Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 listopada 2018 r.

Sąd Rejonowy Gdańsk – Północ w Gdańsku I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Marek Jasiński

Protokolant: Michał Czerwiński

po rozpoznaniu w dniu 27 listopada 2018 r. w Gdańsku

na rozprawie

sprawy z powództwa I. R.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

I.  zasądza od (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz I. R. 13 787,76 zł (trzynaście tysięcy siedemset osiemdziesiąt siedem złotych siedemdziesiąt sześć groszy) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 9 maja 2016 r. do dnia zapłaty;

II.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

III.  zasądza od (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz I. R. kwotę 5 114 zł (pięć tysięcy sto czternaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu;

IV.  nakazuje ściągnąć od (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego Gdańsk-Północ w Gdańsku kwotę 267,60 zł (dwieście sześćdziesiąt siedem złotych sześćdziesiąt groszy) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

Sygn. akt I C 943/17

UZASADNIENIE

Pozwem z 29 grudnia 2016 roku powódka I. R. domagała się zasądzenia od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. (dalej jako: (...)) kwoty 13.935,33 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 9 maja 2016 r. do dnia zapłaty, a także kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, iż w dniu 8 kwietnia 2016 r. doszło do zdarzenia komunikacyjnego, w którym uszkodzeniu uległ należący do powódki pojazd marki T. (...) o nr rej. (...). Powódka zgłosiła szkodę w (...). Pozwany przyznał powódce odszkodowanie w kwocie 23.821,63 zł zgodnie z dokonaną przez siebie kalkulacją. Powódka zwróciła się o sporządzenie kosztorysu naprawy do niezależnego rzeczoznawcy. Całkowity koszt naprawy, ustalony na podstawie kalkulacji naprawy sporządzonej przez niezależnego rzeczoznawcę wyniósł 37.556,96 zł. Powódka wezwała pozwanego do weryfikacji wysokości odszkodowania, jednak (...) podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko. Ponadto powódka domaga się kwoty 200 zł tytułem zwrotu kosztów poniesionych na sporządzenie kalkulacji.

Pismem z dnia 8 lutego 2017 r. powódka cofnęła pozew w zakresie żądania odsetek ustawowych od kwoty 200 zł, w związku z czym, postępowanie w tym zakresie umorzono postanowieniem z dnia 13 lutego 2017 r.

Referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym Gdańsk-Północ w Gdańsku, w sprawie o sygn. akt I Nc 2343/16, wydał w dniu 31 marca 2017 r. nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym.

W sprzeciwie od powyższego, pozwany zakład ubezpieczeń wniósł o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Pozwany podniósł zarzut braku swojej legitymacji procesowej, wskazując iż nie jest stroną umowy obowiązkowego ubezpieczenia OC, z której powódka wywodzi swoje roszczenia. Sprawca szkody zawarł bowiem umowę ubezpieczenia z Towarzystwem (...) w W., w związku z czym pozwany wniósł o wezwanie tego podmiotu do udziału w sprawie.

Nadto pozwany wskazał, że kwestionuje roszczenie dochodzone przez powódkę co do wysokości. Wyjaśnił, iż jest wysoce prawdopodobne, że pojazd był naprawiany, co powoduje urealnienie wysokości szkody. Nadto naprawienie pojazdu przed zgłoszeniem roszczenia jest okolicznością uzasadniającą przyjęcie za podstawę ustalenia odszkodowania cen obowiązujących przed dniem jego ustalania. Zakwestionował też kalkulację sporządzoną na zlecenie powódki, wskazując, iż był to wydatek zbędny mając na uwadze, iż powódka wnosi o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego, nadto kalkulacja ta, jako że była wykonana na zlecenie powódki nie jest miarodajna. Pozwany wskazał, że przy wyliczaniu odszkodowania winno się brać pod uwagę średnie rynkowe stawki robocizny, zakwestionował też zasadność użycia do naprawy wyłącznie części nowych i oryginalnych, wskazując, że wystarczające do kompensacji szkody mogłoby być użycie zamienników

Sąd ustalił co następuje:

W dniu 8 kwietnia 2016 r. w G., doszło do kolizji drogowej, w wyniku czego uszkodzeniu uległ należący do I. R. pojazd marki T. (...) o nr rej. (...). Sprawca zdarzenia, M. S., kierował samochodem N. (...), nr rej. (...), który to pojazd był ubezpieczony w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia (...) w Towarzystwie (...) w W..

bezsporne, nadto: dokumenty zawarte w aktach szkody: druk zgłoszenia szkody, oświadczenie sprawcy, dokumentacja fotograficzna.

