Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 stycznia 2019 r.

Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie VI Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Barbara Ciwińska

Protokolant Barbara Gawron

po rozpoznaniu w dniu 10 stycznia 2019 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa T. J.

przeciwko M. J. (1)

o ustanowienie rozdzielności majątkowej małżeńskiej

1.  z dniem 10 stycznia 2019 roku ustanawia rozdzielność majątkową małżonków T. J. i M. J. (1), którzy zawarli związek małżeński (...) roku w D. i których akt małżeństwa został zarejestrowany w Urzędzie Stanu Cywilnego w D. pod numerem (...),

2.  w pozostałym zakresie powództwo oddala,

3.  pozostawia strony przy poniesionych kosztach zastępstwa procesowego,

4.  kosztami postępowania obciąża powoda T. J. i nakazuje pobrać od niego na rzecz Skarbu Państwa kasa Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie kwotę 333 (trzysta trzydzieści trzy) złote i 64 (sześćdziesiąt cztery) grosze tytułem pokrycia kosztów związanych z udziałem w sprawie świadków M. J. (2) i A. J., które tymczasowo zostały pokryte ze Skarbu Państwa.

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 23 listopada 2016 roku (data na prezentacie) powód T. J., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, wniósł do tutejszego Sądu pozew przeciwko swojej żonie M. J. (1) o orzeczenie na podstawie art. 52 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego rozdzielności majątkowej małżeńskiej pomiędzy powodem, a pozwaną z datą wsteczną, tj. z dniem 31 października 2015 r. oraz o zasądzenie od pozwanej na jego rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Swoje stanowisko powód uzasadnił pozostawaniem małżonków w faktycznej separacji, podnosząc, iż w 4 stycznia 2016 roku pozwana wyprowadziła się ze wspólnego mieszkania, przez co on nie ma żadnego wpływu na podejmowane przez pozwaną decyzje mogące rodzić konsekwencje finansowe w sferze majątku wspólnego, a ponadto między stronami przed Sądem Okręgowym w Warszawie toczy się sprawa o rozwód.

W odpowiedzi na pozew w piśmie z dnia 27 lutego 2017 roku (data na prezentacie) pozwana M. J. (1), reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, wniosła oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz pozwanej kosztów procesu.

Na rozprawie w dniu 10 stycznia 2019 r. uznała powództwo w zakresie ustalenia rozdzielności majątkowej, ale z datą wydania wyroku.

Prokurator Prokuratury Rejonowej (...) w W., który zgłosił swój udział w postępowaniu (k. 41), nie stawił się na terminie rozprawy w dniu
25 maja 2017 r., 5 października 2017 r. oraz 10 stycznia 2019 r., pomimo prawidłowego zawiadomienia (e-protokół rozprawy z dnia 25 maja 2017 r. k. 90-96, z dnia 5 października 2017 r. k. 141-142 oraz z dnia 10 stycznia 2019 r. k. 231-240).

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

T. J. oraz M. J. (1) zawarli związek małżeński w dniu (...) r. przed kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego w D., zarejestrowany pod numerem (...), (k. 6 odpis skrócony aktu małżeństwa).

Małżonkowie w trakcie trwania małżeństwa zamieszkiwali w mieszkaniu położonym przy ul. (...) w W. na terenie dzielnicy U.. Z tego związku (...) oraz M. J. (1) mają córkę B. J., urodzoną (...)

Małoletnia B. uczęszczała do przedszkola prywatnego w W. pod nazwą (...) .

