Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 marca 2019 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi, I Wydział Cywilny, w składzie:

Przewodniczący: S.S.R. Bartosz Kasielski

Protokolant: aplikant aplikacji sędziowskiej M. S.

po rozpoznaniu w dniu 7 marca 2019 roku w Łodzi

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.

przeciwko K. W. (1)

o zapłatę

1.  zasądza od K. W. (1) na rzecz (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 11.121,62 zł (jedenaście tysięcy sto dwadzieścia jeden złotych 62/100) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 12 lipca 2017 roku do dnia zapłaty;

2.  oddala powództwo w pozostałej części;

3.  zasądza od K. W. (1) na rzecz (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 3.759 zł (trzy tysiące siedemset pięćdziesiąt dziewięć złotych) tytułem kosztów procesu.

Sygn. akt I C 1695/18

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 10 kwietnia 2018 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wystąpiła przeciwko K. W. (1) o zapłatę kwoty 11.295,13 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 12 lipca 2017 roku do dnia zapłaty oraz przyznanie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazano, że dochodzona należność obejmuje zadłużenie z tytułu braku spłaty pożyczki z dnia 30 maja 2016 roku i obejmuje kwoty : 10.631,84 złotych tytułem kapitału, 535,19 złotych tytułem odsetek umownych naliczanych od kapitału w okresie od dnia 3 listopada 2016 roku do dnia 13 czerwca 2017 roku oraz 128,10 złotych tytułem odsetek umownych karnych naliczanych od zadłużenia przeterminowanego od dnia 14 czerwca 2017 roku do dnia 11 lipca 2017 roku.

(pozew k.3 – 6)

Nakazem zapłaty z dnia 10 maja 2018 roku Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

(nakaz zapłaty k.7)

Pismem procesowym z dnia 22 czerwca 2018 roku K. W. (2) wniósł sprzeciw od nakazu zapłaty żądając oddalenia powództwa w całości oraz przyznania kosztów postępowania według norm przepisanych.

Pozwany podniósł zarzuty nieudowodnienia istnienia oraz wymagalności wierzytelności objętej żądaniem pozwu, jak również nieudowodnienia wysokości sformułowanego roszczenia.

(sprzeciw od nakazu zapłaty k.7v)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny :

W dniu 30 maja 2016 roku K. W. (2) zawarł z (...) Spółką Akcyjną z siedzibą w W. umowę kredytu gotówkowego numer (...), na podstawie której udzielono mu pożyczki w kwocie 10.000 złotych na okres do dnia 1 czerwca 2021 roku, płatnej w 60 równych ratach miesięcznych.

Z tytułu zawartej umowy bank obciążył kredytobiorcę prowizją w wysokości 1.399 złotych, płatną jednorazowo w ramach kwoty kredytu.

Wysokość oprocentowania w skali roku została określona jako zmienna, w wymiarze 8,99 % na datę zawarcia umowy jako suma marży banku (7,31 %) oraz stawki bazowej obowiązującej w banku (1,68 % na dzień 26 lutego 2016 roku). Stawka bazowa podlegała aktualizacji w każdy trzeci dzień roboczy marca, czerwca, września i grudnia. W tożsamy sposób ustalona została wysokość oprocentowania dla należności przeterminowanych.

Umowa mogła być wypowiedziana przez obie strony przy zachowaniu formy pisemnej z 30 dniowym okresem wypowiedzenia m.in. w przypadku braku terminowej spłaty kredytu.

(umowa k.27v – 31, harmonogram k.26v – 27, wniosek o udzielenie kredytu k.33)

W dniu 30 maja 2016 roku na rachunek bankowy numer (...) należący do K. W. (1) została przekazana kwota 11.399 złotych, z której automatycznie zgodnie z postanowieniami umowy potrącono kwotę 1.399 złotych tytułem prowizji.

Kredytobiorca dokonał w całym okresie obowiązywania umowy spłat w łącznej wysokości 1.188,15, a ostatnia z nich miała miejsce w dniu 7 listopada 2016 roku.