I. R. zgłosiła szkodę do (...) w dniu 8 kwietnia 2016 r.

bezsporne.

I. R. w dniu 11 kwietnia 2016 r. zwarła z (...) umowę przelewu wierzytelności, na mocy której przelała na rzecz (...) wierzytelność w stosunku do ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody, przysługującą jej z tytułu poniesionej szkody, a także zawarła umowę umowę, której przedmiotem było zlecenie (...) likwidacji szkody powstałej w wyniku zdarzenia z dnia 8 kwietnia 2016 r.

dowód: umowa cesji – k. 89-90, umowa zlecenia – k. 91-93

(...) sporządził kalkulację kosztów naprawy pojazdu powódki, w której oszacował je na 23.821,63 zł.

/dowód: kalkulacja naprawy – k. 16-24, pisma pozwanego – k. 14-15.

I. R. zwróciła się o sporządzenie kosztorysu naprawy do niezależnego rzeczoznawcy. Całkowity koszt naprawy, ustalony na podstawie kalkulacji naprawy sporządzonej przez niezależnego rzeczoznawcę wyniósł 37.556,96 zł. Powołując się na przedmiotową kalkulacje, I. R. odwoływała się od decyzji (...) i wzywała do dopłaty różnicy wynikającej z obu kalkulacji, jednak ubezpieczyciel podtrzymywał swoje dotychczasowe stanowisko.

/ dowód: kalkulacja naprawy – k. 31-37, odwołanie powódki – k. 26-29, wezwanie do zapłaty – k. 41-42, odpowiedzi (...) – k. 39-40, 43/

Z tytułu wykonania kalkulacji przez niezależnego rzeczoznawcę I. R. poniosła koszty w wysokości 200 zł.

/ bezsporne, nadto: faktura VAT – k. 38/

Technicznie i ekonomicznie uzasadniony koszt naprawy samochodu T. (...) o nr rej. (...) po kolizji z 8 kwietnia 2016 r., przy zastosowaniu nowych, oryginalnych części i z uwzględnieniem stawek za roboczogodzinę prac blacharsko-mechanicznych i lakierniczych, w wysokości mieszczącej się w granicach stawek obowiązujących na rynku lokalnym, tj. 100/120 zł/rbh netto, wynosi 37.409,39 zł brutto. Użycie w naprawie części oryginalnych sygnowanych znakiem producenta ( O) jest uzasadnione – są odpowiednikami części oryginalnych montowanych przez producenta pojazdu, nadto występują wyłącznie 2 pozycje części klasyfikowane w grupie jakości (...), w pozostałym zakresie brak jest tzw. części alternatywnych. Stawki robocizny wskazane w kalkulacji (...) (49 zł/rbh) nie występowały na (...) i trójmiejskim rynku usług motoryzacyjnych. W przypadku samochodu I. R. nie występują przesłanki do uznania występowania wzrostu wartości pojazdu jako całości, przy zastosowaniu do naprawy części oryginalnych.

/ dowód: opinia biegłego sądowego B. S. wraz z kalkulacją – k. 116-130/

Sąd zważył co następuje:

W ocenie Sądu powództwo zasługuje na uwzględnienie w przeważającej części.

Stan faktyczny w niniejszej sprawie, stanowiący w dużej mierze okoliczności niesporne, Sąd ustalił w oparciu o dokumenty znajdujące się w aktach sprawy oraz aktach szkody. Kwestie sporne, w szczególności dotyczące uzasadnionych kosztów naprawy pojazdu powódki, ustalono przede wszystkim w oparciu o opinię biegłego sądowego w zakresie techniki samochodowej B. S..

Sąd doszedł do wniosku, że sporządzona przez biegłego opinia, w sposób wyczerpujący odpowiada na zadane przez Sąd pytanie o ustalenie celowych i ekonomicznie uzasadnionych kosztów naprawy pojazdu powódki pozwalających na przywrócenie go do stanu sprzed wypadku z dnia 8 kwietnia 2016 r. Należy podkreślić, iż żadna ze stron nie kwestionowała przedmiotowej opinii.

Pozwany kwestionował swoją odpowiedzialność wskazując na brak legitymacji biernej po swojej stronie, gdyż to nie on był ubezpieczycielem pojazdu sprawcy. W sprawie bezspornym było, iż ubezpieczycielem tym było Towarzystwo (...) w W.. Niemniej jednak, z przedłożonych przez powódkę umów przelewu wierzytelności i zlecenia wynika, że pozwany zobowiązał się zlikwidować poniesioną przez powódkę szkodę w rozmiarze i wysokości, jakie wynikają z umowy OC zawartej przez posiadacza pojazdu, którym szkodę wyrządzono, a w zamian powódka przelała na (...) wierzytelność, jaka jej wobec sprawcy i jego ubezpieczyciela z tego tytułu przysługiwała. Nie ulegało także wątpliwości, iż pozwany szkodę likwidował, wypłacił także powódce niesporną część odszkodowania. Tym samym uznał swoją odpowiedzialność wobec powódki w zakresie, w jakim odpowiedzialny był za nią sprawca i jego ubezpieczyciel.

