Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 marca 2019 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Elżbieta Zalewska – Statuch

po rozpoznaniu w dniu 27 marca 2019 roku w Sieradzu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...)Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w K.

przeciwko W. R.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku zaocznego Sądu Rejonowego w Łasku

z dnia 28 grudnia 2018 roku, sygn. akt I C 1077/18 upr

oddala apelację.

Sygn. akt I Ca 113/19

UZASADNIENIE

Wyrokiem zaocznym z dnia 28 grudnia 2018 roku Sąd Rejonowy w Łasku zasądził od pozwanego W. R. na rzecz powoda (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w K. 3 545,30 zł
z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 27 sierpnia 2018 roku do dnia zapłaty, oddalił dalej idące powództwo oraz orzekł o kosztach procesu.

Rozstrzygnięcie zostało wydane w oparciu o następujące ustalenia i wnioski:

Z takim wyrokiem nie zgodził się powód zaskarżając go w części oddalającej powództwo oraz co do kosztów procesu w oparciu o zarzuty:

- naruszenia art. 233 § 1 kpc poprzez nierozpoznanie całego materiału dowodowego
i nieuwzględnienie faktu, że pozwany nie wywiązał się z obowiązku regulowania płatności
na rzecz pierwotnego wierzyciela przez okres umowy; poprzez nieuwzględnienie twierdzeń
i dowodów powoda podczas gdy pozwany nie przedłożył żadnego dowodu na okoliczność uregulowania w całości zobowiązania; przez uznanie, że pozwany był zobowiązany do zapłaty za brak poręczenia w sytuacji w której umowa nie zawierała takiego postanowienia;

- art. 339 § 2 kpc poprzez błędne zastosowanie i przyjęcie, że w sprawie występują istotne wątpliwości co do zasadności roszczenia w sytuacji w której powód wyczerpująco opisał charakter stosunku łączącego cedenta z pozwanym oraz zakres ich zobowiązań, natomiast pozwany nie kwestionował dochodzonego roszczenia;

- art. 385 ¹ § 1 kc przez uznanie, że umowa zawiera klauzulę niedozwoloną, przewidująca opłatę za brak poręczenia, podczas gdy umowa nie zawiera wskazanego przez Sąd postanowienia.

W konkluzji skarżący wniósł o zmianę wyroku i zasądzenie na jego rzecz kwoty 2 930 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty,
a także o zasądzenie od pozwanego na rzecz strony powodowej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego za postępowanie w obu instancjach, ewentualnie
o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie, gdyż zaskarżony wyrok odpowiada prawu. Kontrola instancyjna nie wykazała nieprawidłowości, które uzasadniałyby wzruszenie zaskarżonego wyroku w kierunku postulowanym przez stronę powodową.

Ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd Rejonowy w zakresie okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia w przedmiocie procesu (art. 227 k.p.c.) nie zostały obarczone błędem i znalazły oparcie w materiale dowodowym zgromadzonym w toku postępowania. Sąd Okręgowy przyjął zatem wskazane ustalenia za własne, podzielając również ich ocenę jurydyczną, przeprowadzoną w zgodzie z dyrektywami zawartymi w art. 233 § 1 k.p.c.

Zgodnie z treścią art. 505 ⁹ §11 k.p.c. w postępowaniu uproszczonym apelację można oprzeć na naruszeniu prawa materialnego poprzez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie, czy na naruszeniu przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na wynik sprawy. Natomiast w oparciu o art. 505 ¹³ § 2 jeżeli Sąd drugiej instancji nie przeprowadził postępowania dowodowego, uzasadnienie wyroku powinno zawierać jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa.

W kontekście powyższego wskazać należy, iż strona powodowa nie zdołała wykazać naruszenia przepisów przekładającego się na poprawność wydanego wyroku.

