Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VII U 595/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 września 2018 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Małgorzata Jarząbek

Protokolant: sekr. sądowy Aneta Rapacka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 września 2018 r. w Warszawie

sprawy A. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

o emeryturę

na skutek odwołania A. M.

od następujących decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.:

z dnia 29 sierpnia 2008r. znak: E1 (...)

z dnia 27 marca 2018 r. znak: (...)

1.  odrzuca odwołanie od decyzji z dnia 29 sierpnia 2008r. znak E1 (...)

2.  oddala odwołanie od decyzji z dnia 27 marca 2018 r. znak (...).

UZASADNIENIE

A. M. w dniu 8 maja 2018 roku złożył do Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie VII Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddziału w W., odwołanie od decyzji organu rentowego z 27 marca 2018 roku, znak: (...) odmawiającej obliczenia wysokości emerytury w myśl nowych zasad określonych w art. 26 ustawy o emeryturach i rentach z FUS oraz od decyzji z 29 sierpnia 2008 roku, znak: E1 (...) przyznającej emeryturę. Uzasadniając swoje stanowisko odwołujący wskazał, że organ rentowy celowo błędnie rozumie art. 55 ustawy emerytalnej, z którego jednoznacznie zdaniem ubezpieczonego wynika, że nie istnieją przeszkody do wyliczenia emerytury na postawie art. 26 ustawy emerytalnej. W ocenie odwołującego kwota nowej emerytury byłaby wyższa od obecnie mu wypłacanej. (odwołanie z 9 maja 2018 roku, k. 3 - 6 a.s.)

Zakład Ubezpieczeń Społecznych(...) Oddział w W. wniósł o oddalenie odwołania od decyzji z 27 marca 2018 roku, znak: (...), na podstawie art. 477 ( 14) § 1 k.p.c. oraz o odrzucenie odwołania od decyzji z 29 sierpnia 2008 roku, znak: (...) na podstawie art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c. Uzasadniając swoje stanowisko odnośnie decyzji z 27 marca 2018 roku, znak: (...) organ rentowy wskazał, że odwołujący w dniu 13 października 2008 roku złożył wniosek o przyznanie prawa do emerytury. Realizując powyższy wniosek organ rentowy decyzją z 29 sierpnia 2008 roku przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury w oparciu o art. 27 ustawy emerytalnej. W dniu 8 marca 2018 roku ubezpieczony złożył wniosek o obliczenie emerytury według nowych zasad. Organ rentowy stwierdzając brak podstaw do ustalenia wysokość emerytury w oparciu o art. 55 w zw. z 26 ustawy emerytalnej odmówił ubezpieczonemu obliczenia emerytury w ten sposób. Zakład Ubezpieczeń Społecznych podkreślił, że ubezpieczony z wnioskiem o emeryturę wystąpił przed 31 grudnia 2008 roku oraz nie kontynuował ubezpieczenia rentowego po osiągnięciu wieku emerytalnego. Jednocześnie organ rentowy wskazał, że wyrokiem z 12 maja 2010 roku Sąd Apelacyjny w Warszawie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołanie ubezpieczonego od decyzji z 29 sierpnia 2008 roku. (odpowiedź na odwołanie z 5 czerwca 2018 roku, k. 7 a.s., odpowiedz na odwołanie z 25 czerwca 2018 roku, k. 10 akt VII U 595/18,).

Zarządzeniami z 20 lipca 2018 roku Sąd połączył do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy z odwołania ubezpieczonego od decyzji z 27 marca 2018 roku, znak: (...), oraz od decyzji z 29 sierpnia 2008 roku, znak: (...)( zarządzenie, k. 13 akt VIIU 692/18, zarządzenie, k. 11 akt VII U 657/18)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