M. – L. – J. w kwietniu, czerwcu, lipcu, sierpniu i we wrześniu 2013 roku korzystała z porady psychiatrycznej, z powodu trudnej sytuacji rodzinnej, awantur z mężem. Wykazywała wahania nastroju, drażliwość, przygnębienie, problemy ze snem. Stwierdzono epizod depresyjny, otrzymała leki. Próbowała podjąć terapię z mężem, ale też rozważała możliwość rozwodu. Zalecono jej psychoterapię (k.26.27) Między małżonkami relacje były coraz bardziej konfliktowe, strony nie potrafiły się porozumieć, wzrastało napięcie, dochodziło do kłótni, agresywnych zachowań i przemocy obojga małżonków wobec siebie wzajemnie w obecności dziecka. W dniu 30.10.2015r. T. J. zgłosił się na konsultację psychologiczną u mgr B. B. (2) psychologa sądowego i rodzinnego z prośbą o pomoc w nawiązaniu konstruktywnego kontaktu z żoną, diagnozę osobowości i predyspozycji do ewentualnego sprawowania opieki nad córką. T. J. poinformował psychologa, że żona oznajmiła mu swój zamiar opuszczenia go poprzez wyjazd na stałe z córką do D..

W dniu 31.10.2015 roku M. J. (1) pytając córkę, gdzie dziecko było wczoraj z ojcem dowiedziała się że u „ jakiegoś pana, który ją pytał jak ma na imię” . Dziecko nie chciało opowiadać na więcej pytań co spowodowało, że matka podejrzewając że coś jest nie tak, przy dziecku wpadła w złość, zaczęła mówić do męża, że jest zboczeńcem, bo widziała jak trzymał rękę w spodniach córki, oraz że on jej córki nie zabierze. Zaczęła przy dziecku szarpać męża, po czym oboje się szarpali usiłując odebrać sobie dziecko, w wyniku czego przerażona B. zaczęła płakać i krzyczeć, że chce do mamy. Matka zabrała ja więc sama płacząc (k.20-21 stenogram nagrania) po czym opuściła wspólne mieszkanie zabierając B., z którą wyjechała potem do D..

M. L. 23.11.2015r. złożyła wniosek do Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie o powierzenie jej wykonywania jej władzy rodzicielskiej nad małoletnią B. i ustalenie przy niej miejsca pobytu córki zarejestrowany pod syg. akt III Nsm 801 /15. T. J. po opuszczeniu go przez żonę usiłował kontaktować się z córką telefonicznie, B. mówiła mu, że za nim tęskni i pytała dlaczego z mamą musiały wyjechać (k.46) W rozmowy te ingerowała M. L. jak i jej matka czyli babka macierzysta dziecka, dochodziło do kłótni. W listopadzie 2015r. na wnioski obu stron zostały im założone (...). Na początku grudnia 2015 roku jednak M. J. (1) wróciła do wspólnego mieszkania małżonków w W. chcąc wrócić do pracy. Natomiast B., która była wtedy chora została przez matkę pozostawiona w D. pod opieką babki. Na prośbę matki dziecka T. J. pojechał tam, aby opiekować się chorą córką, gdzie opiekował się dzieckiem przez tydzień, po czym razem z córką wrócił do W.. B. wróciła do przedszkola w W., zaś małżonkowie mieszkali nadal razem. M. J. (1) chciała jednak Święta Bożego Narodzenia spędzić ze swoją rodziną w D. i prosiła męża, aby z nią i z córka tam na te święta pojechał, mówiąc mu, że go kocha. Potem na prośbę matki również B. zaczęła ojca prosić, aby tam z nimi pojechał, w wyniku czego ten ustąpił i pojechał z nimi. Po świętach M. J. (1) jednak dowiedziała się, że jej mąż złożył wniosek w tej sprawie, wobec czego ponownie 4.01.2016 roku postanowiła wraz z córka wyprowadzić się od niego i zamieszkać w D.. Decyzję tę uzasadniła tak, że sytuacja w małżeństwie jest dla niej za trudna, bowiem jej mąż w domu stale ją nagrywał, prowokował do kłótni, bił, nie miała przy nim poczucia bezpieczeństwa.

