Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I.C 290/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 stycznia 2019 roku

Sąd Okręgowy w Suwałkach I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący

SSO Alicja Wiśniewska

Protokolant

st. sekretarz sądowy Agnieszka Pietuszko

po rozpoznaniu w dniu 10 stycznia 2019 roku w Suwałkach

na rozprawie

sprawy z powództwa Krajowego Ośrodka (...) Oddziału Terenowego w O.

przeciwko M. P. (1)

o wydanie nieruchomości

oraz z powództwa wzajemnego M. P. (1)

przeciwko Krajowemu Ośrodkowi (...) Oddziałowi Terenowemu w O.

o ustalenie

I.  Oddala powództwo główne;

II.  Zasądza od powoda głównego Krajowego Ośrodka (...) Oddziału Terenowego w O. na rzecz pozwanego głównego M. P. (1) kwotę 5 417 zł (pięć tysięcy czterysta siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu;

III.  Ustala, iż umowa dzierżawy pomiędzy powodem wzajemnym M. P. (1) a pozwanym wzajemnym Krajowym Ośrodkiem (...) w O. (poprzednio Agencją Nieruchomości Rolnych Oddziałem Terenowym w O.) z dnia 13 maja 1993r. nr (...) (...) obejmująca nieruchomości o łącznej powierzchni 431,3205 ha, położone w województwie (...), powiat (...), gmina K.: obręb J., o numerach geodezyjnych: (...); obręb L., o numerach geodezyjnych: (...) oraz obręb S., o numerach geodezyjnych: (...) łączy strony nieprzerwanie od dnia 13 maja 1993r. do dnia 30 września 2019r.

IV.  Zasądza od pozwanego wzajemnego na rzecz powoda wzajemnego kwotę 9 212 zł (dziewięć tysięcy dwieście dwanaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 5 400 zł (pięć tysięcy czterysta złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

SSO Alicja Wiśniewska

Sygn. akt I C 290/18

UZASADNIENIE

Powód Krajowy Ośrodek (...) Oddział Terenowy w O. w pozwie wniesionym przeciwko M. P. (1) domagał się nakazania pozwanemu wydania nieruchomości o łącznej powierzchni 431,3205 ha, położonych na terenie województwa (...), powiat (...), gmina K.: obręb J., o numerach geodezyjnych: (...); obręb L., o numerach geodezyjnych: (...) oraz obręb S., o numerach geodezyjnych: (...). Ponadto powód wniósł o zasądzenie od pozwanego zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa prawnego według norm przepisanych.

Powód argumentował, iż jest właścicielem w/w nieruchomości. Powoda łączyła z pozwanym – do dnia 30 września 2016r. – umowa dzierżawy z dnia 13 maja 1993r., znak: (...) (...) zmieniona kolejno aneksami nr (...). Na skutek wniosku pozwanego z dnia 22 czerwca 2016r. o przedłużenie umowy dzierżawy oraz nieudzielenie powodowi odpowiedzi na w/w wniosek w terminie jednego miesiąca, określonym w przepisie art.39 ust. 4a ustawy z dnia 19 października 1991r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa, umowa dzierżawy została przedłużona na dotychczasowych warunkach na okres 1 roku – do dnia 30 września 2017r., o czym powód dodatkowo poinformował pozwanego w piśmie z dnia 27 grudnia 2016r.

W związku z kolejnym pismem pozwanego z dnia 29 czerwca 2017r. o przedłużenie umowy dzierżawy, pismem z dnia 11 lipca 2017r. powód nie wyraził zgody na dalszą dzierżawę przedmiotowych nieruchomości oraz wezwał pozwanego do wydania nieruchomości. Dodatkowo powód wskazał, iż wniosek pozwanego z dnia 29 lipca 2017r. o przedłużenie umowy dzierżawy został złożony po upływie 3 -miesięcznego terminu, określonego w przepisie art. 39 ust. 4 pkt 1 ustawy z dnia 19 października 1991r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa i nie mógł odnieść zamierzonego skutku.

