Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I 1 C 1216/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 grudnia 2018 roku

Sąd Rejonowy w Gdyni

Wydział I Cywilny – Sekcja d.s. rozpoznawanych w postępowaniu uproszczonym

w składzie:

Przewodniczący: SSR Marzanna Stefaniuk-Muczyńska

Protokolant: Katarzyna Nowak

po rozpoznaniu w dniu 7 grudnia 2018 r. w Gdyni

na rozprawie

sprawy z powództwa: (...) S.A. z siedzibą w G.

przeciwko: K. J.

o zapłatę

I.  Umarza postępowanie w zakresie żądania zasądzenia kwoty 623 zł 61 gr (sześćset dwadzieścia trzy złote 61/100);

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

III.  zasądza od powoda (...) S.A. z siedzibą w G. na rzecz pozwanego K. J. kwotę 917 zł (dziewięćset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSR Marzanna Stefaniuk-Muczyńska

ZARZĄDZENIE

1.  odnotować i zakreślić w rep. C,

G., dnia 07.12.2018 r.

UZASADNIENIE

Powód (...) S.A. w G. wniósł o zasądzenie od pozwanego K. J. kwoty 2.408,31 zł wraz z ustawowymi odsetkami od kwot i dat w pozwie wskazanych oraz kosztów procesu. W uzasadnieniu żądania wskazał, iż na podstawie zawartej przez pozwanego umowy sprzedaży energii elektrycznej dostarczał stronie pozwanej energię elektryczną do lokalu wskazanego w przedmiotowej umowie oraz że w związku z wykonywaniem usługi strona powodowa wystawiła pozwanej 15 faktur i 1 notę odsetkową, które określają wysokość wymagalnej wierzytelności oraz sposób i termin zapłaty. Powód podał też, że pozwany nie wywiązał się z obowiązku zapłaty, w związku z czym na dochodzoną pozwem należność składały się kwoty wynikające z wymienionych w pozwie faktur, tj.:

1.  kwota 61,22 zł wskazana w fakturze VAT nr (...) wymagalnej dnia 07.07.2015 r.,

2.  kwota 378.14 zł wskazana w fakturze VAT nr (...) wymagalnej dnia 14.09.2015 r.,

3.  kwota 184,25 zł wskazana w fakturze VAT nr (...) wymagalnej dnia 14.11.2015 r.,

4.  kwota 26,30 zł wskazana w fakturze VAT nr (...) wymagalnej dnia 14.01.2016 r.,

5.  kwota 25,95 zł wskazana w fakturze VAT nr (...) wymagalnej dnia 21.03.2016 r.

6.  kwota 20,66 zł wskazana w fakturze VAT nr (...) wymagalnej dnia 21.03.2016 r.

7.  kwota 20,66 zł wskazana w fakturze VAT nr (...) wymagalnej dnia 15.07.2016 r.

8.  kwota 657,53 zł wskazana w fakturze VAT nr (...) wymagalnej dnia 26.09.2016r.

9.  kwota 20,66 zł wskazana w fakturze VAT nr (...) wymagalnej dnia 14.11.2016 r.

10.  kwota 20,66 zł wskazana w fakturze VAT nr (...) wymagalnej dnia 16.01.2017 r.,

11.  kwota 22,80 zł wskazana w fakturze VAT nr (...) wymagalnej dnia 14.03.2017 r.,

12.  kwota 22,80 zł wskazana w fakturze VAT nr (...) wymagalnej dnia 22.05.2017 r.

13.  kwota 359,58 zł wskazana w fakturze VAT nr (...) wymagalnej dnia 20.06.2017 r.

14.  kwota 527,10 zł wskazana w fakturze VAT nr (...) wymagalnej dnia 27.10.2017 r.

15.  kwota 51,44 zł wynikająca z noty odsetkowej opisanej fakturą (...) wymagalnej dnia 27.10.2017 r.

16.  kwota 8,40 zł wynikającej z wezwania do zapłaty opisanego fakturą VAT (...) wymagalnej dnia 30.10.2017 r.