T. J. przyznał, że nagrywał żonę ponieważ jej zachowanie uważał za absurdalne, żona biła go, miała wybuchy agresji, stłukła na nim ciężką szklankę. Jego zdaniem bez utrwalenia tego nikt by w coś takiego nie uwierzył. T. J. twierdzi, że kontakty z córka są mu obecnie utrudniane przez żonę, chce opiekować się córką osobiście. Uważa że córka jest za nim stęskniona i chce być pod jego opieką.

Od 8 stycznia 2015 roku małoletnia B. J. spełniała obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego w niepublicznym przedszkolu (...) w D.. Została zapisana do tego przedszkola przez matkę, bez zgody ojca ( kopia umowy z 08.01.2016 r.). Dziecko w przedszkolu bez trudu zaaklimatyzowało się (opinia wychowawcy).

W dniu 11 lutego 2016r. kurator sądowy z Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie przeprowadził wywiad w miejscu zamieszkania M. J. (1) w D. pod adresem osiedle (...) w lokalu (...) pokojowym będącym własnością matki uczestniczki czyli babki macierzystej małoletniej, która przebywała wtedy za granicą. Warunki bytowe w tym lokalu kurator uznał za bardzo dobre, opiekę matki nad dzieckiem ocenił jako prawidłową. M. J. (1) oświadczyła że w D. odzyskuje spokój i chce tam z córką pozostać. W czasie wizyty kuratora dzwonił ojciec małoletniej B., jednak ona nie chciała z nim rozmawiać „bo mama i tata się kłócą” .17 lutego 2016 roku małoletnia B. J. została przez matkę zameldowana w D. pod adresem Osiedle (...) bez konsultacji i zgody ojca dziecka. M. J. (1) również zameldowała się pod tym adresem. Uzyskała także możliwość podjęcia pracy w miejscu zamieszkania.

M. J. (1) wniosła 26.02.2016r. do Sądu Okręgowego w Warszawie pozew o rozwód z wyłącznej winy męża z wnioskiem o powierzenie jej wykonywania władzy rodzicielskiej nad córką i wnioskiem o zabezpieczenie poprzez ustalenie miejsca zamieszkania małoletniej przy matce. Sprawa została zarejestrowana pod numerem VI C 1006 / 2016 i do tej pory nie jest zakończona.

M. J. (1) po wydaniu postanowienia zabezpieczajacego z dnia 22.02.2016r. w sprawie o ustalenie miejsca pobytu małoletniej B. syg. akt VI Nsm 1577/15 wróciła z córką do wspólnego mieszkania, z którego wyprowadził się wtedy dobrowolnie T. J. wynajmując dla siebie i córki osobne mieszkanie. Rodzice małoletniej B. zobowiązani zostali do podjęcia terapii, ale tego nie uczynili, co powodowało dalszy rozpad ich małżeństwa.

Co do majątku wspólnego stron w jego skład wchodzi mieszkanie własnościowe położone przy ulicy (...) w W. o powierzchni 55,9 m2 zakupione w 2007 r. na kredyt zaciągnięty w Banku (...) SA na okres 30 lat we frankach szwajcarskich. Mieszkanie jest obciążone hipoteką umowną zwykła w kwocie ok. 109 000 CHF oraz hipoteką umowną kaucyjną do sumy 59 000 CHF. (akt notarialny k. 59-87). Wartość mieszkania wynosi ok. 420 000 zł. Ratę kredytu opłaca samodzielnie powód, który zaciągnął ten kredyt jeszcze przed zawarciem związku małżeńskiego z pozwaną. Rata kredytu wynosi ok. 1400-1500 zł w zależności od kursu walutowego franka szwajcarskiego. Do spłaty pozostało ok. 200 000 zł. Czynsz za mieszkanie oraz media opłacał powód. Natomiast koszty wyżywienia, lekarstw czy ubrań dla dziecka ponosiła pozwana. Od około roku koszty bieżące koszty utrzymania mieszkania ponosi wyłącznie pozwana. Koszty prywatnego przedszkole dla małoletniej ponosiła pozwana w wysokości ok. 1000 zł do czego należy doliczyć koszty aktywności pozaszkolnych małoletniej co w sumie dawało ok. 1200-1300 zł miesięcznie. B. od września 2017 roku uczęszcza do państwowej szkoły podstawowej. Dziecko jest pod stałą opieką psychologa. (e-protokół rozprawy z dnia 25 maja 2017 r. k. 90-96 oraz z dnia 10 stycznia 2019 r. k. 231-240)

