Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 31 sierpnia 2018 r. P. G. wniósł przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w Ł. o zapłatę kwoty 858,54 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 24 sierpnia 2018 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych .

W uzasadnieniu powód wskazał, iż dnia 27 maja 2018 r. doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki M. (...) nr rej. (...) należący do R. D.. Sprawca zdarzenia posiadał ważną polisę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych zawartą z (...) Spółką Akcyjną w Ł.. W związku z trwającym postępowaniem likwidacyjnym poszkodowany dnia 6 czerwca 2018 r. zawarł z powodem P. G. umowę najmu pojazdu zastępczego marki V. (...) nr rej. (...) wraz z umową cesji wierzytelności.

W umowie najmu, strony ustaliły dobową stawkę najmu na kwotę 200 zł netto. Dnia 26 czerwca 2018 r. poszkodowany zwrócił wynajęty pojazd powodowi. Dnia 27 lipca 2018 r. powód wystawił na rzecz poszkodowanego fakturę VAT nr (...) na kwotę 2140,20 zł tytułem najmu pojazdu zastępczego przez okres 8 dni, przy dobowej stawce najmu wynoszącej 200 zł (1968 zł brutto) oraz tytułem podstawienia i odbioru pojazdu zastępczego (172,20 zł brutto). Powód dokonał zgłoszenia wierzytelności ubezpieczycielowi sprawcy, który decyzją z dnia 8 sierpnia 2018 r. wypłacił odszkodowanie w związku z najmem pojazdu zastępczego w kwocie 1281,66 zł.

Nakazem zapłaty z dnia 14 września 2018 r. Sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

W przepisanym terminie pozwane towarzystwo ubezpieczeń wniosło sprzeciw od ww. nakazu zapłaty, wnosząc o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu sprzeciwu pozwana wskazała, iż likwidatorem szkody był (...) Spółka Akcyjna w W., który wszczął postępowanie likwidacyjne w ramach „bezpośredniej likwidacji szkody” jako ubezpieczyciel poszkodowanego. Ubezpieczyciel poszkodowanego jako uzasadniony okres najmu uznał 7 dni, weryfikując dobową stawkę najmu do kwoty 130 zł netto, przy czym pozwana podtrzymała stanowisko ubezpieczyciela poszkodowanego. Nadto zastosowana przez powoda stawka najmu została zawyżona, zaś okres najmu uległ nieuzasadnionemu wydłużeniu o 1 dzień. W ocenie pozwanej powód nie wykazał konieczności najmu pojazdu zastępczego przez poszkodowanego, zaś zastosowana stawka najmu nie odpowiada realiom rynkowym. Finalnie pozwana zakwestionowała należność wynikającą z wystawionej faktury VAT tytułem kosztów podstawienia i odbioru pojazdu zastępczego, jako niepozostające w bezpośrednim związku przyczynowym ze szkodą.

W toku postępowania strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Dnia 27 maja 2018 r. w S. doszło do kolizji drogowej, w wyniku której uszkodzeniu uległ pojazd marki M. (...) nr rej. (...) należący do R. D.. Poszkodowany w ramach bezpośredniej likwidacji szkody zgłosił szkodę swojemu ubezpieczycielowi, tj. (...) Spółce Akcyjnej w W.. Sprawca zdarzenia posiadał ważną polisę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych zawartą z (...) Spółką Akcyjną w Ł..

Dowód:

- akta szkody (...), płyta CD k. 38;

- kalkulacja naprawy z dnia 7 czerwca 2018 r. k. 8v.-12;

- zeznania świadka R. D. k. 64-67;

W związku z niemożnością korzystania z uszkodzonego pojazdu, wobec odstawienia go dnia 6 czerwca 2018 r. do (...) M. w P., R. D. zgłosił w serwisie potrzebę najmu pojazdu zastępczego i tego samego dnia zawarł z powodem umowę najmu pojazdu zastępczego marki V. (...) nr rej. (...) oraz umowę cesji wierzytelności, na podstawie których przelał na rzecz powoda swoją wierzytelność - prawo do odszkodowania z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego w związku ze szkodą z dnia 27 maja 2018 r.

W umowie najmu strony ustaliły dobową stawkę najmu na kwotę 200 zł netto. W § 14 przewidziano opłatę dodatkową w kwocie 140 zł netto za usługę dostarczenia pojazdu poza miejscowość, w której znajduje się oddział przedsiębiorstwa powoda. W imieniu powoda umowę podpisał P. Z., przystawiając pieczęć z nazwą przedsiębiorstwa powoda (...) w P. przy ul. (...).

Poszkodowany zamieszkuje w K., a dojeżdża do pracy do P.. R. D. miał zaplanowany wyjazd z rodziną do G. na kilka dni. Poszkodowany oświadczył o konieczności najmu pojazdu zastępczego w związku z nieposiadaniem innego pojazdu, który mógł wykorzystywać przez czas trwania naprawy, w celu codziennej egzystencji, dojazdów do pracy, dowożenia i odbierania dzieci ze szkoły.

