Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 stycznia 2018 roku

Sąd Rejonowy w Raciborzu Wydział III Rodzinny i Nieletnich: w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Anna Nowak

Protokolant: st.sekr.sądowy Sławomir Mika

Po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22/01/2018 roku w Raciborzu

sprawy z powództwa J. M.

przeciwko O. M.

o alimenty

1.  oddala powództwo;

2.  odstępuje od obciążenia powoda kosztami opłaty sądowej;

3.  zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 500,00 zł (pięćset złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygnatura akt III RC 98/17

UZASADNIENIE

W dniu 10 maja 2017 roku J. M. wniósł do tut. Sądu pozew przeciwko O. M. o alimenty w kwocie po 900 złotych miesięcznie, poczynając od dnia 1 stycznia 2017 roku.

W uzasadnieniu podniósł, że otrzymuje świadczenie emerytalne w kwocie 1.153 złotych miesięcznie. Posiadał dom i zakład stolarski, którego własność przekazał pozwanemu. Został pozbawiony dachu nad głową, ponadto doświadcza przemocy fizycznej i psychicznej ze strony syna. Wynajmuje pokój, którego koszt wynajęcia wynosi 700 złotych miesięcznie. Leczy się onkologicznie. Przeszedł zabieg operacyjny i został poddany chemioterapii i radioterapii. Ponosi wysokie koszty leczenia.

W odpowiedzi na pozew z dnia 29 czerwca 2017 roku pełnomocnik pozwanego O. M. wniósł o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powoda J. M. na rzecz pozwanego O. M. kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu podniósł, że powód J. M. nie znajduje się w niedostatku. Dobrowolnie zrezygnował z zamieszkania w lokalu mieszkalnym znajdującym się na nieruchomości pozwanego, który to pozwany przygotował dla ojca, i na którego remont i wyposażenie wydał kwotę około 15.000 złotych, z czego 3.000 złotych pożyczył od I. M.. Powód zdemolował lokum i wyprzedał jego wyposażenie. Pozwany ponosił koszty utrzymania lokum dla ojca. J. M. nadużywał alkoholu i wszczynał awantury. Wulgarnie zwracał się do domowników. Wielokrotnie poniżał pozwanego. Z uwagi na zdradę małżeńską sąd okręgowy orzekł rozwód powoda z H. M. z jego winy. W dniu 9 stycznia 2016 roku pomiędzy pozwanym a powodem doszło do zawarcia pisemnego porozumienia, w którym zobowiązał się do odpowiedniego zachowywania wobec rodziny i wyraził wolę zamieszkania w przekształconym z warsztatu pomieszczeniu mieszkalnym. Ponadto powód zażądał wydania z domu rodzinnego obrazu, figurek mosiężnych i telewizora. Powód z własnej woli zrezygnował z przygotowanego dla niego mieszkania. Zakupuje swojej obecnej partnerce drogie prezenty. Pozwany O. M. uzyskuje dochód w wysokości około 750 złotych netto miesięcznie. Prowadzi wspólne gospodarstwo domowe z żoną i z matką. Żona pozwanego osiąga dochód w wysokości około 2,500 złotych netto miesięcznie natomiast matka pozwanego H. M. otrzymuje świadczenie emerytalne w kwocie 600 złotych miesięczne. Pozwany posiada dwoje małoletnich dzieci, na rzecz których otrzymuje świadczenie wychowawcze 500+. Pozwany wskazuje, iż na miesięczne koszty otrzymania pięcioosobowej rodziny składają się: opłaty za telefon- 185 złotych, opłaty na fundusz emerytalny – 100 złotych, czynsz – 196 złotych, Internet 50 złotych, ubezpieczenie na życie powoda - 97 złotych, opłata za wodę – 100 złotych, opłata za energię elektryczna 300 złotych, koszt spłaty rat za meble i sprzęt AGD – 300 złotych, wywóz śmieci – 57 złotych, ubezpieczenie domu – 29 złotych, utrzymanie samochodu – 350 złotych, lekarstwa – 350 złotych, lekcje nauki gry na pianinie 150 złotych, obiady w szkole – 120 złotych, rada rodziców – 10 złotych, artykuły szkolne – 50 złotych, środki higieny i czystości 400 złotych, fryzjer 100 złotych, ubrania 200 złotych, kieszonkowe dzieci i ich wydatki 100 złotych oraz koszty wyżywienia 2.000 złotych. Pozwany cierpi na przewlekłą chorobę wątroby.

