Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 grudnia 2017 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Janusz Madej

Protokolant – st. sekr. sądowy Agnieszka Korthals

po rozpoznaniu w dniu 14 grudnia 2017 r. w Bydgoszczy na rozprawie

odwołania: A. U.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B.

z dnia 18 lutego 2016 r., znak: (...)

w sprawie: A. U.

przeciwko: Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.

o dodatek pielęgnacyjny

I zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonej A. U. prawo do dodatku pielęgnacyjnego od dnia 1 stycznia 2016r. na stałe;

II stwierdza odpowiedzialność Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B. za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji ;

III zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B. na rzecz ubezpieczonej A. U. kwotę 360 ( trzysta sześćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego.

Sygn. akt VIU 1004/16

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 18-go lutego 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. po rozpoznaniu wniosku A. U. z dnia 23-go grudnia 2015 roku odmówił wnioskodawczyni prawa do dodatku pielęgnacyjnego. W uzasadnieniu tej decyzji organ rentowy wskazał, iż dodatek pielęgnacyjny przysługuje osobie uprawnionej do emerytury, jeżeli osoba ta została uznana za całkowicie niezdolną do pracy oraz do samodzielnej egzystencji albo ukończyła 75 lat życia. Organ rentowy w związku z tym powołał się na orzeczenie komisji lekarskiej ZUS z dnia 15-go lutego 2016 roku, która ust..., ustaliła, które ustalało, iż wnioskodawczyni nie jest niezdolna do samodzielnej egzystencji, a zatem w ocenie organu rentowego nie spełniła warunków określonych w artykule 75 Ustawy z dnia 17-go grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Odwołanie od tej decyzji wniosła ubezpieczona, domagając się jej zmiany i przyznania dodatku pielęgnacyjnego. Ubezpieczona nie zgadzała się z orzeczeniem komisji lekarskiej ZUS z dnia 15-go lutego 2016 roku podkreślając, że, jeśli chodzi o kwestię niezdolności do samodzielnej egzystencji, to zalicza się ona do grona takich osób ze względu na znaczne naruszenie funkcji organizmu w zakresie narządu słuchu, ale również bardzo duże naruszenie funkcji w zakresie mowy. Mowa ubezpieczona podkreślała, że mowę ma bardzo niewyraźną rozumieją ją tylko osoby przebywające z nią na co dzień. Nie jest w stanie sama załatwiać podstawowych spraw związanych z opłatami, pójściem do lekarza i dlatego wniosła ona odwołanie. W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wnosił o oddalenie odwołania, powołując argumentację przedstawioną w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. W celu zweryfikowania Sąd Okręgowy ustalił i rozważył, co następuje. W celu zweryfikowania stanowiska organu rentowego Sąd Okręgowy dopuścił dowód z opinii bie..., biegłego sądowego z zakresu otolaryngologii doktora nauk medycznych M...., M. K.
[ f 00:08:51.348] , który w rozpoznaniu przedstawionym w tej opinii z dnia 16-go grudnia 2016 roku karta 31, 32 akt sprawy ustalił obuuszny niedosłuch typu odbiorczego. W uzasadnieniu opinii biegły wskazał, że stwierdzany audiometrycznie znacznego stopnia niedosłuch u badanej był w okresie szkolnymprawdopodobnie o wiele lepszy, skoro umożliwił badanej rozumienie dźwięków mowy ludzkiej i wyrażanie zrozumiałą mową do dnia dzisiejszego. Zdaniem biegłego sądowego to, że wnioskodawczyni słyszy i rozumie bez aparatów słuchowych mowę głośną potwierdza tylko fakt, że nie jest osobą głęb..., z głębokim niedosłuchem, że odpowiada na stawiane pytania tylko przez pośrednika świadczy również o tym, że nie jest osobą niemą i że świadomie wprowadza badających w błąd sugerując głuchoniemotę. Dlatego biegły sądowy