Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 stycznia 2019 roku

  Sąd Rejonowy w Kłodzku, I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Izabela Kosińska-Szota

Protokolant: p.o. prot. sąd. Kamila Kupiec

po rozpoznaniu w dniu 21 stycznia 2019 roku w Kłodzku

na rozprawie

sprawy z powództwa T. S.

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę 7 000 zł

I.  zasądza od strony pozwanej (...) S.A. w W. na rzecz powoda T. S. kwotę 7 000 zł (siedem tysięcy złotych) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 26 września 2016 roku;

II.  zasądza od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 2 597 zł (dwa tysiące pięćset dziewięćdziesiąt siedem złotych) tytułem kosztów procesu;

III.  nakazuje uiścić stronie pozwanej na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Kłodzku kwotę 206,37 zł (dwieście sześć złotych 37/100) tytułem brakujących kosztów sądowych.

UZASADNIENIE

Powód T. S. wniósł o zasądzenie od strony pozwanej (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 7 000 zł tytułem zadośćuczynienia z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 26 września 2016 r. oraz zasądzenie na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu podał, że w dniu 18 marca 2016 r. doszło do wypadku komunikacyjnego, w wyniku którego doznał obrażeń ciała m. in. w postaci skręcenia okolicy kręgosłupa szyjnego i powierzchownego urazu głowy. Wskazał, że w dniu 28 listopada 2016 r. S. ustaliła, że doznał 5% trwałego uszczerbku na zdrowiu. Mimo wezwania do zapłaty, pozwana odmówiła wypłaty zadośćuczynienia, proponując kwotę 1 000 zł w przypadku ugodowego zakończenia sporu. W ocenie powoda stanowisko pozwanej jest nieuzasadnione w kontekście stwierdzonego u niego uszczerbku na zdrowiu, rozmiaru doznanej krzywdy oraz następstw wypadku.

Strona pozwana (...) S.A. z siedzibą w W. wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pozwana zakwestionowała zasadność roszczenia dochodzonego pozwem, podając, że w ramach przeprowadzonego postępowania likwidacyjnego nie ustalono, by powód doznał trwałych zmian pourazowych wskutek wypadku z 18 marca 2016 r., natomiast opinia komisji lekarskiej, na która powołuje się powód, nie ma żadnej mocy dowodowej i pozwana zaprzecza treści się w niej znajdującej, z wyjątkiem daty zakończenia leczenia powoda. W ocenie pozwanej żądanie przez powoda kwoty 7 000 zł narusza zarówno zasadę miarkowania zadośćuczynienia, jak i zasadę jego utrzymania w rozsądnych granicach, i jest nieadekwatna do doznanej przez powoda krzywdy. Pozwana zakwestionowała również żądanie dotyczące odsetek ustawowych, uznając, że ich ewentualne przyznanie uzasadnione jest dopiero od daty wyrokowania.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 18 marca 2016 r. powód uczestniczył w wypadku komunikacyjnym, którego sprawca posiadał ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych u strony pozwanej.

Okoliczności bezsporne

Tego samego dnia powód zgłosił się do (...) Centrum Medycznego S.A. w P., gdzie stwierdzono u niego skręcenie i naderwanie odcinka szyjnego kręgosłupa oraz powierzchowny uraz powłok głowy, zalecając m. in. noszenie kołnierza ortopedycznego przez okres 3 tygodni, zażywanie środków farmakologicznych oraz kontrolę w poradni urazowo - ortopedycznej. Na skutek odczuwanych dolegliwości powód pozostawał pod opieką lekarzy chirurga, ortopedy, neurochirurga i neurologa, którzy zalecili mu dodatkowo rehabilitację oraz wykonanie rezonansu magnetycznego odcinka szyjnego kręgosłupa. W trakcie specjalistycznego leczenia zdiagnozowano u powoda choroby korzeni nerwów rdzeniowych (zespoły korzonkowe). W dniach 4 - 18 maja 2016 r. powód odbył zabiegi fizjoterapeutyczne. Od 21 marca do 19 kwietnia 2016 r. powód przebywał na zwolnieniu lekarskim, zaś 15 listopada 2016 r. zakończył leczenie i rehabilitację.