A. M. urodzony w dniu (...) uzyskał prawo do wcześniejszej emerytury na podstawie decyzji z 16 grudnia 1996 roku. Od momentu rozpoczęcia pobierania przez ubezpieczonego wcześniejszej emerytury ubezpieczony przedkładał do organu rentowego zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu oraz zwracał się o przeliczenie wcześniejszej emerytury. W dniu 13 sierpnia 2008 roku ubezpieczony wniósł o ponowne ustalenie wysokości emerytury. Decyzją z 29 sierpnia 2008 roku organ rentowy dokonał ustalenia wysokości emerytury w oparciu o art. 53 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, ponieważ ubezpieczony w okresie po uzyskaniu wcześniejszej emerytury pracował przez ponad 30 miesięcy. Organ rentowy zastosował przepis art. 53 ust. 4 ww. ustawy i zastosował w części stałej (tzw. socjalnej) aktualna kwotę bazową. Natomiast w części indywidualnej przyjęto zwaloryzowana podstawę wymiaru wcześniej pobieranego świadczenia emerytalnego. ( decyzja z 16 grudnia 1996 roku, znak: (...) (...) k. 4 tom II a.e., decyzje o przeliczeniu emerytury, tom II a.e., zaświadczenie o zatrudnieniu, k. 19 tom II a.e., wnioski odwołującego o ponowne przeliczenie emerytury, tom II a.e., wniosek o ponowne ustalenie emerytury, k. 1 tom III a.e., decyzja z 29 sierpnia 2008 roku, k. 15 tom III a.e.)

Od decyzji z 29 sierpnia 2008 roku A. M. wniósł odwołanie do Sądu Okręgowego Warszawa-Praga, inicjując postępowanie w sprawie VII U 1659/08. Wyrokiem z 8 czerwca 2009 roku Sąd Okręgowy zmienił zaskarżoną decyzję z 29 sierpnia 2008 roku w ten sposób że nakazał przeliczyć przyznaną emeryturę przy uwzględnieniu w części stałej i w części indywidualnej aktualnie obowiązującej kwoty bazowej. Organ rentowy wniósł apelację od ww. wyroku. Wyrokiem z 12 maja 2010 roku Sąd Apelacyjny w Warszawie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zmienił zaskarżony wyrok i oddalił odwołanie A. M. od decyzji z 29 sierpnia 2008 roku ( odwołanie z 16 października 2008 roku, k. 3 – 5 akt VII U 1659/08, wyrok Sądu Okręgowego z 8 czerwca 2009 roku, k. 83 akt VII U 1659/08, apelacja organu rentowego, k. 92 akt VII U 1659/08, wyrok Sądu Apelacyjnego z 12 maja 2010 roku, k. 149 akt VII U 1659/08).

W dniu 8 marca 2018 roku A. M. złożył do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. wniosek o emeryturę. Decyzją z 27 marca 2018 roku, znak: (...), organ rentowy odmówił ubezpieczonemu obliczenia wysokości emerytury w myśl nowych zasad określonych w art. 26 ustawy emerytalnej. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że nie ma podstaw do przyznania ubezpieczonemu emerytury na podstawie art. 27 ustawy emerytalnej i obliczenia jej wysokości na podstawie art. 26 w zw. z art. 55 i 55a ustawy emerytalnej z uwagi na fakt, że od 1 sierpnia 2008 roku ubezpieczony miał przyznaną emeryturę w powszechnym wieku emerytalnym (z wnioskiem wystąpił przed 1 stycznia 2009 roku) i nie kontynuował ubezpieczenia emerytalnego i rentowego po ukończeniu 65 lat (podlegał ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu w okresie od 1 stycznia 1999 roku do 9 marca 1999 roku). ( decyzja z 27 marca 2018 roku, znak: (...), k. 9 tom IX a.e.)

Od niekorzystnej dla siebie decyzji organu rentowego, A. M. wniósł odwołanie do tut. Sądu, inicjując tym samym niniejsze postępowanie (odwołanie z 9 maja 2018 roku, k. 3 - 6 a.s.).

Powyższy stan faktyczny, Sąd Okręgowy ustalił na podstawie dowodów z dokumentów zawartych w aktach niniejszej sprawy, jak również w aktach rentowych odwołującego. Zdaniem Sądu, powołane wyżej dokumenty, w zakresie w jakim Sąd oparł na nich swoje ustalenia są wiarygodne, wzajemnie się uzupełniają i tworzą spójny stan faktyczny. Nie były one przez strony kwestionowane w zakresie ich autentyczności i zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy, a zatem okoliczności wynikające z treści tych dokumentów należało uznać za bezsporne i mające wysoki walor dowodowy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie A. M. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. z 29 sierpnia 2008 roku, znak: (...) (...) podlegało odrzuceniu jako niedopuszczalne, natomiast odwołanie od decyzji z 27 marca 2018 roku, znak:(...) jako niezasadne nie zasługiwało na uwzględnienie.