Dowód:

- harmonogram naprawy k. 5;

- umowa najmu i cesji z dnia 6 czerwca 2018 r. k. 6;

- upoważnienie oraz zawiadomienie o cesji z dnia 6 czerwca 2018 r. k. 7;

- protokół zdawczo-odbiorczy k. 8;

- oświadczenie z dnia 6 czerwca 2018 r. k. 7v.

- zeznania świadka R. D. k. 64-67;

Dnia 26 czerwca 2018 r. poszkodowany zwrócił powodowi w P. wynajęty pojazd zastępczy, wobec odebrania naprawionego pojazdu z (...) M..

Dowód:

- protokół zdawczo-odbiorczy k. 8;

- harmonogram naprawy k. 5;

- zeznania świadka R. D. k. 64-67;

Dnia 24 lipca 2018 r. powód wystawił na rzecz poszkodowanego fakturę VAT nr (...) na kwotę 2140,20 zł brutto tytułem najmu pojazdu zastępczego przez okres 8 dni, przy dobowej stawce najmu wynoszącej 200 zł netto (1968 zł brutto, 1600 zł netto) oraz tytułem podstawienia i odbioru pojazdu zastępczego 140 zł netto (172,20 zł brutto).

Dowód:
- faktura VAT nr (...) k. 4;

Powód dokonał zgłoszenia wierzytelności wynikającej z faktury VAT ubezpieczycielowi poszkodowanego, który decyzją z dna 8 sierpnia 2018 r. przyznał mu odszkodowanie w kwocie 1281,66 zł tytułem kosztów najmu pojazdu zastępczego, w tym (...),30 tytułem najmu pojazdu i kwotę 162,36 zł tytułem innych kosztów. Ubezpieczyciel uznał za uzasadniony okres najmu w wymiarze 7 dni, przy zweryfikowanej dobowej stawce najmu do kwoty 130 zł netto.

Stawki dobowe najmu pojazdów w wypożyczalniach na terenie Polski, zgodnie z ofertami zamieszczonymi w internecie, uzależnione są od segmentu danego pojazdu, długości najmu; wypożyczalnie pobierają również dodatkowe opłaty, np. za przekroczenie dziennego limitu kilometrów.

Bezsporne, a nadto dowód:

- decyzja (...) z dnia 8 sierpnia 2018 r. k. 13;

- wydruk cenników k. 33-37, 49-51.

Sąd dokonał ustaleń w oparciu o częściowo niesporne twierdzenia stron oraz dowody z dokumentów. Autentyczność i treść dokumentów nie była kwestionowana, strony wyprowadzały z nich jedynie częściowo odmienne wnioski. Sąd ocenił jako szczere i prawdziwe zeznania świadka R. D.. Wprawdzie poszkodowany trzykrotnie zmieniał wersję, z czyjej winy i w związku z jakim zdarzeniem zaistniała konieczność najmu przedmiotowego pojazdu zastępczego w 2018 r. Niemniej jednak Sąd uzupełniająco przesłuchał poszkodowanego, który ostatecznie zeznał, że chodziło o kolizję drogową, która miała miejsce w S. z winy sprawcy posiadającego polisę OC w pozwanym towarzystwie ubezpieczeń. Sąd przyjął za wiarygodne wytłumaczenie, iż powyższe było spowodowane niepamięcią świadka i brakiem wcześniejszego przygotowania do składania zeznań na rozprawie, co w szczególności oznacza, że treść zeznań nie była konsultowana ze stroną powodową. Poza tym odnośnie do samego przebiegu najmu przedmiotowego pojazdu treść zeznań świadka była wewnętrznie zbieżna, a nadto korespondowała z pozostałym zgromadzonym materiałem dowodowym z dokumentów.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie niemal w całości.

Jego podstawę prawną stanowi przepis art. 822 § 1 k.c., zgodnie z którym przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia. Umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o których mowa w § 1, będące następstwem przewidzianego w umowie wypadku, który miał miejsce w okresie ubezpieczenia (§ 2). Zgodnie natomiast z § 4 art. 822 k.c. uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń. Nie była przy tym kwestionowana legitymacja czynna powoda, wynikająca z przelewu wierzytelności z tytułu odszkodowania, przysługujących R. D. (art. 509 k.c.).

Dla przyjęcia odpowiedzialności ubezpieczyciela konieczne jest zaistnienie przesłanek odpowiedzialności, a więc zdarzenia, z którym umowa wiąże obowiązek odszkodowawczy, powstania szkody oraz związku przyczynowego między zdarzeniem sprawczym a faktem, z którego szkoda wynika, przy czym zgodnie z art. 361 k.c. powinien to być adekwatny związek przyczynowy.

