Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 25 stycznia 2018 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., po rozpatrzeniu wniosku M. M. z dnia 25 listopada 2017 roku, podjął wypłatę emerytury od 1 listopad 2018 roku, czyli od pierwszego dnia miesiąca, w którym zgłoszono wniosek. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że decyzja wydana została na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku „o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych” (Dz. U. z 2017 roku poz. 1383, ze zm.) oraz Rozporządzenia (WE) 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 roku „w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego” (Dz. Urz. UE. L. 166 z 30 IV 2004 roku ze zm.) i Rozporządzenia (WE) 987/2009 z dnia 16 IX 2009 roku dotyczącego wykonania rozporządzenia (WE) 883/2004 (Dz. Urz. UE L. 284 z dnia 30 X 209 roku) (decyzja k.90 akt ZUS).

Wnioskodawczyni odwołała się od tej decyzji 15 marca 2018 roku. W uzasadnieniu podniosła, iż ostatnią emeryturę otrzymała 6 października 2016 roku. Decyzja o przyznaniu emerytury wysłana została na adres krajowy, a dalsze pisma podobno na adres na Sycylii, gdzie od dwóch lat nie mieszka. Gdyby ZUS wysyłał pisma na adres krajowy, gdzie ma rodzinę, to problemu by nie było (odwołanie k. 3).

W dniu 12 kwietnia 2018 roku odwołanie uzupełnił także profesjonalny pełnomocnik wnioskodawczyni, wskazując na naruszenie art. 135 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku „o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych” (odwołanie k. 5-6).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podnosząc w uzasadnieniu, iż prawidłowo ustalił okres, na który została wypłacona emerytura. Zgodnie z art. 135 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS w razie ustania przyczyny powodującej wstrzymanie wypłaty świadczenia, wypłatę tę wznawia się od miesiąca ustania przyczyny powodującej wstrzymanie wypłaty, jednak nie wcześniej niż od miesiąca złożenia wniosku o wznowienie wypłaty. Decyzją z dnia 4 października 2016 roku organ rentowy wstrzymał wypłatę emerytury wnioskodawczyni od 1 listopada 2016 roku, z uwagi na fakt, że nie otrzymał wypełnionego przez nią formularza „oświadczenie emeryta/rencisty zamieszkałego za granicą o istnieniu dalszego prawa do pobierania świadczeń. W stosunku do osób zamieszkałych za granicą organ rentowy dokonuje kontroli istnienia dalszego prawa do pobierania świadczenia. Kontrola odbywa się poprzez przekazanie formularza (...) z prośbą o jego wypełnienie. ZUS dwukrotnie przekazał taki formularz odwołującej, na wskazany przez nią włoski adres. Za drugim razem fomularz wysłany został listem poleconym. Przesyłka wróciła z adnotacją „nie podjęto”. Skutkiem czego było wydanie decyzji o wstrzymaniu wypłaty świadczenia. Wnioskodawczyni nie wskazała polskiego adresu do korespondencji. Organ rentowy podjął wypłatę po uzyskaniu oświadczenia i informacji o zmianie adresu zamieszkania. Organ rentowy podkreślił, iż na każdej decyzji była informacja o możliwości żądania przez organ rentowy poświadczenia własnoręcznym podpisem istnienia dalszego prawa do świadczeń oraz o możliwości wstrzymania wypłaty świadczenia w przypadku niespełnienia tego wymogu (odpowiedź na odwołanie k. 15).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

M. M. urodziła się w dniu (...) (okoliczność bezsporna).

W dniu 3 lipca 2015 roku wnioskodawczyni złożyła wniosek o emeryturę. We wniosku podała polski adres zameldowania: J. ul. (...) (wniosek k.1-7 akt ZUS).