Ponieważ pozwany nie wydał przedmiotowych nieruchomości w terminie zakreślonym przez powoda, pozew o wydanie stał się konieczny.

W odpowiedzi na pozew M. P. (1) wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od pozwanego zwrotu kosztów procesu. Wystąpił ponadto z pozwem wzajemnym o ustalenie, iż umowa dzierżawy pomiędzy powodem wzajemnym M. P. (1) a pozwanym wzajemnym Krajowym Ośrodkiem (...) w O. z dnia 13 maja 1993r. nr (...) (...) obejmująca nieruchomości o łącznej powierzchni 431,3205 ha, położone w województwie (...), powiat (...), gmina K.: obręb J., o numerach geodezyjnych: (...); obręb L., o numerach geodezyjnych: (...) oraz obręb S., o numerach geodezyjnych: (...) nie wygasła i łączy strony nieprzerwanie od dnia 13 maja 1993r. do dnia 30 września 2018r. Domagał się również zasądzenia od powoda – pozwanego wzajemnego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Pozwany – powód wzajemny zakwestionował fakt wygaśnięcia umowy dzierżawy łączącej strony z dniem 30 września 2017r. Wskazał, iż w kwietniu 2017 roku, w czasie rozmowy z Panem J. L. (pracownikiem ówczesnej Agencji Nieruchomości Rolnych Oddział Terenowy w O. Filia w S.) złożył ustny wniosek o przedłużenie umowy dzierżawy na dalszy okres. Otrzymał zapewnienie, że tak się stanie. Mimo to Agencja Nieruchomości Rolnych w terminie 30 dni od złożenia wniosku przez powoda wzajemnego nie zajęła stanowiska w sprawie, dlatego też z mocy art.39 ust. 4a ustawy z dnia 19 października 1991r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa, umowa dzierżawy ponownie uległa przedłużeniu na okres 1 roku, tj. do dnia 30 września 2018r. Pozwany - powód wzajemny posiada zatem tytuł prawny do władania nieruchomościami stanowiącymi własność powoda – pozwanego wzajemnego do dnia 30 września 2018r.

W toku procesu powód wzajemny rozszerzył powództwo wzajemne poprzez ustalenie, iż w/w umowa dzierżawy nie wygasła i łączy strony nieprzerwanie od dnia 13 maja 1993r. do dnia 30 września 2019r. ewentualnie o zobowiązanie pozwanego wzajemnego do złożenia oświadczenia woli o treści: Krajowy Ośrodek (...) zobowiązuje się przedstawić w terminie 14 dni od daty wydania wyroku, warunki dalszej dzierżawy i zawarcia aneksu nr (...) do umowy dzierżawy z dnia 13 maja 1993r., nr (...) (...) obejmującej nieruchomości o łącznej powierzchni 431,3205 ha, położone w województwie (...), powiat (...), gmina K.: obręb J., o numerach geodezyjnych: (...); obręb L., o numerach geodezyjnych: (...) oraz obręb S., o numerach geodezyjnych: (...) poprzez zmianę §3 umowy zdanie pierwsze i nadanie mu nowego brzmienia o treści „umowa zostaje zawarta do dnia 23 września 2023r., a czynsz ulega podwyższeniu do rynkowego”.

Powód wzajemny argumentował, że w dniu 15 czerwca 2018r. wystąpił z wnioskiem do (...) o przedłużenie umowy dzierżawy, zaś pozwany wzajemny nie złożył nań odpowiedzi w terminie 30 dni, a dopiero w dniu 10 sierpnia 2018r., przez co ponownie uchybił terminowi i umowę należy uznać za przedłużoną na podstawie ustawy do dnia 30.09.2019r. (k.731-735).