W rozpoznawanej sprawie niespornym był fakt zawarcia przez sprawcę zdarzenia umowy ubezpieczenia OC z pozwanym i zaistnienie powodującego szkodę zdarzenia, za które odpowiadała osoba ubezpieczona. Poszkodowany tego samochodu używał w ramach codziennej egzystencji, w tym dojazdów do pracy do P., gdzie zresztą odbyła się naprawa pojazdu.

Pozwana zakwestionowała wysokość stawki oraz okres najmu pojazdu zastępczego. Po pierwsze wskazała, że stawka najmu pojazdu zastępczego została znacznie zawyżona w przypadku umowy najmu, w której stawka wynosiła 200 zł, finalnie przyjmując za uzasadnioną stawkę najmu 130 zł netto. Natomiast co do okresu najmu pojazdu zastępczego w ocenie pozwanej winien on wynosić jedynie 7 dni co odpowiadało uzasadnionemu technologicznie okresowi naprawy. Nadto pozwana zakwestionowała roszczenie w zakresie kosztów podstawienia i odbioru pojazdu zastępczego.

W judykaturze utrwalony jest pogląd, że odszkodowanie przysługujące od ubezpieczyciela obejmuje niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy pojazdu, ustalone według cen występujących na lokalnym rynku (patrz uchwała SN z 13.06.2003 r., III CZP 32/03, OSNC 2004/4/51 i wskazane w jej uzasadnieniu orzecznictwo), zaś poszkodowany nie ma obowiązku poszukiwania warsztatów oferujących najniższe ceny prac naprawczych. To samo należy odnieść do obowiązku poszukiwania przez poszkodowanego firmy, oferującej najem pojazdu zastępczego w najniższych cenach. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy poszkodowanemu zarzucić można naruszenie wynikającego z art. 354 § 2 k.c. obowiązku współpracy z dłużnikiem, jeżeli świadomie lub przez niedbalstwo wybrał zakład oferujący usługi w zawyżonych cenach (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 kwietnia 2002 r., I CKN 1466/99, OSNC 2003, nr 5, poz. 64), czy też działanie sprzeczne z art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. 2003, Nr 124, poz. 1152 ze zm.), zgodnie z którym poszkodowany jest zobowiązany zapobieżeniu zwiększenia się szkody.

W niniejszej sprawie taka sytuacja nie zachodzi. Ośmiodniowy najem pojazdu zastępczego, nawet przy założeniu, że technologiczny czas naprawy wynosi 7 dni, w żaden sposób nie jest okresem rażąco zawyżonym, zważywszy że poszkodowany zakończył najem pojazdu zastępczego bezpośrednio po zakończonej naprawie jego pojazdu M. (...) przez (...) w P.. Poszkodowany wybrał (...) M., za pośrednictwem którego zakupił swój pojazd. Warsztat posiadał wszelkie dokumenty tego samochodu. Poszkodowany przyznał, że przedmiotowa naprawa – w porównaniu z innymi warsztatami, w których uprzednio naprawiał pojazd, odbyła się bardzo sprawnie. To z ww. (...) współpracował powód, u którego poszkodowany najął pojazd zastępczy. V. (...) należy do tego samego segmentu pojazdów, co uszkodzona M.. Jest to okoliczność niewymagająca wiedzy specjalnej. Wobec czego nie sposób przypisać poszkodowanemu naruszenia art. 354 § 2 k.c. poprzez podejmowanie działań zmierzających zwiększeniu szkody.

Nie tylko wskazane wyżej zarzuty pozwanej w zakresie długości najmu, ale również w zakresie dobowej stawki najmu Sąd uznał za nieuzasadnione i to bez konieczności odwoływania się do opinii biegłego, przy czym żadna ze stron nie zawnioskowała takowego dowodu. Marginalnie wskazać należy, że Sąd zapoznał się z orzeczeniami Wydziałów Gospodarczych tut. Sądu, na które powoływał się pozwany, niemniej jednak w realiach tej konkretnej sprawy uznać należało, że stan faktyczny ustalony na podstawie zaoferowanego przez obie strony materiału dowodowego jest wystarczający do przyjęcia zasadności długości i stawki najmu i nie wymaga wiadomości specjalnych.