z przyczyn laryngologicznych znacznego stopnia upośledzenia słuchu wnioskodawczyni nie stwierdził i nadal nie stwierdza, uznając ubezpieczoną za zdolną do samodzielnej egzystencji, pełnienia ról społecznych i zaspokajania wszystkich potrzeb życiowych bez potrzeby korzystania z pomocy osób innych. Zdaniem biegłego sądowego u..., ubezpieczona jest osobą sprawną psychicznie i fizycznie tak, jak po..., porozumiewa się z bratową może też porozumiewać się z otoczeniem i w pracy też. Biegły podzielił w całości opinię ZUS z dnia 15-go lutego 2016 roku stwierdzając, że wnioskodawczyni nie jest osobą niezdolną do samodzielnej egzystencji. W swojej opinii biegły w punkcie pod literą C w punkcie drugim wskazał, jeśli chodzi o słuch ubezpieczonej, że liczne audiometryczne badania słuchu od 1986 roku do tyś..., do 2013 roku wykazują obustronny niedosłuch typu czuciowo-nerwowego na poziomie 70, 95 decybeli i jest to znacznego stopnia upośledzenie słuchu. Natomiast stwierdził on, że w czasie badania wnioskodawczyni słyszy mowę potoczną, rozumie i wypełnia polecenia biegłego, ale odpowiada mową zrozumiałą, dobrze zaakcentowaną tylko na pytania powtarzane przez osobę jej towarzyszącą. Porusza się samodzielnie, sprawnie zarówno po schodach, jak i do samochodu oddalonego o około 200 metrów od miejsca badania, którym znajomi przywieźli wnioskodawczynię. Zastrzeżenia do tej opinii zgłosił w piśmie procesowym z dnia 3-go marca 2017 roku karta 54, 55 pełnomocnik ubezpieczonej wskazując, że opinia sporządzona przez biegłego sądowego jest dotknięta wadami uniemożliwiającymi jej wykorzystania, jej wykorzystanie. Są to przede, są to wady za..., natury zarówno w sferze merytorycznej, jak też wyraźnie widoczne jest nacechowanie tejże opinii elementami natury emocjonalnej, co nie powinno mieć miejsca w tego rodzaju opracowaniu. Pełnomocnik ubezpieczonej podnosił, iż biegły w przedstawionym sądowi protokole oględzin sądowo-lekarskich jednocześnie wskazuje, że u skarżącej występuje znacznego stopnia upośledzenie słuchu, co potwierdzają liczne badania audiometryczne w latach 1986-2013 by w innym fragmencie tego samego opracowania twierdzić, że rzekomo wnioskodawczyni słyszy mowę potoczną rozumie i wypełnia polecenia biegłego oraz że wnioskodawczyni słyszy i rozumie bez aparatów słuchowych mowę głośną, potwierdza to tylko fa..., potwierdza tylko fakt, że nie jest osobą z głębokim niedosłuchem by w końcu stwierdzić, że skarżąca świadomie wprowadza badających w błąd sugerując głuchą głuchoniemotę, co stanowi zestawienie sprzecznych wzajemnie wykluczających się tez nieznajdujących oparcia w rzeczywistości. Ponadto pełnomocnik ubezpieczonej podnosił, że w treści opinii biegły mija się z prawdą podając, że skarżąca ukończyła normalną szkołę podstawową w G. i że były wycieki ropne z uszu, ale ustały. Żadne z powyższych twierdzeń nie jest prawdą. Skarżąca nigdy nie uczęszczała do jakiejkolwiek szkoły, również nigdy nie występowały u niej żadne wycieki ropne, co może potwierdzić zarówno rodzina, jak i lekarz prowadzący opiekę nad skarżącą na przestrzeni przynajmniej kilkunastu lat. Na groteskę zdaniem pełnomocnika ubezpieczonej zakrawało stwierdzenie biegłego, że rzekomo skarżąca porusza się samodzielnie sprawnie zarówno po schodach, jak i do samochodu oddalonego o około 200 metrów od miejsca mada..., badania, co w sytuacji, gdy ów samochód rodzina skarżącej zaparkowała przed bramą budynku, w którym przeprowadzano badanie, a więc maksymalnie w odległości kilku metrów, budzi co najmniej zaskoczenie. Twierdzenia jakoby skarżąca była osobą sprawną psychicznie i fizycznie tak, jak porozumiewa się z bratową może też porozumiewać się z otoczeniem i w pracy też jest zatem twierdzenie to jest zatem dobitnym dowodem na całkowitą