Dowód:

- zaświadczenie lekarskie - k. 19

- informacje dla lekarza kierującego - k. 20

- historia zdrowia i choroby - k. 21 - 22, 25 - 26, 29, 32 - 33, 36,

- skierowania do poradni specjalistycznych - k. 23, 30

- wynik badania MR kręgosłupa szyjnego - k. 24

- zaświadczenie z 18.05.2016 r. - k. 27

- skierowania do pracowni diagnostycznej - k. 28, 31

- skierowania na zabiegi fizjoterapeutyczne - k. 34

- informacja dla pacjenta - k. 34 verte

- karta informacyjna leczenia szpitalnego – k. 37

- wynik badania radiologicznego - k. 38

- historia leczenia ambulatoryjnego i domowego - k. 39

- zaświadczenia (...) k. 45

Powód zlecił S. sporządzenie prywatnej opinii dotyczącej ustalenia wysokości uszczerbku na zdrowiu, jakiego doznał wskutek wypadku z 18 marca 2016 r. W oparciu o dokumentację medyczną i bezpośrednie badanie powoda, Komisja orzekła 5% trwały uszczerbek na zdrowiu.

Dowód: opinia specjalistycznej komisji lekarskiej do spraw orzecznictwa powypadkowego z 28.11.2016 r. - k. 8 - 9

Po wypadku powód odczuwał bóle szyi i głowy, czasem nerwobóle w łopatce, drętwiały mu ręce, przez ok. 4 tygodnie nosił kołnierz ortopedyczny. Celem złagodzenia dolegliwości bólowych zażywał środki farmakologiczne. Doznane urazy uniemożliwiały powodowi samodzielne wykonywanie wszystkich czynności życia codziennego i ograniczały jego aktywność fizyczną. Obecnie powód szybciej męczy się przy pracach domowych, wykonuje ich mniej niż przed wypadkiem.

Przed zdarzeniem powód cierpiał na zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa w odcinku lędźwiowym, miał zaleconą rehabilitację, chodzenie na basen i doraźnie środki farmakologiczne. Zdiagnozowana dyskopatia nie przeszkadzała mu jednak w wykonywaniu pracy policjanta. Powód nie miał wcześniej żadnych problemów zdrowotnych związanych z odcinkiem szyjnym kręgosłupa.

Dowód:
- zeznania świadka M. S. - k. 75

- przesłuchanie powoda – k. 76

- informacja (...) O. we W. - k. 84 - 85

Powstały u powoda uraz skrętny kręgosłupa szyjnego skutkuje 5% długotrwałym uszczerbkiem na zdrowiu. Przy wypadkach komunikacyjnych praktycznie zawsze dochodzi do urazów kręgosłupa szyjnego, co wynika z mechanizmu „smagnięcia biczem”. Żadne uszkodzenia tkanek miękkich narządów ruchu nie goją się bez śladu ze względu na sposób leczenia. W obrębie narządu ruchu do wygojenia uszkodzenia dochodzi jedynie przez zastąpienie wysoko wartościowej i wyspecjalizowanej tkanki (np. mięśniowej, ścięgnistej czy więzadłowej) tkanką niepełnowartościową. W efekcie, uszkodzone elementy tracą naturalną elastyczność i ograniczają zakres ruchów bądź doprowadzają do patologicznej wiotkości stawu czy układu. Skutkami zdrowotnymi odczuwanymi w okresie kilku/kilkunastu tygodni od urazu są ograniczenie ruchomości, odprostowanie lordozy szyjnej, wzmożone napięcie mięśni przykręgosłupowych oraz ból. W związku z przebytym urazem powód nie wymagał i nie wymaga pomocy osób trzecich. Obecnie jego stan zdrowia jest dobry, powód odzyskał sprawność fizyczną, może kontynuować dotychczasowe aktywności, nie doznaje ograniczeń w życiu codziennym. Rokowanie na przyszłość dotyczące aspektu ortopedycznego uszczerbku na zdrowiu związanego z wypadkiem również jest dobre.

Dowód:

- opinia biegłego sądowego z zakresu chirurgii - ortopedii M. J. (1) - k. 93 - 97,

- opinia uzupełniająca biegłego sądowego z zakresu chirurgii - ortopedii M. J. (1) - k. 111 - 112

- opinia biegłego sądowego z zakresu ortopedii i traumatologii narządu ruchu G. M. (1) - k. 136 - 145

- opinia uzupełniająca biegłego sądowego z zakresu ortopedii i traumatologii narządu ruchu G. M. (1) - k. 169 - 170

Pismem z dnia 23 sierpnia 2016 r. powód zgłosił szkodę stronie pozwanej domagając się przyznania kwoty 15 000 zł tytułem zadośćuczynienia oraz zwrotu kosztów leczenia w wysokości 310,20 zł. W toku postępowania likwidacyjnego ustalono, że powód wskutek wypadku z 18 marca 2016 r. doznał 1% uszczerbku na zdrowiu. Decyzją z dnia 22 września 2016 r. pozwana zakwestionowała zasadność roszczenia powoda, proponując wypłatę świadczenia za doznaną szkodę w kwocie 1 000 zł pod warunkiem ugodowego zakończenia postępowania.

