Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I ACa 963/12
I ACz 1180/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 grudnia 2012 r.

Sąd Apelacyjny w Łodzi I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Jolanta Grzegorczyk

Sędziowie:

SSA Tomasz Szabelski

SSA Dorota Ochalska - Gola (spr.)

Protokolant:

stażysta Joanna Płoszaj

po rozpoznaniu w dniu 14 grudnia 2012 r. w Łodzi

na rozprawie

sprawy z powództwa D. G.

przeciwko (...)Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi

oraz zażalenia strony pozwanej na rozstrzygnięcie zawarte w pkt 3 wyroku

z dnia 31 maja 2012 r. sygn. akt II C 275/12

1. oddala apelację powoda oraz zażalenie strony pozwanej;

2. zasądza od D. G. na rzecz (...)Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 1.680 (jeden tysiąc sześćset osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem zawartym w punkcie 3 wyroku z dnia 31 maja 2012 r. Sąd Okręgowy w Łodzi II Wydział Cywilny zasądził od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda D. G. kwotę 3.817 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Uzasadniając powyższe rozstrzygnięcie, Sąd Okręgowy wskazał, że żądanie pozwu zostało uwzględnione w 85 %. Na koszty poniesione przez powoda złożyły się opłata od pozwu w kwocie 200 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17 zł i wynagrodzenie pełnomocnika procesowego w kwocie 3.600 zł, ustalonej na podstawie § 6 pkt 6 rozporządzenia Min. Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu ( Dz.U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.). Jako podstawę rozstrzygnięcia o kosztach procesu Sąd I instancji wskazał art. 98 k.p.c.

Zażalenie na powyższe postanowienie złożyła strona pozwana, zaskarżając je w części tj. powyżej kwoty 2.520 zł i zarzucając mu naruszenie art. 100 zdanie pierwsze k.p.c. poprzez jego niezastosowanie, naruszenie art. 102 k.p.c. poprzez jego zastosowanie mimo braku szczególnie uzasadnionej sytuacji, o której mowa w tym przepisie, art. 361 w związku z art. 328 § 2 k.p.c. poprzez nie wyjaśnienie podstawy postanowienia. W konkluzji skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia i obniżenie zasądzonych na rzecz przeciwnika procesowego kosztów procesu z kwoty 3.817 zł do kwoty 2.520 zł.

Powód wniósł o oddalenie zażalenia.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie strony pozwanej nie zasługuje na uwzględnienie. Przede wszystkim całkowicie chybiony pozostaje zarzut naruszenia art. 361 w związku z art. 328 § 2 k.p.c., co zdaniem skarżącego miało się przejawiać w niewyjaśnieniu podstawy prawnej zaskarżonego postanowienia. Zgodnie z powszechnie przyjmowanym w orzecznictwie poglądem, uzasadnienie wyroku wyjaśnia przyczyny, dla jakich orzeczenie zostało wydane, jest sporządzane już po wydaniu wyroku, a zatem wynik sprawy z reguły me zależy od tego, jak napisane zostało uzasadnienie i czy zawiera ono wszystkie wymagane elementy. Z tych przyczyn zarzut naruszenia przepisu art. 328 § 2 k.p.c. może być usprawiedliwiony tylko w tych wyjątkowych okolicznościach, w których treść uzasadnienia orzeczenia sądu całkowicie uniemożliwia dokonanie oceny toku wywodu, który doprowadził do wydania orzeczenia lub w przypadku zastosowania prawa materialnego do niedostatecznie jasno ustalonego stanu faktycznego ( tak SN w wyroku z dnia 2 marca 2011 r. w sprawie II PK 202/10, Lex nr 817516; w wyroku z dnia 7 stycznia 2010 r. w sprawie II UK 148/09, Lex nr 577847; podobnie SA w Poznaniu w wyroku z dnia 27 października 2010 r. w sprawie I ACa 733/10, Lex nr 756715). W rozpatrywanej sprawie uzasadnienie zaskarżonego postanowienia choć lakonicznie, to jednak wskazuje podstawę prawną w oparciu, o którą Sąd I instancji orzekł o kosztach procesu i z pewnością poddaje się kontroli instancyjnej.

Nie budzi wątpliwości, iż Sąd Okręgowy o kosztach procesu orzekł z zastosowaniem art. 98 k.p.c. Wskazany przez skarżącego art. 102 k.p.c. znalazł zastosowanie jedynie przy orzekaniu przez Sąd I instancji o kosztach sądowych od oddalonego powództwa, co wyraźnie wynika z uzasadnienia i koleruje z treścią pkt 5 wyroku z dnia 31 maja 2012 r. Stąd przywołany w zażaleniu zarzut uchybienia dyspozycji tego przepisu poprzez jego wadliwe zastosowanie przy rozstrzyganiu o kosztach procesu zasądzonych od strony pozwanej na rzecz powoda, uznać należy za niezasadny.

Z argumentacją przywołaną w zażaleniu trzeba zgodzić się o tyle tylko, iż istotnie przy częściowym uwzględnieniu żądania pozwu ( 85 %) brak było podstaw dla zastosowania art. 98 § 1 k.p.c. Zgodnie z powołanym przepisem strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Przegrywającą jest strona, której roszczenie nie zostało uwzględnione (powód), albo której obrona była nieskuteczna (pozwany). Przyjmuje się przy tym zgodnie, że chodzi tu nie tylko o przegranie w sensie merytorycznym, ale także formalnym, czyli o takie rozstrzygnięcia (postanowienia), które kończą postępowanie bez uwzględnienia pierwotnego żądania powoda ( tak A.Górski, L. Walentynowicz - Koszty sądowe w sprawach cywilnych. Ustawa i orzekanie. Komentarz praktyczny - Oficyna 2008, teza 9 do art. 98 k.p.c.). W realiach sporu żądanie pozwu uwzględnione zostało w części, a zatem co do zasady orzeczenie o kosztach procesu winno nastąpić w oparciu o którąś z reguł wskazanych w art. 100 k.p.c. Wbrew wywodom zażalenia, z uwagi na specyfikę sporu opartego na przepisie art. 358 1 § 3 k.c. nietrafne jest odwoływanie się do zasady stosunkowego rozliczenia kosztów. Niewątpliwie rozpoznawana sprawa wyczerpuje dyspozycje art. 100 zdanie drugie k.p.c., bowiem z uwagi na przesłanki art. 358 1 § 3 k.p.c. określenie należnej powodowi sumy zależało od oceny Sądu, a ostateczne ukształtowanie obowiązku strony pozwanej nastąpiło dopiero w wyroku o konstytutywnym charakterze. W tym stanie rzeczy zaskarżone rozstrzygnięcie o kosztach procesu zwarte w punkcie 3 wyroku z dnia 31 maja 2012 r. jest prawidłowe, mimo wadliwego jego uzasadnienia.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. w związku z art. 397 § 2 k.p.c. oddalił zażalenie strony pozwanej jako bezzasadne.

O kosztach postępowania zażaleniowego Sąd Apelacyjny orzekł w punkcie 2 wyroku z dnia 14 grudnia 2012 r. , mając na uwadze, że strona pozwana uległa co do zażalenia, natomiast była ostatecznie stroną wygrywającą co do apelacji wniesionej przez powoda.