Pełny tekst orzeczenia

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 stycznia 2019 r.

Sąd Rejonowy w Szczytnie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 23 stycznia 2019 r. w Szczytnie na rozprawie

sprawy z powództwa(...)Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w K.

przeciwko S. S.

o zapłatę

oddala powództwo w całości.

Sygn. akt I C 1798/18 upr.

UZASADNIENIE

wyroku zaocznego z dnia 23 stycznia 2019 r.

Powód (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w K. wniósł o zasądzenie od pozwanego S. S. na swoją rzecz kwoty 1.126,43 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, oraz zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych.

W uzasadnieniu swojego stanowiska wskazał, że pozwanego i (...) Sp. z o.o. łączyła umowa pożyczki z dnia 16 września 2017 r., z której pozwany nie wywiązał się i nie spłacił w terminie umówionych rat kredytu. Umowa kredytu została wypowiedziana w dniu 16 marca 2018 r., a pozwany w dniu 12 czerwca 2018 r. został poinformowany o przeniesieniu wierzytelności na rzecz powoda. Na dochodzoną kwotę składają się kwoty 1.043 złotych tytułem należności głównej, 58,01 złotych tytułem odsetek umownych naliczonych od dnia następnego po dacie cesji, tj. 04 kwiecień 2018 r., oraz kwota 25,42 złotych tytułem odsetek umownych i karnych naliczonych przez zbywcę do dnia 05 marca 2018 r.

Pozwany, choć odpis pozwu i zawiadomienie o terminie wyznaczonym na rozprawę zostało mu skutecznie doręczone, nie stawił się, nie domagał się rozpoznania sprawy w jego nieobecności, ani też nie zajął stanowiska w sprawie ustnie lub na piśmie.

Podstawa faktyczna rozstrzygnięcia:

W dniu 13 lutego 2018 r. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. zawarła z (...)Niestandaryzowanym Sekurytyzacyjnym Funduszem Inwestycyjnym Zamkniętym z siedzibą w K. ramową umowę przelewu wierzytelności. W § 1 ust. 3 tej umowy ustalono, że przelew wierzytelności ze skutkiem w rozumieniu art. 509 k.c. następuje z chwilą zapłaty przez nabywcę ceny określonej w porozumieniu. Także dopiero na podstawie porozumień do umowy ramowej miało dochodzić do samej sprzedaży wierzytelności.

(dowód: umowa ramowa przelewu wierzytelności z dni 13 lutego 2018 r. k. 6v-7)

W dniu 04 kwietnia 2018 r. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. zawarła z (...)Niestandaryzowanym Sekurytyzacyjnym Funduszem Inwestycyjnym Zamkniętym z siedzibą w K. porozumienie nr. 3 do umowy ramowej przelewu wierzytelności z dnia 13 lutego 2018 roku. W treści porozumienia stwierdzono, że jego przedmiotem jest przeniesienie własności wierzytelności określonych w załącznikach nr. 1A i 1B, przy czym zapłata ceny określonej w § 2 ust. 5 miała nastąpić zgodnie z zapisem § 2 ust. 7 jednorazowo w terminie siedmiu dni od zawarcia porozumienia, nie później niż do dnia 11 kwietnia 2018 r.

(dowód: porozumienie nr. 3 z dnia 04 kwietnia 2018 r., k. 8)

Sąd ustalił stan faktyczny w oparciu o odpisy dokumentów przedłożonych przez powoda, ale tylko tych, które opatrzone były podpisem i zostały prawidłowo poświadczone za zgodność z oryginałem.

Sąd nie oparł się na złożonych wraz z pozwem niepodpisanych wydrukach. Jakkolwiek nie budzi wątpliwości dopuszczalność posłużenia się w procesie takim dowodem (art. 243[1] k.p.c.), Sąd uznał te dokumenty za niewystarczające do przyjęcia, że pozwany zawarł umowę z pierwotnym wierzycielem, zgodnie z twierdzeniami powoda. W tym zakresie wskazanym dokumentom należało odmówić wiarygodności.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo podlegało oddaleniu w całości.