Analizując zasadność odwołania ubezpieczonego od decyzji z 29 sierpnia 2008 roku Sąd rozważył możliwość zastosowania w sprawie art. 365 § 1 k.p.c. Wskazany przepis stanowi, że orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy oraz inne organy państwowe i organy administracji publicznej, a w wypadkach w ustawie przewidzianych także inne osoby. Jak wskazał Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z 18 lutego 2014 roku (III AUa 811/13, Lex nr 1448555) wynikająca z art. 365 § 1 k.p.c. moc wiążąca orzeczenia merytorycznego, do którego należy wyrok oddalający odwołanie, musi być brana pod uwagę w kolejnym postępowaniu, w jakim pojawia się dana kwestia, nie podlegająca ponownemu badaniu. Związanie orzeczeniem oznacza bowiem niedopuszczalność nie tylko dokonywania ustaleń sprzecznych z nim, ale nawet przeprowadzania postępowania dowodowego w tym zakresie.

Moc wiążąca orzeczenia (art. 365 § 1 k.p.c.) może być rozważana tylko wtedy, gdy rozpoznawana jest inna sprawa niż ta, w której wydano poprzednie orzeczenie oraz gdy kwestia rozstrzygnięta innym wyrokiem stanowi zagadnienie wstępne. Moc wiążąca prawomocnego orzeczenia sądu charakteryzuje się dwoma aspektami. Pierwszy z nich odnosi się tylko do faktu istnienia prawomocnego orzeczenia. Aspekt ten występuje, gdy w poprzednim postępowaniu, w którym zapadło prawomocne orzeczenie nie brała udziału choćby jedna ze stron nowego postępowania, a nie jest ona objęta prawomocnością rozszerzoną. Nie można bowiem takiej strony obciążać dalszymi skutkami wynikającymi z prawomocnego orzeczenia. Drugi aspekt mocy wiążącej prawomocnego orzeczenia jest określony jako walor prawny rozstrzygnięcia (osądzenia) zawartego w treści orzeczenia. Jest on ściśle związany z powagą rzeczy osądzonej (art. 366 § 1 k.p.c.) i występuje w nowej sprawie pomiędzy tymi samymi stronami, choć przedmiot obu spraw jest inny. W nowej sprawie nie może być wówczas zastosowany negatywny (procesowy) skutek powagi rzeczy osądzonej polegający na niedopuszczalności ponownego rozstrzygania tej samej sprawy. Występuje natomiast skutek pozytywny (materialny) rzeczy osądzonej przejawiający się w tym, że rozstrzygnięcie zawarte w prawomocnym orzeczeniu (rzecz osądzona) stwarza stan prawny taki, jaki z niego wynika. Sądy rozpoznające między tymi samymi stronami nowy spór muszą przyjmować, że dana kwestia prawna kształtuje się tak, jak przyjęto to w prawomocnym, wcześniejszym wyroku, a więc w ostatecznym rezultacie procesu uwzględniającym stan rzeczy na datę zamknięcia rozprawy (wyrok Sądu Najwyższego z 11 lutego 2014 roku, I UK 329/13, Lex nr 1444404).

W kwestii podnoszonych przez odwołującego zarzutów w stosunku do decyzji z 29 sierpnia 2008 roku wypowiedział się Sąd Apelacyjny w Warszawie wydając wyrok z 12 maja 2010 roku (sygn. III AUa 825/09). W uzasadnieniu Sądu Apelacyjnego kwestia wyliczenia przyznanej ubezpieczonemu emerytury została wyjaśniona i rozstrzygnięta niezgodnie z wnioskiem ubezpieczonego. Stan faktyczny był wówczas taki sam jak ten, który Sąd ustalił rozpoznając przedmiotową sprawę. Odnośnie ww. kwestii nie zaszły żadne zmiany w stanie faktycznym, a i stan prawny pozostał wciąż niezmieniony. W związku z tym Sąd rozpoznając przedmiotową sprawę, był zobligowany uwzględnić stanowisko, jakie wynika z wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 12 maja 2010 roku.

Wobec powyższego, na podstawie art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c. oraz art. 477 14 § 1 k.p.c. Sąd Okręgowy orzekł jak w pkt 1 wyroku.

