Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 13 lutego 2018 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSA Rafał Dzyr (spr.)

Sędziowie: SA Grzegorz Krężołek

SA Teresa Rak

po rozpoznaniu w dniu 13 lutego 2018 r. w Krakowie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W.

przeciwko (...) S.A. w K.

o zapłatę

i o ustalenie ewentualnie o zobowiązanie

na skutek zażalenia strony powodowej na postanowienie Sądu Okręgowego w (...)

z dnia 14 listopada 2017 r., sygn. akt IX GC 995/17

postanawia

oddalić zażalenie.

SSA Grzegorz Krężołek SSA Rafał Dzyr SSA Teresa Rak

Sygn. akt I AGz 73/18

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy w (...)stwierdził swoją niewłaściwość miejscową i przekazał Sądowi Okręgowemu w K. - Wydziałowi Gospodarczemu sprawę z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. przeciwko (...) S.A. w K. o:

1)  zapłatę kwoty 34 746 692,31 zł wraz z ustawowymi odsetkami,

2)  ustalenie odpowiedzialności pozwanego za szkody mogące powstać w przyszłości z czynów niedozwolonych opisanych w piśmie powoda z dnia 30 czerwca 2017 r. ewentualnie o zobowiązanie.

Sąd Okręgowy uznał, że brak jest podstaw do przyjęcia jego właściwości miejscowej w oparciu o art. 35 k.p.c., ponieważ roszczenie powoda zostało oparte na zarzucie, że pozwany (...) S.A. w K., jako jedyny (...) spółki (...), miał kierować jej działaniami związanymi z wykonywaniem umów, które spółka ta zawarła ze stroną powodową. Uznając, że w niniejszej sprawie zastosowanie znajduje jedynie art. 30 k.p.c., Sąd Okręgowy orzekł o przekazaniu sprawy na podstawie art. 200 § 1 k.p.c.

Powód w zażaleniu zaskarżył postanowienie w całości, zarzucając naruszenie:

-

art. 200 § 1 k.p.c. w zw. z art. 30 § 1 k.p.c. i z art. 35 k.p.c. przez sprzeczne z przepisami procedury i niedopuszczalne rozstrzyganie w postępowaniu wpadkowym o materialno-prawnych przesłankach przedmiotowych roszczeń,

-

art. 200 § 1 k.p.c., w zw. z art. 30 § 1 k.p.c., w zw. z art. 35 k.p.c., w zw. z art. 193 § 1 k.p.c.. w zw. z art. 61 k.c., w zw. z art. 70 § 2 k.c. poprzez wadliwe uznanie, że brak jest podstaw do przyjęcia, aby oświadczenia o rozwiązaniu umów zostały złożone w T., a w konsekwencji, że Sąd Okręgowy w (...) nie jest właściwy do rozpoznania roszczeń zgłoszonych przez stronę powodową,

-

art. 200 § 1 k.p.c. w zw. z art. 30 § 1 k.p.c. w zw. z art. 35 k.p.c. poprzez błędne uznanie, że brak jest podstaw do przyjęcia, by podpisanie oświadczeń przez reprezentantów innego podmiotu stanowiło zdarzenie wywołujące szkodę uzasadniające przyjęcie właściwości miejscowej w procesie przeciwko (...) S.A. w K., który nie był stroną wypowiedzianych kontraktów oraz art. 193 § 2 k.p.c. poprzez oczywiście błędne przyjęcie, że przepis ten znajdował zastosowanie w przypadku zmiany powództwa w sprawie.

Uznając, że Sąd Okręgowy w (...) jest właściwy do rozpoznania sprawy, powód wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia.

Pozwany wniósł o oddalenie zażalenia i zasądzenie od powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługiwało na uwzględnienie.

W sprawie toczącej się przed Sądem Okręgowym w (...), pod sygn. akt IX GC 983/14, powód domagał się zobowiązania dwóch pozwanych do odwrócenia grożącej mu szkody przez:

1)  podjęcie uchwały o uchyleniu uchwały nr (...)Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników (...) spółki z o.o. w W. podjętej w sprawie rozwiązania i likwidacji spółki

2)  ewentualnie o zobowiązanie (...) S.A. w K. do dania zabezpieczenia przez złożenie kwoty 183 391 495 zł do depozytu sądowego na wypadek nieuwzględnienia pierwszego żądania.