W toku dalszego postępowania strony podtrzymały dotychczasowe stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

J. M. ma 69 lat. Urodzony (...) w miejscowości N.. Leczy się onkologicznie. Choruje na raka odbytnicy. Przeszedł leczenie operacyjne oraz został podany chemioterapii i radioterapii. Otrzymuje świadczenie emerytalne w kwocie 1.373,43 złotych miesięcznie. Orzeczono wobec niego niezdolność do samodzielnej egzystencji od dnia 27 grudnia 2016 roku do dnia 31 maja 2019 roku. Przyjmuje stałe leki oraz ma założoną stomię, na które wydaje kwotę 500 złotych miesięcznie. Wynajmuje pokój, na którego wynajem przeznacza kwotę 450 złotych, w tym opłaca energie elektryczną w kwocie 120 złotych oraz wodę w kwocie około 50 złotych. Utrzymuje bliskie kontakty z W. R., której czyni prezenty i przekazuje jej różne kwoty pieniężne. Został ukarany za wykroczenie przywłaszczenia lodówkozamrażarki działając na szkodę B. M.. Pomimo zawarcia porozumienia z pozwanym odnośnie zapewnienia mu lokum mieszkalnego w byłym warsztacie stolarskim, dobrowolnie zrezygnował pobytu w nim. Przywłaszczając sobie wyposażenie mieszkania. J. M. nadużywał alkoholu i wszczynał awantury. Wulgarnie zwracał się do domowników. Wielokrotnie poniżał pozwanego. Z uwagi na zdradę małżeńską sąd okręgowy orzekł rozwód powoda z H. M. z jego winy. Nie utrzymuje kontaktu ze swoimi dziećmi i wnukami. Podczas odwiedzin córki, nie wpuścił ją do mieszkania, wyrzucił do śmieci przyniesione przez nią produkty spożywcze, zwracając się do niej „proszę Pani, czego Pani chce”. Powód w sposób wulgarny i arogancki zwracał się do żony pozwanego i małoletnich dzieci. Będąc pod wpływem alkoholu wszczynał awantury, obrażał wszystkich domowników.

(dowód: odpis skrócony aktu urodzenia powoda, k. 3karta konsultacyjna Centrum Onkologii – Instytut (...). S. –(...) oddział w G., k. 4

karta informacyjna Centrum Onkologii – Instytut (...). S. – Curie oddział w G., k. 5

informacja Szpitala (...) w R. o przyjęciu w trybie planowym na Oddział (...) Ogólnej,k.6

porozumienie z dnia 9 stycznia 2016 roku, k. 23)

decyzja o przeliczeniu emerytury z dnia 30 maja 2017 roku, k. 85

informacja Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w K., k. 113

dowody wpłat, k. 136-139

kopia wyroku nakazowego Sądu Rejonowego w Raciborzu z dnia 10 lipca 2017 roku sygn. II W 423/17, k. 117

wydruki maili-k.29-k.33

zeznania świadka B. M., k. 92-94 oraz k. 133-134

zeznania świadka H. M., k. 94-95

zeznania świadka A. P., k.118-119

częściowo zeznania powoda, k. 141-142)

