Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 6 września 2013 roku

Sąd Okręgowy w Szczecinie Wydział II Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Dorota Gamrat- Kubeczak

Sędziowie: SO Violetta Osińska

SO Sławomir Krajewski (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 6 września 2013 roku w Szczecinie na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S.

przy udziale dłużników E. K. i K. K. (1)

o nadanie klauzuli wykonalności

na skutek zażalenia dłużniczki E. K. na postanowienie Sądu Rejonowego Szczecin - Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie z dnia 3 grudnia 2012 roku, w sprawie o sygn. akt III Co 337/12

postanawia:

I.  oddalić zażalenie,

II.  zasądzić od dłużnika E. K. na rzecz wierzyciela (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. kwotę 60 zł (sześćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego.

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 3 grudnia 2012 roku Sąd Rejonowy Szczecin - Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie:

I.  nadał prawomocnemu nakazowi zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 8 marca 2005 r., wydanemu przez Sąd Rejonowy w Szczecinie w sprawie o sygn. akt XVI Nc 1065/05 z powództwa(...)Kasy (...) S.z siedzibą w G.przeciwko J. K.klauzulę wykonalności w stosunku do następców prawnych dłużniczki J. E. K.i K. K. (1)zastrzegając dłużnikom prawo do powoływania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie odpowiedzialności do wartości ustalonego w inwentarzu stanu czynnego spadku po J. K., na rzecz (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnościąz siedzibą w S., na którą przeszło uprawnienie wierzyciela, w brzmieniu następującym: „W imieniu Rzeczypospolitej Polskiej, dnia 3 grudnia 2012 r. Sąd Rejonowy Szczecin - Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie stwierdził, że niniejszy tytuł uprawnia do egzekucji w całości oraz polecił wszystkim organom, urzędom oraz osobom, których to może dotyczyć, aby postanowienia tytułu niniejszego wykonały, a gdy o to prawnie będą wezwane, udzieliły pomocy. Orzeczenie podlega wykonaniu jako prawomocne”,

II.  zasądził solidarnie od E. K. i K. K. (1) na rzecz (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. kwotę 127 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

W uzasadnieniu Sad wskazał, że z załączonego do wniosku dokumentu urzędowego w postaci prawomocnego postanowienia Sądu Rejonowego Szczecin - Centrum w Szczecinie z dnia 23 lutego 2012 roku wynika, że spadek po zmarłej J. K. nabyli na podstawie ustawy z dobrodziejstwem inwentarza E. K. i K. K. (1). W tej sytuacji Sąd przyjął, że po powstaniu tytułu egzekucyjnego w sprawie o sygn. akt XVI Nc 1065, w której wydano pierwotny tytuł wykonawczy, a w której dłużnikiem była J. K., obowiązek zapłaty na niej ciążący przeszedł na spadkobierców. Spadek został przyjęty przez spadkobierców z dobrodziejstwem inwentarza, co oznacza - zgodnie z art. 1031 § 2 kc - że spadkobiercy ponoszą odpowiedzialność za długi spadkowe tylko do wartości ustalonego w inwentarzu stanu czynnego spadku. Z tych względów konieczne było zaznaczenie w klauzuli, że odpowiedzialność spadkobierców jest ograniczona do wartości ustalonego w inwentarzu stanu czynnego spadku.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. i art. 770 k.p.c. Na koszty w niniejszej sprawie złożyła się opłata od wniosku w kwocie 50 zł, wynagrodzenie pełnomocnika wierzyciela, którego wysokość ustalono na podstawie § 8 pkt 13 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.) na kwotę 60 zł oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa procesowego w kwocie 17 zł.

Zażalenie na powyższe postanowienie złożyła dłużniczka E. K. i zaskarżając postanowienie w całości, wniosła o jego uchylenie.

