Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 grudnia 2018 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSO Beata Łapińska

Protokolant st. sekr. sądowy Karolina Rudecka

po rozpoznaniu w dniu 20 grudnia 2018 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z wniosku I. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o ustalenie kapitału początkowego

na skutek odwołania I. B.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 12 stycznia 2018 r. sygn. (...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że zobowiązuje organ rentowy do doliczenia do okresu zatrudnienia wnioskodawcy I. B. okresu pracy w (...) w G.
w okresie od 28.03.1983 r. do 28.02.1989 r., tak aby wysokość kapitału początkowego na dzień 01.01.1999 r. wynosiła 54.321,19 zł (pięćdziesiąt cztery tysiące trzysta dwadzieścia jeden złotych dziewiętnaście groszy).

Sygn. akt V U 254/18

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 12 stycznia 2018 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. ustalił kapitał początkowy I. B. na dzień 1 stycznia 1999 roku w kwocie 39 258,56 zł. Organ rentowy poinformował wnioskodawcę, że nie zaliczył do jego stażu pracy okresu od dnia 28 marca 1983 roku do dnia 28 lutego 1989 roku w (...) w G., ponieważ brak jest dokumentów potwierdzających liczbę dni przepracowanych w Spółdzielni.

W odwołaniu od ww. decyzji ubezpieczony wniósł o jej zmianę poprzez przyznanie nieobniżonej emerytury.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie.

W wykonaniu zarządzenia Przewodniczącego z dnia 11 lipca 2018 roku, w piśmie procesowym z dnia 10 sierpnia 2018 roku organ rentowy wskazał, że dokonał hipotetycznego przeliczenia kapitału początkowego, który z uwzględnieniem okresu od dnia 28 marca 1983 roku do dnia 28 lutego 1989 roku, na dzień 1 stycznia 1999 roku wyniósł 54 321,19 zł. Organ rentowy wyjaśnił, że nie zaliczył spornego okresu, gdyż ze świadectwa pracy nie wynika jasno, że wnioskodawca był zatrudniony na podstawie umowy o pracę, ponieważ otrzymywał wynagrodzenie według zasad określonych w regulaminie opłat obowiązujących w (...), a stawka godzinowa dotyczy tylko roku 1989.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny w sprawie:

I. B., urodzony (...), złożył w dniu 11 grudnia 2017 roku wniosek o przyznanie prawa do emerytury.

(dowód: wniosek o emeryturę, k. 1- 3 akt emerytalnych)

Decyzją z dnia 12 stycznia 2018 roku organ rentowy ustalił wysokość kapitału początkowego wnioskodawcy w kwocie 39 258,56 zł. Do ustalenia wartości kapitału początkowego Zakład przyjął:

- wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wynoszący 33,47 %, wyliczony z zarobków ubezpieczonego stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w latach 1989 – 1998,

- podstawę wymiaru kapitału początkowego w kwocie 408,63 zł,

- okresy składkowe wynoszące łącznie 9 lat, 4 miesiące i 4 dni,

- współczynnik proporcjonalny do osiągniętego do dnia 31 grudnia 1998 roku – wieku i okresu składkowego i nieskładkowego wynoszący 47,19%,

- średnie dalsze trwanie życia wynoszące 209 miesięcy.

Do stażu pracy wnioskodawcy organ rentowy nie zaliczył okresu zatrudnienia ubezpieczonego w (...) w G..

(dowód: decyzja z dnia 12 stycznia 2018 roku, k. 3 – 4 akt kapitałowych)

Decyzją z dnia 30 stycznia 2018 roku organ rentowy przyznał I. B. prawo do emerytury. Wysokość emerytury została obliczona zgodnie z zasadami określonymi w art. 26 ustawy emerytalnej i wyniosła 701,83 zł brutto. Do obliczenia wysokości emerytury organ rentowy przyjął następujące wartości:

- kwotę składek zewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji, to jest 7 492,64 zł,

- kwotę zwaloryzowanego kapitału początkowego wynoszącą 146 629,47 zł,

- średnie dalsze trwanie życia wynoszące 219,6 miesiące.

(dowód: decyzja z dnia 30 stycznia 2018 roku, k. 19 akt emerytalnych)

W okresie od dnia 28 marca 1983 roku do dnia 15 listopada 1991 roku I. B. był zatrudniony na podstawie umowy o pracę w (...) w G. na stanowisku kierowcy - mechanika, z tym że w okresie od dnia 1 marca 1989 roku do dnia 15 listopada 1991 roku przebywał na urlopie bezpłatnym. W roku 1989 ubezpieczony uzyskiwał wynagrodzenie w wysokości adekwatnej do stawki godzinowej wynoszącej 375 zł. Wnioskodawca otrzymywał także 18 – procentowy dodatek z tytułu osiągniętego stażu pracy. Stosunek pracy został rozwiązany z powodu likwidacji Spółdzielni.

(dowód: świadectwo pracy z dnia 15 listopada 1991 roku, k. 7 akt emerytalnych)

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 174 ust 1, 2 i 3 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1270 ze zm.), kapitał początkowy ustala się na zasadach określonych w art. 53, z uwzględnieniem ust. 2-12. Przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy (tj. przed dniem 1 stycznia 1999r.):

1)okresy składkowe, o których mowa w art. 6;

2)okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 5;

3)okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 1-4 i 6-12, w wymiarze nie większym niż określony w art. 5 ust. 2.

