z uzasadnieniem k. 3 – 6,

- decyzja (...) - (...) k. 7 – 8,

- pismo Ż. S. (1) do ZUS k. 176,

- zaświadczenia lekarskie k. 9 – 11,

- zaświadczenie płatnika składek k. 15.

Ż. S. (1) ma 34 lata, wykształcenie średnie, z zawodu jest technikiem ekonomistą. Oświadczyła, że jej średniomiesięczny przychód wynosi ok. 15.000 zł. Ma na utrzymaniu dwójkę dzieci w wieku 2 i 5 lat. Nie była dotychczas karana.

Dowód:

- kwestionariusz osobowy k. 206,

- wyjaśnienia oskarżonej k. 339,

- informacja z K. k. 332.

S. C. (1) ma 35 lat, wykształcenie średnie, nie ma wyuczonego zawodu. Pracuje w Zakładach (...) w P.. Uzyskuje dochód w wysokości 3.200 zł brutto. Ma dwójkę dzieci w wieku 4 i 5 lat. Jest zobowiązany do świadczeń alimentacyjnych w kwocie 700 zł. Nie był dotychczas karany.

Dowód:

- wyjaśnienia oskarżonej k. 338,

- informacja z K. k. 314.

Oskarżeni nie przyznali się do zarzucanych im czynów.

S. C. (1) odmówił składania wyjaśnień i odpowiedzi na pytania podczas postępowania przygotowawczego. Na etapie postępowania sądowego wyjaśnił, że zatrudnił Ż. S. (1), aby poprawić swoją sytuację finansową, nie aby kogoś oszukać. Samemu ciężko mu był znaleźć kontrahentów, gdyż nie miał doświadczenia w tym zakresie. O ciąży Ż. S. (1) dowiedział się dopiero po około 3 miesiącach po zatrudnieniu.

Ż. S. (1) wyjaśniła, że za namową siostry zgodziła się na zatrudnienie w firmie oskarżonego pod warunkiem zatrudnienia jej na umowę o pracę na czas nieokreślony. Wynegocjowała wynagrodzenie w wysokości 11.000 zł. Oskarżona wyjaśniła, że nie wiedziała czy S. C. (1) stać na taki wydatek. Co więcej oskarżona wyjaśniła, że strony z góry zakładały że przez pierwsze pół roku działalność nie będzie przyniosła wysokich dochodów. Nie pamięta czy o ciąży dowiedziała się przed czy po zawarciu umowy.

Sąd nie dał wiary wersji oskarżonych.

Nie jest w najmniejszym stopniu prawdopodobne aby S. C. (1) jako przedsiębiorca, który zarejestrował działalność dnia 11 lipca 2014 r., 6 dni później (tj. dnia 17 lipca 2014 r.) zdecydował się na zatrudnienie pracownika z wynagrodzeniem 11.000 zł brutto świadomie zwiększając swoje zobowiązania mimo, że dopiero rozwijał swoją firmę. Ponadto z uwagi na zatrudnienie w firmie swojej partnerki w pełnym wymiarze czasu pracy możliwość wykonywania usług w zakresie własnej działalności miałby tylko po godzinach pracy lub w weekendy. Oskarżony nigdy nie zatrudniał żadnych innych pracowników, co oznacza że w ciągu miesiąca wykonywał niewielką liczbę zleceń. Co więcej oskarżony nie zatrudnił innego pracownika na miejsce Ż. S. (1), gdy ta przebywała na zwolnieniu lekarskim, a w niedługim czasie po jej powrocie oskarżeni zakończyli wzajemną współpracę, a oskarżony wyrejestrował swoją działalność. Z powyższego wynika, że po stronie S. C. (1) nie zachodziła realna potrzeba zatrudnienia osoby na stanowisko kierownika ds. rozwoju projektów i była to posada stworzona fikcyjnie i wyłącznie dla oskarżonej.

Oskarżona wyjaśniła, że warunkiem wyrażania przez nią zgody na zatrudnienie w firmie (...) było zatrudnienie jej na umowę o pracę na czas nieokreślony z wysokim wynagrodzeniem rzędu 11.000 zł. Nieprawdopodobnym jest, że osoba posiadająca doświadczenie w prowadzeniu działalności gospodarczej, mająca świadomość, że w początkowym okresie funkcjonowania firma nie może mieć pewności co do uzyskania wysokich zysków zażądała tak wysokiego wynagrodzenia tym bardziej w stosunku do osoby, której miała pomóc w rozwijaniu działalności.

Do obowiązków oskarżonej zgodnie z umową o pracę należało m. in. przygotowywanie, opracowywanie strategii, wdrażanie i koordynowanie projektów rozwoju oraz uzyskiwanie decyzji administracyjnych, a także ubieganie się o uzyskiwanie dotacji na rozwój prowadzonej przez S. C. (1) działalności. W toku postępowania nie przedłużono jednak dowodów na wykonywanie czynności z zakresu obowiązków powierzonych oskarżonej. Przedstawienie trzech przygotowanych przez oskarżoną ofert dotyczących prac remontowych (k. 235- 237) nie dowodzi jeszcze temu, że oskarżona świadczyła prace na rzecz S. C. (2). Zeznania świadków również nie potwierdziły, że umowa zawarta między oskarżonymi była rzeczywista.

Z zeznań R. N. wynikał jedynie, że oskarżona dokonywała zakupów w firmie budowlanej w której pracował.