Sąd ustalił, co następuje:

Od dnia 13 maja 1993r. M. P. (1) łączyła z Agencją Nieruchomości Rolnych (aktualnie Krajowy Ośrodek (...)), umowa dzierżawy nr (...) obejmująca nieruchomości rolne Skarbu Państwa o łącznej powierzchni 431,3205 ha, położone w województwie (...), powiat (...), gmina K.: obręb J., o numerach geodezyjnych: (...); obręb L., o numerach geodezyjnych: 18, 20, 21, 22, 23, 24/1, 27, 28/6, 282/1,285/1,29/1,291,30/1,43/2,45/2 oraz obręb S., o numerach geodezyjnych: (...). Umowa ta była zmieniana aneksami nr (...). Aneksem nr (...) z dnia 24 września 2015r., strony m.in. ustaliły, iż umowa dzierżawy została zawarta od dnia 13 maja 1993r. do dnia 30 września 2016r., z możliwością jej przedłużenia, jeżeli dzierżawca, najpóźniej na 3 miesiące przed upływem tego terminu, wystąpi z wnioskiem o przedłużenie umowy i strony uzgodnią istotne jej postanowienia.

W dniu 28 czerwca 2016r. M. P. (1) wystąpił z wnioskiem o przedłużenie w/w umowy dzierżawy na okres dalszych 15 lat. Agencja Nieruchomości Rolnych w terminie jednego miesiąca nie udzieliła M. P. (1) odpowiedzi na jego wniosek o przedłużenie umowy dzierżawy. Pomiędzy stronami doszło do wymiany korespondencji, w której Agencja m.in. zarzucała M. P. (1) niewywiązywanie się z umowy dzierżawy. Ostatecznie pismem z dnia 27 grudnia 2016r. Agencja Nieruchomości Rolnych Oddział Terenowy w O. Filia w S. poinformowała, iż z uwagi na nieudzielenie dzierżawcy odpowiedzi na wniosek o przedłużenie umowy - w terminie jednego miesiąca, określonym w art.39 ust. 4a ustawy z dnia 19 października 1991r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa, umowa dzierżawy została przedłużona na dotychczasowych warunkach na okres 1 roku – do dnia 30 września 2017r

(dowód: umowa wraz z aneksami k. 67-121, treść księgi wieczystej k.10-66, wniosek o przedłużenie k. 122, pismo z dnia 27 grudnia 2016r. k.123-124).

Na początku kwietnia 2017 roku (dnia 9 lub 10 kwietnia) M. P. (1) spotkał się z zastępcą dyrektora Oddziału Terenowego w O. kierującym Filią w S. J. L. celem ustalenia warunków dalszej dzierżawy nieruchomości Skarbu Państwa. W czasie rozmowy M. P. (1) wystąpił o przedłużenie umowy dzierżawy na kolejny okres jak również wskazywał na potrzebę ewentualnej cesji umowy na synów w związku z zamiarem przejścia na emeryturę. Uzyskał zapewnienie, iż umowa dzierżawy zostanie przedłużona. Ze spotkania nie została sporządzona żadna notatka służbowa, a wnioskowi M. P. (1) o przedłużenie umowy dzierżawy nie został nadany bieg (dowód: zeznania świadków: N. P. k.740v-741, M. P. (2) k.741-741v, częściowo J. L. k.743-743v, zeznania pozwanego M. P. (1) k.767-767v).

W terminie jednego miesiąca od złożenia przez M. P. (1) ustnego wniosku o przedłużenie umowy dzierżawy Agencja Nieruchomości Rolnych nie zajęta stanowiska w tym zakresie. Pismem z dnia 29 czerwca 2017r., które wpłynęło do Agencji w dniu 3 lipca 2017r. M. P. (1) ponowił wniosek o przedłużenie umowy dzierżawy jak również wniósł o cesję umowy na synów w związku z osiągnięciem wieku emerytalnego. Pismem z dnia 11 lipca 2017r. Agencja Nieruchomości Rolnych poinformowała M. P. (1), iż nie dotrzymał on 3 - miesięcznego terminu do złożenia wniosku o przedłużenie umowy dzierżawy i w związku z tym Agencja nie wyraża zgody na przedłużenie umowy na dalszy okres. Jednocześnie wezwała do wydania nieruchomości objętych umową dzierżawy w dniu 2 października 2017r. M. P. (1) odmówił wydania nieruchomości w dniu 2 października 2017r., odmówił również w kolejnym wyznaczonym terminie, tj. w dniu 7 grudnia 2017r.