W sprzeciwie (k. 11v) od wydanego w sprawie w elektronicznym postępowaniu upominawczym nakazu zapłaty pozwany wniósł o oddalenie z powództwa w całości, zarzucając terminowe uregulowanie przez niego należności wynikających z faktur wymienionych przez powoda w pozwie. Pozwany podniósł też zarzut przedawnienia roszczeń powoda dotyczących okresu przed dniem 11 kwietnia 2015 r.

W odpowiedzi na sprzeciw pozwanego powód pismem z dnia 27 sierpnia 2018 r. (k. 122) cofnął pozew w zakresie kwoty 623,61 zł z tytułu należności głównej podtrzymując jednocześnie żądanie zasądzenia od pozwanego na swoją rzecz kwoty 1.784,70 zł tytułem pozostałej do zapłaty należności głównej wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwot i dat opisanych wyżej w punktach od 4 do 16. W uzasadnieniu swego stanowiska powód podał, że 12-naście z wpłat dokonanych przez pozwanego zostało przez powoda zaliczonych na poczet innych faktur i not, nieobjętych żądaniem pozwu, wskutek czego twierdzenie pozwanego o całkowitej spłacie należności dochodzonych pozwem nie polegało na prawdzie. W omawianym piśmie powód przedstawił też szczegółowo w jaki sposób i na poczet jakich konkretnie należności dokonał zaliczenia wpłat pozwanego dokonanych przez niego w dniu 06.07.2015 r. w kwocie 285,22 zł, w dniu 12.11.2015 r. w kwocie 184,25 zł; w dniu 14.01.2016 r. w kwocie 26,30 zł, w dniu 18.03.2016 r. w kwocie 25,95 zł; w dniu 12.05.2016 r. w kwocie 20,66 zł, w dniach: 11.07.2016 r., 15.11.2016 r. i 16.01.2017 r. w kwotach po 20,66 zł, w dniu 15.03.2017 r. i 05.05.2017 r. w kwotach po 22,88 zł, w dniu 22.06.2017 r. w kwocie 360 zł oraz w dniu 26.10.2017 r. w wysokości 527,10 zł.

Pozwany podtrzymał żądnie oddalenia pozwu podnosząc, że przedstawione przez powoda zaliczenia wpłat pozwanego było nieskuteczne, gdyż powód, a więc wierzyciel nie przedstawił pozwanemu w żadnym z pokwitowań na jaki dług (odmienny od tych wskazanych przez pozwanego) dokonał zaliczenia wpłacanych przez niego świadczeń – w związku z czym wiążące jest zarachowanie zapłaty dokonane przez pozwanego. Pozwany zakwestionował także prawidłowość wysokości zadłużenia wskazanego w wystawionych przez powoda fakturach, na poczet których wskazał on obecnie (w toku procesu) iż dokonuje zarachowania części wpłat przekazanych przez pozwanego. (pismo pełnomocnika pozwanego – k. 151 i nast)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny sprawy:

W ramach łączącej strony procesu umowy, w związku z dostarczoną pozwanemu do domku letniskowego w K. energią elektryczną powód wystawił wobec pozwanego 14-naście faktur VAT opiewających na następujące należności:

1.  fakturę VAT nr (...) z dnia 18.06.2015 r. na kwotę 61,22 zł, z opisanym w niej dniem płatności określonym na dzień 07.07.2015 r. (dowód: faktura – k. 41 akt sprawy)

- faktura ta została przez pozwanego opłacona przelewem z dnia 06.07.2015 r. na kwotę 285,22 zł – ze wskazanym w tym przelewie przez pozwanego tytułem płatności: „WG (...)/1F ZA OKRES 11.04.2015-13.06.2015” (dowód: potwierdzenie przelewu z rachunku pozwanego – k. 13v akt sprawy)

2.  fakturę VAT nr (...) z dnia 25.08.2015 r. na kwotę 378.14 zł, z opisanym w niej dniem płatności określonym na dzień 14.09.2015 r. (dowód: faktura – k. 40 akt sprawy)

