Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 10 października 2018 r.

Sąd Rejonowy w Grudziądzu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 10 października 2018 r. w Grudziądzu na rozprawie

sprawy z wniosku J. M.

z udziałem (...) sp. z o.o. w G.

o ustanowienie służebności przesyłu

postanawia:

1.  oddalić wniosek;

2.  nie obciążać wnioskodawczyni kosztami postępowania poniesionymi przez uczestniczkę oraz częścią kosztów sądowych wyłożonych tymczasowo przez Skarb Państwa.

Sygn. akt I Ns 886/16

UZASADNIENIE

postanowienia z dnia 10 października 2018 r.

J. M. wniosła o ustanowienie na czas oznaczony 10 lat odpłatnej służebności przesyłu obciążającej jej nieruchomość położoną w G. przy ul. (...), obejmującą działki ewidencyjne o numerach (...), dla której Sąd Rejonowy w Grudziądzu prowadzi księgę wieczystą (...) na rzecz (...) Sp. z o.o. w G., której treścią miałoby być znoszenie istnienia na tej nieruchomości:

- dwóch równoległych odcinków podziemnych przewodów ciepłowniczych o średnicy 80 mm i długości 30 m oraz 30,5 m, posadowionych w odległości od sienie 0,5 i 1 m,

- dwóch podziemnych przewodów ciepłowniczych o średnicy 200 mm i długości 14 m, posadowionych jeden pod drugim.

W uzasadnieniu wniosku wskazano, że na ww. działkach posadowione są opisane urządzenia przesyłowe, a ich właścicielem i użytkownikiem jest uczestniczka. Urządzenia te w istotny sposób ograniczają możliwość wykorzystania nieruchomości przez wnioskodawczynię.

(...) sp. z o.o. w G. wniosła o oddalenie wniosku i zasądzenie na jej rzecz od wnioskodawczyni zwrotu kosztów postępowania sądowego. Wskazała, że posiada tytuł prawny do stałego korzystania z nieruchomości wnioskodawczyni w zakresie ciepłociągów zlokalizowanych na jej nieruchomości, albowiem poprzednik prawny uczestniczki nabył przez zasiedzenie służebność gruntową o treści odpowiadającej służebności przesyłu (k. 27-33 akt).

Wnioskodawczyni kwestionowała zarzut zasiedzenia służebności gruntowej o treści służebności przesyłu, podniesiony przez uczestniczkę (k. 104-116 akt).

Sąd Rejonowy ustalił i zważył, co następuje:

Na terenie nieruchomości położonej w G. przy ul. (...), obejmującej działki ewidencyjne o numerach (...), dla której Sąd Rejonowy w Grudziądzu prowadzi księgę wieczystą (...) posadowione są od lat 70-tych o 80-tych XX wieku następujące urządzenia przesyłowe sieci ciepłowniczej:

- sieć przesyłowa podziemna CO preizolowana (...) o długości 7,49 mb ²,

- sieć przesyłowa podziemna CO 2 x DN80 o długości 21,35 mb ²,

- sieć dystrybucyjna do budynku przy ul. (...) x DN50 o długości 9,0 mb ².

W dniu wniesienia wniosku urządzenia te były wykorzystywane do przesyłania energii cieplnej przez (...) Sp. z o.o. w G., a nieruchomość przy ul. (...) stanowiła własność wnioskodawczyni J. M..

Okoliczności niesporne, a nadto: odpis księgi wieczystej – k. 8-12 akt sprawy

wyrys z mapy zasadniczej – k. 13 akt sprawy

opinia biegłego J. R. – k. 150-155

Postanowieniem z dnia 31 lipca 2018 r. tut. Sąd przysądził na rzecz A. M. własność nieruchomości gruntowej położonej w G. przy ul. (...), dla której Sąd Rejonowy w Grudziądzu prowadzi księgę wieczystą nr (...), za cenę nabycia w kwocie 720.000,00 zł, która w całości została zapłacona w gotówce oraz nakazał dłużniczce J. M., aby wydała nabywcy A. M. tę nieruchomość. Postanowienie to uprawomocniło się 24 sierpnia 2018 r.

