Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: I C 521/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 stycznia 2019 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSR Małgorzata Żelewska

Protokolant:

stażysta Agnieszka Bronk-Marwicz

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 stycznia 2019 r. w G.

sprawy z powództwa H. P.

przeciwko E. O.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej E. O. na rzecz powódki H. P. kwotę 49.070 zł (czterdzieści dziewięć tysięcy siedemdziesiąt złotych 00/100) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 31 stycznia 2017r. do dnia zapłaty;

II.  zasądza od pozwanej E. O. na rzecz powódki H. P. kwotę 7.071,00 zł (siedem tysięcy siedemdziesiąt jeden złotych 00/100) tytułem kosztów procesu;

III.  nakazuje ściągnąć od pozwanej E. O. na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Gdyni kwotę 93,91 zł (dziewięćdziesiąt trzy złote 91/100) tytułem zwrotu kosztów opinii biegłego wyłożonych tymczasowo przez Skarb Państwa Sąd Rejonowy w Gdyni.

Sygnatura akt: I C 521/17

UZASADNIENIE

Powódka H. P. wniosła pozew przeciwko E. O. domagając się od pozwanej zapłaty kwoty 49.070 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 31 stycznia 2017r. do dnia zapłaty tytułem połowy wydatków poniesionych na część wspólną nieruchomości, której strony były współwłaścicielami do dnia 27 stycznia 2016r.

(pozew k. 3-7)

W dniu 12 kwietnia 2017r. w sprawie o sygnaturze I Nc 570/17 Sąd Rejonowy w Gdyni wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym.

(nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym k. 26)

Pozwana E. O. złożyła sprzeciw od nakazu zapłaty, wnosząc o oddalenie powództwa. W uzasadnieniu sprzeciwu pozwana zaprzeczyła twierdzeniom powódki co do zasady i wysokości dochodzonego roszczenia. Pozwana podniosła zarzut braku legitymacji czynnej po stronie powodowej oraz nieudowodnienia roszczenia. Zdaniem pozwanej domaganie się przez powódkę zapłaty połowy wydatków poniesionych na część wspólną nieruchomości jest bezzasadne albowiem z treści postanowienia Sądu Rejonowego w Gdyni z dnia 9 listopada 2012r. jednoznacznie wynika, że powódka została upoważniona do wykonania robót remontowych części wspólnych nieruchomości wyłącznie na własny koszt. W toku procesu podniosła również zarzut przedawnienia, niewykazania faktu poniesienia dochodzonych kosztów oraz przekroczenia zakresu prac, do których wykonania była upoważniona jak i zawyżenia ich wartości.

(sprzeciw od nakazu zapłaty k. 30-35, protokół rozprawy z dnia 8 stycznia 2019r. k. 137, płyta CD – 138)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka i pozwana były właścicielami lokali mieszkalnych, z którymi związany jest udział po ½ w części wspólnej nieruchomości położonej przy ul. (...) w G.. Pozwana nadal jest współwłaścicielem przedmiotowej nieruchomości, powódka zaś, umową darowizny z dnia 27 stycznia 2016r., przeniosła prawo własności lokalu mieszkalnego nr (...) położonego przy ul. (...) na swoją córkę M. P..

(okoliczności bezsporne ustalone w oparciu o odpisy zwykłe ksiąg wieczystych nr (...) k. 9-11v)

Strony nie zawierały umów ustalających zasady rozliczania wydatków ponoszonych na wspólną nieruchomość objętą księgą wieczystą nr (...).