- faktura ta została przez pozwanego opłacona przelewem z dnia 03.09.2015 r. na kwotę 378,14 zł – ze wskazanym w tym przelewie przez pozwanego tytułem płatności: „ (...)/1F SIERPIEŃ 2015” (dowód: potwierdzenie przelewu z rachunku pozwanego – k. 14 akt sprawy)

3.  fakturę VAT nr (...) z dnia 26.10.2015 r. na kwotę 184,25 zł, z opisanym w niej dniem płatności określonym na dzień 14.11.2015 r. (dowód: faktura – k. 42 akt sprawy)

- faktura ta została przez pozwanego opłacona przelewem z dnia 12.11.2015 r. na kwotę 184,25 zł – ze wskazanym w tym przelewie przez pozwanego tytułem płatności: „ (...)/1F OKRES 17.08.2015 – 15.10.2015” (dowód: potwierdzenie przelewu z rachunku pozwanego – k. 14v akt sprawy)

4.  fakturę VAT nr (...) z dnia 29.12.2015 r. na kwotę 26,30 zł, z opisanym w niej dniem płatności określonym na dzień 14.01.2016 r. (dowód: faktura – k. 48 akt sprawy)

- faktura ta została przez pozwanego opłacona przelewem z dnia 14.01.2016 r. na kwotę 26,30 zł – ze wskazanym w tym przelewie przez pozwanego tytułem płatności: „KLIENT NR (...) WPŁATA ZA ZUŻYCIE ENERGII 16.10.2015 - 29.12.2015” (dowód: potwierdzenie przelewu z rachunku pozwanego – k. 15 akt sprawy)

5.  fakturę VAT nr (...) z dnia 05.03.2016 r. na kwotę 25,95 zł, z opisanym w niej dniem płatności określonym na dzień 21.03.2016 r. (dowód: faktura – k. 56 akt sprawy)

- faktura ta została przez pozwanego opłacona przelewem z dnia 18.03.2016 r. na kwotę 25,95 zł – ze wskazanym w tym przelewie przez pozwanego tytułem płatności: „KLIENT NR (...) OKRES 30.12.2015-29.02.2016” (dowód: potwierdzenie przelewu z rachunku pozwanego – k. 15v akt sprawy)

6.  fakturę VAT nr (...) z dnia 27.04.2016 r. na kwotę 20,66 zł, z opisanym w niej dniem płatności określonym na dzień 13.05.2016 r. (dowód: faktura – k. 49 akt sprawy)

- faktura ta została przez pozwanego opłacona przelewem z dnia 12.05.2016 r. na kwotę 20,66 zł – ze wskazanym w tym przelewie przez pozwanego tytułem płatności: „KLIENT NR (...) WPŁATA ZA ZUŻYCIE ENERGII 01.03.2016 – 27.04.2016” (dowód: potwierdzenie przelewu z rachunku pozwanego – k. 16 akt sprawy)

7.  fakturę VAT nr (...) z dnia 29.06.2016 r. na kwotę 20,66 zł, z opisanym w niej dniem płatności określonym na dzień 15.07.2016 r. (dowód: faktura – k. 58 akt sprawy)

- faktura ta została przez pozwanego opłacona przelewem z dnia 11.07.2016 r. na kwotę 20,66 zł – ze wskazanym w tym przelewie przez pozwanego tytułem płatności: FAKTURA (...) 28.04.2016 – 29.06.2016 / BRAK WYKAZANEGO ZUŻYCIA” (dowód: potwierdzenie przelewu z rachunku pozwanego – k. 16V akt sprawy)

8.  fakturę VAT nr (...) z dnia 01.09.2016 r. na kwotę 657,53, z opisanym w niej dniem płatności określonym na dzień 26.09.2016 r. (dowód: faktura – k. 59 akt sprawy)

- faktura ta została przez pozwanego opłacona przelewem z dnia 26.09.2016 r. na kwotę 657,53 zł – ze wskazanym w tym przelewie przez pozwanego tytułem płatności: „FAKTURA (...)/00005 WRZESIEŃ 2016” (dowód: potwierdzenie przelewu z rachunku pozwanego – k. 17 akt sprawy)

