Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powód E. Spółka z graniczoną odpowiedzialnością w Ś. wniósł przeciwko pozwanemu Towarzystwu (...) Spółce akcyjnej w W. pozew o zapłatę kwoty 58400 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie i kosztami procesu, z tytułu pokrycia pełnych kosztów najmu pojazdu zastępczego w zamian za uszkodzony.

Pozwany nie uznał roszczenia co do zasady jak i co do wysokości, wnosił o oddalenie powództwa w całości, wskazując m.in., że powódka posiada kilkanaście pojazdów i którymś z nich mogła zastąpić pojazd uszkodzony.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Dnia 31 października 2017r. doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki M. (...) BlueTec Sprinter E6 5.0t nr rej. (...), stanowiący własność (...) SA. W ramach umowy leasingu tego pojazdu, korzystającym był powód E. Spółka z graniczoną odpowiedzialnością w Ś..

Sprawca szkody posiadał ważną polisę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, wykupioną w pozwanym Towarzystwie (...) Spółce akcyjnej w W..

W wyniku zdarzenia pojazd nie nadawał się do jazdy. Ubezpieczyciel sprawcy przeprowadził postępowanie likwidacyjne i na podstawie sporządzonego kosztorysu naprawy przyznał poszkodowanemu odszkodowanie.

Bezsporne.

Po zgłoszeniu szkody, pozwany dokonywał kilkukrotnych oględzin uszkodzonego pojazdu, jak i sporządzał kolejne kosztorysy naprawy. W dniu 29.11.2017r. na zlecenie powoda sporządzono kosztorys naprawy obejmujący zakres naprawy i ceny, opiewający na kwotę 79915,05 zł netto. Pozwany w dniu 4.01.2018r. ostatecznie zweryfikował zakres naprawy i jej koszt do wartości (...),0 zł.

Bezsporne, a nadto dowód:

- kosztorys, k. 105-109

- kosztorys pozwanego z dnia 4.01.2018r., k. 110-114.

Technologiczny czas naprawy wynosił 23 dni i mogła być ona realizowana od 5 stycznia 2018r. i trwać do 6 lutego 2018r., jednakże zakończyła się wcześniej, a powód 2 lutego 2018r. odebrał pojazd po naprawie.

Dowód:

- kosztorys pozwanego z dnia 4.01.2018r., k. 110-114,

- kalkulacja naprawy z dnia 29.11.2017r., k. 105-109

- opinia biegłego, k. 504-511.

Powód prowadzi działalność gospodarczą głównie w zakresie transportu drogowego osób i rzeczy. W chwili powstania szkody obsługiwał 5 stałych linii autobusowych oraz 2 linie dowożące uczniów do szkoły, a pozostałe przewozy odbywały się na zasadzie zleceń przewozowych i zawieranych na ich podstawie bieżących umów przewozu. Powód otrzymywał regularne zlecenia przewozowe od takich podmiotów jak:

1.  Powiat (...)

dowód:

- faktury k. 205, 391, 398, 444, 457, 476, 481, 484,

2.  Polski Związek Niewidomych

dowód:

- faktury, k. 206, 259,260, 261,

3. (...) Szkoła Podstawowa (...)

dowód:

- faktury, k. 210, 214, 296, 364, 379, 380,

4. (...) V. W.,

dowód:

- faktury, k. 211, 219, 220, 233, 248, 287, 304, 332, 333, 345, 363, 366, 382, 450, 459,

5. Powiat (...)

dowód:

- faktury, k. 215, 231, 426, 429,

6. KS W. – B.,

dowód:

- faktury, k. 217, 330, 365, 381,

7. (...) Klub Sportowy (...),

dowód:

- faktury, k. 218, 373,

8. (...) na Rzecz Osób z (...) w W.

dowód:

- faktury, k. 221, 226, 236, 237, 245, 297, 299, 305, 307, 323, 463, 464, 465, 487,

9. Przedszkole Niepubliczne Akademia (...),

dowód:

- faktury, k. 223, 300,

10. (...) S.A.

dowód:

- faktury, k. 224, 265, 266, 270, 358, 400, 401, 440, 441, 466, 467, 468, 469, 470, 489, 490, 491,

11. Gmina K.,

dowód:

- faktury, k. 227, 378, 480,

12. (...) Sp. z o.o.,

dowód:

- faktury, k. 238, 455,

13. J. R.

dowód:

- faktury, k. 240, 242, 275, 276, 277, 438,

14. (...) Sp. z o.o.,

dowód:

- faktury, k. 251, 252, 253, 462,

15. (...) P.,

dowód:

- faktury, k. 254, 294,

16. Gmina W.,

dowód:

- faktury, k. 262, 472,

17. (...),

dowód:

- faktury, k. 263, 273, 280, 284, 285, 286, 348, 350, 353, 354, 359, 404, 494,

18. Gmina M. Ś.,

dowód:

- faktury, k. 264, 312, 369, 421,

19. (...) S.,

dowód:

- faktury, k. 268, 460,

20. (...),

dowód:

- faktury k. 269, 283,

21. B. R.,

dowód:

- faktury, k. 271, 282, 349, 356,

22. (...) Sp. z o.o.,

dowód:

- faktury, k. 274, 341, 355, 409, 495, 497,

23. (...) Sp. z o.o.,

dowód:

- faktury, k. 289, 302,

24. (...) S.A.

dowód:

- faktury, k. 295, 308, 371, 410, 411,

25. Autokary P.,

dowód:

- faktury, k. 314, 316, 384,

26. Gmina M. S.,

dowód:

- faktury, k. 317, 383, 385, 395, 415, 418, 424,425,

27. (...) Spółka z o.o.,

dowód:

- faktury, k. 319, 431,

28. E. event art J. C.,

dowód:

- faktury, k. 326, 360,

29. SM (...),

dowód:

- faktury, k. 334, 386, 413, 477,

30. (...) Sp. z o.o.,

dowód:

- faktury, k. 339, 343, 346, 430, 451,

31. Gmina Ś.,

dowód:

- faktury, k. 357, 399,

32. A. S. Niepubliczne Przedszkole (...) edukacja,

dowód:

- faktury, k. 368, 374,

33. (...),

dowód:

- faktury, k. 402, 406, 407, 408,

34. Fundacja Na Rzecz (...),

dowód:

- faktury, k. 419, 420,

35. Miejski (...),

dowód:

- faktury, k. 422, 458, 485,

36. (...),

dowód:

- faktury, k. 435, 436, 437,

37. (...) S.A.,

dowód:

- faktury, k. 453, 454,

38. T. K. D.,

dowód:

- faktury k. 473, 475, 486.

W chwili zdarzenia powód posiadał w swojej flocie 25 pojazdów, w tym 22 marki M. (...).

Dowód:

- wykaz pojazdów k. 53-54,

- zeznania przedstawiciela powoda, k. 530-531,

- faktury k. 173-498.

Uszkodzony autobus był pojazdem dwudziestomiejscowym, wyprodukowanym w roku 2014 i przed szkodą obsługiwał jedną ze stałych linii przewożących pasażerów. W okresie wyłączenia uszkodzonego pojazdu z eksploatacji – tj. od 31.10.2017r. do 2.02.2018r. - powód nie posiadał w swojej dyspozycji żadnego inne autobusu dwudziestomiejscowego o podobnym standardzie, co uszkodzony, który mógłby zastąpić pojazd uszkodzony.

Pierwszy pojazd powoda – marki A. (...) o nr rej. (...), w okresie od 15.11.2017r. do 26.01.2018r., był użytkowany do celów prowadzenia działalności przewozowej powoda wyłącznie w dniu 15.11., 16.11., 17.11., 20.11. oraz 12.12.2017r., z uwagi na jego awarię i konieczność przeprowadzenia prac naprawczych dotyczących uszczelki nad głowicą.

Dowód:

- zeznania przedstawiciela powoda, k. 530-531,

- wydruk z tachografu, k. 63.

Drugi pojazd powoda – marki V. (...) o nr rej. (...) wyprodukowany w 1997r., z uwagi na swój wiek, znacząco odbiegał od standardu uszkodzonego autobusu. W okresie od 15.11.2017r. do 26.01.2018r., był użytkowany do celów prowadzenia działalności przewozowej powoda wyłącznie w grudniu i do 15.01.2018r. Z uwagi na awarię w listopadzie 2017r. był remontowany, a po powrocie na trasę uległ kolejnej awarii i ponownie był naprawiany.

Dowód:

- zeznania przedstawiciela powoda, k. 530-531,

- wydruk z tachografu, k. 64.

