Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 września 2018 r.

Sąd Okręgowy w Świdnicy Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Grażyna Ucińska

Protokolant: Dorota Malinowska

po rozpoznaniu w dniu 28 września 2018 r. w Świdnicy

sprawy z powództwa (...) Banku S.A. z/s w W.

przeciwko G. W.

o zapłatę

I.  powództwo oddala;

II.  zasądza od strony powodowej na rzecz pozwanego kwotę 5.417 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt IC 1100/18

UZASADNIENIE

Strona powodowa (...) Bank S.A z siedzibą w W. wniosła w dniu 16 kwietnia 2018r. do Sądu Rejonowego (...) pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym, w którym domagała się zasądzenia od pozwanego G. W. kwoty 95.839,55 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 16 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty oraz zasądzenia kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu pozwu strona powodowa wskazała, iż roszczeń tych dochodzi z tytułu umowy pożyczki zawartej między stronami w dniu 22 lutego 2016r., braku spłaty terminowych zobowiązań i powstałych zaległości. Na skutek ostatecznego wypowiedzenia umowy cała należność postawiona została w stan wymagalności. Pozwany mimo wezwań do zapłaty, nie spłacił wymagalnych wierzytelności.

Wobec braku podstaw do wydania nakazu zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym orzeczeniem z dnia 14 czerwca 2018 roku sprawę skierowano do rozpoznania w postępowaniu zwykłym.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu zarzucił, że żądanie strony powodowej jest nieudowodnione w zakresie wysokości roszczenia, jak i jego wymagalności. Zarzucił, że przedłożone wraz z pozwem dokumenty są nieuwierzytelnione, a sam pozwany zawarte w nich twierdzenia kwestionował. Zarzucił, że strona powodowa dochodzi roszczeń z umowy pożyczki, nie przedstawiając tegoż dokumentu wskazującego, że w ogóle do zawarcia takowej umowy doszło. Nie przedstawiła również dowodu potwierdzającego, że przedmiotową umowę wykonała. Oba te zdarzenia pozwany kwestionował. Odnosząc się do kwestii wyciągu z ksiąg bankowych pozwany zarzucał, że również tego dokumentu strona powodowa nie przedłożyła do akt sprawy, a w sytuacji jego przedstawienia zarzucił, że wyciąg taki nie jest dowodem potwierdzającym istnienie roszczenia, a jedynie powtórzeniem słów strony powodowej. Pozwany zarzucił dodatkowo, że z twierdzeń pozwu wynika, iż został on przez stronę powodową wezwany do zapłaty, czemu pozwany przeczył. Powodowy bank nie wskazał też, by przedmiotowy kredyt wypowiedział, zatem nawet w przypadku, jeśli roszczenie by istniało, mogło zdaniem pozwanego nie być wymagalne na dzień wniesienia pozwu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 22 lutego 2016 roku pozwany G. W. zawarł z (...) Bankiem S.A. z siedzibą w W. umowę pożyczki nr (...) w łącznej kwocie 100.000 zł z przeznaczeniem na dowolny cel konsumpcyjny w wysokości 64.500 zł oraz zapłatę kosztów udzielonej pożyczki w wysokości 30.500 zł i opłatę pobraną przez pośrednika kredytowego w kwocie 5.000 zł. Spłata kredytu ustalona została na 120 równych miesięcznych rat kapitałowo – odsetkowych. Zgodnie z § 9 umowy, bank miał możliwość wypowiedzenia umowy w przypadku : rażącego naruszenia postanowień umowy, pogorszenia zdolności kredytowej kredytobiorcy, stwierdzenia przez bank zagrożenia w spłacie kredytu, ujawnienia złożenia przez kredytobiorcę nieprawdziwych oświadczeń lub fałszywych dokumentów, wypowiedzenia innych umów o produkty bankowe zawartych z kredytobiorcą, wszczęcia przez organ egzekucyjny egzekucji z majątku kredytobiorcy oraz wszczęcia przez bank postępowania sądowo – egzekucyjnego przeciwko kredytobiorcy.