Okoliczności niesporne, a nadto: postanowienie z 31.07.2018 r. – k. 322-322v akt sprawy

W ostatnim czasie uczestniczka zakończyła inwestycję przebudowy sieci ciepłowniczej na osiedlu mieszkaniowym K. w G. i na dzień zamknięcia rozprawy przewody ciepłownicze znajdujące się na nieruchomości należącej w dniu wniesienia wniosku do wnioskodawczyni były trwale odłączone od sieci. W dniu 17 października 2018 r. planowane było podpisanie protokołu odbioru nowej inwestycji. Na dzień zamknięcia rozprawy uczestniczka nie przesyła już ciepła przez przewody znajdujące się na nieruchomości przy ul. (...) w G.. W przyszłości uczestniczka nie będzie z tych przewodów korzystała, zostaną one na działce, gdyż z chwilą zakończenia przesyłania energii cieplnej przez nie, stały się one częścią składową nieruchomości przez którą przebiegają.

Okoliczności niesporne, a nadto: pismo uczestniczki z 12.04.2018 r. – k. 285-287 akt sprawy i

wyjaśnienia pełnomocnika uczestniczki na rozprawie – k. 330 akt sprawy

W ustalonym stanie faktycznym wniosek o ustanowienie służebności przesyłu nie mógł zostać uwzględniony z dwóch przyczyn, które zaistniały w toku postępowania sądowego. Zgodnie z treścią art. 305 ² § 2 k.c. z żądaniem ustanowienia służebności przesyłu może wystąpić właściciel nieruchomości, przez którą przebiegają lub mają przebiegać urządzenia przesyłowe, o których mowa w art. 49 § 1 k.c., stanowiące własność przedsiębiorcy przesyłowego. Ze względu na pozbawienie wnioskodawczyni prawa własności do nieruchomości przy ul. (...) w G. w postępowaniu egzekucyjnym, nie była ona już właścicielem tej nieruchomości na dzień orzekania. W toku postępowania utraciła więc legitymację czynną do żądania ustanowienia służebności opisanej we wniosku. Z kolei przedsiębiorstwo przesyłowe będące uczestniczką utraciło legitymację bierną, gdyż ze względu na przebudowę sieci i odłączenie od niej przewodów na ww. nieruchomości, na dzień orzekania nie było już właścicielem i użytkowaniem tych przewodów. Warunkiem ustanowienia żądanej służebności był zaś to, aby przewody te służyły do przesyłu energii i były wykorzystywane przez przedsiębiorstwo przesyłowe. Z tych względów wniosek należało oddalić.

Rozstrzygnięcie o kosztach postępowania opiera się na treści art. 102 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. oraz art. 113 ust. 4 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Sąd uznał, że w okolicznościach sprawy istnieją podstawy do nie obciążania wnioskodawczyni kosztami postępowania uczestniczki oraz kosztami sądowymi wyłożonymi tymczasowo przez Skarb Państwa (część wynagrodzenia biegłego sądowego). Sposób skorzystania z art. 102 k.p.c. jest suwerennym uprawnieniem jurysdykcyjnym sądu rozpoznającego sprawę i do jego oceny należy przesądzenie, czy wystąpił szczególnie uzasadniony wypadek, który uzasadnia odstąpienie, a jeśli tak, to w jakim zakresie, od generalnej zasady obciążania kosztami procesu strony przegrywającej spór. Dokonując tej oceny sąd orzekający winien kierować się własnym poczuciem sprawiedliwości i zasadami współżycia społecznego, uwzględniając okoliczności związane z wniesieniem pozwu i przebiegiem sprawy (zob. postanowienie SN z 11 lutego 2011 r., I Cz 38/10, LEX nr 738387; postanowienie SN z 22 lutego 2011 r., II PZ 1/11, LEX nr 852550 oraz postanowienie SN z 17 kwietnia 2013 r., V Cz 124/12, LEX nr 1341727). Wniosek o ustanowienie służebności nie został uwzględniony ze względu na okoliczności, które ujawniły się w toku postępowania i były niezależne od wnioskodawczyni, w szczególności została ona pozbawiona własności nieruchomości przymusowo, wbrew swojej woli. Wnioskodawczyni poniosła też już koszty postępowania w postaci opłaty od wniosku, kosztów swojego pełnomocnika i zaliczki na biegłego w kwocie 1000 zł, dlatego obciążenie jej dalszymi kosztami postępowania byłoby sprzeczne z poczuciem sprawiedliwości.