Trzeci pojazd powoda – marki I. (...) N. o nr rej. (...), w okresie od 15.11.2017r. do 26.01.2018r., był użytkowany do celów prowadzenia działalności przewozowej powoda, od 15.11.2017r. do 22.12.2017r., oraz od 2.01.2018r. do 9.01.2018r. i w dniu 26.01.2018r. W okresie od 23.12.2017r. do 01.01.2018r. nastąpiła awaria układu chłodzenia, a od 10.01.2018r. do 25.01.2018r. prowadzona była naprawa sprężarki powietrza i pojazd był wyłączony z eksploatacji.

Dowód:

- zeznania przedstawiciela powoda, k. 530-531,

- wydruk z tachografu, k. 65.

Czwarty pojazd powoda – marki (...) o nr rej. (...), w okresie od 15.11.2017r. do 26.01.2018r., był użytkowany do celów prowadzenia działalności przewozowej powoda w dniu 31.12.2017r. oraz od 7.01.2018r., gdyż do 6.01.2018r. prowadzona była jego naprawa w zakresie uszczelki pod głowicą.

Dowód:

- zeznania przedstawiciela powoda, k. 530-531,

- wydruk z tachografu, k. 66.

Piąty pojazd powoda – marki (...) nr rej. (...) , w okresie od 15.11.2017r. do 26.01.2018r., był użytkowany do celów prowadzenia działalności przewozowej powoda wyłącznie w dniu 01.12.2017r. i 26.01.2018r., z uwagi na rozległe awarie, które spowodowały, że nie był dopuszczony do ruchu.

Dowód:

- zeznania przedstawiciela powoda, k. 530-531,

- wydruk z tachografu, k. 67.

Szósty pojazd powoda – marki M. (...) o nr rej. (...), w okresie od 15.11.2017r. do 26.01.2018r., był użytkowany do celów prowadzenia działalności przewozowej powoda, w większości na liniach regularnych do 50 km, gdzie nie wszystkie przejazdu zostały rejestrowane za pomocą tachografu. W okresie od 4.12.2017r. do 12.01.2018r. pojazd był naprawiany, a w dniu 20.01.2018r. został sprzedany z uwagi na uszkodzenia.

Dowód:

- zeznania przedstawiciela powoda, k. 530-531,

- wydruk z tachografu, k. 68.

Siódmy pojazd powoda – marki M. (...) o nr rej. (...), w okresie od 15.11.2017r. do 26.01.2018r., był użytkowany do celów prowadzenia działalności przewozowej powoda.

Dowód:

- zeznania przedstawiciela powoda, k. 530-531,

- wydruk z tachografu, k. 69 -70.

Ósmy pojazd powoda – marki M. (...) o nr rej. (...), w okresie od 15.11.2017r. do 26.01.2018r., był użytkowany do celów prowadzenia działalności przewozowej powoda. W tym okresie pojazd nie był eksploatowany wyłącznie przez 6 dni – od 30.11.2017r. do 5.12.2017r., kiedy to podlegał naprawie.

Dowód:

- zeznania przedstawiciela powoda, k. 530-531,

- wydruk z tachografu, k. 71-72.

Dziewiąty pojazd powoda – marki M. (...) o nr rej. (...), w okresie od 15.11.2017r. do 26.01.2018r., był użytkowany do celów prowadzenia działalności przewozowej powoda. W tym okresie pojazd nie był eksploatowany przez 4 dni – od 30.11.2017r. do 2.12.2017r., przez 5 dni - od 23.12.207 r. do 27.12.2017 r., przez 2 dni od 16.01. do 17.01.2018r., przez 2 dni od 19.01. do 20.01.2018r., 2 dni od 25.01. do 26.01.2018r.

Dowód:

- zeznania przedstawiciela powoda, k. 530-531,

- wydruk z tachografu, k. 73-74.

Dziesiąty pojazd powoda – marki M. (...) o nr rej. (...), w okresie od 15.11.2017r. do 26.01.2018r., był użytkowany do celów prowadzenia działalności przewozowej powoda. Pojazd był użytkowany na linii regularnej do 50 km, gdzie nie wszystkie przejazdy zostały zarejestrowane za pomocą tachografu.

Dowód:

- zeznania przedstawiciela powoda, k. 530-531,

- wydruk z tachografu, k. 75.

