Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 12 marca 2015 roku (data prezentaty) złożonym do Sądu Rejonowego dla miasta stołecznego Warszawy w Warszawie powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w P., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika w osobie radcy prawnego, wniósł o zasądzenie od (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 3.533,79 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz kosztami procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu wskazał, że w dniu 30 kwietnia 2014 roku miała miejsce kolizja drogowa, której sprawca zawarł z pozwanym umowę obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Na skutek kolizji uszkodzeniu uległ pojazd marki B. (...) o nr rej. (...). Poszkodowany oddał pojazd marki B. (...) do naprawy w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W.. Jednocześnie w dniu 19 maja 2014 r. poszkodowany zawarł ze spółką (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. – powodem w niniejszej sprawie – umowę najmu pojazdu zastępczego, oraz umowę o przelew wierzytelności.

Koszt najmu pojazdu zastępczego wyniósł 4.892,94 zł, co zostało stwierdzone fakturą (...) nr (...) z dnia 6 czerwca 2014 r. Powód uznał swoją odpowiedzialność za skutki kolizji drogowej co do zasady, jednak odmówił pokrycia w całości kosztów najmu pojazdu zastępczego wypłacając powodowi jedynie kwotę 795 zł, a następnie kwotę 564,15 zł.

W tym stanie rzeczy, zadaniem powoda, pozew o zapłatę różnicy w kwocie 3.533,79 zł jest uzasadniony.

(pozew – k. 2-6)

Postanowieniem z dnia 25 marca 2015 roku wydanym w sprawie IX GC 1018/15 Sąd Rejonowy dla miasta stolecznego W. w W. przekazał sprawę do rozpoznania tutejszemu Sądowi.

(postanowienie – k. 41-44)

W dniu 24 lipca 2015 r. Sąd Rejonowy dla Warszawy – Mokotowa w W. wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym zgody z żądaniem pozwu.

(nakaz zapłaty – k. 60)

W sprzeciwie od powyższego nakazu zapłaty z dnia 14 sierpnia 2015 roku (data nadania w placówce pocztowej – k. 80) pozwany (...) S.A. z siedzibą w W., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika wniósł o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

Pozwany przyznał, iż ponosi odpowiedzialność odszkodowawczą za skutki kolizji drogowej z dnia 30 kwietnia 2014 r., ale zakwestionował wskazaną przez powoda długość okresu najmu podnosząc, że po przeprowadzeniu kompleksowego postępowania likwidacyjnego i weryfikacji faktury VAT, przyznał zwrot kosztów najmu pojazdu zastępczego przez okres 5 dni w kwocie 1.359,15 zł. Dalsze roszczenia powoda w ocenie pozwanego nie znajdują uzasadnienia w okolicznościach niniejszej sprawy.

(sprzeciw – k. 63-65)

Sąd Rejonowy ustalił, co następuje:

W dniu 30 kwietnia 2014 roku miała miejsce kolizja drogowa na skutek której uszkodzony został pojazd marki B. (...) o nr rej. (...) stanowiący własność Z. L.. Sprawcą szkody był P. D., który kierował pojazdem marki H. (...). P. D. był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego w (...) S.A. z siedzibą w W.. Poszkodowany zgłosił pozwanemu szkodę.

(bezsporne)

Z uwagi na konieczność korzystania z samochodu celem realizacji obowiązków zawodowych i rodzinnych, przez okres naprawy własnego pojazdu, poszkodowany Z. L. przez 18 dni w dniach od 19 maja do 5 czerwca 2014 roku korzystał z pojazdu zastępczego marki R. (...) wynajętego od (...) Sp. z o.o. Koszt najmu pojazdu wynosił 221 zł netto za dzień plus VAT. Łącznie koszt najmu pojazdu zastępczego wynosi 4.892,94 zł.

(arkusz naprawy pojazdu k. 15, umowa najmu pojazdu – k. 16-19, faktura VAT nr (...) – k. 21, protokół odbioru pojazdu k. 23, oświadczenie dla ubezpieczyciela o korzystaniu z auta zastępczego k. 26-27)

W dniu 19 maja 2014 r. Z. L. jako cedent i (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w P. jako cesjonariusz zawarli umowę cesji wierzytelności z polisy OC sprawcy za szkodę komunikacyjną w pojeździe. Przedmiotem umowy było przeniesienie przez cedenta na cesjonariusza wierzytelności przysługującej cedentowi przeciwko ubezpieczycielowi z tytułu całkowitego kosztu najmu pojazdu zastępczego w związku ze szkodą komunikacyjną z dnia 30 kwietnia 2014 r.