Małżonkowie nie mieli wspólnego konta bankowego . Nie mieli również wspólnych oszczędności. Wynagrodzenia małżonków wpływały na osobne konta. Małżonkowie nie informowali się wzajemnie o własnych wydatkach. Do wspólnych ruchomości należą: pralka marki B., aparat fotograficzny marki O., kamer S., I. 2, wyposażenie mieszkania oraz zabudowa kuchni. Pozwana miała kartę bankomatową, która była powiązana z kontem bankowym powoda i z której korzystała. Karta ta została zwrócona powodowi w dniu 30 października 2017 r. Poza kredytem na zakup mieszkania małżeństwo nie zaciągała innych zobowiązań kredytowych. Pozwana wymieniła zamki we wspólnym mieszkaniu w marcu 2017 roku. (e-protokół rozprawy z dnia 25 maja 2017 r. k. 90-96 oraz z dnia 10 stycznia 2019 r. k. 231-240).

Małżonkowie J. ostatnio raz rozliczali się wspólnie z Urzędem Skarbowym w 2013 roku, następnie rozliczali się już wyłącznie oddzielnie (e-protokół rozprawy z dnia 10 stycznia 2019 r. k. 231-240).

T. J. ma 41 lat, posiada wykształcenie wyższe, pracuje jako specjalista ds. terminali mobilnych. W 2016 roku pracował jako brand manager w firmie (...) S.A. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony i uzyskiwał dochód w wysokości około 7284 zł netto miesięcznie. Posiada on inne dochody wynikające ze współpracy z innymi firmami oraz współzarządza wraz z ojcem firmą Agencja (...). Nie posiada on zadłużenia wobec Urzędu Skarbowego oraz nie zalega z żadnymi płatnościami. Jak wynika z zeznania podatkowego powoda za rok 2014 osiągnął on dochód w wysokości 119 606 zł, w 2015 roku było to 127 743 zł, natomiast w 2016 roku było to 145 158 zł. Powód nie posiada żadnych kredytów ani pożyczek oraz nie jest zadłużony. W związku z wydanym w toku postępowania rozwodowego postanowieniem o zabezpieczeniu roszczenia przekazuje pozwanej kwotę 1100 zł miesięcznie tytułem alimentów. Powód aktualnie zamieszkuje w wynajmowanym mieszkaniu. Koszt wynajmu wynosi ok. 1500 zł oraz dodatkowo 100 zł za media.

M. J. (1) ma 37 lat, posiada wykształcenie wyższe: psychosocjologia i zarządzenia oraz komunikacja społeczna, pracuje jako specjalista ds. marketingu internetowego w (...) S.A. i uzyskuje średni dochód brutto ok. 7000 zł miesięcznie czyli około 5000 zł netto. Jak wynika z zeznania podatkowego za rok 2015 osiągnęła dochód w wysokości 86 494 zł, za rok 2016 w kwocie 63 591 zł, Nie posiada ona zadłużenia wobec Urzędu Skarbowego oraz nie zalega z żadnymi płatnościami. Otrzymuje od powoda środki pieniężne tytułem alimentów w związku z wydanym w toku postępowania rozwodowego postanowieniem w przedmiocie zabezpieczenia roszczenia. Nie posiada zadłużenia ani innych kredytów. Jest objęta programem wsparcia Ministerstwa Sprawiedliwości Ośrodka dla osób pokrzywdzonych przestępstwem i z tego tytułu korzysta z indywidualnych konsultacji psychologicznych oraz prawnych. Jest współwłaścicielką 13-letniego samochodu w udziale ½, druga część udziału należy do ojca powoda. ( protokół rozprawy z dnia 19 kwietnia 2018 r., zeznania powódki, zeznanie podatkowe 53-54, zaświadczenie, 52, 55-57 )