9.  fakturę VAT nr (...) z dnia 31.10.2016 r. na kwotę 20,66 zł, z opisanym w niej dniem płatności określonym na dzień 14.11.2016 r. (dowód: faktura – k. 54 akt sprawy)

- faktura ta została przez pozwanego opłacona przelewem z dnia 15.11.2016 r. na kwotę 20,66 zł – ze wskazanym w tym przelewie przez pozwanego tytułem płatności: „KLIENT NR (...)FES/0006 LISTOPAD 2016” (dowód: potwierdzenie przelewu z rachunku pozwanego – k. 17v akt sprawy)

10.  fakturę VAT nr (...) z dnia 01.01.2016 r. na kwotę 20,66 zł, z opisanym w niej dniem płatności określonym na dzień 16.01.2017 r. (dowód: faktura – k. 61 akt sprawy)

- faktura ta została przez pozwanego opłacona przelewem z dnia 15.01.2017 r. na kwotę 20,66 zł – ze wskazanym w tym przelewie przez pozwanego tytułem płatności: „KLIENT NR (...) WPŁATA ZA ZUŻYCIE ENERGII 28.10.2016 – 28.12.2016” (dowód: potwierdzenie przelewu z rachunku pozwanego – k. 18 akt sprawy)

11.  fakturę VAT nr (...) z dnia 28.02.2017 r. na kwotę 22,80 zł, z opisanym w niej dniem płatności określonym na dzień 14.03.2017 r. (dowód: faktura – k. 50 akt sprawy)

- faktura ta została przez pozwanego opłacona przelewem z dnia 15.03.2017 r. na kwotę 22,80 zł – ze wskazanym w tym przelewie przez pozwanego tytułem płatności: „KLIENT NR (...)FES/0008 MARZEC 2017” (dowód: potwierdzenie przelewu z rachunku pozwanego – k. 18v akt sprawy)

12.  fakturę VAT nr (...) z dnia 27.04.2017 r. na kwotę 22,80 zł, z opisanym w niej dniem płatności określonym na dzień 22.05.2017 r. (dowód: faktura – k. 44 akt sprawy)

- faktura ta została przez pozwanego opłacona przelewem z dnia 05.05.2017 r. na kwotę 22,80 zł – ze wskazanym w tym przelewie przez pozwanego tytułem płatności: „KLIENT NR (...)FES/0009 MAJ 2016” (dowód: potwierdzenie przelewu z rachunku pozwanego – k. 19 akt sprawy)

13.  fakturę VAT nr (...) z dnia 31.12.2015 r. na kwotę 359,58 zł, z opisanym w niej dniem płatności określonym na dzień 20.06.2017 r. (dowód: faktura – k. 52 akt sprawy)

- faktura ta została przez pozwanego opłacona przelewem z dnia 22.06.2017 R. na kwotę 360 zł – ze wskazanym w tym przelewie przez pozwanego tytułem płatności: „KLIENT NR (...) OKRES 28.04.2017 – 05.06.2017 544 (...) 08.06.17 (...) 21.06.2017” (dowód: potwierdzenie przelewu z rachunku pozwanego – k. 19v akt sprawy)

14.  fakturę VAT nr (...) z dnia 13.10.2017 r. na kwotę 527,10 zł, z opisanym w niej dniem płatności określonym na dzień 27.10.2017 r. (dowód: faktura – k. 63 akt sprawy)

- faktura ta została przez pozwanego opłacona przelewem z dnia 25.10.2017 r. na kwotę 527,10 zł – ze wskazanym w tym przelewie przez pozwanego tytułem płatności: „(...) (...) OKRES 06.06.2017 – 04.09.2017” (dowód: potwierdzenie przelewu z rachunku pozwanego – k. 20 akt sprawy)

