Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 28 lutego 2014 roku

Sąd Okręgowy w Szczecinie Wydział VIII Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Agnieszka Woźniak

Sędziowie: del. (SR) Natalia Pawłowska – Grzelczak

SO Agnieszka Górska (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 28 lutego 2014 roku w Szczecinie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P.

przeciwko Gminie M. S. Zarządowi Dróg i (...) Miejskiego

o zapłatę

na skutek zażalenia powódki na postanowienie Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie z dnia 7 czerwca 2013 roku, sygn. akt XI GC 300/10

postanawia:

oddalić zażalenie

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 14 lutego 2013 r. Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie dopuścił dowód z opinii biegłego ad hoc M. C. w celu ustalenia, jaki wpływ na wzrost składki ubezpieczeniowej miała szkoda wywołana zdarzeniem z dnia 18 czerwca 2007 r., o jaką kwotę wzrosła z tej przyczyny składka ubezpieczeniowa w następnym okresie ubezpieczeniowym.

W dniu 8 kwietnia 2013 r. biegły złożył opinię wraz z rachunkiem, opiewającym na kwotę 990,66 zł. Stawkę za godzinę pracy biegły przyjął na poziomie 30,02 zł. Wskazał, że na zaznajomienie się z aktami sprawy przeznaczył 8 godzin co odpowiada wynagrodzeniu w wysokości 240,16 zł, na pozyskanie dodatkowych informacji - 9 godzin (270,18 zł), przeprowadzenie analizy całości zagadnienia i wydanie ekspertyzy na piśmie - 15 godzin (450,30 zł) i obecność na posiedzeniu 1 godzina (30,02 zł).

Postanowieniem z dnia 7 czerwca 2013 r. Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie przyznał biegłemu ad hoc M. C. kwotę 990,66 zł tytułem wynagrodzenia za sporządzenie opinii.

W uzasadnieniu Sąd Rejonowy powołał się na brzmienie art. 288 k.p.c., art. 89 ust. 1 i 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych z dnia 28 lipca 2005 roku oraz wysokość stawek określonych w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 grudnia 1975 r. w sprawie kosztów przeprowadzenia dowodu z opinii biegłych w postępowaniu sądowym. Sąd Rejonowy wskazał, że podstawę obliczenia wynagrodzenia biegłych sądowych za wykonaną pracę stanowi kwota bazowa uregulowana ustawą z dnia 31 sierpnia 2012 roku o zmianie ustawy - Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw – 1.766,46 zł. Sąd Rejonowy uznał, że biegły przedstawił pisemną opinię, odpowiadającą zakresowi wskazanemu w zleceniu Sądu. Kwota wynagrodzenia określona w rachunku odpowiada nakładowi pracy biegłego i obowiązującym stawkom, gdyż stanowi iloczyn ilości przepracowanych godzin i stawki godzinowej.

Powód wywiódł zażalenie na powyższe postanowienie w części przekraczającej kwotę 420,42 zł i wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia i przyznanie biegłemu kwoty 420,42 zł, ewentualnie uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania. W obu przypadkach wniósł o zwrócenie całej uiszczonej opłaty od zażalenia na podstawie art. 79 ust. 1 pkt 1 lit d. ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Zaskarżonemu postanowieniu zarzucił:

- naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 89 ust. 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych poprzez jego niewłaściwe zastosowanie przejawiające się w błędnym przyjęciu, iż na sporządzenie opinii biegły potrzebował 33 godzin,

- naruszenie art. 328 § 2 k.p.c. w zw. z art. 361 k.p.c. w zw. z art. 89 ust. 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych poprzez jego niezastosowanie polegające na zaniechaniu dokonania przez Sąd w uzasadnieniu do zaskarżonego postanowienia oceny, czy kwota na która opiewa rachunek złożony przez biegłego za sporządzoną opinię odpowiada posiadanym przez biegłego kwalifikacjom oraz czasowi i nakładowi pracy potrzebnym do wydania opinii,

- naruszenie art. 288 k.p.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie polegające na przyznaniu biegłemu wynagrodzenia znacznie przewyższającego nakład pracy i czas poświęcony na jej sporządzenie.