bezwartościowość przedmiotowej opinii, która wydaje się wręcz dotyczyć zupełnie innej osoby. Biegły sądowy w swojej opinii posługiwał się ponadto językiem o bardzo wyrazistym nasy..., nasyceniu ładunkiem emocjonalnym, dokonując całkowicie bezpodstawnych ocen charakterologicznych, do których bynajmniej nie jest uprawniony. Używa też w sposób nieuzasadniony wykrzykników mających uwypuklić grozę sytuacji. Nie jest wiadomym również na podstawie jakich dokumentów, czy też informacji biegły formułuje swoje sądy. Powołując powyższe zastrzeżenia pełnomocnik ubezpieczonej złożył wniosek o nieuwzględnienie tej opinii, jako dotkniętej wykluczającej wykluczającymi jej wartość dowodową wadami i nierzetelnej oraz dopuszczenie dowodu z kolejnej opinii profesjonalnie przeprowadzonej przez innego biegłego z listy biegłych sądowych wyznaczonych przez Sąd. Są..., pełnomocnik ubezpieczonej wnosił o powołanie biegłego z okolic B. z uwagi na niesamodzielność i konieczność podróżowania w towarzystwie innej osoby przez skarżącą. Sąd mając na uwadze powyższe zastrzeżenia pełnomocnika ubezpieczonej dopuścił dowód z opinii biegłej sądowej T. S.
[ f 00:17:13.964] z list, która zamieszkuje na terenie właściwości okręgu Sądu właściwości rzeczowej Sądu Okręgowego w Bydgoszczy. Tym niemniej biegła ta uległa wypadkowi, w związku z tym Sąd nie mając innych biegłych otolaryngologów zwrócił się w drodze pomocy sądowej o przeprowadzenie dowodu z drugiej opinii biegłych sądowych przed Sądem Rejonowym w S...., Sądem Okręgowym w Słupsku, co też nastąpiło. W opinii z dnia 22-go sierpnia 2017 roku biegły sądowy specjalista ota..., otolaryngolog R. M.
[ f 00:18:05.204] w badaniu przedmiotowym stwierdził ubezpieczonej stwierdził zupełny brak kontaktu logicznego słownego z powódką. Ubezpieczona nie słyszy, nie rozumie, nie mówi. Uszy obustronnie otoskopowo bez zmian patologicznych, słuch biegły sądowy ocenił na podstawie wykonanego audiogramu dołączonego do opinii. Występują u ubezpieczonej tak zwane wyspy słuchowe praktycznie powodujące całkowitą jej obustronną głuchotę. W związku z tym biegły rozpoznał u ubezpieczonej nabytą we wczesnym dzieciństwie ze znakiem zapytania wrodzoną głuchoniemotę i zakwalifikował ubezpieczoną do osób całkowicie niezdolnych do pracy i samodzielnej egzystencji na stałe. Uzasadniając ten wnio..., wniosek biegły sądowy wskazał, że według niego nic nie przemawia za tym, aby nagle w dniu 12-go lutego 2016 roku po wielu latach uznać, że powódka stała się zdolna do samodzielnej egzystencji. Organ rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznawał powódkę z powodu tych samych schorzeń za osobę całkowitą niezdolną do prac niezdolną do samodzielnej egzystencji. Powódka nie jest w stanie zaspokoić samodzielnie swoich podstawowych potrzeb życiowych samoobsługi, komunikowania się, robienia zakupów, załatwiania spraw w urzędach...
[ koniec części 00:19:56.000] AMT898896_02
[ Przewodniczący 00:19:56.230]
W związku z tym, że takie same dowody były do tej pory podstawą do orzekania niezdolności do samodzielnej egzystencji przez ZUS, biegły nie mógł się zgodzić ani z opinią lekarza orzecznika ZUS, ani z orzeczeniem komisji lekarskiej ZUS. Według biegłego wskazana byłaby...., wskazanym byłoby, aby powódka ze względu na zmiany psychiczne, zespół psychoorganiczny ze znakiem zapytania, depresją, została także zbadana przez biegłego psychiatrę bądź psychologa. Sąd Okręgowy dokonując oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego z punktu widzenia dyrektyw wskazanych w artykule 233 paragraf 1 kp..., pos..., kodeksu postępowania cywilnego uznał, iż ubezpieczona..., uznał, iż zebrany w sprawie materiał dowodowy pozwala na wydanie w sprawie merytorycznego rozstrzygnięcia bez potrzeby kontynuowania postępowania