Powołany powyżej stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dołączone do akt dokumenty, wziął również pod uwagę zeznania złożone przez strony postępowania. Co prawda stanowiska stron przedstawione w zeznaniach złożonych przed Sądem różniły się między sobą jednakże w zakresie istnienia przesłanek ustanowienia rozdzielności majątkowej należało ocenić je jako w większości za korespondujące ze sobą, zaś różnice pomiędzy nimi wynikały przede wszystkim z istniejącej sytuacji konfliktowej oraz odmiennej interpretacji faktów.

Przydatnymi dla ustalenia stanu fatycznego były wyjaśnienia świadków D. L., M. J. (2) i P. J..

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo należało uwzględnić z dniem 10 stycznia 2019 r. , a w pozostałym zakresie oddalić.

Zgodnie z art. 52 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej. Przepis ten przewiduje, iż jedyną przesłanką, którą Sąd kieruje się rozpatrując powyższe powództwo są „ważne powody”, nie określając bliżej tego pojęcia, stąd też zadaniem Sądu jest ustalenie, na czym owe „ważne powody” polegają i czy zachodzą w konkretnej sprawie (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 września 1994 r., sygn. akt III CRN 30/94, LEX nr 137699). Nade wszystko podkreślenia wymaga fakt, iż wspólność majątkowa jest przypisaną małżeństwu jego cechą ustrojową. Stąd też orzeczenie jej zniesienia może nastąpić tylko w okolicznościach wyjątkowych (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 07 grudnia 2000 roku, sygn. akt II CKN 401/00, LEX 548761). Rozdzielność majątkowa powstaje z dniem oznaczonym w wyroku, który ją ustanawia.

W doktrynie powszechnie uważa się, iż ważnymi powodami mogą być w szczególności: okoliczność, że małżonkowie żyją w rozłączeniu (separacja faktyczna), trwonienie majątku, alkoholizm, narkomania, hazard, uporczywy brak przyczyniania się do zaspokojenia potrzeb rodziny, uporczywe dokonywanie szczególnie ryzykownych operacji finansowych zagrażających materialnym podstawom bytu rodziny.

Przyjmuje się dopuszczalność uznania za "ważny powód" w rozumieniu art. 52 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego również lekkomyślne zaciąganie przez jednego z małżonków długów podważających podstawę utrzymania rodziny, ale przy takiej motywacji żądań z powyższego przepisu ustalenia wymaga zarówno element lekkomyślności, jak i zagrożenia bytu rodziny (Wyrok Sadu Najwyższego z dnia 17 września 1993 roku, Sygn. akt II CRN 95/93, Lex nr 1169324). Przy czym nie samo zaciągnięcie długu, nawet znacznego, lecz dopiero zaciągnięcie takiego długu, który nie był usprawiedliwiony interesem rodziny kwalifikuje zachowanie pozwanego małżonka jako naganne i przy istnieniu niepomyślnych prognoz co do tego ,aby małżonek ten powstrzymał się w przyszłości od tego rodzaju zachowania, spełnia warunki do uznania zaciągnięcia długu za ważny powód w rozumieniu art. 52 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 lutego 1995 roku, Sygn. akt III CRN 7/95), Lex nr 50585).