Pozwany O. M. ma 38 lat. Pracuje w firmie (...) sp. z o.o. uzyskując wynagrodzenie w kwocie około 768 złotych netto miesięcznie. Pozwany przewlekle choruje na wątrobę, na leki przeznacza kwotę około 140 złotych, a koszt wizyty u hepatologa to kwota 120 złotych. Mieszka wraz z żoną B. M. oraz z dwójką małoletnich dzieci, na których utrzymanie uzyskuje świadczenie wychowawcze 500+. Żona pozwanego pracuje jako pielęgniarka uzyskując wynagrodzenie w kwocie 2.500 złotych netto miesięcznie. Pozwanym mieszka z matką H. M.. Matka pozwanego cierpi na przewlekłe choroby układu oddechowego. Otrzymuje świadczenie emerytalne w kwocie 600 złotych miesięcznie. Pomaga finansowo matce, gdyż same koszty zakupu leków to kwota 160 złotych miesięcznie. Koszty utrzymania domu to kwota około 1.200 złotych miesięcznie, na co składają się opłaty za wodę w kwocie 179,54 złotych miesięcznie, opłata za energie elektryczna w kwocie około 310,67 złotych miesięcznie, opłata za telewizję w kwocie 89,90 złotych miesięcznie oraz opłata za Internet w kwocie 50 złotych miesięcznie. Ponadto koszty zobowiązań podatkowych od nieruchomości wynoszą 320 złotych na kwartał oraz wywozu śmieci 171 złotych na kwartał. Rodzina posiada zobowiązania finansowe, których raty wynoszą łącznie około 460 złotych miesięcznie. Na zakup opału przeznaczył kwotę 4.570 złotych. Posiada samochód osobowy, na którego koszty utrzymania składa się opłata za ubezpieczenie w kwocie 396 złotych. Pozwany opłaca powodowi ubezpieczenie na życie w kwocie 96,60 złotych miesięcznie. Pozwany przygotował dla ojca lokal mieszkalny w miejscu byłego zakładu stolarskiego, na którego remont i wyposażenie wydał kwotę około 15.000 złotych, z czego 3.000 złotych pożyczył od siostry żony. Ponosił koszty utrzymania tego mieszkania. Pomagał ojcu finansowo, pomimo tego że był przez niego źle traktowany, wyzywany i obrażany. Podczas remontu zapewnił ojcu mieszkanie w hotelu w R., ponosił koszty jego wynajmu. Powód zdemolował mieszkanie i wyprzedał jego wyposażenie. Pomimo że w dniu 9 stycznia 2016 roku pomiędzy pozwanym a powodem doszło do zawarcia pisemnego porozumienia, w którym zobowiązał się do odpowiedniego zachowywania wobec rodziny i wyraził wolę zamieszkania w przekształconym z warsztatu pomieszczeniu mieszkalnym.

(dowód: potwierdzenie transakcji k. 24

zdjęcia, k.25-28

wydruk wiadomości e-mail, k. 29-33 oraz 70-74

pasek do listy płac nr 6/17- maj 2017 roku, k. 34

odcinek Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 20 maja 2017 roku, k. 35

zaświadczenie z dnia 19 czerwca 2017 roku, k. 36

zaświadczenie lekarskie z dnia 27 czerwca 2017 roku, k. 37

historia choroby,, k. 38-49

potwierdzenia transakcji, k. 50-69

faktura z dnia 29 sierpnia 2017 roku, k. 116

oświadczenie z dnia 19 stycznia 2016 roku, k. 140

zeznania świadka B. M., k. 92-94 oraz k. 133-134

zeznania świadka H. M., k. 94-95

zeznania świadka A. P., k.118-119)

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się na zgromadzonych w sprawie dowodach z dokumentów oraz zeznaniach pozwanego, częściowo zeznaniach powoda oraz świadków B. M. i H. M. oraz A. P.. Dopuszczone jako dowody dokumenty nie były przez strony kwestionowane co do ich autentyczności i treści, w związku z czym zostały przez Sąd uznane za wiarygodny materiał dowodowy. Sąd dał wiarę zeznaniom powoda w tym zakresie, w jakim zeznania te korespondują z zeznaniami pozwanego i świadków: B. M. i H. M. oraz A. P..