Dowód:

- pismo powoda z 23.08.2016 r. - k. 10 - 12

- decyzja pozwanej z 22.09.2016 r. - k. 13 - 14

- kompleksowe opinie k. 64 - 67

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo podlegało uwzględnieniu w całości.

W przedmiotowej sprawie poza sporem między stronami był fakt zaistnienia w dniu 18 marca 2016 r. kolizji z udziałem powoda T. S., za który strona pozwana ponosi odpowiedzialność. Strona pozwana jako ubezpieczyciel sprawcy zdarzenia zakwestionowała jednak wysokość roszczenia dochodzonego pozwem w kontekście doznanych przez powoda obrażeń.

Podstawą rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie był przepis art. 444 § 1 k.c., który stanowi, że w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Zgodnie zaś z art. 445 § 1 k.c. odwołującym się do wypadków wskazanych w art. 444 k.c., w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia sąd może także przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Pojęcie "sumy odpowiedniej" użyte w art. 445 § 1 k.c. w istocie ma charakter niedookreślony, niemniej jednak w judykaturze wskazane są kryteria, którymi należy się kierować przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia. Zadośćuczynienie ma mieć przede wszystkim charakter kompensacyjny, wobec czego jego wysokość nie może stanowić zapłaty symbolicznej, lecz musi przedstawiać jakąś ekonomicznie odczuwalną wartość. Jednocześnie wysokość ta nie może być nadmierną w stosunku do doznanej krzywdy, ale musi być "odpowiednia" w tym znaczeniu, że powinna być - przy uwzględnieniu krzywdy poszkodowanego - utrzymana w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa.

Ustalenie, czy w okolicznościach podawanych przez powoda mogło dojść do obrażeń wskazywanych w pozwie, a także określenie stopnia doznanego uszczerbku na zdrowiu powoda pozostającego w związku przyczynowym z przedmiotową kolizją drogową wymagało wiadomości specjalnych z zakresu ortopedii - traumatologii, dlatego też Sąd dopuścił dowód z opinii biegłych sądowych tych specjalności. Pierwotnie przeprowadzono dowód z opinii biegłego M. J. (1), jednak strona pozwana kwestionując poczynione przez biegłego ustalenia, wniosła o powołanie nowego biegłego i w związku z tym sąd dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego ortopedy - traumatologa G. M. (1).

Należy wskazać, że biegły z zakresu ortopedii i traumatologii narządu ruchu G. M. (1) obszernie wypowiedział się o dolegliwościach powoda doznanych w wyniku przedmiotowego zdarzenia, rozróżniając dysfunkcje organizmu powoda powstałe po wypadku od tych, które istniały wcześniej, a dotyczyły odcinka lędźwiowego kręgosłupa. Powód nie negował okoliczności, że wcześniej borykał się z dyskopatią kręgosłupa lędźwiowego i w związku z odczuwanymi dolegliwościami podjął leczenie specjalistyczne oraz rehabilitację. Odcinek szyjny kręgosłupa nie dawał jednak żadnych symptomów choroby czy zwyrodnień.

Obaj biegli stwierdzili, że konsekwencją wypadku z 18 marca 2016 r. był uraz skrętny kręgosłupa szyjnego. Uszczerbek na zdrowiu powoda, zarówno w opinii biegłego sądowego M. J. (2), jak i G. M. (1) został ustalony w wysokości 5% i określony jako długotrwały. Sąd w całej rozciągłości podzielił wnioski zawarte w wydanych przez biegłych opiniach, które są rzetelne, fachowe, spójne i zostały sporządzone w oparciu o dokumentację medyczną powoda, wywiad lekarski oraz bezpośrednie badanie powoda.

Na marginesie stwierdzić należy, że na rozprawie w dniu 26 listopada 2018 r. sąd zobowiązał biegłego sądowego do odniesienia się w terminie 10 dni do kwestii uszczerbku na zdrowiu i wyznaczył termin rozprawy na dzień 21 stycznia 2019 r. pismen e wyjaśnienie wpłynęło do tut. Sądu 15 stycznia 2019 r. i staniałą obawa, że nie zostanie doręczone przed terminem rozprawy i z tego względu miało być doręczone na rozprawie, jednak na rozprawie 21 stycznia 2019 r. nie stawił się pełnomocnik, któremu mógł być doręczony odpis pisemnych wyjaśnień biegłego. Sąd nie znalazł podstaw by odraczać rozprawę w związku z niestawiennictwem pełnomocnika strony pozwanej na rozprawie. Poza tym wnioski tej opinii były zbieżne z wnioskami opinii biegłego M. J. (1). Poza tym biegły sądowy G. M. porównał nawet kwestię wysokości uszczerbków wskazanych w tabeli uszczerbków wg strony pozwanej.