W uzasadnieniu skarżący wskazał, że Sąd I instancji zaniechał dokonania oceny, czy kwota wskazana w rachunku odpowiada kwalifikacjom oraz czasowi i nakładowi pracy potrzebnym do wydania opinii. Sąd winien natomiast dokonać oceny czy liczba przepracowanych godzin i przyjęta stawka odpowiadają przesłankom z art. 89 ust. 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Skarżący uznał, iż podana przez biegłego liczba godzin znacznie przewyższa czas potrzebny do sporządzenia opinii w niniejszej sprawie. Akt sprawy nie sposób uznać za obszerne, a wystarczający czas na zapoznanie się z nimi oscyluje w granicach 8 godzin. Opinia liczy zaś 6 niepełnych stron, na jej napisanie biegły powinien poświęcić nie więcej niż 6 godzin. Nadto opinia nie wymagała sięgania do fachowej literatury, została sporządzona jedynie w oparciu o analizę materiału dowodowego. Przedmiot opinii nie był nadto skomplikowany dla osoby zajmującej się zawodowo zbieżnymi kwestiami.

W odpowiedzi na zażalenie biegły wskazał, że sporządzenie opinii zajęło dokładnie tyle czasu ile wykazał w opisie do rachunku i insynuacja, jakoby czas na sporządzenie opinii był zawyżony jest niegodna. Uznał, że materiał dowodowy był niewystarczający i musiał zabiegać o jego uzupełnienie, a opinię przygotował z należytą starannością.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.

Za chybiony uznał Sąd odwoławczy zarzut naruszenia art.328 § 2 k.p.c. w zw. z art. 361 k.p.c. Zgodnie z powołanym uregulowaniem uzasadnienie wyroku powinno zawierać wskazanie podstawy faktycznej rozstrzygnięcia, a mianowicie: ustalenie faktów, które sąd uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, i przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej, oraz wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa. Analogiczne wymagania należy odnosić do uzasadnienia postanowień. W orzecznictwie wskazuje się, że o uchybieniu przepisowi art. 328 § 2 k.p.c. można mówić jedynie wtedy, gdyby uzasadnienie zaskarżonego orzeczenia nie zawierało danych pozwalających na kontrolę tego orzeczenia (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 21 listopada 2001 r., sygn. I CKN 185/01, Lex nr 52726; wyrok SN z dnia 18 marca 2003 r., sygn. IV CKN 1862/00, Lex nr 109420). Uzasadnienie zaskarżonego orzeczenia nie jest wprawdzie obszerne, jednak zawiera podstawę prawną rozstrzygnięcia – przepisy, na podstawie których Sąd dokonuje ustalenia wysokości wynagrodzenia biegłego. Nadto Sąd uznał, że wskazana przez biegłego ilość godzin i kwota wynagrodzenia odpowiadają nakładowi pracy. W tej sytuacji nie można przyjąć, aby niemożliwe było dokonanie kontroli orzeczenia, oceny jego prawidłowości.

Skarżący zarzucając Sądowi pierwszej instancji naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. wywodzi, iż Sąd ten niezasadnie przyjął iż na sporządzenie opinii biegły potrzebował 33 godzin.

W orzecznictwie niejednokrotnie zwracano uwagę na to, że ilość czasu, którą trzeba zużyć na określoną czynność, jest zależna od wielu czynników, a wśród nich także od indywidualnych cech wykonawcy i indywidualnych cech czynności, co powoduje, że podany w rachunku czas zużyty na wykonanie czynności może być z natury rzeczy skontrolowany tylko w przybliżeniu. Jeżeli więc nie istnieją ogólnie obowiązujące normy czasu wykonania danej czynności, kwestionowanie rachunku przez biegłego na tej podstawie, że czynność wymagała mniej czasu, niż to wykazano w rachunku, może być skuteczne tylko wtedy, gdy podane w rachunku ilości zużytego czasu są jaskrawo wygórowane, iż opierając się na zwykłym doświadczeniu życiowym można od razu stwierdzić, że biegły niewątpliwie zużył znacznie mniej czasu, niż podaje w rachunku (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 22 lipca 2013 r., I ACz 1176/13, System Informacji Prawnej LEX nr 1362758, orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 18 sierpnia 1959 r., I CZ 82/59, OSNCK 1961/2/41).