Jedenasty pojazd powoda – marki M. (...) o nr rej. (...), w okresie od 15.11.2017r. do 26.01.2018r., nie był użytkowany z uwagi na uszkodzenie, przez co nie został dopuszczony do ruchu.

Dowód:

- zeznania przedstawiciela powoda, k. 530-531,

- oświadczenie, k. 62.

Dwunasty pojazd powoda – marki M. (...) o nr rej. (...), w okresie od 15.11.2017r. do 26.01.2018r., był użytkowany do celów prowadzenia działalności przewozowej powoda. W okresie od 15.11.2017r. do 29.11.2017r. pojazd był użytkowany na linii regularnej do 50 km, gdzie przejazdy nie były rejestrowane za pomocą tachografu.

Dowód:

- zeznania przedstawiciela powoda, k. 530-531,

- wydruk z tachografu, k. 76.

Trzynasty pojazd powoda – marki M. (...) o nr rej. (...), w okresie od 15.11.2017r. do 26.01.2018r., był użytkowany do celów prowadzenia działalności przewozowej powoda. Pojazd był użytkowany na linii regularnej do 50 km, gdzie nie wszystkie przejazdy nie zostały rejestrowane za pomocą tachografu. Od 5 grudnia 2017r. do 26.01.2018r. pojazd był uszkodzony i nie mógł być eksploatowany.

Dowód:

- zeznania przedstawiciela powoda, k. 530-531,

- wydruk z tachografu, k. 77.

Czternasty pojazd powoda – marki M. (...) o nr rej. (...), w okresie od 15.11.2017r. do 26.01.2018r., był użytkowany do celów prowadzenia działalności przewozowej powoda. Pojazd nie był użytkowany przez 4 dni – od 15.01.2018r. do 18.01.2018r.

Dowód:

- zeznania przedstawiciela powoda, k. 530-531,

- wydruk z tachografu, k. 79.

Piętnasty pojazd powoda – marki M. (...) o nr rej. (...), w okresie od 15.11.2017r. do 26.01.2018r., był użytkowany do celów prowadzenia działalności przewozowej powoda. Pojazd nie był użytkowany przez 2 dni – od 25.12. do 26.12.2017r., przez 2 dni – od 31.12.2017r. do 1.01.2018r., przez 2 dni od 18.01.2018r. do 19.01.2018r.

Dowód:

- zeznania przedstawiciela powoda, k. 530-531,

- wydruk z tachografu, k. 80-81.

Szesnasty pojazd powoda – marki M. (...) o nr rej. (...), w okresie od 15.11.2017r. do 26.01.2018r., był użytkowany do celów prowadzenia działalności przewozowej powoda. W okresie od 13.12.2017r. do 2.01.2018r. pojazd pozostawał w warsztacie naprawczym, gdzie wymieniono rozrząd.

Dowód:

- zeznania przedstawiciela powoda, k. 530-531,

- wydruk z tachografu, k. 82-83.

Siedemnasty pojazd powoda – marki M. (...) o nr rej. (...), w okresie od 15.11.2017r. do 26.01.2018r., był użytkowany do celów prowadzenia działalności przewozowej powoda. W okresie od 5.01.2018r. do 23.01.2018r. pojazd pozostawał w warsztacie naprawczym, gdzie wymieniono rozrząd.

Dowód:

- zeznania przedstawiciela powoda, k. 530-531,

- wydruk z tachografu, k. 84-85.

Osiemnasty pojazd powoda – marki M. (...) o nr rej. (...), w okresie od 15.11.2017r. do 26.01.2018r., był użytkowany do celów prowadzenia działalności przewozowej powoda. W okresie od 7.12. do 11.2.2017r. pojazd pozostawał w warsztacie naprawczym, gdzie wykonano czyszczenie filtra (...).

Dowód:

- zeznania przedstawiciela powoda, k. 530-531,

- wydruk z tachografu, k. 86-87.

Dziewiętnasty pojazd powoda – marki M. (...) o nr rej. (...), w okresie od 15.11.2017r. do 26.01.2018r., był użytkowany do celów prowadzenia działalności przewozowej powoda. W okresie od 8.12.2017r. do 12.12.2017r. pojazd pozostawał w warsztacie naprawczym, gdzie wykonano czyszczenie filtra (...).