Nadto, zgodnie z postanowieniami umowy, jeżeli pożyczkobiorca opóźnia się ze spłatą zobowiązania z tytułu udzielonej pożyczki, bank wzywa go do dokonania spłaty zaległości w terminie 14 dni roboczych od daty otrzymania wezwania. Jeżeli należności nie zostaną uregulowane w całości wyznaczonym terminie, bank ma prawo wypowiedzieć umowę. Od następnego dnia po upływie okresu wypowiedzenia całe zobowiązanie z tytułu udzielonej pożyczki staje się wymagalne i traktowane jest jako zadłużenie przeterminowane (§ 9 umowy). Okres wypowiedzenia wynosił 30 dni.

dowód :

- umowa o pożyczkę gotówkową nr : (...), k. 38 – 41,

Pismem z dnia 21 marca 2018 roku strona powodowa wezwała pozwanego do zapłaty wymagalnego zadłużenia z tytułu umowy pożyczki, które na dzień 20 marca 2018r. wynosiło 94.939,17 zł – w terminie 7 dni od daty doręczenia wezwania.

dowód :

- przedsądowe wezwanie do zapłaty z dnia 21 marca 2018r., k. 37,

Strona powodowa w dniu 16 kwietnia 2018 roku wystawiła wyciąg z ksiąg (...) Banku S.A. nr (...), w którym stwierdziła, że wymagalne zadłużenie pozwanego na dzień wystawienia wyciągu wynosi 95.839,55 zł, na którą to kwotę składają się : niespłacony kapitał w wysokości 90.272,55 zł, odsetki umowne w kwocie 4.309,22 zł, odsetki umowne za opóźnienie w kwocie 1.251,58 zł oraz opłaty w kwocie 6,20 zł.

dowód :

- wyciąg z ksiąg (...) Bank S.A. z dnia 16 kwietnia 2018r., nr (...), k. 34,

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo podlegało oddaleniu.

Pożyczki pieniężne są udzielane przez banki na podstawie przepisów art. 720 – 724 k.c. oraz art. 78 Prawa bankowego. Zgodnie z przepisem art. 720 § 1 k.c. przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Do umów pożyczek zawieranych przez bank stosuje się odpowiednio przepisy Prawa bankowego dotyczące zabezpieczenia spłaty i oprocentowania kredytu. Umowa pożyczki jest umową konsensualną, a zatem dochodzi do skutku w wyniku porozumienia stron, a wydanie przedmiotu pożyczki stanowi wykonanie zawartej już umowy. Jest to umowa dwustronnie zobowiązująca : pożyczkodawca zobowiązuje się do przeniesienia własności przedmiotu pożyczki „w zamian” za zobowiązanie pożyczkobiorcy do zwrotu, czyli do przeniesienia własności takiego samego przedmiotu na pożyczkodawcę. W odniesieniu do pożyczki bankowej, niezależnie od przepisów prawa bankowego, mają zastosowanie przepisy regulujące kredyt konsumencki określone w ustawie z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim (Dz. U. Nr 126, poz. 715 z późn. zm.).

Zgodnie z treścią przepisu art. 6 k.c., ciężar udowodnienia faktu faktycznego spoczywa na tej stronie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Oznacza to, że Sąd nie jest odpowiedzialny za wynik postępowania dowodowego, a ryzyko nieudowodnienia podstawy faktycznej żądania ponosi powód. Rzeczą sądu nie jest zarządzenie dochodzenia w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, w szczególności jeżeli strona, sama będąc profesjonalnym uczestnikiem obrotu, jest reprezentowana przez fachowego pełnomocnika (art. 232 k.p.c.).

Pozwany wskazując na nieudowodnienie wysokości roszczenia zakwestionował okoliczności faktyczne podniesione w pozwie, a zatem okoliczności te nie mogą być uznane za przyznane w myśl art. 230 k.p.c. Tym samym powodowy Bank zobligowany był wykazać zarówno wysokość należności, jak również jej wymagalność. Strona powodowa nie wykazała, że kredyt został skutecznie postawiony w stan wymagalności wobec braku dowodu w postaci wypowiedzenia umowy pozwanemu, jak też dowodu doręczenia oświadczenia o wypowiedzeniu umowy. Przedłożone do akt sprawy przedsądowe wezwanie do zapłaty datowane na dzień 21 marca 2018 roku nie przemawia za spełnieniem powyższego obowiązku. Zauważenia w tym miejscu wymaga, iż zgodnie z § 9 łączącej strony umowy, jeżeli pożyczkobiorca opóźnia się ze spłatą zobowiązania z tytułu udzielonej pożyczki, bank wzywa go do dokonania spłaty zaległości w terminie 14 dni roboczych od daty otrzymania wezwania. Jeżeli należności nie zostaną uregulowane w całości wyznaczonym terminie, bank ma prawo wypowiedzieć umowę. Od następnego dnia po upływie okresu wypowiedzenia całe zobowiązanie z tytułu udzielonej pożyczki staje się wymagalne i traktowane jest jako zadłużenie przeterminowane (§ 9 umowy).