Biegły wraz z rachunkiem złożył kartę pracy, wskazując w niej podejmowane w sprawie czynności i czas na nie przeznaczony. Skarżący nie podjął w zażaleniu polemiki z tymi danymi i nie odniósł się do nich, wskazując jedynie, że czas na lekturę akt nie powinien przekraczać 8 godzin, zaś czas na opracowanie opinii – 6 godzin.

Zauważyć zatem trzeba, że biegły w karcie pracy określił czas na zapoznanie się z aktami na 8 godzin, na udział w posiedzeniu sądu – 1 godzinę, pozyskanie dodatkowych informacji i analizę danych liczbowych 9 godzin oraz na sporządzenie opinii 15 godzin.

Dwie pierwsze z wymienionych pozycji nie budzą żadnych wątpliwości i nie są podważane przez skarżącego. Powód wywodzi natomiast, że po stronie biegłego nie powstała konieczność sięgania do fachowej literatury i dokonywania dodatkowych czynności, które mogłyby mieć wpływ na wydłużenie czasu sporządzania opinii. Trzeba wskazać, że w przedstawionej opinii biegły w sposób szczegółowy odniósł się do zgromadzonego materiału dowodowego i dokonał jego analizy. Wywody opinii w znacznej mierze opierają się na tej właśnie analizie, odnoszą się do zeznań świadków oraz dokumentów – m.in. ofert cenowych ubezpieczycieli. Ponadto biegły na k. 5 (k. 355 akt sprawy) opinii odnosi się także do danych publikowanych przez Komisję Nadzoru Bankowego – raportu rocznego (...) S.A. i (...) S.A. za 2009 rok, a także do informacji z prasy branżowej. Okoliczności ustalone na podstawie powołanych źródeł – warunki panujące wewnątrz firm ubezpieczeniowych, koniunkturę dla ubezpieczycieli, biegły odnosi bezpośrednio do kosztów ubezpieczenia i wysokości składek na ubezpieczenie. Stąd wniosek, że powołane informacje przyczyniły się do sformułowania wniosków, opracowania zagadnienia wskazanego przez Sąd Rejonowy w tezie dowodowej. Zbyt daleko idący jest zatem wniosek, aby biegły opierał się wyłącznie na materiale dowodowym, zgromadzonym w aktach sprawy i ograniczył się tylko do jego analizy. Nie może również umknąć uwadze okoliczność, że biegły we własnym zakresie uzyskał oferty cenowe od (...) S.A. i (...) S.A. (k. 337, 342). Do powyższych dokumentów biegły odnosił się zaś w treści opinii, stanowiły one podstawę do opracowania wniosków. Mając to na uwadze nie można uznać czasu wskazanego na pozyskanie dalszej dokumentacji i jej analizę za rażąco wygórowany.

Opinia w sposób szczegółowy odnosi się do materiału dowodowego, zawiera analizę rynku ubezpieczeniowego i panujących na nim tendencji. Ponadto, mimo że liczy niespełna 6 stron wszystkie przedstawione informacje są istotne z punktu widzenia zakreślonej tezy dowodowej, nie zawiera one zbędnych elementów, powtórzeń czy rozważań czysto teoretycznych. Nie może również umknąć uwadze okoliczność, iż w jej treści przedstawiono wyliczenia, dokonano porównania wysokości składek za poszczególne okresy. To zaś pozwala na przyjęcie, że analiza zgromadzonego materiału, wyciągnięcie wniosków i ich opisanie, a następnie edycja tekstu i wydrukowanie mogły zająć łącznie 15 godzin.

Wskazanego przez biegłego czasu pracy nie można zatem podważyć uwzględniając kryteria wskazane na wstępie rozważań, a co za tym idzie przyznane mu wynagrodzenie jest adekwatne do nakładu pracy biegłego.

Z tego względu, na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. orzekł jak w sentencji postanowienia. Z uwagi na fakt, że zażalenie powódki nie zostało uwzględnione nie zaistniały podstawy do zwrotu uiszczonej opłaty od zażalenia na podstawie art. 79 ust. 1 pkt 1 lit. d ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t. jedn. Dz. U. 2010 r., Nr 90, poz. 594 ze zm.)