Dowód:

- zeznania przedstawiciela powoda, k. 530-531,

- wydruk z tachografu, k. 88- 89.

Dwudziesty pojazd powoda – marki M. (...) o nr rej. (...), w okresie od 15.11.2017r. do 26.01.2018r., był użytkowany do celów prowadzenia działalności przewozowej powoda. Przez okres 4 dni nie był użytkowany – od 06.01.2018r. do 09.01.2018r.

Dowód:

- zeznania przedstawiciela powoda, k. 530-531,

- wydruk z tachografu, k. 90-91.

Dwudziesty pierwszy pojazd powoda – marki M. (...) o nr rej. (...), w okresie od 15.11.2017r. do 26.01.2018r., był użytkowany do celów prowadzenia działalności przewozowej powoda.

Dowód:

- zeznania przedstawiciela powoda, k. 530-531,

- wydruk z tachografu, k. 92-93.

Dwudziesty drugi pojazd powoda – marki M. (...) o nr rej. (...), w okresie od 15.11.2017r. do 26.01.2018r., był użytkowany do celów prowadzenia działalności przewozowej powoda.

Dowód:

- zeznania przedstawiciela powoda, k. 530-531,

- wydruk z tachografu, k. 94-95.

Dwudziesty drugi pojazd powoda – marki M. (...) o nr rej. (...), w okresie od 6.11.2017r. do 2.12.2017r. pojazd pozostawał w warsztacie naprawczym z uwagi na awarię silnika. Przez okres 2 dni od 25.01.2018r. do 26.01.2018r. pojazd nie był eksploatowany. Od 3.12.2017r. do 24.01.2018r. był użytkowany do celów prowadzenia działalności przewozowej powoda.

Dowód:

- zeznania przedstawiciela powoda, k. 530-531,

- wydruk z tachografu, k. 96-97.

Dwudziesty trzeci pojazd powoda – marki M. (...) o nr rej. (...), w okresie od 15.11.2017r. do 26.01.2018r., był użytkowany do celów prowadzenia działalności przewozowej powoda. Przez okres 2 dni – od 21.01.2018r. do 22.01.2018r. pojazd nie był wykorzystywany.

Dowód:

- zeznania przedstawiciela powoda, k. 530-531,

- wydruk z tachografu, k. 98-99.

Dwudziesty czwarty pojazd powoda – marki M. (...) o nr rej. (...), w okresie od 15.11.2017r. do 26.01.2018r., był użytkowany do celów prowadzenia działalności przewozowej powoda.

Dowód:

- zeznania przedstawiciela powoda, k. 530-531,

- wydruk z tachografu, k. 100-101.

Dwudziesty piąty pojazd powoda – marki M. (...) o nr rej. (...), w okresie od 15.11.2017r. do 26.01.2018r., był użytkowany do celów prowadzenia działalności przewozowej powoda.

Dowód:

- zeznania przedstawiciela powoda, k. 530-531,

- wydruk z tachografu, k. 102-103.

Pojazd powoda o nr rejestracyjnym (...) zostały sprzedane przed dniem 31.10.2017r.

Dowód:

- pismo, k. 62.

Po uszkodzeniu autobusu część kursów została odwołana, część została połączona z innymi liniami, które znajdowały się w pobliżu, co nie zapewniało prawidłowego wykonywania wszystkich przewozów. W związku z tym powód zgłaszał pozwanemu konieczność najmu pojazdu zastępczego. Pozwany nie zaoferował żadnego pojazdu o pojemności odpowiadającej uszkodzonemu autobusowi. Powód w dniu 14 listopada 2017r. zawarł z P. K. (...) PW (...) w K., umowę najmu pojazdu zastępczego marki M. (...) Sprinter, który był również pojazdem dwudziestomiejscowym i w standardzie tożsamym z pojazdem uszkodzonym. Strony ustaliły stawkę najmu pojazdu na kwotę 750 zł netto za dobę najmu oraz opłatę 2900 zł tytułem transportu pojazdu do powoda. Limit dobowy przejechanych kilometrów ustalono na 750. Umowa początkowo została zawarta na okres do 12.12.2017r., a następnie z uwagi na przedłużający się proces likwidacji szkody oraz naprawę pojazdu, była przedłużana aneksami do umowy na kolejne tygodniowe okresy. Ostatecznie powód najmował pojazd zastępczy do dnia 26.01.2018r. Z tego tytułu poniósł koszt w łącznej kwocie 58400 zł netto.