Odnosząc się do zarzutów apelacji:

Art. 233 § 1 k.p.c. daje wyraz obowiązywaniu zasady swobodnej oceny dowodów, wyrażającej się w rozstrzyganiu kwestii spornych w warunkach niezawisłości, na podstawie własnego przekonania sędziego przy uwzględnieniu całokształtu zebranego materiału. Skuteczne postawienie zarzutu naruszenia przez sąd art. 233 § 1 k.p.c. wymaga wskazania,
że sąd uchybił w sposób rażący zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego. Sąd, oceniając materiał dowodowy, zawsze jednym dowodom daje wiarę,
a innym jej odmawia, ale fakt ten nie może uzasadniać zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c., jeżeli ocenę tę cechuje wnikliwość i staranność, a wyciągnięte wnioski końcowe tworzą zwartą logiczną całość, zgodną z zasadami doświadczenia życiowego. Skoro ocena dowodów należy do sądu orzekającego, to nawet w sytuacji, w której z dowodu można było wywieść wnioski inne niż przyjęte przez sąd, nie dochodzi do naruszenia art. 233 § 1 k.p.c., jeśli tylko wnioski te odpowiadają regułom logicznego myślenia (por.: wyr. SA. w S. z dn. 19.06.2008 r., I ACa 180/08; wyr. SA w Poznaniu z dnia 09.04.2008r, I ACa 205/08). Ponadto dla skuteczności zarzutu naruszenia art. 233 k.p.c. nie wystarcza twierdzenie o wadliwości dokonanych ustaleń faktycznych, odwołujące się do stanu faktycznego, który w przekonaniu skarżącej nie odpowiada rzeczywistości. Konieczne jest bowiem wskazanie przyczyn dyskwalifikujących postępowanie Sądu w tym zakresie. W szczególności skarżący powinien wskazać, jakie kryteria oceny naruszył Sąd przy ocenie konkretnych dowodów, uznając brak ich wiarygodności i mocy dowodowej lub niesłuszne im je przyznając. Postawienie zarzutu obrazy art. 233 k.p.c. nie może polegać na zaprezentowaniu ustalonego przez siebie, na podstawie własnej oceny dowodów stanu faktycznego. Skarżący może tylko wykazywać, posługując się wyłącznie argumentami jurydycznymi, że Sąd rażąco naruszył zasady logicznego rozumowania oraz doświadczenia życiowego i że uchybienie to mogło mieć wpływ na wynik sprawy. Zaś uwzględnienie przez Sąd w ocenie materiału dowodowego powszechnych i obiektywnych zasad doświadczenia życiowego nie usprawiedliwia zarzutu przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów na tej tylko podstawie, że indywidualne
i subiektywne doświadczenia strony są od tych zasad odmienne.

W tym kontekście podniesiony przez stronę skarżącą zarzut naruszenia art. 233 § 1 kpc przez dokonanie błędnej oceny dowodów, a w konsekwencji przyjęcie przez Sąd,
iż pozwany był zobowiązany do zapłaty za brak poręczenia w sytuacji w której umowa nie zawierała takiego postanowienia nie polega na prawdzie wobec jednoznacznej treści Aneksu (...) nr (...) do umowy pożyczki nr (...) (k. 33 akt), Aneksu (...) nr (...) do umowy pożyczki nr (...) (k. 41 i k.42 akt) na podstawie której strona powodowa dochodziła od pozwanego wynikających przeciwko niemu roszczeń.

Strona powodowa w apelacji, w ramach zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c., kwestionowała nie ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji, lecz dokonaną przez ten Sąd ocenę prawną postanowień umowy. Badanie zaś prawidłowości zastosowanych norm prawa materialnego nie jest dokonywane w trybie przepisów procesowych, jak błędnie wywodzi strona skarżąca. Już z tych powodów powyższy zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c., nie mógł być trafny.

Sąd nie uchybił art. 339 § 2 kpc. Uznanie twierdzeń strony przeciwnej za przyznane
nie następuej automatycznie, a wymaga odniesienia się do całego materiału procesowego.

Jak stanowi art. 339 § 1 kpc, jeżeli pozwany nie stawił się na posiedzenie wyznaczone na rozprawę albo mimo stawienia się nie bierze udziału w rozprawie, sąd wyda wyrok zaoczny. Zgodnie z § 2, w tym wypadku przyjmuje się za prawdziwe twierdzenie powoda
o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie lub w pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą, chyba że budzą one uzasadnione wątpliwości
albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa.

