Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 lutego 2019 roku

Sąd Rejonowy w Kłodzku Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Ewa Karp

Protokolant st. sekr. sąd. Małgorzata Schick

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 lutego 2019 roku w Kłodzku

sprawy z powództwa A. K. (1), K. G., K. T.

przeciwko Towarzystwu (...) S.A. z siedzibą w W.

o zapłatę 45 000 zł

I.  zasądza od strony pozwanej Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powódki K. T. kwotę 45 000 zł (czterdzieści pięć tysięcy) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

II.  powództwo A. K. (1) i K. G. oddala;

III.  zasądza od strony pozwanej na rzecz powódki K. T. kwotę 5867 zł tytułem zwrotu kosztów procesu;

IV.  nie obciąża powodów A. K. (1) i K. G. kosztami zastępstwa procesowego strony pozwanej.

(...)

UZASADNIENIE

Powodowie K. G., A. K. (1) oraz K. T. wnieśli o zasądzenie od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. w W. kwoty 45 000 złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty oraz zwrot kosztów procesu, w tym ustanowienia pełnomocnika w kwocie 3600 złotych.

W uzasadnieniu wskazali, że w dniu 30 maja 2015 roku zmarł R. K., który w dacie śmierci posiadał wykupione i ważne ubezpieczenie na życie u poprzednika strony pozwanej potwierdzone certyfikatem polisy numer (...).

Zgodnie z treścią umowy ubezpieczyciel zobowiązał się do wypłaty świadczenia w wysokości 45 000 złotych na wypadek śmierci ubezpieczonego. Zapis Ogólnych Warunków Ubezpieczenia na Życie w §9 pkt. 3 stanowił, iż jeśli Ubezpieczony nie wskazał Uposażonego, to świadczenie przysługuje w równych częściach rodzeństwu Ubezpieczonego, jeśli brak jest rodziców, dzieci i Współmałżonka.

Zdaniem strony pozwanej zmarły nie wskazał osoby uposażonej. W dacie śmierci R. K. nie żyli również jego rodzice, zmarły nie miał dzieci własnych oraz małżonki. Posiadał natomiast rodzeństwo siostrę T. G. oraz brata A. K. (2). W dniu 12 maja 2017 roku zmarł A. K. (2), a spadek po nim nabyły na podstawie ustawy jego dzieci - powodowie A. K. (1) oraz K. T.. Uwzględniając powyższe strona pozwana zobowiązana była do wypłaty świadczenia, czego nie uczyniła dotychczas pomimo wielokrotnego wzywania jej do tego.

Strona pozwana wniosła o oddalenie w całości powództwa w stosunku do pozwanego (...) S.A. jako żądania nieuzasadnionego z powodu braku legitymacji biernej pozwanego (...) S.A. oraz procesowego wg. norm przepisanych, w tym kosztów postępowania w wypadku wystąpienia sytuacji opisanej w art. 194 § 2 kpc.

W uzasadnieniu wskazała, że jako zakład ubezpieczeń występuje Towarzystwo (...) S.A. Podniosła, że Towarzystwo (...) S.A. z siedzibą w W. oraz Towarzystwo (...) S.A. z siedzibą w W. to dwie odrębne osoby prawne, dwa odrębne zakłady ubezpieczeń, prowadzące działalność w różnym zakresie.

W tej sytuacji pozwany stwierdził, wskazując na brak legitymacji procesowej biernej, że nie znajduje podstaw prawnych i faktycznych do merytorycznego zajęcia stanowiska w sprawie i podtrzymuje żądanie oddalenia powództwa w całości wobec pozwanego.

Powodowie wezwali do sprawy w charakterze pozwanego Towarzystwo (...) SA w miejsce Towarzystwa (...) SA, bowiem pismem z dnia 22 maja 2018 roku obecna strona pozwana podniosła, iż nie posiada legitymacji biernej, gdyż nie udzielała R. K. ochrony ubezpieczeniowej

Strona pozwana Towarzystwo (...) S.A. wyraziła zgodę na wstąpienie Towarzystwa (...) SA jako pozwanego w miejsce pozwanego Towarzystwa (...) S.A. w W. i wniosła o umorzenie przez Sąd niniejszego postępowania wobec Towarzystwa (...) S.A. w W. oraz o przyznania przez Sąd - od powodów na Jej rzecz kosztów procesowych - w tym kosztów zastępstwa procesowego wg. norm przepisanych. Postanowieniem z dnia 28 czerwca 2018 r., wydanym w tej sprawie, Sąd Rejonowy w Kłodzku umorzył postępowanie co do Towarzystwa (...) S.A. w W. i wezwał do udziału w sprawie Towarzystwo (...) S.A. w W..