Dowód:

- zeznania przedstawiciela powoda, k. 530-531,

- umowa najmu, k. 44-51,

- faktury VAT, k. 24-35.

Wynajem pojazdów dwudziestomiejscowych na terenie Polski oferowany jest w ramach usługi przewozu, tj. wraz z kierowcą. Najem autobusu dwudziestomiejscowego bez kierowcy nie jest powszechnie dostępny. W regularnej ofercie wynajmu pojazdu bez kierowcy, pozostają wyłącznie samochody do 9 miejsc. Przedział cenowy ofert wynajmu pojazdu dwudziestomiejscowego bez kierowcy wynosi od około 600 zł do 700 zł za dobę.

Dowód:

- opinia biegłego, k. 504-511.

Powód w okresie najmu codziennie wykorzystywał autobus zastępczy do wykonywania usług związanych z jego działalnością gospodarczą. Dziennie pojazd zastępczy przejeżdżał od ponad 200 km do ponad 600 km.

Dowód:

- raport dziennej aktywności, k. 171-172.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się uzasadnione w całości.

Podstawę prawną żądania pozwu stanowi norma zawarta w art. 822 § 1 k.c., zgodnie, z którą przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o jakich mowa w § 1, będące następstwem przewidzianego w umowie wypadku, który miał miejsce w okresie ubezpieczenia (§ 2). Zgodnie z normą zawartą w art. 822 § 4 k.c., uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, może dochodzić roszczenia bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń. Również art. 35 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, stanowi, że ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu.

W sprawie sporna była konieczność najmu pojazdu zastępczego przez powoda oraz wysokość kosztów najmu.

Pozwany wskazywał, że powód w chwili zdarzenia był w posiadaniu 15 pojazdów, tym samym czyniąc zadość zobowiązaniu do minimalizacji szkody (art. 354 § 1 i 2 kc) winien był wykorzystać któryś z nich do zastąpienia pojazdu uszkodzonego. Oceniając ten zarzut Sąd uznał, że powód zdołał wykazać konieczność najmu, za pomocą złożonych w sprawie dokumentów, jak i własnych zeznań. Przede wszystkim ze złożonego wykazu pojazdów (k. 53-54) oraz oświadczenie o sprzedaży trzech z nich i awarii jednego – wynikało, że w okresie wyłączenia uszkodzonego pojazdu z eksploatacji, flota pojazdów powoda wynosiła 25 samochodów. Dla każdego z nich powód złożył wydruki z tachografów zainstalowanych w poszczególnych pojazdach, za okres od 15.11.2017r. (faktycznego rozpoczęcia eksploatacji najmowanego pojazdu) do 26.01.2018r. (zakończenia umowy najmu pojazdu zastępczego). Jak wynika z analizy tych dokumentów – których wiarygodność w toku postępowania nie były kwestionowane przez stronę pozwaną – każdy z pojazdów przez kolejnych 73 dni przejeżdżał dziennie od kilkudziesięciu do kilkuset kilometrów. Zdaniem sądu bezsprzecznie wskazuje to na użytkownie tych pojazdów do wykonywania przewozów na właściwych dla nich trasach, a tym samym brak możliwości jednoczesnego przewożenia osób w zastępstwie uszkodzonego pojazdu. Bezsprzecznie oraz jak wynikało z zeznań przedstawiciela powoda, do czasu zdarzenia wszystkie pojazd były wykorzystywane do przewozu pasażerów na 5 liniach stałych, 2 liniach dowożących uczniów oraz w ramach innych umów przewozu. Pozwany nie posiadał żadnego autobusu rezerwowego. Wszystkie pojazdy, każdego dnia były używane do realizacji umówionych zadań. Takie zeznania powoda, nie tylko korespondowały z dowodami z dokumentów, lecz również były logiczne i zgodne z zasadami doświadczenia życiowego. Byłoby całkowicie niezrozumiałe i sprzeczne z interesem spółki wydatkowanie znacznych środków (łącznie 58400 zł) na pojazd zbędny dla prowadzenia działalności. Tym bardziej, że już wówczas powód znał stanowisko pozwanego, tym samym ponoszenie takich kosztów było obarczone znacznym ryzykiem finansowym.