15.  notę odsetkową nr (...) z dnia 13.10.2017 r. z opisanym w niej dniem płatności określonym na dzień 27.10.2017 r. na kwotę 51,44 zł z tytułu płatności odsetek za opóźnienie w zapłacie faktur objętych żądaniem pozwu (dowód: nota – k. 47 akt sprawy)

16.  notę obciążeniową nr (...) z tytułu wezwanie do zapłaty z dnia 20.07.2017 r. na kwotę 8,40 zł, z opisanym w niej dniem płatności określonym na dzień 30.10.2017 r. (dowód: nota – k. 46 akt sprawy)

O dokonanym przez powoda sposobie zaliczenia wpłat dokonanych przez pozwanego na poczet faktur objętych żądaniem pozwu pozwany dowiedziała się dopiero w toku niniejszego postępowania, z pisma strony powodowej stanowiącego ustosunkowanie się do wniesionego przez pozwanego sprzeciwu od nakazu zapłaty.

dowód: wyżej wymienione faktury i potwierdzenia przelewów oraz przesłuchanie pozwanego w charakterze strony – k. 198-199

Sąd zważył, co następuje

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego (ustalonego na podstawie wyżej wymienionych dokumentów, których treść, w przeciwieństwie do ustalenia skutków z niej wynikających nie była przez strony kwestionowana oraz w oparciu o uznaną za wiarygodną treść zeznań przesłuchanego w charakterze strony pozwanego), Sąd doszedł do przekonania, iż roszczenie powoda było niezasadne i jako takie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Rozstrzygając w powyższy sposób Sąd miał na względzie, iż zgodnie z brzmieniem art. 451 §1 kc dłużnik mający względem tego samego wierzyciela kilka długów tego samego rodzaju może przy spełnieniu świadczenia wskazać, który dług chce zaspokoić. Jednakże to, co przypada na poczet danego długu, wierzyciel może przede wszystkim zaliczyć na związane z tym długiem zaległe należności uboczne oraz na zalegające świadczenia główne. Z brzmienia §2 art. 451 kc wynika zaś, że jedynie w sytuacji, gdy dłużnik nie wskazał, który z kilku długów chce zaspokoić, wierzyciel – za pokwitowaniem dłużnika - uprawniony jest do zaliczenia otrzymanego świadczenia na poczet jednego z tych długów (dowolnie wybranego przez wierzyciela).

Skoro więc strony niniejszego procesu łączyła umowa sprzedaży energii elektrycznej, w ramach wykonania której powód wystawiał pozwanemu w pewnych okresach czasu faktury stwierdzające obowiązek uiszczenia przez pozwanego za dany okres czasu wynagrodzenia za dostarczoną energię elektryczną w tym właśnie okresie, to uznać należało, stwierdzone w ten sposób obciążenia pozwanego stanowiły kolejne, odrębne zobowiązania pozwanego. Tym samym pozostawały one jego odrębnymi długami w rozumieniu art. 451 kc. Każde z tych zadłużeń cechował bowiem odrębny termin wymagalności, każde z nich dotyczyło też odrębnie i samodzielnie powstałego świadczenia stwierdzonego daną fakturą.

W tej sytuacji, przy spełnianiu świadczenia, pozwanemu przysługiwało prawo, wiążącego dla powoda wskazania, który z długów spełnia. Z prawa tego pozwana, w ocenie Sądu, skutecznie skorzystał. Treść określonych przez niego tytułów płatności pozostawała bowiem jednoznaczna – zamiarem pozwanego było spłacenie długów określonych w fakturach objętych obecnie żądaniem pozwu. Okoliczność tę identyfikowało zarówno opisane w treści danego przelewu oznaczenie regulowanej faktury, ale także wysokość wpłaty dokonywanej na poczet jej zapłaty.

Powyższe pozbawiało powoda możliwości dokonania skutecznego zaliczenia otrzymanych od pozwanego wpłat na poczet innych zadłużeń, stwierdzonych innymi fakturami niż te objęte żądaniem pozwu. Oświadczenie dłużnika co do zarachowania wiązało bowiem wierzyciela.