(okoliczności bezsporne)

Postanowieniem z dnia 9 listopada 2012r. Sąd Rejonowy w Gdyni w sprawie VII Ns 1826/12 upoważnił H. P. do wykonania na jej koszt robót remontowych wraz z koniecznymi pracami towarzyszącymi przy zastosowaniu dowolnej technologii dopuszczonej prawem budowlanym w budynku położonym w G. przy ul. (...), objętym księgą wieczystą Sądu Rejonowego w Gdyni (...), tj. wykonania napraw pokrycia dachu i więźby dachowej, wykonania napraw elewacji wraz z opaską betonową, wykonania napraw muru oporowego, wykonania remontu klatki schodowej, wykonania remontu instalacji elektrycznej, gazowej, centralnego ogrzewania i wodnokanalizacyjnej, przeniesienia rzeczy uczestniczki E. O. znajdujących się na strychu i w piwnicy do innych pomieszczeń oraz dokonania remontu strychu i piwnicy. Postanowienie to uprawomocniło się dnia 1 grudnia 2012r.

(okoliczność niesporna ustalona w oparciu o odpis postanowienia Sądu Rejonowego w Gdyni z dnia 9 listopada 2012r. w sprawie VII Ns 1826/12 k. 8)

W dniu 8 stycznia 2016r. powódka zawarła z (...) S. O. w G. umowę o roboty budowlane w postaci wykonania muru oporowego z tyłu i lewej strony domu przy ul. (...) w G., opaski betonowej z kostki wokół domu, położenia rur odwadniających z odprowadzeniem od ścian budynku i zrobienia pasa wejściowego od furtki do schodów. Integralną część umowy stanowił kosztorys wykonany w grudniu 2015r. przez S. O..

Ponadto, powódka zleciła K. K. (...) Przedsiębiorstwo (...) w M. wykonanie kosztorysu a następnie prac remontowych w obrębie klatki schodowej budynku przy ul. (...).

Za wykonanie powyższych robót powódka zapłaciła łącznie 98.140 zł.

(dowód: umowa o roboty budowlane z dnia 8 stycznia 2016r. k. 12-13, kosztorys k. 14, kosztorys ofertowy k. 15, faktura VAT (...) k. 16, faktura (...) k. 17, kosztorys inwestorski k. 18, kosztorys ofertowy k. 19)

Prace remontowe wykonane na zlecenie powódki w budynku położonym przy ul. (...) w G. przez S. O. i K. K., poza utwardzeniem wjazdu do budynku, mieszczą się w zakresie robót remontowych wymienionych w postanowieniu Sądu Rejonowego w Gdyni z dnia 9 listopada 2012r., sygn. VII Ns 1826/12. Prace remontowe zlecone przez powódkę zostały wykonane zgodnie ze sztuką budowlaną zaś koszty ich wykonania nie są zawyżone bądź nieuzasadnione.

(dowód: opinia biegłego sądowego E. C. k. 63-69, opinia uzupełniająca biegłego sądowego E. C. k. 107-109, protokół rozprawy k. 130, płyta CD – k. 131)

Pismem z dnia 20 stycznia 2017r., nadanym dnia 23 stycznia 2017r. powódka wezwała pozwaną do zapłaty kwoty 49.070 zł tytułem połowy wydatków poniesionych na remont części wspólnej nieruchomości położonej w G. przy ul. (...) w terminie do dnia 30 stycznia 2017r. na podany rachunek bankowy, dołączając do wezwania odpis postanowienia Sądu w sprawie VII Ns 1826/12, kosztorysy oraz faktury VAT. Pozwana odebrała wezwanie dnia 24 stycznia 2017r. i w wyznaczonym terminie świadczenia nie spełniła.

(okoliczność bezsporna ustalona w oparciu o pismo wraz z dowodem nadania i doręczenia przesyłki - k. 20-23)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów oraz dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu budownictwa i wyceny robót budowlanych E. C..