W piśmie z dnia 30 czerwca 2017 r. powód cofnął pozew w stosunku do pozwanego (...) Spółki z o.o. w W., wniósł o umorzenie postępowania w tym zakresie i zasądzenie od tego pozwanego kosztów postępowania.

W odniesieniu do pozwanego (...) S.A., powód w piśmie z dnia 30 czerwca 2017 r. oświadczył, że zmienia powództwo, na podstawie art. 193 § 1 k.p.c., domagając się:

1)  zasądzenia kwoty 34 746 692,31 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie,

2)  ustalenia odpowiedzialności tego pozwanego względem powoda za szkody mogące powstać w przyszłości, a to w związku z zerwaniem długoterminowych umów z powodem przez likwidatorów (...) spółki z o.o., do którego doszło w T.,

Na wypadek nieuwzględnienia żądania ustalenia powód zgłosił roszczenie ewentualne, domagając się zobowiązania pozwanego do złożenia do depozytu sądowego kwoty 253 990 488,80 zł. Zdaniem powoda była to modyfikacja pierwotnego roszczenia ewentualnego.

Sąd Okręgowy uznał, że powód wystąpił z nowymi roszczeniami w stosunku do jednego z pozwanych, opartymi na innej podstawie faktycznej i prawnej. Ponieważ w odniesieniu do pierwotnego roszczenia powód cofnął pozew za zrzeczeniem się roszczenia, a wobec drugiego bez zrzeczenia, a na takie cofnięcie pozwany nie wyraził zgody, Sąd Okręgowy w (...) nadal prowadzi sprawę w pierwotnym kształcie.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego, roszczenie ewentualne zgłoszone w pierwotnym pozwie nie jest tożsame z roszczeniem ewentualnym, ujętym w piśmie z dnia 30 czerwca 2017 r. Stanowisko procesowe powoda, przy braku zgody pozwanego na cofnięcie pozwu bez zrzeczenia się roszczenia, spowodowało, że w toku pozostała pierwotna sprawa o zobowiązanie (...) S.A. w K. do dania zabezpieczenia przez złożenie do depozytu sądowego kwoty 183 391 495 zł w związku z nieuchyleniem uchwały nr (...) Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników (...) Spółki z o.o. w W. w sprawie rozwiązania i likwidacji tej spółki. Wystąpiła zatem sytuacja uregulowana w art.193 § 2 k.p.c., w której Sąd Okręgowy w (...), będąc zobligowany do dalszego rozpoznawania pierwotnego powództwa, musiał również podjąć decyzję w kwestii możliwości rozpoznania nowych roszczeń, zgłoszonych w piśmie z dnia 30 czerwca 2017 r. w stosunku do jednego pozwanego. W tym zaś zakresie musiał ustalić, czy jest właściwy miejscowo.

Badając właściwość miejscową, Sąd pierwszej instancji nie dokonał, wbrew twierdzeniom strony powodowej, oceny materialnoprawnej podstawy roszczenia w kontekście przesądzenia zasadności powództwa. Stwierdził jedynie, że oświadczenia o rozwiązaniu umów pochodziły od reprezentantów podmiotu innego niż pozwany, który to pozwany nie był stroną umów wypowiedzianych przez (...) spółka z o.o., czemu zresztą powód nie zaprzeczył. Fakt ten ma istotne znaczenie, ponieważ oświadczenie, które przyniosło lub może przynieść w przyszłości szkodę powodowi, nie było działaniem pozwanego (...) S.A. Dla rozstrzygnięcia problemu właściwości Sądu nie ma zatem znaczenia, że likwidatorzy złożyli oświadczenia w T., znajdującego się na obszarze właściwości Sądu Okręgowego – Sądu Gospodarczego w (...). Ewentualne działanie (...) S.A., mające na cel wpłynięcie na (...) w kierunku podjęcia decyzji o rozwiązaniu umów, nie jest powiązane z miastem T., a siedzibą (...) S.A.

W konsekwencji należało uznać, że nie zachodzą podstawy do zastosowania właściwości przemiennej, uregulowanej w art. 35 k.p.c. Zgodnie zaś z art. 30 k.p.c., powództwo przeciwko osobie prawnej wytacza się według miejsca jej siedziby, czyli w tym przypadku przed Sąd Okręgowy w (...).

Uznając, że Sąd Okręgowy prawidłowo zastosował art. 200 § 1 k.p.c., Sąd Apelacyjny orzekł, jak w sentencji na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c.

SSA Grzegorz Krężołek SSA Rafał Dzyr SSA Teresa Rak