(dowód: wniosek k.128, pismo z dnia 11 lipca 2017r. k.129, notatka służbowa k.130-131, przedsądowe wezwanie do wydania k.143-144, notatka służbowa k.149-149v).

W dniu 25 czerwca 2018r. M. P. (1) złożył w Krajowym Ośrodku (...) Oddziale Terenowym w O. pisemny wniosek o przedłużenie umowy dzierżawy z dnia 13 maja 1993r. , nr (...) (...) o 10 lat. W odpowiedzi na powyższe (...) Oddział Terenowy w O. pismem z dnia 10 sierpnia 2018r. poinformował, iż wniosek jest bezprzedmiotowy albowiem umowa dzierżawy z dnia 13 maja 1993r. wygasła z dniem 30 września 2017r. (dowód: wniosek k.736, pismo z dnia 10.08.2018r. k.738).

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo wzajemne w zmodyfikowanym kształcie zasługiwało na uwzględnienie, a to z kolei stanowiło podstawę do przyjęcia, iż pozwany – powód wzajemny posiada tytuł prawny do władania spornymi nieruchomościami i w konsekwencji oddalenia powództwa głównego.

Stosownie do treści art. 39 ust. 1 ustawy z dnia 19 października 1991r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa umowę dzierżawy zawiera się po przeprowadzeniu przetargu ofert pisemnych lub publicznego przetargu ustnego. Przetargu nie stosuje się jednak, jeżeli dotychczasowy dzierżawca złożył Krajowemu Ośrodkowi, najpóźniej na trzy miesiące przed zakończeniem okresu dzierżawy oświadczenie, o zamiarze dalszego dzierżawienia nieruchomości na nowych warunkach uzgodnionych z Krajowym Ośrodkiem z tym, że czynsz dzierżawy nie może być niższy od dotychczasowego.

W rozpoznawanej sprawie powód wzajemny stał na stanowisku, iż spełnił w/w warunki albowiem na trzy miesiące przed upływem umowy dzierżawy z dnia 13 maja 1993r. złożył wniosek o jej przedłużenie. Pozwany wzajemny stał natomiast na stanowisku, iż umowa dzierżawy wygasła z dniem 30 września 2017r. albowiem powód wzajemny uchybił terminowi do złożenia wniosku o przedłużenie umowy, gdyż uczynił to w dniu 3 lipca 2017r.

Zgodnie z art. 39 ust. 4 a ustawy z dnia 19 października 1991r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa w razie nie przedstawienia przez Krajowy Ośrodek dotychczasowemu dzierżawcy stanowiska odnośnie warunków dalszego dzierżawienia nieruchomości, w terminie miesiąca od dnia złożenia przez niego wniosku o przedłużenie umowy, domniemywa się, że Krajowy Ośrodek wyraził zgodę na dalsze dzierżawienie nieruchomości na dotychczasowych warunkach przez okres roku. Sytuacja taka miała, zdaniem powoda wzajemnego, miejsce w niniejszej sprawie, gdyż pozwany wzajemny nie odpowiedział w terminie miesiąca na ustny wniosek powoda wzajemnego złożony w kwietniu 2017 roku, w czasie rozmowy z kierownikiem Filii w S. J. L.. Tym samym łącząca strony umowa dzierżawy uległa automatycznemu przedłużeniu na okres roku tj. do dnia 30 września 2018r. Dalsza bezczynność Krajowego Ośrodka i nie zajęcie stanowiska w terminie miesiąca od złożenia w dniu 25 czerwca 2018r. pisemnego wniosku powoda wzajemnego o przedłużenie umowy na dalszy okres, skutkowała kolejnym automatycznym przedłużeniem umowy dzierżawy do dnia 30 września 2019r.