dowodowego. Wskazać należy, iż ubezpieczona do 31 grudnia, przez wiele lat, pobierała dodatek pielęgnacyjny. Wniosek o ustalenie prawa do dodatku pielęgnacyjnego na dalszy okres złożyła 23 grudnia 2015 roku. Lekarz orzecznik ZUS w orzeczeniu z dnia 22 stycznia 2016 roku ustalił, iż ubezpieczona nie jest niezdolna do samodzielnej egzystencji, a orzeczeniem z dnia 15 lutego 2016 roku komisja lekarska ZUS doszła do takiego samego wniosku..., orzeczenie komisji lekarskiej ZUS stanowiło podstawę do wydania dla organu rentowego zaskarżonej decyzji. Oceniając w sprawie wyniki postępowania dowodowego z punktu widzenia zasad doświadczenia życiowego i wiarygodności poszczególnych dowodów stwierdzić należy, iż dowodem, który miał w niniejszej sprawie przesądzające znaczenie była opinia drugiego zespołu..., przepraszam, drugiego specjalisty otolaryngologa R. M.
[ f 00:22:07.036] , którą Sąd uznał za logicznie uzasadnioną i osadzoną w realiach, i w dotychczasowym przebiegu chorób..., choroby ubezpieczonej - głuchoniemoty. W opinii tej biegły sądowy..., opinię swoją biegły sądowy R. M. sformułował po przeprowadzeniu badania audiogramem..., badania audiogramem..., potwierdzony..., potwierdzonego audiogramem, która..., który stwierdził u ubezpieczonej tak zwane wyspy słuchowe, co..., które potwierdzają - zdaniem tego biegłego - praktycznie całkowitą obustronną głuchotę ubezpieczonej, występującą najprawdopodobniej u ubezpieczonej od dzieciństwa. Ubezpieczona przez wiele lat uznawana była także przez organ rentowy za całkowicie niezdolną do pracy i niezdolną do samodzielnej egzystencji i pobierała sporne świadczenie. Biegły w związku z tym wykazał, że ta całkowita głuchoniemota uniemożliwia powódce zaspokojenie samodzielnie swoich podstawowych potrzeb życiowych, takich jak: komunikowanie się, robienie zakupów, załatwianie spraw w urzędach, samoobsługa. Dlatego Sąd Okręgowy uznał tę opinię za w pełni wiarygodną w zakresie podstaw dla dokonania ustalenia, iż ubezpieczona jest całkowicie niezdolna do pracy i niezdolna do samodzielnej egzystencji. Jeśli natomiast chodzi o opinię pierwszego otolaryngologa, doktora nauk medycznych M. K.
[ f 00:24:43.214] , znajdującą się na kartach: od 31 do 32, to dowód ten pozbawiony był, tak jak twierdził to pełnomocnik ubezpieczonej, wiarygodności i mocy dowodowej, gdyż zawierał istotne sprzeczności, wyeksponowane zresztą przez pełnomocnika ubezpieczonej w piśmie procesowym. I w badaniu przedmiotowym biegły ten wskazał na liczne audiometryczne badania słuchu od 1900..., przeprowadzane w latach 1986 - 2013, wykazujące obustronny niedosłuch typu czuciowo - nerwowego na poziomie 70 - 95 decybeli i wska..., co wskazuje na znacznego stopnia upośledzenie słuchu, aby w swoich ustaleniach i wnioskach końcowych uznać, iż wnioskodawcy ni..., iż wnioskodawczyni słyszy i rozumie bez aparatów słuchowych mowę głośną, co potwierdza tylko fakt, że nie jest osobą z głębokim niedosłucheł..., niedosłuchem, że odpowiada na stawiane pytania tylko przez pośrednika. Świadczy również o tym, że nie jest osobą niemą i świadomie wprowadzającą w błąd sugerując głuchoniemotę. W ocenie Sądu Okręgowego stwierdzenia te nie dość, że są nasycone negatywnym, wartościującym osobę ubezpieczonej nastawieniem biegłego bez racjonalnych przyczyn, to zawierają merytoryczne wnioski sprzeczne z rozpoznaniem tej opinii, w której stwierdzono znacznego stopnia upośledzenie słuchu. Zdaniem Sądu Okręgowego ta opinia pozbawiona była wartości dowodowej i dlatego zgodnie z wnioskiem pełnomocnika ubezpieczonej opinia ta nie mogła stanowić podstawy dla dokonania w niniejszej sprawie ustaleń istotnych dla jej rozstrzygnię..., dla rozstrzygnięcia sporu. Jeśli chodzi o zastrzeżenia organu rentowego do opinii biegłego sądowego