Decyzją zaliczkową z dnia 8 września 2015 roku organ rentowy przyznał jej prawo do emerytury od 19 sierpnia 2015 roku to jest od ukończenia wieku emerytalnego. Wypłata świadczenia uległa zawieszeniu z uwagi na kontynuowanie zatrudnienia. W punkcie II decyzja zawierała pouczenie, iż organ rentowy może żądać od emeryta potwierdzenia własnoręcznym podpisem istnienia dalszego prawa do pobierania świadczeń. W razie niespełnienia wyżej wymienionego wymogu wypłata świadczenia zostanie wstrzymana. W punkcie XII pouczenia zawierała zapis, iż należy powiadomić organ rentowy o każdej zmianie adresu oraz numeru rachunku w banku w takim terminie aby powiadomienie wpłynęło nie później niż 12 dni roboczych przed terminem płatności świadczenia. Wpływ powiadomienia po tym terminie może spowodować niemożność doręczenia świadczenia. Decyzja wysłana została na polski adres (decyzja k.27-28 akt ZUS).

W piśmie z dnia 8 października 2015 roku wnioskodawczyni skierował zapytanie dotyczące zawieszenia prawa do emerytury. Podała także adres zamieszkania: (...)-(...) R., Italia – S. (pismo i kwestionariusz k.29-30 akt ZUS).

Decyzją z dnia 20 października 2015 roku organ rentowy podjął od 19 sierpnia 2015 roku wypłatę emerytury. Decyzja wysłana została na adres włoski i zawierała pouczenia analogiczne jak poprzednia decyzja (decyzja k. 54-55).

Decyzją ostateczną z dnia 11 stycznia 2016 roku organ rentowy przyznał ubezpiecznej prawo do emerytury od 19 sierpnia 2015 roku to jest od ukończenia wieku emerytalnego (decyzja k. 74-75).

Pismem z dnia 11 stycznia 2016 roku organ rentowy skierował do ubezpieczonej formularz E 205 PL i E 210 Pl. (...) wysłane zostało na adres włoski (pismo i załączniki k.76-81).

Przesyłka była awizowana i nie została odebrana (zwrotne poświadczenie odbioru załącznik do k.81 akt ZUS).

Decyzją z dnia 4 października 2016 roku organ rentowy wstrzymał wypłatę emerytury wnioskodawczyni od 1 listopada 2016 roku, z uwagi na fakt, że nie otrzymał wypełnionego przez nią formularza „oświadczenie emeryta/rencisty zamieszkałego za granicą o istnieniu dalszego prawa do pobierania świadczeń” W stosunku do osób zamieszkałych za granicą organ rentowy dokonuje kontroli istnienia dalszego prawa do pobierania świadczenia. Decyzja została wysłana na adres włoski (decyzja k.82-83 akt ZUS).

Organ rentowy zwrócił się także do organu ubezpieczeniowego we W. o podanie aktualnego adresu wnioskodawczyni. Z informacji zwrotnej wynika, iż oba organy dysponowały tym samym adresem włoskim w R. (mail k. 84 akt ZUS).

W dniu 17 stycznia 2018 roku odwołująca złożyła wniosek o podjęcie wypłaty emerytury. W piśmie wskazała nowy włoski adres: C., Via C. di Lizano nr 47, Italia.. Wskazała również, iż zarówno poprzednio włoski adres jak i adres w Polsce: J. ul. (...) są już nieaktulane. Pismo nadane zostało 25 listopada 2017 roku (pismo i koperta k.88 akt ZUS).

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego odwołanie wnioskodawczyni nie zasługuje na uwzględnienie.

W myśl art. 135 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2017 r., poz. 1383 ze zm.), w razie ustania przyczyny powodującej wstrzymanie wypłaty świadczenia, wypłatę wznawia się od miesiąca ustania tej przyczyny, jednak nie wcześniej niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek o wznowienie wypłaty lub wydano z urzędu decyzję o jej wznowieniu, z uwzględnieniem ust. 2.

W pierwszej kolejności zauważyć należy, iż wnioskodawczyni zaskarżyła decyzję o podjęciu wypłaty wstrzymanego świadczenia, a nie o wstrzymaniu wypłaty. Wszystkie argumenty dotyczą natomiast wyłącznie kwestii braku podstaw do wstrzymania wypłaty i wadliwego doręczenia decyzji, w tym przedmiocie.