Świadek K. B. również nie posiadał wiedzy czy oskarżona była zatrudniona w firmie (...). Zeznał, że zna Ż. S. (1), gdyż jest ona jego klientką w zakresie ubezpieczeń majątkowych. Oskarżona zwracała się do świadka o przygotowanie ofert dla siebie, jej siostry oraz S. C. (2).

Zeznania Ł. J. także nie dowodzą, że Ż. S. (1) była zatrudniona u S. C. (1). Świadek opierał wiedzę na ten temat wyłącznie na tym, że widywał oskarżoną w firmie oskarżonego.

Sąd uznał za wiarygodne zeznania świadka A. T.. Zeznania te były spójne, rzeczowe, konsekwentne, a przy tym korespondowały ze zgromadzonymi w sprawie dowodami z dokumentów.

Mając na uwadze powyższe ustalenia Sąd uznał, że umowa o pracę z dnia 17 lipca 2014 r. miała charakter pozorny, a jej celem było umożliwienie oskarżonej uzyskanie wysokich świadczeń z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

W tym stanie rzeczy Sąd przypisał obojgu oskarżonym, że w okresie od 17 lipca 2014 r. do 13 lutego 2015 r., w S., działając wspólnie i w porozumieniu, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, z góry powziętym zamiarem i w krótkich odstępach czasu, usiłowali doprowadzić Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Oddział w S. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem Skarbu Państwa w ten sposób, że zawarli umowę o pracę, na podstawie której Ż. S. (1) została zobowiązana do świadczenia pracy na rzecz S. C. (1), przy czym umowa została zawarta dla pozoru, bowiem nie zamierzali zrealizować jej postanowień, a następnie usiłowali wprowadzić w błąd pracowników Zakładu Ubezpieczeń Społecznych co do istnienia stosunku pracy wynikającego z umowy w celu wyłudzenia zasiłku z tytułu choroby za okres od 4 października 2014 r. do 8 lutego 2015 r. w kwocie 40.499,20 zł, zasiłku macierzyńskiego za okres od 9 lutego 2015 r. do 7 lutego 2016 r. w kwocie 92.135,68 zł, składek emerytalnych w kwocie 17.984,88 zł, składek rentowych w kwocie 7.370,85 zł, lecz zamierzonego celu nie osiągnęli z uwagi na odmowę przyznania świadczeń, czym działali na szkodę Skarbu Państwa.

Oskarżeni działając wspólnie i w porozumieniu usiłowali wprowadzić organ wypłacający świadczenia z tytułu ubezpieczenia społecznego w błąd co do zatrudnienia oskarżonej i wykonywania pracy. Działali w celu osiągniecia korzyści majątkowej , którą stanowiłyby nienależne świadczenia wypłacone przez ZUS. Poszczególnych zachowań dopuszczali się w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru. Działając w opisany sposób wyczerpali znamiona czynu zabronionego z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 12 kk.

Oskarżeni swoim czynem okazali brak poszanowania dla zasad porządku prawnego. Naruszyli dobro o fundamentalnym znaczeniu dla społeczeństwa. Powyższy fakt oznacza, że podejmując zamiar dokonania przypisanego czynu mieli świadomość jego znaczenia. Mimo tego, mając nie skrępowaną możliwość wyboru zachowania zgodnego z porządkiem prawnym, podjęli decyzję przestępnego działania. Zaznaczyć trzeba, że w ich motywacji (pobudkach) nie można odnaleźć żadnej okoliczności, która pozwałaby nie oceniać takiej decyzji z całą dezaprobatą. Przeciwnie, oskarżeni pozostawali w dobrej sytuacji majątkowej, a mimo to i tak dopuścili się przestępnego zachowania.

Rozważając pod kątem dyrektyw art. 53 kk kwestię wymiaru kary dla oskarżonych Sąd jako okoliczności obciążające uwzględnił:

- dużą wartość mienia, które zamierzali wyłudzić,

- działalnie w porozumieniu,

- przebiegłość działania, które podjęli w celu upozorowania istnienia tytułów do wypłaty świadczeń,

- wielość zachowań podjętych w celu uzyskania kolejnych świadczeń.

Ustalając rozmiar kary Sąd dążył również do tego, aby zostali ukarani taką karą, która mogłaby wywołać w ich świadomości oraz w świadomości społecznej, refleksję nad sumą ujemnych następstw związanych z popełnieniem przestępstwa.

Sąd miał również na uwadze niekaralność oskarżonych i incydentalny w ich życiu charakter popełnionego czynu.

Uwzględniając powyższe za właściwą karę Sąd uznał karę grzywny w rozmiarze 150 stawek dziennych po 20 złotych każda.

W ocenie Sądu tak ukształtowana kara pozwoli na wpojenie oskarżonym podstawowych norm społecznych, takich jak konieczność przestrzegania porządku prawnego. Będzie ona czynnikiem odstraszającym ich oraz ewentualnych naśladowców ich zachowania od popełniania podobnych czynów. Ponadto kara ta pozwoli na kształtowanie świadomości prawnej społeczeństwa, przekona o nieuchronności kary za popełnione przestępstwo, sprawiedliwej reakcji sądów oraz umocni pożądaną w społeczeństwie postawę poszanowania prawa.

O kosztach sądowych Sąd orzekł na podstawie przepisów wskazanych w wyroku.