Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 września 2018 r.

Sąd Okręgowy w Kielcach II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Cezary Klepacz

Sędziowie: SSO Małgorzata Klesyk

SSO Mariusz Broda (spr.)

Protokolant: st. sekr. sąd. Katarzyna Nawrot

po rozpoznaniu w dniu 28 września 2018 r. w Kielcach

na rozprawie

sprawy z powództwa M. W.

przeciwko (...) Spółki Akcyjnej w Ł.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Starachowicach

z dnia 20 kwietnia 2018 r. sygn. I C 97/17

I.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie II (drugim) w części w ten sposób, że zasądza od (...) Spółki Akcyjnej w Ł. na rzecz M. W. kwotę 1710 (jeden tysiąc siedemset dziesięć) złotych;

II.  oddala apelację w pozostałej części.

III.  zasądza od M. W. na rzecz (...) Spółki Akcyjnej w Ł. kwotę 366 (trzysta sześćdziesiąt sześć) złotych tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt 859/18

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 20.04.2018r. Sąd Rejonowy w Starachowicach zasądził od (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w Ł. na rzecz M. W. kwotę 40 015,45 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1.08.2016r. do dnia zapłaty; oddalił powództwo w pozostałej części; zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę (...),25 tytułem kosztów procesu; nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Starachowicach kwotę 216 zł tytułem kosztów sądowych. Podstawy faktyczne i prawne tej treści rozstrzygnięcia Sąd pierwszej instancji przedstawił w pisemnym uzasadnieniu. Z jego treści m.in. wynika, że w ramach uwzględnionej części powództwa kwota 39 000 zł, to należna powodowi zdaniem Sądu Rejonowego dalsza kwota zadośćuczynienia, które łącznie z dobrowolnie już wypłaconą przez ubezpieczyciela sumą (6000 zł) ma charakter odpowiedni w rozumieniu art. 445 par. kc, nadto, że nie było podstaw do uwzględnienia żądania odszkodowania z tytułu kosztów opieki nad powodem w kwocie 1710 zł.

Wyrok zaskarżył powód, w części oddalającej powództwo o zadośćuczynienie w kwocie 5000 zł oraz w części oddalającej powództwo co do kwoty 1710 zł - odszkodowania z tytułu kosztów opieki powoda po wypadku. Zarzucił:

- naruszenie art. 445 § 1 kc, polegającej na błędnej wykładni, poprzez przyjęcie, że kwota 39 000 zł jest odpowiednia w rozumieniu tego przepisu;

- naruszenie art. 233 § 1 kpc poprzez przekroczenie zasady swobodnej oceny dowodów polegające na niedostatecznej ocenie dowodów z dokumentów, z zeznań świadka, przesłuchania powoda w charakterze strony, jak i dowodu z opinii biegłych;

- niezgodność ustaleń faktycznych z materiałem dowodowym, w szczególności przez ustalenie, że koszty opieki sprawowanej nad powodem są niezasadne, ponieważ opieka sprawowana była przez osoby bliskie.

Wobec powyższego, skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w części poprzez zasądzenie dalszej kwoty 5000 zł zadośćuczynienia oraz 1710 zł odszkodowania oraz zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych.

Pozwany wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja okazała się częściowo zasadna.

W pierwszej kolejności Sąd Okręgowy stwierdza, że Sąd Rejonowy poczynił prawidłowe ustalenia co do wszystkich okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Sąd one efektem właściwie przeprowadzonych i trafnie, tj. z poszanowaniem reguł opisanych w art. 233 par. 1 kpc, ocenionych dowodów. Wobec tego zgłoszone w apelacji zarzuty – naruszenia art. 233 par. kpc oraz niezgodności ustaleń z przeprowadzonymi dowodami nie znajdują żadnego usprawiedliwienia. Czym innym jest kwestia kompletności owych ustaleń. Z analizy uzasadnienia zaskarżonego wyroku wynika, że Sąd Rejonowy z jednej strony ustalił w sposób niekwestionowany przez strony, że powód po zdarzeniu, przez 3 godziny dziennie, w ciągu trzech miesięcy wymagał opieki – pomocy w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych, z drugiej zaniechał ustalenia kosztów tejże opieki, bo ostatecznie doszedł do przekonania, że skoro opieka był sprawowana przez osobę bliską (członka rodziny), to miała charakter nieodpłatny, a wobec tego powód już co do zasady nie jest uprawniony do skutecznego żądania zasądzenia odszkodowania z tytułu kosztów opieki.