Sąd ustalił stan faktyczny w oparciu o dokumenty przedłożone przez stronę powodową, albowiem żadna ze stron nie kwestionowała ich autentyczności oraz nie zaprzeczyła, że osoby pod nimi podpisane złożyły oświadczenia w nich zawarte. Pozwana kwestionowała jedynie fakt dokonania przez powódkę zapłaty potwierdzony zapisami w treści faktur. Zdaniem Sądu jednak niewystarczające było samo twierdzenie, iż nieprawdziwe są zawarte w treści tych dokumentów zapisy potwierdzające zapłatę należności z nich wynikających w postaci pokwitowania zapłaty gotówką i sformułowania „zapłacono” (vide k. 16,17). W tym zakresie to na pozwanej spoczywał ciężar dowodu przeciwnego, któremu jednak zgodnie z treścią art. 6 k.c., nie sprostała.

Za wiarygodny dowód w sprawie Sąd uznał także opinię biegłej sądowej z zakresu budownictwa i wyceny robót budowlanych E. C.. Zdaniem Sądu, przedstawiona przez biegłą opinia wraz z opiniami uzupełniającymi jest jasna, logiczna, kompletna, nie zawiera żadnych luk, ani też nie budzi wątpliwości Sądu w świetle zasad doświadczenia życiowego. Wnioski do jakich doszła biegła są stanowcze, zostały logicznie i rzeczowo uzasadnione, w związku z czym opinia stanowi w pełni przydatny środek dowodowy do rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. W szczególności Sąd zważył, iż w pisemnej opinii uzupełniającej biegła E. C. w sposób rzeczowy i przekonujący odniosła się do wszystkich zgłoszonych przez powódkę zarzutów. Powódka kwestionowała treść opinii wskazując, że biegła bezpodstawnie zaniżyła wartość wykonanych robót, pomijając niektóre z nich. Powódka zarzuciła nadto, że biegła dokonując wyceny prac uwzględniła ceny nie odpowiadające cenom rynkowym a także błędnie przyjęła stawkę podatku VAT w wysokości 8 % do prac wykonanych poza budynkiem. Biegła ustosunkowując się do zgłoszonych przez powódkę zarzutów przedstawiła poprawioną wycenę robót remontowych, zawierającą prawidłową dla robót zewnętrznych stawkę podatku VAT w wysokości 23%, podzielając stanowisko powódki. Nadto biegła po dokonaniu ponownych oględzin nieruchomości w opinii uzupełniającej poprawiła dane dotyczące grubości i zwiększonej ilości ścian oporowych. Co zaś się tyczy zarzutu sporządzenia kalkulacji w oparciu o ceny odbiegające od rynkowych, to biegła rzeczowo wyjaśniła, że w opinii przedstawiła stawki na poszczególne roboty wg katalogu cen (...), w oparciu o które obliczyła szacunkowy koszt wykonanych robót. Nadto biegła wyjaśniła, że ceny lokalne mogą się różnić od podanych w katalogu stąd nieznaczne odchylenia cen jednostkowych w kosztorysie wykonawcy robót na poszczególne rodzaje robót.

Biegła w ustnej opinii uzupełniającej odpowiedziała na pytanie pozwanej, która z kolei kwestionowała przyjętą w opinii kalkulację wykonawcy robót w postaci wywozu ziemi i gruzu samochodami samowyładowczymi na odległość 15 km. Biegła w sposób stanowczy i rzeczowy odniosła się do powyższego zarzutu wskazując, że w opinii uzupełniającej uwzględniła roboty przyjęte do wykonania wraz z ich obmiarem zaś przyjęcie w opinii ceny niższej od ceny z katalogu może wynikać z faktu, że wykonawca wywoził ziemię na odległość mniejszą niż 15 km. Niezasadny okazał się zatem zarzut pozwanej dotyczący wadliwości opinii biegłej w zakresie wyceny ww. robót.

Na marginesie zauważyć można, iż pozwana po wydaniu opinii uzupełniającej złożyła wniosek o przedłużenie terminu do ustosunkowania się do opinii, lecz – poza zarzutem wadliwej wyceny prac polegających na wywozie ziemi i gruzu - tego nie uczyniła, co skutkowało uznaniem opinii za niekwestionowaną w pozostałym zakresie.