(umowa cesji wierzytelności – k. 20)

Ubezpieczyciel uznał swoją odpowiedzialność za skutki kolizji i w sierpniu 2014 r. wypłacił (...) Sp. z o.o. w G. odszkodowanie z tytułu najmu pojazdu zastępczego za okres 5 dni w wysokości 795 zł, a następnie we wrześniu 2014 r. dokonał dopłaty w kwocie 564,15 zł.

(decyzja k. 33-34)

Technologiczny czas naprawy pojazdu marki B. (...) o nr rej. (...) wynosił 5 dni, ale uzasadniony okres naprawy wynosił 18 dni w okresie od dnia 19 maja 2014 r. do dnia 5 czerwca 2014 r.

(dowód: opinia biegłego M. S. – k. 101-110, opinia uzupełniająca k. 133 -139)

Powyższy stan faktyczny ustalony został w oparciu o powołane w jego opisie dokumenty znajdujące się w aktach sprawy. W ocenie Sądu nie było podstaw, by poddawać w wątpliwość prawdziwość tych dokumentów oraz kwestionować treść wynikających z nich oświadczeń.

Zdaniem Sądu jako wiarygodną należy ocenić również opinie biegłego z zakresu naprawy i eksploatacji pojazdów samochodowych oraz kalkulacji kosztów naprawy i wyceny wartości pojazdów M. S. (2).

Zarówno opinia pisemna, jak i opinia uzupełniająca są wyczerpujące i logiczne. Wbrew stanowisku pozwanego, biegły dokładnie wskazał źródła wiedzy, na których oparł swoja opinię. Biegły w sporządzonej opinii uzupełniającej, podtrzymując ustalenia opinii głównej, w sposób jednoznaczny i fachowy odniósł się do zarzutów pozwanego. Opinia ta stanowiła zatem pełnowartościowy dowód w sprawie umożliwiający poczynienie na jej podstawie niezbędnych ustaleń. W związku z powyższym, wobec wyczerpującego wyjaśnienia kwestii spornych przez biegłego, bezprzedmiotowe były zarzuty pozwanego, który kwestionował również opinię uzupełniającą.

Ostatecznie Sąd oddalił wniosek pozwanego o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego, ponieważ nie podzielił stanowiska pozwanego co do istnienia w opinii wad, które czyniłyby ją niewiarygodną. Warto dodać, że nie ma ani podstawy prawnej ani konieczności, aby przeprowadzać dowód z opinii kolejnych biegłych tylko z tego powodu, że strona nie jest zadowolona z wniosków dotychczas sporządzonych opinii. Takie procedowanie prowadziłoby również do przewlekania rozstrzygnięcia sprawy.

Enumeratywnie wskazane wyżej okoliczności Sąd ustalił jako bezsporne między stronami na podstawie art. 229 kpc.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo jest zasadne, za wyjątkiem części roszczenia odsetkowego.

Powództwo w niniejszej sprawie jest wywodzone z odpowiedzialności pozwanego z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego – sprawy szkody.

W rozpoznawanej sprawie niesporne miedzy stronami było, że w dniu 30 kwietnia 2014 r. doszło do kolizji drogowej, w trakcie której został uszkodzony samochód osobowy marki B. (...) należący do Z. L.. Sprawca kolizji ubezpieczony był od odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego w pozwanym towarzystwie ubezpieczeniowym.

Zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych z dnia 22 maja 2003 roku poszkodowany w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczeń bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń.

Sytuacja taka ma miejsce w niniejszej sprawie. Osobą bbezpośrednio poszkodowaną był wprawdzie Z. L., a nie powód (...) Sp. z o.o. jednak na mocy umowy cesji z dnia 19 maja 2014 r., wierzytelność przysługująca poszkodowanemu wobec pozwanego z tytułu naprawienia szkody wywołanej koniecznością najmu pojazdu zastępczego została zbyta na rzecz (...) Sp. z o.o., tj. powoda w niniejszej sprawie.