Z uwagi na kwestionowanie powyższego faktu przez pozwanego, powód wzajemny zmuszony był wytoczyć powództwo o ustalenie w trybie art. 189 k.p.c. Zdaniem Sądu powód wzajemny posiada interes prawny w domaganiu się ustalenia stanu obowiązywania umowy gdyż jego celem jest usunięcie stanu niepewności co do dalszego przysługiwania powodowi prawa do korzystania z przedmiotu umowy.

Zgodnie z art. 189 k.p.c. powód może żądać ustalenia przez sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny.

W piśmiennictwie wskazuje się, że interes prawny w ustaleniu stanowi niepewność stanu prawnego lub prawa. Musi być ona jednak obiektywna, według rozumnej oceny sytuacji, nie zaś tylko według zapatrywania powoda. Nie może być przedmiotem ustalenia abstrakcyjne zagadnienie prawne. Stanowisko to zostało przyjęte w wyroku Sądu Najwyższego z 21 lutego 1997 r. (sygn. II CKU 7/97, Lex nr 29538), w którym SN dodał, iż obiektywna niepewność stanu prawnego lub prawa nie istnieje w okolicznościach ukształtowanych jednoznacznie stanem prawnym i niekwestionowanymi zdarzeniami prawnymi. Powód musi udowodnić w procesie o ustalenie, że ma interes prawny w wytoczeniu powództwa przeciwko konkretnemu pozwanemu, który przynajmniej potencjalne, stwarza zagrożenie dla jego prawnie chronionych interesów, a sam skutek jaki wywoła uprawomocnienie się wyroku ustalającego zapewni powodowi ochronę jego praw przez definitywne zakończenie istniejącego między tymi stronami sporu lub prewencyjnie zapobiegnie powstaniu w przyszłości takiego sporu tj. obiektywnie odpadnie podstawa jego powstania (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 czerwca 2009 r., sygn. akt II CSK 33/09).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy, należy stwierdzić, że w chwili wniesienia powództwa wzajemnego powód wzajemny posiadał interes prawny w domaganiu się ustalenia, że umowa dzierżawy zawarta z pozwanym w dniu 13 maja 1993r. uległa przedłużeniu na dalszy okres – początkowo do dnia 30 września 2018r., a następnie do dnia 30 września 2019r. Pozwany wzajemny fakt ten kwestionował domagając się niniejszym procesie wydania przedmiotu dzierżawy z uwagi na zakończenie okresu jej obowiązywania.

Z powyższych względów, ustalenie przez Sąd przedłużenia obowiązywania umowy dzierżawy stanowiło jedyną drogę usunięcia istniejącej między stronami niepewności co do możliwości dalszego korzystania przez powoda pozwanego z nieruchomości na podstawie umowy dzierżawy.

W sprawie bezspornym było, że łącząca strony umowa dzierżawy z dnia 13 maja 1993r., kilkukrotnie aneksowana, trwała nieprzerwanie – na skutek jej przedłużania przez strony – do dnia 30 września 2016r. Następnie umowa z mocy prawa (art. 39 ust. 4 a ustawy z dnia 19 października 1991r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa) została przedłużona o kolejny rok – do dnia 30 września 2017r.