Na podstawie art. 227 k.p.c. Sąd oddalił natomiast wnioski pozwanej o przeprowadzenie dowodów z przesłuchania stron oraz oględzin spornej nieruchomości.

Sąd zważył, iż pełnomocnik pozwanej wnosił o przeprowadzenie oględzin spornej nieruchomości celem weryfikacji opinii biegłej w zakresie dotyczącym instalacji gazowej i wodnej. Zgodnie z treścią 227 k.p.c., przedmiotem dowodu winny być fakty mające dla rozstrzygnięcia istotne znaczenie. W ocenie Sądu sporządzone przez biegłą sądową opinie są jasne, pełne i rzeczowe, zaś przedstawiona przez biegłą wycena nie wymaga weryfikacji, tym bardziej w zakresie dotyczącym instalacji gazowej i wodnej, gdyż prace będące przedmiotem niniejszego postępowania nie obejmowały modernizacji tych instalacji.

Sąd oddalił również wniosek pozwanej o przesłuchanie pozwanej w charakterze strony albowiem okoliczność ustalenia, że pozwana interesowała się utrzymaniem nieruchomości, dbała i remontowała nieruchomość a także chciała współpracować z powódką w zakresie remontu nieruchomości i braku takiej woli po stronie powódki, a nadto okoliczność daty wykonania spornych prac remontowych ( vide k. 32 i 137). Powyższe okoliczności, zdaniem Sądu, były nieistotne dla rozstrzygnięcia.

Podobnie, jako nie mający znaczenia dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy, Sąd pominął dowód z dokumentów zawartych w aktach sprawy z wniosku H. P. z udziałem E. O. w przedmiocie zezwolenia na dokonanie czynności przekraczającej zwykły zarząd, rozpoznanej przed Sądem Rejonowym w Gdyni, sygn. akt VII Ns 1826/12, w tym w szczególności z treści wniosku, dokumentacji fotograficznej, celem ustalenia zakresu prac i stanu nieruchomości przed wykonaniem robót. Istotne dla rozstrzygnięcia była bowiem treść orzeczenia końcowego, a ta była niesporna pomiędzy stronami, oraz ustalenie, czy prace faktyczne wykonane przez powódkę mieściły się w granicach upoważnienia udzielonego przez Sąd tym orzeczeniem, co z kolei zostało ustalone na podstawie opinii biegłego do spraw budownictwa wydanej w niniejszym postępowaniu.

Przechodząc zatem do szczegółowych rozważań w pierwszym rzędzie należy wskazać, że powódka domagała się zasądzenia od pozwanej kwoty 49.070 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 31 stycznia 2017r. do dnia zapłaty tytułem połowy wydatków poniesionych na część wspólną nieruchomości będącej do dnia 27 stycznia 2016r. przedmiotem współwłasności stron.

Podstawą prawną rozstrzygnięcia stanowił zatem przepis art. 207 k.c., zgodnie z którym „pożytki i inne przychody z rzeczy wspólnej przypadają współwłaścicielom w stosunku do wielkości udziałów; w takim samym stosunku współwłaściciele ponoszą wydatki i ciężary związane z rzeczą wspólną.”

Powódka jako współwłaściciel w ½ nieruchomości przy ul (...) w G. uzyskała upoważnienie do wykonania prac przekraczających zakres zwykłego zarządu wymienionych w treści postanowienia z 12 listopada 2012r., w konsekwencji czego zawarła umowy zobowiązujące ją do zapłaty za wykonane prace, które to koszty ostatecznie poniosła.