Zgodnie z art. 509 § 1 k.c., dla skuteczności przelewu konieczne jest zawarcie umowy pomiędzy cedentem a cesjonariuszem, przy czym brak wiedzy dłużnika o przelewie nie wpływa na skuteczność zawarcia umowy cesji. Przelew, inaczej cesja, jest umową, z mocy której wierzyciel (zbywca, zwany też cedentem) przenosi na nabywcę (cesjonariusza) wierzytelność przysługującą mu wobec dłużnika (debitora). Podstawowym skutkiem przelewu wierzytelności jest sukcesyjne wstąpienie cesjonariusza w miejsce cedenta. Innymi słowy, stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie, natomiast zmienia się osoba uczestnicząca w nim po stronie wierzyciela (wyrok SN z dnia 5 września 2001 r., I CKN 379/00, LEX nr 52661). Celem i skutkiem przelewu jest przejście wierzytelności na nabywcę i utrata jej przez cedenta – zbywcę. Przelew powoduje więc, że cedent przestaje być wierzycielem, a staje się nim cesjonariusz. Dotychczasowy wierzyciel zostaje wyłączony ze stosunku zobowiązaniowego, jaki go wiązał z dłużnikiem. Cesjonariusz nabywa wierzytelność w takim zakresie i stanie, w jakim znajdowała się ona w chwili dokonania przelewu.

Przenosząc powyższą zasadę na grunt sprawy niniejszej należy wskazać, iż powodowi przysługują te same prawa i obowiązki, co poszkodowanemu Z. L..

W myśl art. 822 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłaty określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia. Definicję umowy ubezpieczenia zawarto również w art. 9 ust. 1 powołanej wyżej ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, zgodnie z którym umowa ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej obejmuje odpowiedzialność cywilną podmiotu objętego obowiązkiem ubezpieczenia za szkody wyrządzone czynem niedozwolonym oraz wynikłe z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, o ile nie sprzeciwia się to ustawie lub właściwości (naturze) danego rodzaju stosunków. Zgodnie z art. 34 ust. 1 cytowanej ustawy z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia. Natomiast w myśl art. 36 ust. 1 tejże ustawy, odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej. Tym samym do ustalenia wysokości należnego odszkodowania zastosowanie będą miały przepisy kodeksu cywilnego.

W tym miejscu wskazać należy, iż szkodę w rozumieniu art. 361 k.c. stanowi różnica między stanem majątkowym poszkodowanego, który powstał po wystąpieniu zdarzenia powodującego uszczerbek, a stanem, jaki by w jego majątku istniał, gdyby zdarzenie nie nastąpiło. Zobowiązanie do zapłaty odszkodowania obejmuje tylko normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Istnienie związku przyczynowego ma wpływ bezpośredni na ustalenie odszkodowania, stanowi bowiem przesłankę odpowiedzialności, decydując o tym czy dana osoba w ogóle ponosi odpowiedzialność za szkodę i jakie są granice tej odpowiedzialności. Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 20 lutego 2002 r. (V CKN 908/00, niepublikowany) pierwotne znaczenie ma ustalenie istnienia normalnego związku przyczynowego, a ocena czy określony skutek jest „normalny” (typowy, występujący w zwykłej kolejności rzeczy) zawsze powinna być dokonana na podstawie całokształtu okoliczności konkretnej sprawy, przy uwzględnieniu zasad doświadczenia życiowego. O szkodzie zaś decyduje uszczerbek – zmniejszenie majątku poszkodowanego, który nastąpił wbrew jego woli. Taką wykładnię zaprezentował także Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały z 18 maja 2004 r. (III CZP 24/04, niepublikowana) wskazując dodatkowo, iż samo określenie rozmiaru szkody nie przesądza jeszcze o wysokości odszkodowania, każdorazowo granice obowiązku naprawienia szkody wyznaczone są przez normalny związek przyczynowy między zdarzeniem wywołującym uszczerbek a szkodą.

W niniejszej sprawie powód żądał zapłaty kwoty 3.533,79 zł stanowiącej różnicę pomiędzy kwotą 4.892,94 zł wynikającą z faktury (...) nr (...) z dnia 6 czerwca 2014 r., a kwotą 1359,15 zł, którą pozwany uznał i wypłacił tytułem odszkodowania za najem pojazdu zastępczego. Jak wynika z opinii biegłego M. S. (2), którą Sąd orzekający uznał za wiarygodny dowód, uzasadniony czas wynajmu pojazdu zastępczego wynosi 18 dni. Trzeba tu wskazać, że zadaniem Sądu czas ten obejmuje dni wolne od pracy (sobota i niedziela) oraz dni oczekiwania na części. W tym okresie bowiem poszkodowany nie mógł korzystać ze swojego samochodu. Chybionym jest więc zarzut stawiany przez pozwanego, że okres naprawy obejmuje także dni wolne od pracy i dni oczekiwania na części. Skoro proces naprawy był w toku, niecelowym i nierealistycznym jest oczekiwanie, że poszkodowany odbierze samochód z warsztatu na te dni, w których czynności naprawcze nie były realizowane.