Zważyć należy nadto, iż w wyroku z dnia 3 lutego 1995 r. w sprawie o sygn. akt II CRN 162/94 (OSNC 1995/6/100), Sąd Najwyższy podkreślił, że orzeczeniu o zniesieniu małżeńskiej wspólności ustawowej skutek wsteczny powinien być nadawany w sytuacjach rzadkich i wyjątkowych. Natomiast w wyroku z dnia 11 grudnia 2008 r. w sprawie o sygn. akt II CSK 371/08 (LEX nr 490945), Sąd Najwyższy wyraził pogląd, wedle, którego ustanowienie przez sąd rozdzielności majątkowej między małżonkami, którzy pozostawali we wspólności ustawowej lub umownej, z dniem wcześniejszym niż dzień wytoczenia powództwa jest dopuszczalne w zasadzie tylko wtedy, gdy z powodu separacji faktycznej (życia w rozłączeniu) niemożliwe było już w tym dniu ich współdziałanie w zarządzie majątkiem wspólnym.

Jednocześnie podkreślenia wymaga, iż "ważnym powodem" w rozumieniu art. 52 § 1 k. r. o. nie będzie każda postać (przejaw) separacji faktycznej małżonków, lecz tylko taka, która zarazem uniemożliwia im lub znacznie utrudnia współdziałanie w zarządzie ich majątkiem wspólnym (wyrok SN z 13 stycznia 2000 r. , II CKN 1070/98, LEX nr 50872).

W ocenie Sądu, w niniejszej sprawie, zachodzą przesłanki do ustanowienia rozdzielności majątkowej z dniem 10 stycznia 2019 r. z uwagi na uznanie powództwa w tym zakresie.

Natomiast w ocenie Sądu Rejonowego nie ma ważnych powodów do ustanowienia rozdzielności z datą wsteczną żądaną przez powoda T. J. i w tym zakresie należało powództwo oddalić.

Okolicznością bezsporną w niniejszej sprawie jest, iż między małżonkami istnieje stan separacji faktycznej, a małżonkowie pozostają w konflikcie, tak na tle swojej sytaucji osobistej i majątkowej, jak i co do zasad opieki nad jedyną wspólną córką B.. Jak wynika z ustaleń stanu faktycznego M. J. (1) wyprowadzała się od męża z córką w 2015 r i 2016r. , jednak ostatecznie wróciła w lutym 2016r. do wspólnego mieszkania, z którego wówczas wyprowadził się T. J.. Tak więc to T. J. de facto spowodował powstanie i utrwalenie się stanu separacji faktycznej odchodząc od żony. Nie podjął też zaleconej przez tutejszy sąd terapii. Mimo separacji w dalszym ciągu funkcjonował natomiast schemat finansowy w rodzinie stron, to znaczy mąż spłacał kredyt i ponosił koszty utrzymania mieszkania, a żona ponosiła koszty związane z utrzymaniem dziecka, gdyż jej zarobki były niższe niż zarobki powoda. Strony zamiast ze sobą rozmawiać wymuszały na sobie pewne działania, co dotyczyło kosztów utrzymania wspólnego mieszkania. Najpierw nie chciała ich ponosić pozwana, potem kiedy powód przestał opłacać mieszkanie M. J. (1) zmuszona była do opłacania tych kosztów i zaczęła je wtedy ponosić. Jednak majątek stron nie był w żadnym razie zadłużony ani zagrożony. Żadne z małżonków nie trwoniło majątku ani nie zaciągało długów. W tej sytuacji orzeczenie rozdzielności majątkowej z datą wsteczną byłoby ze szkodą dla strony słabszej ekonomicznie czyli pozwanej M. J. (1). Mimo trwania procesu o rozwód, pozwana jest jednak nadal żoną swego męża i ma prawo do korzystania z jego zarobków w okresie objętym ustawową wspólnością małżeńską .

Z tych względów orzeczono jak w sentencji.

Zgodnie z art. 100 kpc Sąd postanowił pozostawić strony przy poniesionych kosztach zastępstwa procesowego.

Sąd zasądził od powoda T. J. na rzecz Skarbu Państwa kasy Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie kwotę 333 zł i 64 groszy tytułem pokrycia kosztów związanych z udziałem w sprawie świadków M. J. (2) i A. J., którzy powołani byli przez stronę powodową.