Odnośnie odwołania ubezpieczonego od decyzji z 27 marca 2018 roku, znak: (...) podlegało ono merytorycznemu rozpoznaniu. Zgodnie z art. 55 ustawy z 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - dalej zwana ustawą emerytalną (Dz.U. z 2018 r., poz. 1270 t.j.) ubezpieczonemu spełniającemu warunki do uzyskania emerytury na podstawie art. 27, który kontynuował ubezpieczenia emerytalne i rentowe po osiągnięciu przewidzianego w tym przepisie wieku emerytalnego i wystąpił z wnioskiem o przyznanie emerytury po dniu 31 grudnia 2008 roku, może być obliczona emerytura na podstawie art. 26, jeżeli jest wyższa od obliczonej zgodnie z art. 53. Zgodnie zaś z art. 55a ust. 1 powyższej ustawy (obowiązującym od 1 maja 2015 roku) przepis art. 55 stosuje się również do ubezpieczonego, który miał ustalone prawo do emerytury przed zgłoszeniem wniosku o emeryturę, o której mowa w art. 27.

Z przedstawionych wyżej ustaleń Sądu wynika, że ubezpieczony zanim wystąpił z wnioskiem o emeryturę w powszechnym wieku emerytalnym - określonym w art. 27 ustawy emerytalnej - miał ustalone prawo do emerytury wcześniejszej od 1 sierpnia 1996 roku. Zgodnie z art. 55a ust. 1 ustawy emerytalnej ubezpieczeni, którzy mieli ustalone prawo do wcześniejszej emerytury mogą ubiegać się o obliczenie emerytury wg nowych zasad określonych w art. 26 ustawy. Jest to jednak możliwe pod warunkiem spełnienia przesłanek określonych w art. 55 ustawy emerytalnej. Analiza okoliczności sprawy prowadzi zaś do wniosku, że ubezpieczony A. M. nie spełnia wszystkich określonych w tym przepisie przesłanek, które muszą być spełnione łącznie. W pierwszej kolejności po stronie ubezpieczonego pozostaje niespełniony wymóg kontynuowania ubezpieczenia emerytalnego i rentowych po ukończeniu wieku emerytalnego określonego w art. 27 ustawy emerytalnej, tj. wieku 65 lat. Niespełniona została również przesłanka, aby z wnioskiem o emeryturę po osiągnięciu wieku emerytalnego określonego w art. 27 ustawy emerytalnej, a zatem powszechnego wieku emerytalnego, ubezpieczony wystąpił po dniu 31 grudnia 2008 roku. Z przedstawionych wyżej ustaleń Sądu, opartych o analizę akt emerytalnych ubezpieczonego, wynika bowiem, że w dniu 13 sierpnia 2008 roku, a zatem po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego ubezpieczony złożył z Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych wniosek o emeryturę. Po rozpoznaniu powyższego wniosku organ rentowy w dniu 29 sierpnia 2008 roku wydał decyzję, w której przyznał i obliczył emeryturę ubezpieczonego od 1 sierpnia 2008 roku. Przedstawione wyżej ustalenia Sądu pokazują, że przed wystąpieniem w dniu 13 sierpnia 2008 roku z ww. wnioskiem o emeryturę, ubezpieczony - pobierając od 1 sierpnia 1996 roku wcześniejszą emeryturę - kilkakrotnie występował do organu rentowego z wnioskami o doliczenie do świadczenia stażu pracy przedkładając na tę okoliczność stosowną dokumentację (np. zaświadczenie o zatrudnieniu znajdujące się w tomie II akt emerytalnych) i organ rentowy każdorazowo przeliczał świadczenie ubezpieczonego (decyzje przeliczające emeryturę znajdujące się w tom II akt emerytalnych). W tych okolicznościach oraz w świetle treści wniosku z 13 sierpnia 2008 roku nie może być wątpliwości, że wniosek złożony w tej dacie przez ubezpieczonego był wnioskiem o emeryturę po osiągnięciu wieku emerytalnego określonego w art. 27 ustawy emerytalnej, a zatem powszechnego wieku emerytalnego. To zaś oznacza, że ubezpieczony z całą pewnością nie spełnia przesłanki określonej w art. 55 ustawy emerytalnej, aby wniosek o emeryturę po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego był złożony po 31 grudnia 2008 roku. Tym samym nie przysługuje mu prawo do obliczenia emerytury według zasad określonych w art. 26 ustawy emerytalnej.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd, na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. odwołanie ubezpieczonego od decyzji z 27 marca 2018 roku w pkt 2 wyroku oddalił.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć odwołującemu.