(zestawienie operacji kredytu k.18 – 26)

Pismem z dnia 3 marca 2017 roku (doręczonym w dniu 10 marca 2017 roku) (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wypowiedziała umowę kredytu gotówkowego z uwagi na brak terminowej spłaty zadłużenia z zachowaniem 30 – dniowego terminu wypowiedzenia.

(wypowiedzenie k.34, dowód doręczenia korespondencji k.35)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie załączonych do akt sprawy dokumentów obrazujących proces zawarcia i wykonywania umowy kredytu gotówkowego.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje :

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w przeważającej części.

Zasada odpowiedzialności pozwanego w niniejszej sprawie wynika z treści art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Prawo Bankowe (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 1988 ze zm.), a także zapisów umowy pożyczki z dnia 9 lutego 2016 roku, w szczególności dotyczących wysokości stosowanego oprocentowania (umownego i karnego), jak również skutku wypowiedzenia umowy powodującego postawienie całości niespłaconego zadłużenia w stan natychmiastowej wykonalności.

Przedłożone przez stronę powodową dokumenty potwierdziły fakt zawarcia umowy kredytu oraz uzyskania stosownej kwoty środków pieniężnych przez pozwanego, a także braku terminowej spłaty długu, a w konsekwencji wypowiedzenia umowy ze skutkiem na dzień 9 kwietnia 2017 roku, w tym dniu upłynął bowiem okres 30 dniowego wypowiedzenia liczony od chwili pierwszej awizacji pisma zawierającego tego rodzaju oświadczenie przez pozwanego. Sąd nie znajduje podstaw, aby w ramach umownego stosunku cywilnoprawnego dla skutków prawidłowego doręczenia uwzględniać treść normy art. 139 k.p.c. (tzw. doręczenie zastępcze), która znajduje swoje zastosowanie na gruncie postępowania sądowego. Odwoływać należy się w tym zakresie do dyspozycji art. 61 § 1 k.c., zgodnie z którym oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią. W realiach poczynionych ustaleń faktycznych brak jakichkolwiek podstaw do uznania, że pozwany nie miał możliwości zapoznania się z treścią kierowanego do niego pisma już w dacie pierwszej awizacji. Tym samym roszczenie stało się wymagalne z dniem następnym tj. 10 kwietnia 2017 roku. Uwzględniając zaś fakt wniesienia pozwu w dniu 10 kwietnia 2018 roku brak jest podstaw do stwierdzenia przedawnienia roszczenia w jakiejkolwiek mierze (art. 117 § 2 ¹ k.c. w zw. z art. 118 k.c. – trzyletni termin przedawnienia dla roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej).

Przesądzając zasadę odpowiedzialności K. W. (1) na gruncie niniejszej sprawy pozostało jedynie odniesienie się do wysokości sformułowanego roszczenia. W tym zakresie nie można było stracić z pola widzenia, że strona powodowa nie przedłożyła jakiegokolwiek czytelnego zestawienia obrazującego sposób naliczania należności ubocznych, pomimo że to na niej ciążył obowiązek dowodowy (art. 6 k.c. – onus probandi). Dokument załączony do akt sprawy w postaci zestawienia operacji (k.26) pozwala jedynie na jednoznaczne określenie pozostałej do spłaty kwoty kapitału w kwocie 10.631,84 złotych, którą Sąd uwzględnił w ramach zasądzonego ostatecznie świadczenia. W pozostałej mierze tj. w odniesieniu do należności ubocznych należało poddać je stosownej analizie w kontekście zapisów umowy kredytu oraz twierdzeń pozwu, które wyznaczały granice żądania.

Po pierwsze, Sąd nie miał możliwości odwołania się do treści wyciągu z ksiąg bankowych, albowiem nie został załączony do akt sprawy. Nawet jednak, gdyby to nastąpiło dokument ten nosi znamiona prywatnego, a jego treść winna zostać poddana stosownej kontroli ze strony Sądu. W tego typu sytuacji wiążącą pozostaje treść pozwu. Skoro strona powodowa reprezentowana była przez fachowego pełnomocnika, to należy przyjąć, że treść żądania została sformułowana z zachowaniem należytej staranności zarówno z punktu widzenia profesjonalnego podmiotu udzielającego kredytów gotówkowych, jak również profesjonalnego reprezentanta procesowego.