Niezależnie od wysokości uszczerbku na zdrowiu, który jest tylko jednym z elementów istotnych dla ustalenia wysokości zadośćuczynienia, przy ocenie zasadności roszczenia, sąd bierze również pod uwagę zakres doznanych przez powoda obrażeń, rozmiar bólu czy czas trwania leczenia. O uciążliwości odczuwanych przez powoda dolegliwości świadczy okoliczność pozostawania przez powoda na zwolnieniu lekarskim, szybkie podjęcie leczenia specjalistycznego, rehabilitacji oraz zażywanie środków farmakologicznych. Z zeznań świadka M. S. oraz przesłuchania powoda wynika, że przed zdarzeniem powód był osobą aktywną fizycznie, pracował jako policjant. Powód co prawda nadal pracuje w swoim zawodzie, niemniej przez pewien okres po zdarzeniu jego aktywność fizyczna i zawodowa zostały ograniczone. Dodatkowo, odczuwany ból utrudniał wykonywanie niektórych czynności życia codziennego, które powód wykonywał bez problemów przed wypadkiem.

W ocenie sądu zeznania świadka M. S. są koherentne, logiczne i wraz z pozostałymi dowodami tworzą spójną całość. Świadek jako osoba bliska powodowi i wspólnie z nią zamieszkująca w sposób bezpośredni była obserwatorem występujących u powoda dolegliwości bólowych i niedogodności z nimi związanymi.

Mając na względzie powyższe, sąd uznał, że żądana kwota 7 000 zł jest adekwatna do doznanej przez powoda krzywdy. W żadnej mierze nie jest wygórowana, bacząc choćby na treść sporządzonych przez biegłych sądowych opinii. Należy mieć na względzie, że celem zadośćuczynienia jest naprawienie szkody niemajątkowej – tzw. krzywdy czyli cierpień fizycznych (takich jak ból) i cierpień psychicznych stanowiących ujemne uczucia przeżywane w związku z cierpieniami fizycznymi lub następstwami uszkodzenia ciała albo rozstroju zdrowia w postaci zeszpecenia, wyłączenia z normalnego życia itp. Z przeprowadzonego postępowania dowodowego wynika, że powód doznał ujemnych skutków kolizji z 18 marca 2016 r., które przejawiały się dolegliwościami bólowymi i czasowym wyłączeniem go z życia rodzinnego i zawodowego. Dolegliwości bólowe i ich intensywność mają oczywiście charakter subiektywny, nie ulega jednak wątpliwości, że wystąpiły one u powoda, a w konsekwencji, że przedmiotowe zdarzenie było dla niego źródłem cierpienia fizycznego i uniemożliwiało mu prowadzenie normalnego życia.

O należnych odsetkach ustawowych od zgłoszonego roszczenia orzeczono w oparciu o art. 481 § 1 k.c. i art. 455 k.c., a także mając na uwadze treść art. 14§1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 473 j.t.), w myśl którego zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. Sąd nie podziela zdania strony pozwanej, że zasądzenie odsetek winno nastąpić od dnia wyrokowania, bowiem wyrok w niniejszej sprawie nie ma charakteru konstytutywnego. Na pozwanej, co do zasady, ciąży natomiast ustawowy obowiązek zakończenia postępowania likwidacyjnego w terminie 30 dni od dnia zgłoszenia szkody i po jego upływie musi liczyć się z możliwością naliczenia odsetek za opóźnienie. Należy wskazać, że pismem z dnia 23 sierpnia 2016 r. powód zgłosił szkodę pozwanej, która decyzją z dnia 22 września 2016 r., zakończyła postępowanie likwidacyjne. Żądanie przez powoda odsetek od dnia 26 września 2016 r. jest zatem uprawnione w kontekście obowiązujących w tym przedmiocie przepisów prawa.

O kosztach orzeczono po myśli art. 98 k.p.c. Skoro powód wygrał proces w całości, to pozwana winna zwrócić mu poniesione koszty w łącznej kwocie 2 597 zł, na które składają się: opłata sądowa od pozwu - 350 zł, koszty zastępstwa procesowego - 1 800 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa - 17 zł i zaliczka na poczet należności biegłego sądowego - 430 zł, w całości spożytkowana.

Bacząc na wynik procesu, Sąd, w myśl przepisu art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 300 j.t.), nakazał stronie pozwanej uiszczenie brakujących kosztów sądowych w kwocie 206,37 zł wyłożonych tymczasowo przez Skarb Państwa - Sąd Rejonowy w Kłodzku na poczet należności biegłego sądowego.