Dla określenia zasad odpowiedzialności Towarzystwa (...) w W., a co za tym idzie – pozwanego zakładu ubezpieczeń, z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych mają przepisy art. 34 ust. 1 i 35 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, (...)(Dz. U 2003.124.1152). Treść tych przepisów pozwala stwierdzić, że odpowiedzialność ubezpieczyciela ma charakter pochodny w stosunku do odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu kierującego. Powstaje ona tylko wówczas, gdy istnieje odpowiedzialność posiadacza pojazdu lub kierującego pojazdem mechanicznym na podstawie przepisów prawa cywilnego. Dla określenia zakresu ochrony ubezpieczeniowej konieczne jest ustalenie zasad odpowiedzialności cywilnej ubezpieczonego posiadacza (lub kierującego), wynikających z przepisów prawa cywilnego (art. 435-437 k.c.).

Podstawę prawną odpowiedzialności ubezpieczyciela stanowiły przepisy art. 805 § 1 k.c. i art. 822 k.c.

Na skutek kolizji drogowej z dnia 8 kwietnia 2016 roku powódka poniosła szkodę w mieniu. Ustalenie wysokości wskazanej wyżej szkody w mieniu powódki następuje zgodnie z zasadą wyrażoną w przepisie art. 363 § 1 k.c. W niniejszej sprawie naprawienie szkody powinno nastąpić – uwzględniając wybór powódki – przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej.

W wyroku SN z dnia 20 listopada 1970 roku, II CR 425/72 (OSNCP Nr 6/1973, poz. 111) stwierdzono, że w wypadku uszkodzenia rzeczy w stopniu umożliwiającym przywrócenie jej do stanu poprzedniego, osoba odpowiedzialna za szkodę obowiązana jest zwrócić poszkodowanemu "wszelkie celowe, ekonomicznie uzasadnione wydatki, poniesione w celu przywrócenia stanu poprzedniego, do których wydatków należy zaliczyć także koszt nowych części i innych materiałów, jeżeli ich użycie było niezbędne do naprawienia uszkodzonej rzeczy". Powyższy pogląd w pełni podziela Sąd orzekający w niniejszej sprawie.

Zgodnie natomiast z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 2003 roku (sygn. akt III CZP 32/03, opubl. Monitor Prawniczy 2004/2/81) „odszkodowanie przysługujące od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej za uszkodzenie pojazdu mechanicznego obejmuje niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy pojazdu, ustalone według cen występujących na lokalnym rynku”.

W przywołanej opinii biegły stwierdził, iż ustalony w zakresie kalkulacji sporządzonych na zlecenia powódki i pozwanego, przy zastosowaniu nowych, oryginalnych części i z uwzględnieniem stawek za roboczogodzinę prac blacharsko-mechanicznych i lakierniczych, w wysokości mieszczącej się w granicach stawek obowiązujących na rynku lokalnym, tj. 100/120 zł/rbh netto, wynosi 37.409,39 zł brutto.

Biegły stwierdził też, że użycie w naprawie części oryginalnych sygnowanych znakiem producenta ( O) jest uzasadnione – są odpowiednikami części oryginalnych montowanych przez producenta pojazdu, nadto występują wyłącznie 2 pozycje części klasyfikowane w grupie jakości (...), w pozostałym zakresie brak jest tzw. części alternatywnych. Stawki robocizny wskazane w kalkulacji (...) (49 zł/rbh) nie występowały na (...) i trójmiejskim rynku usług motoryzacyjnych. W przypadku samochodu powódki nie występują przesłanki do uznania występowania wzrostu wartości pojazdu jako całości, przy zastosowaniu do naprawy części oryginalnych.

Mając powyższe na uwadze, Sąd uznał, że zasadne jest zasądzenie na rzecz powódki różnicy pomiędzy celowymi i technicznie uzasadnionymi kosztami naprawy pojazdu, które wynosiły 37 409,39 zł a ustalonym przez (...) odszkodowaniem, tj. 23 821,63 zł.