W niniejszej sprawie brak też było podstaw do zastosowania regulacji przewidzianej w §3 art. 451 kc i dokonania zaliczenia spełnionego przez pozwanego świadczenia na poczet długu najdawniej wymagalnego, skoro regulacja tego przepisu ma dostosowanie wyłącznie w sytuacji, gdy ani dłużnik ani wierzyciel nie złożył oświadczeń, o których mowa w §1 i §2 art. 451 kc. (tak też Sąd Najwyższy w orzeczeniu z dnia 17 stycznia 2007 r. wydanym w sprawie o sygn. akt II CSK 412/06, (...) 2008/1/15, M.Prawn. 2007/4/171, Biul.SN 2007/5/12). Sytuacja taka nie miała zaś miejsca w przedmiotowej sprawie, skoro jak już to wcześniej wskazano, dłużnik (pozwany) dokonując wpłat w okresie od lipca 2015 r. do października 2017 r. określił, który dług chce zaspokoić.

W konsekwencji stwierdzić należało, że dochodzone przez powoda roszczenie wynikające z faktur wymienionych przez niego w pozwie, wskutek jego spełnienia przez pozwanego jeszcze przed wniesieniem pozwu - poza roszczeniem o zapłatę odsetek od należności określonych w wyżej fakturze VAT nr (...) z dnia 31.10.2016 r. na kwotę 20,66 zł oraz w fakturze VAT nr nr (...) z dnia 28.02.2017 r. na kwotę 22,80 zł – wobec uiszczenia ich przez pozwanego po upływie terminu płatności - wygasło.

Uwzględnieniu nie podlegało także żądanie zasądzenia należności odsetkowych z tytułu opóźnienia w zapłacie obu wymienionych wcześniej faktur. Obie te faktury zostały bowiem uregulowane już następnego dnia po terminie płatności, przez co wartość należności odsetkowych z tego tytułu w obu przypadkach wynosiła 0,00 zł.

Jako niezasadne Sąd ocenił także skierowane wobec pozwanego żądanie zapłaty sumy skapitalizowanych odsetek naliczonych w nocie odsetkowej nr (...) z tytułu opóźnienia w płatności faktur objętych żądaniem pozwu, gdyż jak już wyżej wskazano – faktury te zostały przez Sąd uznane za uregulowane w terminie. Z uwagi na powyższe jako niezasadne zostało uznane żądanie zasądzenia od pozwanego należności w wysokości 8,40 zł (wskazanej w nocie obciążeniowej nr (...) z tytułu wezwania do zapłaty z dnia 20.07.2017 r.), gdyż brak było faktycznego uzasadnienia do kierowania do pozwanego wezwania o zapłatę należności objętych żądaniem pozwu.

W tym stanie rzeczy w zakresie cofniętego powództwa, tj. w części obejmującej roszczenie o zapłatę kwoty 623,61 zł postępowanie w sprawie zostało umorzone na podstawie art. 355 §1 kpc, zaś w pozostałym zakresie - oddalone, o czym orzeczono na podstawie art. 535 §1 kc a contario.

W pkt. III wyroku, powód jako strona spór przegrywająca został obciążony obowiązkiem zwrotu na rzecz pozwanego poniesionych przez niego kosztów procesu, na które składało się wynagrodzenie ustanowionego przez pozwanego pełnomocnika w wysokości 900 zł oraz zwrot wydatków w kwocie 17 zł w postaci opłaty skarbowej od złożonego do akt sprawy dokumentu pełnomocnictwa procesowego. Wysokość wynagrodzenia z tytułu kosztów zastępstwa procesowego strony pozwanej przez występującego w sprawie adwokata została ustalona w wysokości stawki minimalnej przewidzianej w obowiązującym w dacie wniesienia pozwu § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. Nr 2015, poz.1800, ze zm.).

SSR Marzanna Stefaniuk- Muczyńska

ZARZĄDZENIE

1.  Odnotować w repertorium C i kontrolce uzasadnień;

2.  Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi powoda;

G., dnia 31 grudnia 2018 r.