Towarzystwo (...) S.A. w W. wniosło o oddalenie powództwa i zasądzenie zwrotu kosztów postępowania. W uzasadnieniu wskazało, że powodowie nie wykazali ani zasadności, ani wysokości żądanego roszczenia, a ponadto nie wykazali stopnia pokrewieństwa, o którym mowa w § 15 ust. 11 OWU i które mogłoby uprawniać ich do żądania wypłaty w/w świadczenia z tytułu zgonu R. K..

Z dowodów zaoferowanych przez powodów nie wynika wskazany przez powodów stopień ich pokrewieństwa ze zmarłym R. K.. Dodatkowo w odniesieniu do powoda ad. 2 i ad. 3 to wskazać należy, że osoby te nie tylko nie są uposażonymi, a nadto wskazać należy, że nie mogły odziedziczyć rzekomego roszczenia po swoim ojcu A. K. (2) z uwagi na to, że prawo do żądania świadczenia wobec pozwanego z tytułu zgonu R. K. jest ściśle związane z osobą zmarłego i nie podlega ono dziedziczeniu - nawet gdyby A. K. (2) takie roszczenie przysługiwało okoliczność kwestionowana przez pozwanego.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony R. K. przystąpił do ubezpieczenia na życie, obsługiwanego przez (...) BANK (...) S.A. w W., w dniu 28 września 2007 roku. Ubezpieczycielem był Zakład (...) na (...) S.A. w W., poprzednik prawny strony pozwanej Towarzystwa (...) S.A..

W deklaracji ubezpieczeniowej ubezpieczony wskazał jako uprawnioną do otrzymania świadczenia K. K., obecnie T. zamieszkałą w Z..

Suma ubezpieczenia w przypadku zgonu została ustalona na 45 000 zł.

Dokumenty po śmierci Ubezpieczonego przekazała K. T., jako osobie wymienionej w deklaracji jej ciocia.

Dowód:

deklaracja K- 131, certyfikat K- 10,

warunki k- 11-14, postanowienie K- 31-32,

akt małżeństwa K- 21

przesłuchanie powódki K. T. k- 164

K. T. jest córką brata ubezpieczonego. R. K. zmarł 30 maja 2016 roku, a A. K. (2) 12 maja 2017 roku. Spadek po A. K. (2) nabyli K. T. i A. K. (1) po ½ części.

Dowód: akt zgonu K- 16, akt poświadczenia dziedziczenia K- 17-18

K. T. zgłosiła wniosek o realizacje ubezpieczenia, a następnie złożyła reklamację, w związku z brakiem realizacji zgłoszonego roszczenia.

Pismem z dnia 9 listopada 2017 roku pozwana W. Życie odmówiła wypłaty, wskazując, że nie widzi podstaw do przyjęcia odpowiedzialności i wypłaty świadczenia z tytułu zgonu ubezpieczonego i przytoczyła par. 15 ust. 11 ogólnych warunków ubezpieczenia.

W korespondencji mailowej z bankami pozwana W. wskazała, że pomimo prób pozyskania polisy nie została ona odnaleziona.

W korespondencji z powódka strona pozwana wskazała na brak dokumentów i deklaracji przystąpienia do ubezpieczeni oraz oczekiwanie na przesłanie tej deklaracji przez ubezpieczającego.

Pozwana W. otrzymała deklarację przystąpienia do ubezpieczenia ze wskazaniem uprawnionej uposażonej K. T. wraz z pismem z dnia 21 sierpnia 2018 roku, jednakże w piśmie z 4 grudnia 2018 r. ponownie podniosła, że brak Uposażonego.

Dowód:

pismo k- 15, 107-109, 111, K- 112-116,126, K-166,

dokumenty K- 119-122

deklaracja K- 131

Szczególne warunki ubezpieczenia na życie stanowiące załącznik nr 1 do umowy ubezpieczenia zawartej z R. K. przez Zakład (...) na Życie w W. zawierają 10 paragrafów.