Zdaniem Sądu udowodnione są twierdzenia powoda wzajemnego, iż na trzy miesiące przed datą upływu umowy, tj. przed dniem 30 września 2017r. złożył on ustny wniosek o przedłużenie umowy, a brak odpowiedzi ówczesnej Agencji na wniosek spowodował ponowne przedłużenie umowy o kolejny rok – do dnia 30 września 2018r. Okoliczności co do złożenia ustnego wniosku o przedłużenie umowy dzierżawy przez M. P. (1) na początku kwietnia 2018r. (dnia 9 lub 10 kwietnia) w czasie rozmowy z kierownikiem Filii w S. J. L. wynika nie tylko z jego zeznań i zeznań świadków N. P. i M. P. (2) (dzieci powoda wzajemnego) - według których ojciec po spotkaniu z J. L. wrócił zadowolony i przekazał, że umowa dzierżawy zostanie przedłużona - ale również z zeznań świadka J. L., który zeznał, iż w kwietniu 2017 roku odbył rozmowę z M. P. (1), który pytał czy umowa dzierżawy zostanie przedłużona. Jednak zdaniem świadka nie był to wniosek o przedłużenie umowy dzierżawy i zalecił swojemu rozmówcy aby ten złożył wniosek na piśmie. Możliwość złożenia ustnego oświadczenia o przedłużenie umowy dzierżawy dopuszczało obowiązujące w tamtym czasie zarządzenie Prezesa Agencji Nieruchomości Rolnych z dnia 30 listopada 2016r. nr (...). Zarządzenie to stanowi, iż oświadczenie o zamiarze dalszego dzierżawienia nieruchomości powinien złożyć dzierżawca, jeżeli oświadczenie dzierżawcy było złożone w innej formie niż pisemna, należy je na bieżąco dokumentować przez sporządzenie stosownej notatki i zaewidencjonować ją w systemie (k.864). Na taki sposób procedowania wskazywali również przesłuchani w charakterze świadków pracownicy (...) Oddziału Terenowego w O.: I. Ż. (k.742), J. R. (k.742-742v) oraz A. S. (k.766-766v). Świadek J. R. podkreślił przy tym, iż w stosunku do rolników dzierżawiących grunty kilkunastohektarowe była praktyka występowania przez Agencję z pismem przypominającym, że umowa dobiega końca i czy w związku z tym dzierżawca zamierza wystąpić o jej przedłużenie. Tymczasem w roku 2017, pomimo złożenia przez M. P. (1) ustnego wniosku o przedłużenie umowy dzierżawy, wnioskowi temu nie został nadany bieg. Agencja pomimo zbliżającego się terminu wygaśnięcia umowy nie wystosowała również do niego pisma przypominającego o tym fakcie. W świetle okoliczności ujawnionych w sprawie a mianowicie trudności, z jakimi spotkał się M. P. (1) ze strony Agencji w 2016 roku – jego wniosek o przedłużenie umowy nie został rozpoznany w terminie, Agencja przez kilka miesięcy nie zajmowała stanowiska co dalszej dzierżawy i dopiero po interwencji jego fachowego pełnomocnika przyznała, iż umowa z mocy art.39 ust. 4a ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa uległa przedłużeniu o kolejny rok, Sąd uznał, iż powód wzajemny aby uniknąć takich nieprzyjemności, w kwietniu 2017 roku osobiście spotkał się z kierownikiem Filii w S. i złożył wniosek o przedłużenie umowy dzierżawy z dnia 13 maja 1993r. Ponieważ ówczesna Agencja Nieruchomości Rolnych w terminie miesiąca od złożenia wniosku nie przedstawia M. P. (1) stanowiska odnośnie warunków dalszego dzierżawienia nieruchomości, umowa ta zgodnie z art. 39 ust. 4a w/w ustawy uległa przedłużeniu na kolejny rok – do dnia 30 września 2018r. Bez znaczenia przy tym pozostaje, iż M. P. (1) w dniu 3 lipca 2017r. złożył kolejny, tym razem pisemny wniosek o przedłużenie umowy dzierżawy, na co Agencja nie wyraziła zgody. Wiążącym strony był bowiem wniosek pierwotny M. P. (1), złożony w kwietniu 2017 roku, którego Agencja w terminie nie rozpoznała.