Już tylko na marginesie zauważenia wymaga, że przepis art. 95 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku – Prawo bankowe (t.j. Dz.U. 2017 roku, poz. 1876 ze zm.) stanowi, że księgi rachunkowe banków i sporządzone na ich podstawie wyciągi oraz inne oświadczenia podpisane przez osoby upoważnione do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych banków i opatrzone pieczęcią banku, jak również sporządzone w ten sposób pokwitowania odbioru należności mają moc prawną dokumentów urzędowych w odniesieniu do praw i obowiązków wynikających z czynności bankowych oraz ustanowionych na rzecz banku zabezpieczeń i mogą stanowić podstawę do dokonania wpisów w księgach wieczystych. Złożenie wyciągu z ksiąg Banku z dnia 16 kwietnia 2018r. nie było jednak wystarczające dla udowodnienia wymagalności roszczenia. Po pierwsze z przepisu tego nigdy nie wynikało, że mocą dokumentu urzędowego objęte jest oświadczenie o wymagalności wskazanej należności, a po drugie od dnia 20 lipca 2013 roku, zgodnie z ust. 1a wskazanego artykułu, moc prawna dokumentów urzędowych, o której mowa w ust. 1, nie obowiązuje w odniesieniu do dokumentów wymienionych w tym przepisie w postępowaniu cywilnym. Brak w aktach wypowiedzenia umowy pozwanemu, jak również poświadczenia odbioru przez pozwanego oświadczenia o wypowiedzeniu, a nawet dowodu nadania go do G. W., czyni tę okoliczność nieudowodnioną.

Strona powodowa w pozwie ograniczyła się jedynie do stwierdzenia, że należność jest wymagalna z dniem 15 marca 2018r., które to twierdzenie nie zostało przez nią wykazane. Również w toku postępowania okoliczności tej nie wyjaśniła, mimo, iż pozwany w odpowiedzi na pozew kwestionował przedmiotowe roszczenie tak co do zasady jak i wysokości. Zarzucał, że strona powodowa dochodząc w niniejszym postępowaniu kwoty objętej żądaniem pozwu, nie przedstawiła przedmiotowej umowy łączącej strony, jak również nie wykazała, że pozwany zobowiązania z niej wynikającego nie spłacał, nie dołączyła też wypowiedzenia umowy oraz wezwania do zapłaty. Z powyższych względów zawarte w wyciągu z ksiąg Banku oświadczenie o wysokości należności jest jedynie dowodem złożenia takiego oświadczenia przez pracownika powoda, a nie dowodem istnienia należności Banku wobec pozwanego we wskazanej wysokości. Zwrócić przy tym należy uwagę na okoliczność, że pozwany od samego początku wnosił o oddalenie powództwa, powołując się na brak wypowiedzenia umowy. Powodowy Bank, mając od samego początku wiedzę w zakresie zarzutów stawianych przez pozwanego, powinien był wykazać zasadność żądania zarówno w zakresie zasadności jak i pod względem wysokości żądania.

Nie bez znaczenia jest również okoliczność, że strona powodowa jako profesjonalny uczestnik obrotu gospodarczego powinna mieć świadomość niedostatecznej mocy dowodowej złożonych do akt sprawy dokumentów. A skoro pozwany już w odpowiedzi na pozew swoje stanowisko procesowe opierał m.in. na braku wypowiedzenia mu umowy, okoliczność ta winna był być przez stronę powodową w sposób należyty wykazana.

Skoro brak jest dowodu skutecznego postawienia pożyczki w stan natychmiastowej wykonalności, to brak jest podstaw do żądania przez Bank całej dochodzonej należności. Tym samym strona powodowa nie udowodniła wysokości i wymagalności roszczenia objętego pozwem. Wymagalność pożyczki była bowiem związana z doręczeniem pozwanemu oświadczenia o wypowiedzeniu umowy kredytowej i upływie 30 dni. Mając na uwadze powyższe, Sąd oddalił powództwo.

Orzeczenie o kosztach oparto o przepis art. 98 § 1 i 3 k.p.c. stosując zasadę odpowiedzialności za wynik procesu. Pozwany wygrał proces w całości, a poniesione przez niego koszty stanowiły kwotę 5.417 zł – koszty zastępstwa procesowego (§2 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz.U z 2018, poz. 265 ze zm.).