W uzasadnieniu zwróciła uwagę, że rodzice, którzy sami odrzucili spadek, nie mieli wiedzy o wydanym przeciwko J. K. nakazie zapłaty i nadaniu mu klauzuli wykonalności. Nadto, byli przekonani, iż zmarła babcia nie miała żadnych nie uregulowanych zobowiązań, a nabycie spadku przez małoletnie dzieci z dobrodziejstwem inwentarza pozwoli uchronić je od ewentualnych, nieoczekiwanych długów po zmarłej J. K.. Podała dalej, że Sąd prowadzący postępowanie o stwierdzenie nabycia J. K. pod sygn. akt Ns 2720/11, zgodnie z art. 637 kpc winien w przypadku, gdy złożono oświadczenie o dobrodziejstwem inwentarza, a inwentarz nie był przedtem sporządzony z urzędu wydać postanowienie o sporządzeniu spisu inwentarza. Z posiadanych przez skarżącą informacji spis inwentarza nie został zaś sporządzony. Wskazana okoliczność ma istotne zdaniem żalącej, znaczenie w zakresie zaskarżonego postanowienia o nadaniu klauzuli wykonalności na nakaz zapłaty z 8 marca 2005 roku, albowiem klauzula wykonalności winna być ograniczona do stanu czynnego spadku, ustalonego w spisie inwentarza, którego na potrzeby postępowania spadkowego nie sporządzono. W tej sytuacji nieprawidłowym było nadanie klauzuli wykonalności wydanemu nakazowi zapłaty, bowiem klauzula wykonalności winna być ograniczona do wartości spadku, określonego według spisu inwentarza.

W odpowiedzi na zażalenie wierzyciel wniósł o jego oddalenie i zasądzenie od dłużnika na rzecz wierzyciela kosztów postępowania zażaleniowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie okazało się bezzasadnym i jako takie podlegało oddaleniu.

Przepis art. 788 § 1 kpc umożliwia uproszczony sposób uzyskania tytułu wykonawczego przeciwko lub na rzecz innych podmiotów niż wskazane w tytule egzekucyjnym - przy wykorzystaniu postępowania klauzulowego. Unormowanie to obejmuje wszelkie tytuły egzekucyjne, tj. sądowe i pozasądowe. Dotyczy też w zasadzie wszelkich wypadków następstw, niezależnie od tego, czy były one zależne, czy niezależne od woli stron, czy następstwo zaszło pod tytułem ogólnym, czy szczególnym.

Możliwość nadania klauzuli wykonalności jest tu uzależniona od spełnienia określonych warunków. Niezbędnym jest między innymi wykazanie przejścia uprawnień. Wykazanie tego faktu leży w gestii wnioskodawcy i następuje poprzez dołączenie do wniosku o nadanie klauzuli wykonalności dokumentu wykazującego przejście praw lub obowiązków na następcę. Dokument taki powinien umożliwiać stwierdzenie, że przejście rzeczywiście nastąpiło. Powinien to być dokument urzędowy lub prywatny z podpisem urzędowo poświadczonym.

Z przedłożonego przez wierzyciela postanowienia Sądu Rejonowego Szczecin - Centrum w Szczecinie z dnia 23 lutego 2012 r. (Ns 2720/11) wynika wprost, że spadek po zmarłej dłużnik J. K. nabyli na podstawie ustawy z dobrodziejstwem inwentarza E. K. i K. K. (1). W takiej sytuacji, trafnie uznał Sąd I instancji, że obowiązek zapłaty ciążący na dłużniczce J. K. przeszedł na spadkobierców, którzy z racji małoletniości nabyli spadek z dobrodziejstwem inwentarza. W obliczu powyższego słusznie, więc nadano klauzulę wykonalności nakazowi zapłaty z dnia 8 marca 2005 roku, wydanemu przez Sąd Rejonowy w Szczecinie w sprawie XVI Nc 1065/05 w stosunku do następców prawnych, zastrzegając im, stosownie do treści art. 792 kpc, prawo do powołania się w toku egzekucji na ograniczenie odpowiedzialności do wartości ustalonego w inwentarzu stany czynnego spadku, na rzecz wierzyciela.

Przesłanki negatywnej do takiego rozstrzygnięcia nie mogą stanowić okoliczności eksponowane przez skarżącą, jak brak wiedzy o przedmiotowym zadłużeniu, czy brak sporządzenia spisu inwentarza, nawet w sytuacji, gdy ten winien być sporządzony z urzędu.

Mając wszystko powyższe na uwadze Sąd Okręgowy, na podstawie art. 385 kpc, w zw. z art. 397 § 2 kpc i art. 13 § 2 kpc, orzekł w punkcie I sentencji.

Orzeczenie o kosztach postępowania zapadło na podstawie art. 98 § 1 i 3 kpc, w zw. z art. 99 kpc. Na koszty postępowania zażaleniowego złożyło się tu wynagrodzenie pełnomocnika wierzyciela w wysokości 60 złotych.

(...)

(...)

-(...)

(...)