W ocenie Sądu stawka dobowa 200 zł netto tytułem najmu przedmiotowego pojazdu zastępczego nie była jaskrawo zawyżona, w szczególności w porównaniu do zaakceptowanej przez ubezpieczyciela stawki 130 zł netto. Obie strony przedstawiły wydruki cenników wypożyczalni na terenie Polski i dla pojazdów z segmentu D, do którego zaliczyć należy przedmiotowy pojazd zastępczy (co – jak wspomniano wyżej - nie jest okolicznością wymagającą wiedzy fachowej) występują stawki dobowe oscylujące wokół 200 zł netto za dobę przy najmie wynoszącym 8 dni. Pozwana wprawdzie przedstawiła cenniki z niższymi stawkami, w tym 130 zł netto za dobę dla pojazdów z segmentu D, jednak uczyniła to w sposób tendencyjny, gdyż nie uwzględniła tego, że załączone przez nią przykładowe oferty aut zastępczych przewidują różne dodatkowe koszty tytułem kaucji i opłat dodatkowych, m.in. za przekroczenie dziennego limitu kilometrów. Nie można natomiast stracić z pola widzenia, że poszkodowany R. D. zamieszkuje w K., dojeżdża do pracy w P., a w okresie najmu miał zaplanowany również kilkudniowy wyjazd do G. z rodziną. Przy uwzględnieniu powyższych okoliczności koszt najmu wg cennika z przykładowej wypożyczalni mógłby zamknąć się nawet wyższą kwotą, niż w przypadku pojazdu najmowanego od powoda. Wbrew nurtowi w orzecznictwie, na które powołuje się pozwana, w realiach tej konkretnie sprawy, przy tak nieznacznych różnicach w zakresie długości najmu (1 dzień) i umówionej z poszkodowanym stawki dobowej (w porównaniu ze stawkami wg cenników), to na pozwanej, a nie na powodzie, spoczywał ciężar wykazania zasadności m.in. za pomocą dowodu z opinii biegłego sądowego akceptowanej przez ubezpieczyciela stawki 130 zł netto i okresu 7 dni najmu. Przez sam fakt, że rozliczenie najmu auta zastępczego odbyło się w tzw. sposób bezgotówkowy w związku z przelewem wierzytelności na rzecz powoda, nie można automatycznie przerzucać ciężaru dowodu na powoda jako nabywcy tej wierzytelności i dodatkowo wymagać, aby formułował wnioski dowodowe o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu motoryzacji. Zdaniem Sądu to pozwana, która wbrew rzeczywistemu stanowi faktycznemu, twierdziła, że zasadny jest najem trwający 7 dni przy stawce dobowej 130 zł netto, powinna sformułować ew. wniosek dowodowy w tym przedmiocie. Pozwana temu ciężarowi zgodnie z regułą wyrażoną w art. 6 k.c. w niniejszym procesie nie sprostała. Z tego też powodu Sąd zaakceptował wyższą stawkę najmu powoda przez okres 8 dni.

Zasadny był tylko zarzut, że zwrot kosztów najmu nie powinien obejmować kosztów związanych z usługą podstawienia pojazdu zastępczego do miejscowości, w której powód nie posiada oddziału. Zgodnie z poczynionymi ustaleniami pojazd zastępczy został wydany poszkodowanemu w warsztacie, do którego oddał uszkodzony pojazd, tj. w P., a jak wynika z pieczęci przedsiębiorstwa (...) umieszczonych na harmonogramie naprawy oraz umowie najmu i cesji, pojazd został dostarczony z ul. (...) w P..

Reasumując, zasadne odszkodowanie za najem wyniosło 1968 zł (1600 zł netto), która to kwota obejmuje najem przez okres 8 dni, przy dobowej stawce najmu wynoszącej 368 zł (200 zł netto). Mając powyższe na uwadze, zasądzeniu podlegała kwota 848,70 zł stanowiąca różnicę pomiędzy kwotą zasadnego odszkodowania ustaloną przez Sąd (1968 zł), a kwotą dotychczas wypłaconego przez ubezpieczyciela odszkodowania tytułem najmu pojazdu zastępczego (tj. 1119,30 zł).

Odsetki od zasądzonej w punkcie I sentencji kwoty liczone od 24 sierpnia 2018 r. należą się za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego (art. 481 k.c.), a termin spełnienia świadczenia przez zakład ubezpieczeń wynika z art. 817 § 1 i 2 k.c., zgodnie z którymi ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku; gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe.

W pozostałym zakresie, to jest co do niedopłaconej kwoty odszkodowania z tytułu kosztów podstawienia pojazdu, powództwo podlegało oddaleniu, o czym orzeczono w pkt II wyroku.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu oparto o treść art. 100 k.p.c. Powód wygrał proces w ok. 99% i tylko nieznacznie uległ żądaniu. Wobec powyższego zasądzono od pozwanego na rzecz powoda wszystkie poniesione koszty procesu, zgodnie ze złożonym spisem kosztów (k. 43) w kwocie 345,60 zł, na którą składa się opłata od pozwu 43 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17zł i koszty zastępstwa procesowego w kwocie 270 ustalone na podstawie §2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2015 r., poz. 1804), a także koszt korespondencji (listy polecone) w kwocie 15,60 zł.

Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w sentencji.

ZARZĄDZENIE

1. (...)

2. (...)

3. (...)