Sąd oddalił wniosek dowodowy pełnomocnika powoda o zwrócenie się do Urzędu Pracy, czy istnieją oferty pracy dla pozwanego w wyuczonym zawodzie i z jakim dochodem oraz o dopuszczenie dowodu z opinii lekarza internisty i o przeprowadzenie dowodu z informacji KPP w R. i spraw toczących się w tut. Sądzie oraz oględzin mieszkania, gdyż stan zdrowia powoda i silny konflikt pomiędzy stronami zostało poparte innymi dowodami.

Sąd pominął jako spóźniony wniosek dowodowy pełnomocnika powoda o dopuszczenia dowodu z zeznań świadka C. S..

Sąd zważył co następuje :

Sąd uznał żądanie pozwu za nieuzasadnione i oddalił powództwo.

Materialnoprawną podstawę żądania powoda stanowił art. 128 kro oraz art. 135 § 1 kro. Zgodnie z art. 128 kro obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo. W myśl art. 135 § 1 kro zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Art. 144 ¹ kro zobowiązany może uchylić się od wykonania obowiązku alimentacyjnego względem uprawnionego, jeżeli żądanie alimentów jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Nie dotyczy to obowiązku rodziców względem ich małoletniego dziecka. W judykaturze dopuszczano możliwość odmowy udzielenia ochrony prawnej roszczeniu alimentacyjnemu uprawnionego na podstawie klauzuli generalnej przewidzianej w art. 5 KC [por. zwłaszcza tezę VIII wytycznych SN z 1987 r., zgodnie z którą: "W razie rażąco niewłaściwego postępowania osoby uprawnionej do alimentów, budzącego powszechną dezaprobatę, dopuszczalne jest oddalenie powództwa w całości lub w części ze względu na zasady współżycia społecznego (art. 5 KC). Nie może to nastąpić, gdy uprawnionym jest małoletnie dziecko"]. Odmowa jednak uwzględnienia roszczeń alimentacyjnych z uwagi na zasady współżycia społecznego mogła mieć miejsce jedynie w wypadkach zupełnie wyjątkowych, szczególnie rażących i budzących powszechną dezaprobatę (por. uchw. SN z 7.8.1974 r., III CZP 46/74, OSN 1975, Nr 12, poz. 160).

Pozwany O. M. doznawał od strony powoda licznych zachowań naruszających jego godność. Powód spełniając swój moralny obowiązek, mimo złego traktowania, wyzywania i ciągłych awantur jakie czynił pozwanemu i jego rodzinie powód, poświęcając własny czas i środki pieniężne przekształcił warsztat stolarski w lokal mieszkalny, zapewniając ojcu miejsce do życia. Mieszkanie wyposażone było w sprzęt AGD, posiadało łazienkę, kuchnie i miejsce do spania i wypoczynku. Ponadto pozwany zobowiązał się opłacać pozwanemu koszty utrzymania tego lokalu mieszkalnego. Żona pozwanego jako pielęgniarka deklarowała pomoc powodowi, podczas jego choroby. Powód zajmował mieszkanie przez okres jednego miesiąca, po czym wyprowadził się przywłaszczając rzeczy wyposażenia. Powód dysponował środkami pieniężnymi przekazując je na rzecz swojej partnerki W. R..

W ocenie Sądu powód swoim zachowaniem sam doprowadza się do niedostatku wyprzedając swoje mienie i przekazując je partnerce. Ponadto miał zapewnione w pełni urządzone mieszkanie, a pozwany deklarował, iż będzie ponosił koszty jego utrzymania. Pozwany kierującą się zasadami moralności chciał zapewnić powodowi opiekę oraz „wikt i opierunek”, a powód zlekceważył wysiłki swojego syna-pozwanego. Tak zatem powodowi nie należą się alimenty od syna.

O kosztach sądowych orzeczono na podstawie art.102 kpc. Powód ma niskie świadczenie emerytalne, dlatego Sąd na zasadzie słuszności odstąpił od obciążenia go kosztami opłaty sądowej od pozwu oraz zasądził na rzecz pozwanego koszty zastępstwa procesowego poniżej ustawowej stawki.