R. M., zgłoszone w piśmie procesowym z 6 października 2017 roku, gdzie organ rentowy podnosił, że komisja lekarska po przeprowadzonym badaniu 15 grudnia 2016 roku rozpoznała głuchoniemotę i nie stwierdziła niezdolności do samodzielnej egzystencji, gdzie organ rentowy podnosił, że badana była sprawna ruchowo, samodzielna, rozbierała się i ubierała samodzielnie, polecenie spełniała, w skala Barthel oceniona została na 100 punktów, co zdaniem organu rentowego wskazywało na brak podstaw do orzekania niezdolności do samodzielnej egzystencji, to Sąd Okręgowy wskazuje, iż zastrzeżenia te przyznają, że ubezpieczona cierpi na głuchoniemotę. Natomiast to, że ubezpieczona nawet byłaby sprawna ruchowo samodzielnie się rozbierając i ubierając to nie świadczy o tym, że jest ona s..., to nie świadczy samoistnie o tym, że jest ona zdolna do samodzielnej egzystencji. Przecież schorzenie, na które cierpi ubezpieczona od urodzenia wywołało w organizmie ubezpieczonej takie skutki psychofizyczne, które wyeksponował w swojej opinii biegły sądowy, iż..., które powodują, iż ubezpieczona nie jest w stanie zaspokajać podstawowych potrzeb życiowych związanych z załatwianiem spraw w urzędach, w..., nie, nie jest w stanie robić samodzielnie zakupów, jak i nie jest w stanie samodzielnie udawać się do..., na leczenie do jednostek służby zdrowia. Tego istotnego elementu stanu faktycznego sprawy nie dostrzegał organ rentowy formułując z..., zastrzeżenia i wnioskując o opinię uzupełniającą biegłego sądowego, który stwierdził u ubezpieczonej trwałą niezdolność do samodzielnej egzystencji. Dlatego Sąd Okręgowy pominął wniosek organu rentowego o dopuszczenie dowodu z opinii uzupełniającej, a istotnych ustaleń dokonał na podstawie powyższej opinii biegłego M.. Zgodnie z ar..., dokonując subsumcji właściwych przepisów prawa na..., materialnego do ustalonego stanu faktycznego Sąd Okręgowy wskazuje, że zgodnie z artykułem 75 ustępem 1 Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity, Dziennik Ustaw z 2017 roku, pozycja 1383) dodatek pielęgnacyjny przysługuje osobie uprawnionej do emerytury lub renty, jeżeli osoba ta została uznana za całkowicie niezdolną do pracy oraz do samodzielnej egzystencji albo ukończyła 75 lat życia, z zastrzeżeniem ustępu 4. Z uwagi na to, że ubezpieczona zo..., zaliczona została do gru..., grona osób, o których mowa w tym przepisie, mając prawo do emerytu..., do renty z tytułu niezdolności..., całkowitej niezdolności do pracy oraz obecnie prawo do emerytury, Sąd Okręgowy zmienił zaskarżoną decyzję na podstawie artykułu 477 ze znaczkiem 14 paragraf 2 Kodeksu postępowania cywilnego oraz powołanego artykułu 75 Ustawy emerytalno - rentowej i przyznał ubezpieczonej prawo do dochodzonego świadczenia zgodnie z opinią biegłego sądowego M.. W punkcie drugim wyroku Sąd na podstawie artykułu 118 ustęp 1a Ustawy emerytalno - rentowej stwierdził odpowiedzialność organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, albowiem biegły sądowy M. dysponował tym samym materiałem dowodowym, który pozostawał do dyspozycji organów orzeczniczych ZUS, a w takiej sytuacji odpowiedzialność ta wynika wprost z powołanego przepisu. W punkcie trzecim wyroku Sąd Okręgowy na podstawie artykułu 98 paragraf 1 i paragraf 3 Kodeksu postępowania cywilnego z..., i zgodnie z zasadą wynikającą z tych przepisów, zasadą odpowiedzialności za wynik procesu zasądził od organu rentowego jako strony przegrywającej spór na rzecz ubezpieczonej kwo..., koszty zastępstwa prawnego według stawki minimalnej zgodnie także z..., z paragrafem 9 ustępem 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dziennik Ustaw z 2015 roku, pozycja 1800) i w brzmieniu obowiązującym w dniu wniesienia odwołania. Na tym wygłoszenie uzasadnienia zakończono.