Z treści art. 339 § 2 kpc nie wynika, aby wydanie wyroku zaocznego wiązało się
z niemal automatycznym uznaniem wszelkich twierdzeń strony powodowej za prawdziwe (wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 10 lutego 2016 r. I ACa 1183/15, Legalis numer 1428463). Zważyć należy, że dyspozycja art. 339 § 2 k.p.c. nie oznacza, że powód zwolniony jest w całości od obowiązku przedstawienia dowodów na okoliczności, z których wywodzi skutki prawne. Przepis art. 339 § 2 k.p.c. łagodzi bowiem jedynie rygory procesowe
w zakresie kwestii uznania określonej okoliczności za udowodnioną. Niezależnie jednak
od wynikającego z powołanego przepisu domniemania, Sąd ma każdorazowo obowiązek krytycznego ustosunkowania się do przytaczanych przez powoda twierdzeń z punktu widzenia ich ewentualnej zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy.

Sąd Rejonowy takiej kontroli dokonał w ramach przysługujących mu uprawnień jurysdykcyjnych, a apelujący uchylił się od wskazania błędów zaprezentowanej przez Sąd argumentacji, przemawiającej za nieuwzględnieniu zastrzeżonych na jego rzecz opłat za brak poręczycieli, których zastrzeżenie w treści łączącego strony stosunku Sąd pierwszej instancji w trybie art. 385 ¹§ 1 kc uznał za poważnie i znacząco odbiegające od sprawiedliwego wyważenia praw i obowiązków stron, a poprzez to naruszające interes pozwanego jako konsumenta. Zastrzeżenie tych opłat stanowiło nadmierne naruszenie równowagi interesów stron poprzez wykorzystanie przez jedną z nich swojej przewagi przy układaniu wzorca umowy.

Wskazane w art. 385 ¹ § 1 kc formuły prawne służą ocenie tego, czy konkretne klauzule umowne przekraczają zakreślone przez ustawodawcę granice rzetelności kontraktowej w zakresie kształtowania praw i obowiązków stron konsumenckiego stosunku obligacyjnego (por. uzasadnienie wyroku SN z dnia 13 lipca 2005 r., I CK 832/04, opubl. baza prawna oraz uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 18 czerwca 2013 r., VI ACa 1698/12, opubl. baza prawna).

Ustawodawca na gruncie przepisów ustawy o kredycie konsumenckim przewidział możliwość obciążenia konsumenta kosztami związanymi z udzieleniem pożyczki, albowiem zgodnie z art. 5 pkt 6 ustawy o kredycie konsumenckim, na całkowity koszt kredytu składają się wszelkie koszty, które konsument jest zobowiązany ponieść w związku z umową o kredyt, w szczególności odsetki, opłaty, prowizje, podatki i marże, jeżeli są znane kredytodawcy oraz koszty usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń, w przypadku gdy ich poniesienie jest niezbędne do uzyskania kredytu lub do uzyskania go na oferowanych warunkach, to sama jednak dopuszczalność takiego obciążenia pożyczkobiorcy nie oznacza jeszcze, że obciążenie takie może być ustalone przez pożyczkodawcę w sposób całkowicie dowolny i oderwany od kosztów, jakie pożyczkodawca faktycznie poniósł w związku z udzieleniem konsumentowi pożyczki.

W takiej sytuacji zgodzić się należało z kluczowym dla meritum sprawy stanowiskiem Sądu Rejonowego, że umowne postanowienia, wprowadzone poprzez aneksy, dotyczące zastrzeżenia opłat za brak poręczycieli kształtowały prawa i obowiązki pozwanego w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy, stanowiąc tym samym niedozwolone postanowienie umowne w rozumieniu art. 385 ¹ § 1 kc i przez to nie wiązało strony pozwanej.

Powyższe prowadzi do oczywistej konstatacji, że apelacja powoda stanowi jedynie subiektywną polemikę z prawidłowym stanowiskiem Sądu Rejonowego, które Sąd Okręgowy w pełni aprobuje.

Mając to na uwadze, apelację jako bezzasadną, na podstawie art. 385 k.p.c. , należało oddalić.