Podstawę wymiaru kapitału początkowego ustala się na zasadach określonych w art. 15, 16, 17 ust.1 i 3 oraz art. 18, z tym, że okres kolejnych 10 lat kalendarzowych ustala się z okresu przed dniem 1 stycznia 1999 roku.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 1 cytowanej ustawy okresami składkowymi są okresy ubezpieczenia, a stosownie do art. 6 ust. 2 pkt 1 lit. a i art. 6 ust. 2 pkt 12 lit. a i b za okresy składkowe uważa się również przypadające przed dniem 15 listopada 1991r. następujące okresy, za które została opłacona składka na ubezpieczenie społeczne albo za które nie było obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne:

- zatrudnienia po ukończeniu 15 lat życia na obszarze Państwa Polskiego – w wymiarze nie niższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy, jeżeli w tych okresach pracownik pobierał wynagrodzenie lub zasiłki z ubezpieczenia społecznego: chorobowy, macierzyński lub opiekuńczy albo rentę chorobową,

- pracy na obszarze Państwa Polskiego w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych i w innych spółdzielniach zrzeszonych w (...), w zespołowych gospodarstwach rolnych spółdzielni kółek rolniczych zrzeszonych w Krajowym Związku (...) oraz pracy na rzecz tych spółdzielni:

a) objętej obowiązkiem ubezpieczenia społecznego, za które opłacono składkę na to ubezpieczenie lub w których występowało zwolnienie od opłacania składki,

b) przed dniem objęcia obowiązkiem ubezpieczenia społecznego z tego tytułu.

W będącej przedmiotem osądu sprawie ubezpieczony wniósł o ponowne ustalenie kapitału początkowego przez doliczenie do ogólnego stażu pracy okresu zatrudnienia w (...) w G., ponieważ brak jest dokumentów potwierdzających liczbę dni przepracowanych w Spółdzielni. W konsekwencji ZUS stanął na stanowisku, że brak jest podstaw do zaliczenia ww. okresu do okresu składkowego przy ustalaniu kapitału początkowego, albowiem ubezpieczony nie przedłożył informacji o ilości przepracowanych w spornym okresie dniówek obrachunkowych. Organ rentowy podnosił również, że ubezpieczony mógł być zatrudniony na podstawie spółdzielczego stosunku pracy.

Należy jednak podnieść, że ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie wynika, aby w jakimkolwiek okresie swojego zatrudnienia wnioskodawca był członkiem (...). W świadectwie pracy jest wprawdzie wzmianka, że wnioskodawca był wynagradzany wg zasad określonych w regulaminie opłat obowiązujących w spółdzielni produkcyjnej, jednakże powyższe nie może implikować uznania, że był on członkiem Spółdzielni. Brak także wzmianki o tym, aby skarżący otrzymywał dopłaty z zysku dla członków Spółdzielni.

Reasumując, dokument w postaci świadectwa pracy potwierdza, że w okresie od dnia 28 marca 1983 roku do dnia 15 listopada 1991 roku, z wyłączeniem urlopu bezpłatnego, wnioskodawca pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wynoszącym 8 godzin na dobę, świadcząc pracę w (...) w G.. Skoro w dokumentacji brak jest jakichkolwiek informacji o stosunku członkostwa w Spółdzielni i nie wynika to z żadnego materiału dowodowego, to przyjąć należy, iż powyższy okres jest składkowym w rozumieniu art. 6 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

W będącej przedmiotem osądu sprawie taki właśnie stosunek, to jest pracy łączył skarżącego z (...). Wnioskodawca świadczył bowiem pracę na rzecz (...) w G., która pracę tę przyjmowała i wypłacała w zamian umówione wynagrodzenie. Wnioskodawca wykazał zatem, że w zakwestionowanym przez organ rentowy okresie rzeczywiście świadczył pracę na rzecz (...) jako kierowca - mechanik. Wreszcie brak jest jakiejkolwiek dokumentacji, na podstawie której można by uznać, że ubezpieczony sporządził deklarację członkowską, wniósł wkład, uczestniczył w zebraniach członkowskich Spółdzielni, uzyskiwał dodatkowe wynagrodzenia z zysku, czy też był wynagradzany według dniówek obrachunkowych.

Dodać należy, że brak było jakichkolwiek podstaw do uznania, jak chciałby organ rentowy, że wnioskodawca nie wykonywał pracy na rzecz (...) w G. w pełnym wymiarze czasu pracy. ZUS poprzestał bowiem na sprecyzowaniu zarzutów, nie oferując żadnego materiału dowodowego, na podstawie którego można by stwierdzić niezasadność zatrudnienia wnioskodawcy w pełnym wymiarze czasu pracy. Tym samym twierdzenia organu rentowego pozostały w tym zakresie gołosłowne.

Konkludując, zarzuty sprecyzowane przez odwołującego były wprawdzie lakoniczne, jednakże Sąd nie zgodził się ze stanowiskiem ZUS, jakoby zatrudnienie ubezpieczonego w okresie od dnia 28 marca 1983 roku do dnia 28 lutego 1989 roku nie miało charakteru pracowniczego. Powyższe wynikało bowiem ze złożonego przez skarżącego w postępowaniu przed organem rentowym świadectwa pracy. Jak wynika zaś z § 21 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno- rentowe (Dz. U. z 2011 r. Nr 237, poz. 1412), środkiem dowodowym stwierdzającym okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę jest przede wszystkim świadectwo pracy.

W tym stanie rzeczy Sąd w oparciu o przepis art. 477 ¹⁴§2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że zobowiązał organ rentowy do doliczenia do okresu zatrudnienia wnioskodawcy okresu od dnia 28 marca 1983 roku do dnia 28 lutego 1989 roku, tak aby wysokość kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999 roku wynosiła 54 321,19 zł, zgodnie z hipotetycznym wyliczeniem dokonanym przez organ rentowy w piśmie procesowym z dnia 10 sierpnia 2018 roku.