Czas wykonania robót był przy tym nieistotny o tyle, że bezspornie zobowiązanie będące podstawą późniejszego poniesienia kosztów zostało przez powódkę zaciągnięte w dacie gdy przysługiwał jej tytuł prawny do nieruchomości a działanie powódki mieściło się w granicach udzielonego jej przez Sąd upoważnienia. Skoro tak, to niewątpliwie powódka była legitymowana do wystąpienia przeciwko pozwanej o zapłatę części odpowiadającej udziałowi pozwanej we współwłasności, kwoty poniesionej tytułem wydatków na remont części wspólnych nieruchomości.

Powódka przy tym, wbrew twierdzeniom pozwanej, nie przekroczyła zakresu prac do jakich została upoważniona ani nie zawyżyła kosztów z nimi związanych, co potwierdza jednoznacznie opinia biegłej z zakresu budownictwa wydania w toku niniejszego postępowania.

Wbrew stanowisku pozwanej również, nie można przyjąć, by Sąd orzekający w sprawie VII Ns 1826/12 posługując się sformułowaniem sentencji „upoważnia wnioskodawczynię H. P. do wykonania na jej koszt robót remontowych (…)” zmienił zasady rozliczeń pomiędzy współwłaścicielami rzeczy wynikające z przepisu art. 199 zd.2 kc i pozbawił ją prawa rozliczenia się z drugim współwłaścicielem zgodnie z art. 207 zd.2 kc. Takie rozumowanie, zdaniem Sądu, jest nieuprawione i nie znajduje oparcia w przepisach ani poglądach doktryny.

Wreszcie, odnosząc się do zarzutu przedawnienia podniesionego przez pozwaną na podstawie art. 229 kc stwierdzić należy, iż nie był to zarzut skuteczny. W ocenie Sądu, przepis art. 229 nie ma zastosowania do przedmiotowej sytuacji. Działanie bowiem powódki nie może być oceniane w kategoriach nakładu na rzecz wspólną. Powódka działała bowiem w granicach upoważnienia Sądu, nie zaś jako samoistny posiadacz przeciwko właścicielowi, dlatego też do roszczenia powódki stanowiącego rozliczenie wydatków związanych z rzeczą wspólną zastosowanie znajdą przepisy ogólne o przedawnieniu (art. 118 k.c.) Roszczenie powódki, objęte przedmiotowym pozwem wniesionym w dniu 27 marca 2017r., niewątpliwie zatem nie było przedawnione.

Powództwo zatem jako zasadne i wykazane co do wysokości należało zdaniem sądu uwzględnić w całości, w tym również w zakresie żądanych odsetek ustawowych za opóźnienie. Bezspornie bowiem powódka pismem z dnia 20 stycznia 2017r., odebranym przez pozwaną dnia 24 stycznia 2017r., wezwała ją do zapłaty w terminie do dnia 30 stycznia 2017r. kwoty dochodzonej pozwem. W wyznaczonym terminie pozwana nie spełniła świadczenia, co skutkowało popadnięciem w opóźnienie z dniem 31 stycznia 2017r.,

Mając powyższe na uwadze w punkcie I. sentencji wyroku na podstawie art. 207 k.c. i art. 481 §1 i 2 k.c. w zw. z art. 6 k.c. Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 49.070 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 31 stycznia 2017r. do dnia zapłaty.

O kosztach Sąd orzekł w punkcie II. sentencji wyroku i na podstawie art. 98 k.p.c. obciążył nimi pozwaną jako stronę przegrywającą niniejsze postępowanie w całości, zasądzając od niej na rzecz powódki kwotę 7.071 zł, na którą składa się opłata od pozwu (2.454 zł), opłata skarbowa od pełnomocnictwa (17 zł), wykorzystana część zaliczki (1000 zł) oraz koszty zastępstwa procesowego ustalone w oparciu o przepisy § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (3.600 zł).

W punkcie III. z kolei, na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 98 k.p.c. i wyrażoną tym przepisie zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy, Sąd nakazał ściągnąć od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gdyni kwotę 93,91 zł tytułem zwrotu kosztów opinii biegłego wyłożonych tymczasowo przez Skarb Państwa.