Z tego względu Sąd ustalił wartość zasądzonego odszkodowania uzupełniającego uwzględniając dobową stawkę najmu w wysokości wskazanej w spornej fakturze, tj. 221 zł plus 23 % VAT. Wobec powyższego, kwota zasądzonego odszkodowania wynosi 3.533,79 zł, co wynika z następującego rachunku (...) (dni) x 221 zł = 3.978 zł netto. Po ubruttowieniu podatkiem VAT w wysokości 23 % kwota należnego odszkodowania winna wynosić 4.892,94 zł, a po odjęciu wartości już wypłaconego odszkodowania 3.533,79 zł, która to kwotę Sąd zasądził na rzecz powoda.

Trzeba wskazać, iż w orzecznictwie podkreśla się, że osoba poszkodowany zachowaniem innej osoby ma prawo żądać takiego odszkodowania, które pozwoli jej na poniesienie kosztów celowego i skutecznego odwrócenia szkody powstałej na skutek określonego zdarzenia. Odszkodowanie ma więc za zadanie przywrócenie stanu majątku danej strony naruszonego na skutek zaistnienia zdarzenia szkodę wyrządzającego do takiego poziomu, jaki istniał przed szkodą, nie może jednak prowadzić do wzbogacenia poszkodowanego.

Powództwo zostało natomiast oddalone w zakresie żądania odsetek od należności głównej, których powód żądał od dnia wniesienia pozwu, gdyż data wniesienia pozwu nie wywołuje żadnych skutków prawnych.

Zatem Sąd stwierdził, iż pozwany dowiedział się o roszczeniu powoda z tytułu odszkodowania za najem pojazdu zastępczego dopiero w dacie doręczenia mu odpisu pozwu wraz z nakazem zapłaty, tj. w dniu 3 sierpnia 2015 r. (k. 62 - zwrotne potwierdzenie odbioru). W ocenie Sądu pozwany pozostaje w opóźnieniu ze spełnieniem świadczenia dopiero od dnia 3 sierpnia 2015 r. i dlatego od tej daty do dnia 31 grudnia 2015 r. zasądził odsetki, w wysokości odsetek ustawowych, zgodnie z art. 481 § 1 k.c.

Zasądzone odsetki podlegały rozbiciu na okres od dnia 3 sierpnia 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 r. i następnie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty, ze względu na zmianę treści art. 481 k.c. Zdaniem Sądu przepis art. 56 Ustawy z dnia 9 października 2015 r. o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r., poz. 1830) znajduje zastosowanie do odsetek za opóźnienie. Norma ta nakazuje rozliczać wartość odsetek należnych za okres do dnia wejścia w życie nowelizacji wedle dotychczasowej stopy odsetek ustawowych określonej zgodnie z art. 359 § 2 k.c. i wydanego na jego podstawie Rozporządzenia. Za okres po wejściu w życie nowelizacji, w stosunku do odsetek ustawowych zastosowanie znajduje zaś art. 481 § 2 k.c. w brzmieniu po nowelizacji. Takie rozumienie przepisu przejściowego sprawia, że koniecznym jest, wobec istnienia po 1 stycznia 2016 r. dwóch rodzajów odsetek ustawowych, dookreślenie, że obowiązkiem pozwanego po tym dniu jest zapłata odsetek ustawowych za opóźnienie.

Podstawę orzeczenia o kosztach procesu stanowił art. 98 § 1 i 3 kpc. Skoro powód wygrał sprawę, Sąd włożył na pozwanego obowiązek zwrotu powodowi wszystkich kosztów procesu, które wyniosły łącznie 794 zł i obejmowały opłatę od pozwu w wysokości 177 zł, opłatę skarbową od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł, oraz kwotę 600 zł z tytułu zastępstwa procesowego wykonywanego przez radcę prawnego zgodnie z dyspozycją § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu, stosowanego w niniejszej sprawie na podstawie § 22 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (Dz.U. 2015 poz. 1805). Sąd nakazał także Skarbowi Państwa – Sądowi Rejonowemu dla Warszawy – Mokotowa w W. ściągnąć od pozwanego kwotę 424, 50 zł tytułem nieuiszczonego przez strony wydatku z tytułu wynagrodzenia biegłego, które zostało tymczasowo pokryte z sum budżetowych Skarbu Państwa.

Wobec powyższego, Sąd orzekł jak w sentencji.