Zgodnie z przepisem art. 339 k.p.c. jeżeli pozwany nie stawił się na posiedzenie wyznaczone na rozprawę albo mimo stawienia się nie bierze udziału w rozprawie, sąd wyda wyrok zaoczny. W tym przypadku przyjmuje się za prawdziwe twierdzenia powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie lub w pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą, chyba, że budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa.

Jak stanowi art. 339 § 2 k.p.c. upoważnia on Sąd do przyjęcia za prawdziwe twierdzeń powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie lub w pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą, chyba, że budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa. W niniejszej sprawie Sąd powziął wątpliwości dotyczące dojścia przelewu wierzytelności do skutku, jak również co do zawarcia przez stronę pozwaną umowy z pierwotnym wierzycielem. Powód nie opisał sposobu, w jaki umowa ta miała zostać zawarta, a sama przedłożona umowa nie została podpisana przez pozwanego.

W tych warunkach należy uznać, że podstawa faktyczna powództwa jest niepełna, zawiera stwierdzenia o charakterze niejasnym, dotyczące istotnych okoliczności w sprawie. Wobec wskazanych wątpliwości , rozstrzygnięcie niniejszej sprawy nie mogło zostać oparte na samych twierdzeniach powoda, lecz wymagało odwołania się do ogólnych reguł dotyczących ciężaru dowodu w procesie.

Zgodnie z generalną dyrektywą wyrażoną w art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa bowiem na tym, kto z faktu tego wywodzi skutki prawne. Na gruncie prawa procesowego odpowiednikiem art. 6 k.c. jest przepis art. 232 k.p.c., zgodnie z którym strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne . W myśl przytoczonych przepisów, to na powodzie spoczywał ciężar udowodnienia faktów uzasadniających jego roszczenie. Powód winien zatem wykazać wszystkie okoliczności stanowiące podstawę żądania pozwu.

W ocenie Sądu powód nie sprostał określonym w powyższych przepisach wymaganiom.

Zgodnie z art. 509 § 1 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

Choć powód przedłożył odpis umowy przelewu wierzytelności oraz dotyczącego jej porozumienia, nie wynika z nich treść wszystkich przedmiotowo istotnych postanowień, w tym ceny sprzedaży. Zwrócić należy uwagę, że od zapłaty ceny wierzytelności strony uzależniły powstanie skutków umowy.

Ocena faktu skuteczności cesji wierzytelności należy do sfery prawa materialnego, a okoliczność ta musi być każdorazowo oceniana przez Sąd z urzędu. Skutki prawne omawianej czynności prawnej z woli stron zostały uzależnione od zaistnienia zdarzenia przyszłego i niepewnego w rozumieniu art. 89 k.c. Takiej oceny nie wyłącza okoliczność, że zapłata ceny stanowi spełnienie świadczenia obciążającego drugą stronę umowy. Art. 89 k.c. nie wyłącza bowiem dopuszczalności potraktowania jako warunku świadczenia jednej ze stron, choćby jego spełnienie było w pełni zależne od jej woli. Stanowisko to znajduje potwierdzenie w orzecznictwie Sądu Najwyższego, który stwierdził m. in., że dokonanie czynności prawnej zawierającej zastrzeżenie, że jej skutek zależy od skorzystania z uprawnienia lub woli wykonującego zobowiązanie, a zdarzenie zależne od zachowania strony może polegać na spełnieniu lub niespełnieniu świadczenia (postanowienie SN z dnia 22 marca 2013 roku, III CZP 85/12, 7 sędziów, OSNC 2013/11/132).

Dodatkowo podnieść należy to, iż w przypadku cesji wierzytelności, warunkiem otrzymania należności przez nabywcę długu jest udowodnienie, że takie prawo przysługiwało pierwotnemu wierzycielowi (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 lipca 2006 r. wydany w sprawie V CSK 187/06, publ. MoP (...)). Tymczasem powód i tej okoliczności nie wykazał. Nie udowodnił też tego, iż przysługuje mu wierzytelność w wysokości dochodzonej pozwem.