Z przedłożonych wydruków tachografów, zawartych w nich adnotacji oraz zeznań powoda, wynikało, że brak zarejestrowanych przejazdów wynikał wyłącznie bądź to z przyczyny wyłączenia pojazdu z ruchu na skutek awarii, bądź z powodu braku konieczności rejestracji czasu pracy kierowcy (na liniach regularnych do 50 km – zgodnie z art. 3 pkt a Rozporządzeniem WE nr 561/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 marca 2006 r. w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego oraz zmieniające rozporządzenia Rady (EWG) nr 3821/85 i (WE) 2135/98, jak również uchylające rozporządzenie Rady (EWG) nr 3820/85).

Z uwagi na spójność tych dowodów, jak również nie kwestionowanie ich prawdziwości przez stronę przeciwną, twierdzenia wynikające z tych dokumentach uznano za prawdziwe zarówno w zakresie awarii pojazdów jak i przyczyn braku rejestracji przebiegu przejazdu. W pozostałym zakresie z przedłożonych tachografów wynikała codzienna eksploatacja autobusów, a ewentualne przestoje trwały za każdym razem krócej niż 7 dni. Tymczasem powód najmując pojazd zastępczy przedłużał umowę za każdym razem na czas oznaczony. Tym samym na podstawie art. 673 kc umowa nie podlegała wypowiedzeniu, zaś jej postanowienia nie wprowadzała w tym zakresie żadnych modyfikacji. Co więcej kilkudniowe przestoje pojazdów są zdarzeniami trudnymi, a niekiedy niemożliwymi do przewidzenia, zwłaszcza z dłuższym wyprzedzeniem. Tym samym zdaniem sądu nie sposób zarzucić powodowi, że w tych dniach również korzystał z pojazdu zastępczego.

Nadto powód składając „raport dziennej aktywności” (k. 171-172) najętego autobusu, wykazał jego intensywną eksploatację. Świadczy to więc niewątpliwie o konieczności posiadania autobusu zastępczego za uszkodzony. Bez wątpienia gdyby najem w rzeczywistości był zbędny pojazd zastępczy nie byłby wykorzystywany

Zdaniem sądu nie miał racji pozwany wskazując, że wyłącznie złożenie wykazu zleceń i zawartych umów stałych na obsługę linii komunikacyjnych, mogło wykazać konieczność najmu pojazdu zastępczego. Idąc tym tokiem myślenia, należałoby przyjąć, że przedsiębiorca, który nie posiadałby pisemnych zleceń i umów na stałe przejazdy nie byłby w ogóle uprawniony do pojazdu zastępczego. Trzeba także zauważyć, że nawet posiadanie stałego zlecenie nie świadczy o tym, że pojazd jest codziennie wykorzystywany w celu jego obsługi. Podobnie ilość obsługiwanych tras nie musi być równoznaczną z taką samą ilością wykorzystywanych w tym celu pojazdów. Tymczasem po pierwsze umowa przewozu nie jest obwarowana formą pisemną, po drugie nie istnieje obowiązek sporządzania wykazu świadczonych usług, po trzecie co oczywiste przewóz nie musi odbywać się na zasadzie stałej obsługę linii autobusowych, czy stałego świadczenia usług przewozu dla kontrahenta. Niewątpliwie więc braku możliwości zastąpienia uszkodzonego pojazdu innym posiadanym pojazdem można wykazać każdym adekwatnym środkiem dowodowym. Zdaniem sądu w pełni miarodajnym dowodem na tą okoliczność jest więc złożony przez powoda wykaz intensywności i częstotliwości korzystania przez powoda z posiadanych pojazdów. Co więcej bez znaczenia pozostaje jakie umowy przewozu realizowano tymi pojazdami, a więc kogo, dokąd i skąd przewoziły. Zasadnicze znaczenia ma to, że były wykorzystywane w okresie braku możliwości użytkowania pojazdu uszkodzonego, a tym samym nie mogły zastąpić autobusu uszkodzonego. Przedmiotem działalności powodowej spółki jest głównie transport lądowy osób i towarów, a posiadane przez spółkę pojazdy służą do wykonywania tej działalności. Wynika to również wprost z wykazu pojazdów złożonego w (...) Ś. właśnie w związku z licencjami na wykonywanie krajowego transportu drogowego.