Ta ostania konstatacja Sądu pierwszej instancji nie jest prawidłowa. Z treści art. art. 444 § 1 kc wynika, że w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Z kolei stosownie do art. 444 § 2 kc, jeżeli zwiększyły się potrzeby poszkodowanego, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty. Już tylko wykładnia literalna tych przepisów prowadzi do wniosku, że dla skutecznego dochodzenia przez poszkodowanego, roszczenia odszkodowawczego z tytułu zwiększonych potrzeb, w tym także w z tytułu potrzebnej opieki, niezbędnym jest jedynie wykazanie jej obiektywnych podstaw oraz czasowego wymiaru, tj. ilości godzin i dni. Nie jest wymagane to, by ta opieka była w rzeczywistości wykonana oraz by poszkodowany poniósł faktyczny wydatek na ten cel. Tej treści konkluzja, jak trafnie podkreśla to apelujący, znajduje dostateczne potwierdzenie zarówno w nauce prawa cywilnego jak i orzecznictwie Sądu Najwyższego i sądów powszechnych (p. komentarze i orzecznictwo do art. 444 kc publikowane w systemie inf. praw. Lex).

W konsekwencji powyższego, Sąd Okręgowy uzupełnił ustalenia Sądu pierwszej instancji o stawkę godzinową opieki, której powód obiektywnie wymagał we wskazanym przedziale czasu, dochodząc do wniosku, że jest to kwota 10 zł. Źródłem tego ustalenia było to, do czego trafnie odwołał się skarżący, a mianowicie do stawki najniższego wynagrodzenia za pracę. Po pierwsze z obiektywnego punktu widzenia trudno ją zakwestionować, a po drugie nie można zanegować tezy, że realnie może ona odzwierciedlać wartość jednej godziny pracy polegającej na świadczeniu usługi w postaci opieki nad osobą o takich potrzebach, jak powód we wskazanym okresie. Niezależnie od tego, Sąd Okręgowy zauważa, że stawka w takiej wysokości pozostaje w więcej niż dolnych granicach, znanych Sądowi z urzędu, chociażby z innych postępowań o tożsamym przedmiocie.

Reasumując tę część rozważań, wbrew stanowisku Sądu pierwszej instancji żądanie pozwu do kwoty 1710 zł – z tytułu odszkodowania wywodzonego ze wskazanej już podstawy, należało uznać za uprawnione, tak co do samej zasady, jak i wysokości, skoro jak trafnie zwraca uwagę skarżący, i tak kwota ta jest niższa od tej, która stanowiłaby efekt prostego rachunku 3 godziny dziennie x 3 miesiące (przeciętnie 30 dni w każdym) x 10 zł, nawet przy uwzględnieniu kwoty już dobrowolnie wypłaconej przez pozwanego.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 kpc orzekł jak w pkt. I sentencji.

Nie było podstaw do uwzględnienia apelacji w pozostałej części, a tym samym zasądzenia dalszej kwoty zadośćuczynienia. Zaskarżone rozstrzygnięcie w tym zakresie jest trafne. Sąd Okręgowy w całości przyjmuje za własną prawnomaterialną ocenę niewadliwie ustalonego stanu faktycznego, jaką Sąd Rejonowy przedstawił w pisemnym uzasadnieniu. W tym miejscu należałoby jedynie raz jeszcze ją powtórzyć, co z oczywistych względów jest bezprzedmiotowe. Wobec tego, zarzuty naruszenia prawa materialnego, tj. art. 445 § 1 kc zgłoszone do tej części zaskarżonego wyroku, nie znajdują żadnego usprawiedliwienia.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 kpc orzekł jak w pkt. II sentencji.

Biorąc pod uwagę to, jakie koszty postępowania apelacyjnego poniosła każda ze stron, to w jakim zakresie go wygrała, orzeczenie o kosztach postępowania apelacyjnego poprzez ich wzajemne stosunkowe rozdzielenie znajduje uzasadnienie w art. 100 kpc oraz w § 3 ust. 1 pkt. 4, § 10 ust. 1 pkt. 1 Rozp. M.. Spr. z dnia 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U.2015r.1800) i § 3 ust. 1 pkt. 4, § 10 ust. 1 pkt. 1 Rozp. M.. Spr. z dnia 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.2015r.1800).

SSO Małgorzata Klesyk SSO Cezary Klepacz SSO Mariusz Broda

Z: odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi pozwanego.