Dowód: certyfikat K- 10, szczególne warunki ubezpieczenia K- 11 -14

Paragraf 15 ust.11 ogólnych warunków ubezpieczenia (...), wskazany przez pozwaną W. na Życie, dotyczy sytuacji, gdy ubezpieczony nie wskazał uposażonego.

Dowód: ogólne warunki K- 89-90

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd zważył:

Powództwo jest uzasadnione na podstawie art. 829 k.c. oraz warunków ubezpieczenia R. K.. Przedmiotem ubezpieczenia w ubezpieczeniach osobowych jest interes niemajątkowy, a zwłaszcza dobra osobiste człowieka. W ubezpieczeniach osobowych ochrona nie polega na zapłacie odszkodowania za doznaną szkodę, ale na wypłacie określonej sumy pieniężnej w razie zajścia w życiu osoby ubezpieczonej przewidzianego w umowie wypadku. Istota ubezpieczeń osobowych sprowadza się do otrzymania pewnej sumy pieniężnej bądź renty w razie zajścia określonego zdarzenia, niezależnie od tego, czy ubezpieczony poniósł szkodę. Przepisy prawa nie ustanawiają zamkniętego katalogu ubezpieczeń osobowych.

Regulacja art. 829 § 1 k.c. dzieli ubezpieczenia osobowe na dwie podstawowe grupy: ubezpieczenia na życie oraz ubezpieczenia następstw nieszczęśliwych wypadków.

W przypadku ubezpieczeń na życie, stosownie do § 1 pkt 1 przepisu, ubezpieczeniem są objęte śmierć osoby ubezpieczonej albo dożycie przez nią określonego wieku i są to z reguły ubezpieczenia długoterminowe, jak w przedmiotowej sprawie.

Stanowisko strony pozwanej wskazuje na nieuzasadnioną próbę odmowy realizacji zasadnego roszczenia powódki oraz próbę przerzucenia na powódkę konsekwencji braku dokumentów, które zostały zagubione przez Ubezpieczyciela.

W sprawie nie jest sporne, ze strona pozwana jest następca prawnym Ubezpieczyciela R. K..

Powódka dowiodła, ze jest osoba uposażoną i uprawnioną do odbioru kwoty 45 000 zł wskazanej w deklaracji przystąpienia do ubezpieczenia na życie z 28 września 2007 roku.

Na podstawie ustaleń opisanych w stanie faktycznym Sąd nie ma żadnych wątpliwości, ze ubezpieczony R. K. w roku 2007 zawarł umowę ubezpieczenia na wypadek zgonu, w której wskazano sumę ubezpieczenia 45 000 zł i uprawnioną powódkę K. T. oraz wydano Certyfikat potwierdzający ochronę ubezpieczeniową.

Powódka wykazała, ze zgłosiła roszczenie oraz reklamację, a wobec odmowy realizacji umowy wniosła pozew wraz z innymi krewnymi Ubezpieczonego.

O kosztach dotyczących K. T. orzeczono po myśli art. 98 k.p.c.

Mając na względzie stanowisko strony pozwanej Sad oddalając powództwo A. K. (1) i K. G. nie obciążył powodów kosztami procesu, uznając ten przypadek za szczególnie uzasadniony.

W przypadku właściwego postępowania strony pozwanej i zapoznania się z przedmiotem sprawy oraz zgromadzenia właściwych dokumentów, sprawa nie znalazłaby się w Sądzie. Zdaniem Sądu odmowa wypłaty K. T. należnej sumy 45 000 zł, skłoniła powodów do wspólnego wniesienia pozwu i jego popierania wobec nieprzejednanego stanowiska strony pozwanej negującego istnienie osoby uprawnionej z zawartej umowy ubezpieczenia na wypadek zgonu. Takie działanie wyczerpuje przesłanki art. 102 k.p.c. co wskazano w Postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 5 maja 2011 r. II PZ 15/11 :” Urzeczywistniający zasadę słuszności art. 102 k.p.c. stanowi wyjątek od zasady odpowiedzialności za wynik sporu, a zatem nie podlega wykładni rozszerzającej i związany jest z obowiązkiem strony podania okoliczności zezwalających na przyjęcie, że zachodzi "szczególnie uzasadniony wypadek".