Sąd również uznał za uzasadniony koszt 200 zł poniesiony przez poszkodowaną tytułem zapłaty za sporządzenie przez niezależnego rzeczoznawcę kosztorysu naprawy pojazdu. Należy podkreślić, że pozwany nie kwestionował roszczenia w tym zakresie co do wysokości, kwestionował natomiast zasadność poniesienia przez powódkę tego wydatku wskazując, iż był to wydatek zbędny mając na uwadze, iż powódka wnosi o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego, nadto kalkulacja ta, jako że była wykonana na zlecenie powódki nie jest miarodajna. Wskazać jednak należy, iż poniesienia kosztu sporządzenia kalkulacji pozostaje w związku ze zdarzeniem powodującym szkodę. Zlecenie takiej kalkulacji było niezbędne celem wstępnego ustalenia wysokości dochodzonych roszczeń, pozwalającego podjąć decyzję o zasadności wniesienia powództwa, biorąc pod uwagę, iż powódka nie ma wiadomości specjalnych w tym zakresie. Tym bardziej, że przepis art 187 § 1 pkt 1 k.p.c. nakłada na powoda obowiązek dokładnego określenia żądania już w pozwie. Tymczasem dowód z opinii biegłego ma inną funkcję – dopiero w przypadku kwestionowania kalkulacji przez stronę przeciwną służy potwierdzeniu (bądź zaprzeczeniu) prawidłowości wykonanych w niej wyliczeń. Należy też podkreślić, że jak wskazał Sąd Najwyższy w uchwale składu siedmiu sędziów z dnia 13 marca 2012 r., III CZP 75/11, uzasadnione i konieczne koszty pomocy świadczonej przez osobę mającą niezbędne kwalifikacje zawodowe, poniesione przez poszkodowanego w postępowaniu przedsądowym prowadzonym przez ubezpieczyciela, mogą w okolicznościach konkretnej sprawy stanowić szkodę majątkową podlegającą naprawieniu w ramach obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych (art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, (...), Dz.U. Nr 124, poz. 1152 ze zm.).

Łączna wysokość należnego powódce odszkodowania wyniosła zatem 13 787,76 zł, zatem Sąd oddalił powództwo ponad tę kwotę.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 § 1 k.c. w zw. z art. 359 § 1 k.c., zgodnie z którymi jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, choćby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Istotne jest więc ustalenie momentu, w którym dłużnik opóźnił się ze spełnieniem świadczenia.

Termin spełnienia świadczenia przez dłużnika, którym jest zakład ubezpieczeń, w ramach ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, oznaczony jest przez przepis 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, (...) (Dz. U. 2003 nr 124, poz. 1152), według którego, zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. Jedynie w przypadku gdyby wyjaśnienie w terminie, o którym mowa w ust. 1, okoliczności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe, odszkodowanie wypłaca się w terminie 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe (ust. 2).

W przedmiotowej sprawie szkoda z tytułu naprawy uszkodzonego pojazdu – co było bezsporne – została zgłoszona w dniu 8 kwietnia 2016 r., w związku z tym ubezpieczyciel winien zlikwidować szkodę i wypłacić należne odszkodowanie w terminie 30 dni, tj. do dnia 8 maja 2016 r., albowiem nie zachodziły w przedmiotowej sprawie okoliczności uniemożliwiające ustalenie w tym terminie odpowiedzialności ubezpieczyciela za szkodę. Zasadnym było zatem w tym zakresie żądanie zasądzenia odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 9 maja 2016 r.

O kosztach sądowych Sąd orzekł na mocy art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z art. 100 k.p.c., jak w pkt. 4 wyroku uznając, że powódka uległa jedynie co do nieznacznej części swojego żądania i w punkcie III wyroku zasądził od pozwanego na rzecz powódki zwrot kosztów procesu w całości. Na koszty te złożyła się opłata sądowa od pozwu (697 zł), zaliczka na poczet wynagrodzenia biegłego (800 zł), opłata skarbowa od pełnomocnictwa (17 zł) oraz koszty zastępstwa procesowego w kwocie 3.600 zł – ustalone na podstawie § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 r. poz. 1804).

W związku z tym, że uiszczona przez powódkę zaliczka na poczet wynagrodzenia biegłego nie pokryła w całości wydatków z tego tytułu i częściowo pokryto je tymczasowo ze środków Skarbu Państwa (koszt opinii (...).067,60 – 800 zł zaliczka, pozostało do zapłaty 267,60 zł) Sąd w punkcie IV wyroku, na mocy art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, nakazał ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego Gdańsk Północ w Gdańsku brakującą kwotę.

Sygn. akt I C 943/17

ZARZĄDZENIE

(...)

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...).

(...)