Powód twierdził, że do zawarcia takiej umowy doszło w dniu 16 września 2017 r., jednakże nie opisał sposobu złożenia oświadczeń przez strony. Jednocześnie z pozwem złożył niepodpisane wydruki umowy pożyczki, która według jego twierdzeń miała zostać zawarta przez pozwanego z jego poprzednikiem.

W tej sytuacji Sąd przyjął, że w skład twierdzeń powoda wchodzą także złożone wraz z pozwem dokumenty, jednakże ich treść pogłębia jedynie wątpliwości co do tego, czy pozwany złożył jakiekolwiek oświadczenie woli mogące być podstawą zobowiązania. Także w tym zakresie przeprowadzone postępowanie dowodowe nie usunęło wątpliwości Sądu.

Wskazać należy, że w sprawach cywilnych rzeczą Sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też Sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy – obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (por. Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz pod red. A. Zielińskiego, Wydawnictwo C.H. Beck, wyd. 6, Warszawa 2012, s. 431).

Stosownie do art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Przepis ten znajduje swoje procesowe odzwierciedlenie w art. 232 zdanie pierwsze k.p.c., zgodnie z którym strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne.

W pierwszej kolejności należy wskazać na brak podpisu strony pozwanej na umowie ramowej pożyczki, pomimo pozostawienia pod umową pustego pola na podpis, co sugeruje że miało ono zostać wypełnione.

Jak wynika z wydruku umowy ramowej pożyczki za rejestrację pożyczkobiorcy na stronie internetowej pożyczkodawcy, weryfikację tożsamości pożyczkobiorcy lub rozpatrzenie wniosku o udzielenie pożyczki miała zostać pobrana opłata w kwocie 0,01 zł lub 1 zł. Uiszczenie tego rodzaju opłaty mogłoby stanowić przejaw woli związania się umową pożyczki ze stroną pozwaną.

Podkreślić w tym miejscu należy, że żaden ze złożonych przez powoda dowodów nie potwierdza, że pozwany uiścił taką opłatę, dokonał rejestracji na stronie internetowej pożyczkodawcy i złożył za pośrednictwem tej strony wniosek o zawarcie umowy, co skutkowałoby przyjęciem akceptacji przez pozwanego warunków wynikających z treści złożonej ramowej umowy pożyczki.

Powód nie dołączył do pozwu potwierdzenia doręczenia pozwanemu umowy, brak jest także jakiegokolwiek dowodu przekazania do dyspozycji pozwanej kwoty pożyczki.

Ostatecznie stwierdzić należy, że choć powód wykazał, że pożyczkodawca dysponował danymi osobowymi pozwanego, sama ta okoliczność nie pozwala na ustalenie, że pozwany złożył jakiekolwiek oświadczenie woli, na skutek którego zawarł umowę pożyczki.

Nie budzi wątpliwości, że zawieranie umów za pośrednictwem środków porozumiewania się na odległość jest dozwolone w obrocie prawnym. Nie jest ono wyłączone przez art. 29 ustawy z 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim i art. 10 ust. 1 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie umów o kredyt konsumencki). Jednakże strona będąca profesjonalistą, obowiązanym do podwyższonej staranności w obrocie prawnym, powinna być świadoma ograniczeń dowodowych wiążących się z taką formą zawarcia umowy i uzyskać, a następnie przedstawić dowody złożenia oświadczenia woli przez pożyczkobiorcę. Powód, który powołuje się na nabycie wierzytelności w wyniku cesji powinien bowiem wykazać wszelkie okoliczności, które obciążałyby pierwotnego wierzyciela, gdyby to on wytaczał powództwo.

Z uwagi na powyższe powództwo zostało oddalone w całości.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

S. (...)