Co więcej powód złożył również dowody z dokumentów w postaci dwóch pisemnych umów świadczenia stałych usług przewozu na rzecz (...) B. (...) w imieniu której działa spółka (...) oraz Niepublicznej Szkoły Podstawowej P., a także faktur vat wystawianych na nabywcę HKScan oraz (...) Stowarzyszenie Pomocy (...), będące potwierdzeniem ustnej umowy o świadczenie stałych usług przewozu. Poza tym – co opisano w stanie faktycznym - złożono szereg faktur vat potwierdzających istnienie regularnych zleceń na przewóz od innych podmiotów.

W zakresie wartości najętego pojazdu uznano, że powód nie tylko zdołał ją wykazać, lecz również wykazał, iż nie była ona zawyżona. Na te okoliczność powód przedłożył faktury vat wystawiane po zakończeniu każdego kolejnego okresu najmu – przeważnie co 7 dni – oraz dopuszczono dowód z opinii biegłego. Żaden z tych dokumentów nie był kwestionowany przez strony, jak również sąd nie dostrzegł podstaw aby odmówić im wiarygodności. Na tej podstawie ustalono, że stawka najmu 750 zł netto była adekwatna jako czynsz najmu autobusu dwudziestomiejscowego. Jak wynikało z zeznań powoda, opinii biegłego, ale i dokumentów złożonych przez pozwaną, tego rodzaju pojazd nie można było łatwo nająć na rynku lokalnym czy też krajowym. Pozwany nie był w stanie zaproponować powodowi takiego samochodu, jak również analiza rynku przeprowadzona przez biegłego wskazuje, że autobusy dwudziestomiejscowe, o ile są dostępne, to wyłącznie w ramach usługi przewozu, tj. wraz z kierowcą. Potwierdza to stanowisko powoda, że autobus zastępczy musiał sprowadzić z K., co wiązało się z dodatkową opłatą. Brak, bądź też znikoma konkurencyjność na rynku w tym względzie, z pewnością ograniczała również możliwości negocjacyjne powoda, w zakresie ustalania ceny najmu. Tym niemniej nawet kwota 750 zł netto, w świetle ustaleń biegłego, nie była wygórowana. Zdaniem sądu zasadnie biegły przyjmuje, że skoro cena pojazdu dziewięciomiejscowego wynosiła od ok. 300 zł do ok. 349 zł, to pojazd dwukrotnie bardziej pojemny, winien kosztować dwukrotnie więcej. Bacząc nadto na niską dostępność takich pojazdów, z tak znacznym limitem dziennym przejechanych kilometrów, ustalona cena była adekwatna do rodzaju najmu.

Powód wykazał również zasadny okres najmu pojazdu zastępczego. Trwał on niewątpliwie w czasie gdy nie mógł skorzystać z pojazdu uszkodzonego. Jak wynika z dokumentów złożonych w sprawie i zawartych w aktach szkody, ostateczny zakres naprawy i koszt pozwany ustalił w kalkulacji z dnia 4.01.2018r. Mając zaś na uwadze, ustalenia biegłego, że naprawa mogła trwać 23 dni, uznano, że powód był uprawniony do najmowania pojazdy zastępczego do 6.02.2018r. Minimalizując koszty najmu, powód zakończył zaś najem w dniu 26.01.2018r.

W kontekście powyższych ustaleń podzielono również stanowisko wyrażone przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 18 marca 2003 r., IV CKN 1916/00 „Fakt wynajmowania pojazdu zastępczego dla dalszego prowadzenia działalności gospodarczej, w sytuacji, gdy pojazd uszkodzony służył powodowi w takim właśnie celu, należy ocenić jako prawidłowe zachowanie się osoby prowadzącej taką działalność. (…) Okoliczność, że koszty wynajęcia pojazdu zastępczego przekroczyły cenę nowego samochodu nie może automatycznie przesądzać o istnieniu przyczynienia się poszkodowanego.”

Podstawą prawną orzeczenia o odsetkach jest art. 481 § 1 k.c. , przy czym powód wnosił o ich zasądzenie od dnia wytoczenia powództwa.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu znajduje podstawę prawną w art. 98 § 1 k.p.c., gdyż powódka wygrała sprawę w całości.

Mając na uwadze powyższe rozstrzygnięto jak w sentencji

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)