Mając na uwadze dalszą chronologię zdarzeń, a mianowicie pismo M. P. (1) z dnia 25 czerwca 2018r., w którym wnioskował on o przedłużenie umowy dzierżawy z dnia 13 maja 1993r. o 10 lat (k.736-736v) oraz treść odpowiedzi z dnia 10 sierpnia 2018r. udzielonej przez (...) (k.738), Sąd uznał za uzasadnione zmodyfikowane roszczenie powoda wzajemnego o ustalenie, iż w/w umowa trwa nieprzerwanie do dnia 30 wrzenia 2019r. Skoro zgodnie z powyższymi ustaleniami umowa łącząca strony z mocy prawa uległa przedłużeniu do dnia 30 września 2018r., powód wzajemny składając w dniu 25 czerwca 2018r. kolejny wniosek o jej przedłużenie zachował termin określony w art. 39 ust. 4 pkt 1 GospNierU, a Krajowy Ośrodek winien był w terminie miesiąca od daty jego złożenia zająć merytoryczne stanowisko w sprawie pod rygorem, uznania iż umowa ulegnie wydłużeniu o kolejny rok. Zdaniem Sądu Krajowy Ośrodek obowiązku wynikającego z art. 39 ust. 4a GospNierU nie dopełni albowiem nie rozstrzygnął merytorycznie w tym zakresie, uznając wniosek powoda wzajemnego za bezprzedmiotowy z uwagi na - jak twierdził - wygaśnięcie umowy dzierżawy. Odpowiedź zaprezentowana przez Krajowy Ośrodek w piśmie z dnia 8 sierpnia 2018r. nie może być uznana za wyraźne stanowisko w przedmiocie ewentualnej dalszej umowy dzierżawy, nie przedstawił on bowiem ani swojej oferty, ani nie odmówił kontynowania umowy. Krajowy Ośrodek wnioskiem powoda wzajemnego nie zajął się stojąc na stanowisku, iż umowa łącząca strony wygasła niemal rok wcześniej. Sąd przy tym nie podzielił stanowiska powoda wzajemnego, iż odpowiedź Krajowego Ośrodka z dnia 10 sierpnia 2018r. została udzielona z uchybieniem terminu określonego w art.39 ust. 4a GospNierU. Wniosek o przedłużenie umowy dzierżawy został złożony w dniu 25 czerwca 2018r., przy czym z pisma Krajowego Ośrodka z dnia 10 sierpnia 2018r. wynika, iż zawierał on braki formalne w zakresie pełnomocnictwa, które zostały uzupełnione w dniu 2 sierpnia 2018r., stąd też termin do udzielenia odpowiedzi został zachowany, przy czym odpowiedzi tej jak wskazano powyżej nie można uznać za merytoryczne stanowisko w przedmiocie przedłużenia umowy dzierżawy.

Uwzględniając wszystko powyższe Sąd ustalił, iż umowa dzierżawy z dnia 13 maja 1993r., nr (...) (...) łączy strony do dnia 30 września 2019r.

Powyższe rozstrzygnięcie w zakresie powództwa wzajemnego skutkowało uznaniem, iż powodowi głównemu nie przysługuje roszczenie z art.222 §1 k.c. Skoro strony łączy nieprzerwanie umowy dzierżawy, pozwanemu M. P. (1) przysługuje uprawnienie do władania nieruchomościami objętymi umową.

W przedmiocie kosztów procesu, zarówno co do powództwa głównego jak i powództwa wzajemnego, Sąd rozstrzygnął na podstawie art.98 k.p.c. Ponieważ Krajowy Ośrodek przegrał proces zarówno w zakresie powództwa głównego jak i wzajemnego winien zwrócić M. P. (1) poniesione koszty, które w zakresie powództwa głównego obejmują koszty zastępstwa procesowego w kwocie 5 400 zł, ustalone na podstawie §2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2015r., poz. 1804 ze zm.) oraz opłatę od pełnomocnictwa – 17 zł, zaś w zakresie powództwa wzajemnego obejmują opłatę sądową od pozwu – 3 812 zł oraz koszty zastępstwa procesowego w kwocie 5 400 zł (pkt II i IV wyroku).

SSO Alicja Wiśniewska