Po wtóre, nie sposób wytłumaczyć z jakich względów odsetki umowne (kapitałowe) naliczane były aż do dnia 13 czerwca 2017 roku, skoro umowa została wypowiedziana ze skutkiem na dzień 9 kwietnia 2016 roku. Tym samym wartość tych należności obliczono w okresie od dnia 3 listopada 2016 roku (zgodnie z żądaniem pozwu) do dnia 9 kwietnia 2017 roku (ostatni dzień okresu wypowiedzenia) przy oprocentowaniu 9,04 % w skali roku od wartości pozostałego do spłaty kapitału przy użyciu ogólnie dostępnego kalkulatora Lex, co prowadziło do ich uwzględnienia w kwocie 416,05 złotych.

Po trzecie, skoro ostatni dzień okresu wypowiedzenia przypadał na 9 kwietnia 2017 roku to roszczenie stało się w całości wymagalne jako należność przeterminowana w dniu 10 kwietnia 2017 roku. Zatem możliwym było dochodzenia odsetek karnych w okresie od dnia 10 kwietnia 2017 roku do dnia 11 lipca 2017 roku. Sąd pozostawał jednak w tej mierze związany żądaniem pozwu i nie naruszając zakazu orzekania ponad żądanie (art. 321 § 1 k.p.c.) określił ich wymiar w okresie od dnia 14 czerwca 2017 roku do dnia 11 lipca 2017 roku przy oprocentowaniu 9,04 % w skali roku od wartości należności przeterminowanej przy użyciu ogólnie dostępnego kalkulatora Lex, co prowadziło do ich uwzględnienia w kwocie 73,73 złotych.

Po czwarte, stosownie do informacji dostępnych na stronie powodowego banku ( (...) wynika, że stawka referencyjna wpływająca na wysokość oprocentowania (zarówno dla odsetek kapitałowych, jak i karnych) wynosiła odpowiednio 1,71 % w okresie od wrzesień – listopad 2016 roku oraz 1,73 % w okresie grudzień 2016 – maj 2017 roku. Oznacza to, że żądanie pozwu w tej mierze nie wykraczało ponad umowne zapisy dotyczące wysokości oprocentowania, a w okresie grudnia 2016 roku do lipca 2017 roku było nawet niższe o 0,02 punktu procentowego niż faktycznie obowiązujące (7,31 % + 1,73 % = 9,06 % wobec żądanego 9,04 %).

Po piąte, pozwany pomimo istniejącej ku temu pełnej możliwości nie przedstawił skonkretyzowanych zarzutów pozwalających na oddalenie bądź ograniczenie wysokości dochodzonego przez bank żądania. Ogólnikowe podniesienie zarzutów nieudowodnienia istnienia oraz wymagalności wierzytelności objętej żądaniem pozwu, jak również nieudowodnienia wysokości sformułowanego roszczenia bez ich bliższego uszczegółowienia nie mogło odnieść zamierzonego przez pozwanego skutku.

Reasumując powyższe, powództwo zasługiwało na uwzględnienie w zakresie kwoty 11.121,62 złotych (10.631,84 złotych + 416,05 złotych + 73,73 złotych), a w pozostałym zakresie podlegało oddaleniu.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 k.c. przyznając je zgodnie z żądaniem pozwu tj. od dnia 12 lipca 2017 roku oraz mając na względzie fakt, że wysokość odsetek ustawowych za opóźnienie pozostaje niższa niż oprocentowanie należności przeterminowanej wynikającej z umowy. Nic zaś nie stoi na przeszkodzie, aby wierzyciel żądał świadczenia w mniejszym rozmiarze, niż faktycznie mu przysługuje.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 zd. 1 in fine k.p.c. uznając, że strona powodowa uległa jedynie co do nieznacznej części swojego żądania (11.121,62 złotych / 11.295,13 złotych = 98 %). Poniesione przez (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w W. koszty procesu objęły kwotę 3.759 złotych (142 złotych tytułem opłaty od pozwu – art. 13 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, 3.600 złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego - § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz 17 złotych tytułem opłaty skarbowej od udzielonego pełnomocnictwa) i w takiej wysokości zostały przyznane od K. W. (1).