Decyzja o wstrzymaniu wypłaty świadczenia z 4 października 2016 roku nie została przez ubezpieczoną zaskarżona. Jest zatem prawomocna i sąd orzekający jest nią związany.

Cytowany przepis art. 135 jednoznacznie wskazuje od jakiej daty organ może podjąć wypłatę wstrzymanego świadczenia. Podkreślić należy, wnioskodawczyni wniosek o podjęcie złożyła we włoskim urzędzie pocztowym w listopadzie 2017 roku i organ rentowy prawidłowo podjął wypłatę od 1 listopada 2017 roku.

Na marginesie tylko dodać należy, iż wbrew twierdzeniu odwołującej organ rentowy miał zarówno prawo zobowiązać ją do złożenia oświadczenia emeryta/rencisty zamieszkałego za granicą o istnieniu dalszego prawa do pobierania świadczeń, jak doręczyć druk na podany przez wnioskodawczynię adres we W..

W myśl art. 128 ust. 1 cytowanej ustawy na żądanie organu rentowego emeryt lub rencista jest zobowiązany do potwierdzania własnoręcznym podpisem istnienia dalszego prawa do pobierania świadczeń określonych ustawą.

Ust. 5 w razie niespełnienia wymogu, o którym mowa w ust. 1, przepisy art. 101 i 134 stosuje się odpowiednio.

Rację ma organ rentowy, iż ubezpieczona w piśmie z dnia 8 października 2015 roku wskazała swój nowy adres zamieszkania i nie podała jednocześnie żadnego innego adresu do korespondencji. Nie poinformowała także ZUS o zmianie swego miejsca zamieszkania mimo, iż w każdej decyzji doręćzonej wnioskodawczyni włączajac w to decyzję wysłaną na polski adres zamieszkania, znajdowało się stosowne pouczenie o takim obowiązku.

Na mocy art. 134 ust. 1 pkt 2 cytowanej ustawy wypłatę świadczeń wstrzymuje się, jeżeli osoba pobierająca świadczenia mimo pouczenia lub żądania organu rentowego nie przedłoży dowodów stwierdzających dalsze istnienie prawa do świadczeń.

W przypadku osób zamieszkujących poza granicami kraju organ rentowy ma prawo żądać oświadczenia potwierdzajacego dalsze prawo do wypłaty świadczenia w tym związane z faktem dalszego życia osoby pobierajacej świadczenie. Ma to na celu zapobieganie wypłacie świadczeń, których odzyskanie może napotykać znaczne przeszkody, a co za tym utracie środków z funduszu ubezpieczeniowego.

Podkreślić należy, iż pouczenie o takim prawie organu rentowego oraz o skutkach jego niewypełnienia znajdowało się na każdej decyzji organu rentowego.

Argumenty odwołującej, iż organ rentowy winien wysłać druk także na polski adres, który był mu znany bowiem pod tym adresem z całą pewnością ktoś z rodziny odebrałby przesyłkę, jest niewiarygodny w kontekście treści pisma samej ubezpieczonej z dnia 17 stycznia 2018 roku, w którym pisze, iż zarówno polski jak i pierwszy włoski adres są od dawna nieaktulane.

Na koniec sąd chciałby także wyrazić zdumienie niefrasobliwością wnioskodawczyni, która przez okres ponad roku nie zorientowała się, iż emerytura nie jest przelewana na jej konto. Gdyby monitorowała otrzymywane środki mogłaby wyjaśnić zaistniała sytuację znacznie wcześniej.

Przedstawiona sytuacja potwierdza jedynie słuszność zasady kontroli przez organ rentowy wypłaty świadczeń osobom zamieszkującym poza granicami kraju.

Przechodząc na grunt niniejszej sprawy należy wskazać, że ubezpieczona jako osoba zainteresowana powinna zadbać o to, aby we właściwym terminie poinformowac o zmiaie adresu zwłaszcza, że w każdej decyzji była pouczona o tym obowiązku.

Mając powyższe na uwadze, wobec braku podstaw do uwzględnienia odwołania, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ §1 k.p.c., orzekł jak w sentencji wyroku.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyćpełnomocnikowi wnioskodawczyni.

12 XII 2018 roku.