Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 stycznia 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach w II Wydziale Karnym w składzie:

przy udziale Prokuratora Prok. Apel. Małgorzaty Bednarek

po rozpoznaniu w dniu 22 stycznia 2015 r. sprawy

1.  K. C. (1) , s. J. i E., ur. (...) w K.,

oskarżonego z art. 284 § 2 kk w zw. z art. 12 kk i inne;

2.  R. B. , s. B. i H., ur. (...) w Z.,

oskarżonego z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 12 kk, art. 284 § 2 kk;

3.  A. O. , s. C. i J., ur. (...) w S., oskarżonego art. 286 § 1 kk w zw. z art. 12 kk, art. 284 § 2 kk,

na skutek apelacji prokuratora co do wszystkich oskarżonych,

pełnomocników oskarżycieli posiłkowych co do oskarżonego K. C. (1)

i obrońców wszystkich oskarżonych

od wyroku Sądu Okręgowego w Katowicach

z dnia 18 lipca 2013 r. sygn. akt. XVI K 200/07

1.  zmienia punkt 1 zaskarżonego wyroku w ten sposób, że uniewinnia oskarżonego K. C. (1) od popełniania zarzucanego mu czynu z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k., opisanego w punkcie II części wstępnej orzeczenia i w tym zakresie kosztami procesu obciąża Skarb Państwa;

2.  zmienia punkt 8 zaskarżonego wyroku w ten sposób, że uniewinnia oskarżonych R. B. i A. O. od popełnienia zarzucanych im czynów z art. 286 § 1 k.k. w zw. art. 12 k.k., opisanych w punkcie VIII komparycji wyroku i w tej części kosztami procesu obciąża Skarb Państwa;

3.  uchyla punkt 7 wyroku w zaskarżonej części, dotyczącej uniewinnienia oskarżonego K. C. (1) od zarzucanego mu w punkcie III aktu oskarżenia czynu z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k., którego opis wbrew przepisom zmodyfikowano w punkcie III komparycji wyroku oraz uchyla punkt 2 i 9 zaskarżonego wyroku w zakresie czynów z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. przypisanych oskarżonym K. C. (1), R. B. i A. O., opisanych
w punkcie IV i IX komparycji wyroku, i w tym zakresie przekazuje sprawę Sądowi Okręgowemu w Katowicach do ponownego rozpoznania;

4.  zmienia punkt 3 zaskarżonego wyroku w zakresie czynu zarzucanego oskarżonemu w punkcie VI części wstępnej orzeczenia w ten sposób, że uznaje oskarżonego K. C. (1) za winnego popełnienia czynu polegającego na tym, że w dniu 31 maja 2001 roku w nieustalonej miejscowości, działając w celu przywłaszczenia i posługując się kartą (...) i wypłacając z rachunku kwotę wyraźnie przekraczającą przyznany mu limit kredytowy, zabrał cudze mienie ruchome w postaci pieniędzy w kwocie 43.088,13 złotych na szkodę (...) S.A., to jest występku z art. 278 § 1 k.k. i za to na mocy powołanego przepisu skazuje go na karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

5.  uchyla orzeczenia o karach łącznych pozbawienia wolności, warunkowym zawieszeniu ich wykonania, zaliczeniu tymczasowego aresztowania, zobowiązaniu do kontynuowania pracy zarobkowej, oddaniu pod dozór kuratora i kosztach procesu, zawarte w punktach 4, 5, 10, 11, 12, 13 i 14 zaskarżonego wyroku;

6.  na mocy art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. warunkowo zawiesza wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego K. C. (1) w punkcie 4 niniejszego wyroku kary 1 (jednego) roku pozbawienia wolności na okres próby wynoszący 5 (pięć) lat;

7.  w pozostałym zakresie wyrok w zaskarżonej części utrzymuje w mocy, to jest w zakresie punktu 7 kwestionowanego orzeczenia, w którym uniewinniono oskarżonego K. C. (1) od zarzutu popełniania czynu z art. 286 § 1 k.k., opisanego w punkcie VII części wstępnej orzeczenia i w tej części zwalnia oskarżyciela posiłkowego Z. L. od ponoszenia wydatków postępowania odwoławczego, którymi obciąża Skarb Państwa;

8.  zasądza od Skarbu Państwa (Sądu Okręgowego w Katowicach) na rzecz adwokatów: B. N. i A. K. (1) – Kancelarie Adwokackie w K., kwoty po 738 (siedemset trzydzieści osiem) złotych, w tym 23 % VAT, z tytułu pomocy prawnej z urzędu udzielonej oskarżycielom posiłkowym: Z. L. i Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w R. w postępowaniu odwoławczym;

9.  zwalnia oskarżonego K. C. (1) od ponoszenia kosztów procesu za obie instancje, obciążając nimi Skarb Państwa.

UZASADNIENIE W BRZMIENIU PO SPROSTOWANIU

Sygn. akt II AKa 182/14

UZASADNIENIE

K. C. (1) oskarżony został o to, że:

I.  w okresie od 23 marca 2004r. do 4 września 2001r. w K. działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru przywłaszczył mienie powierzone w postaci preform do butelki plastikowych łącznej wartości 131.382,75 zł na szkodę Zakładów Usługo – Produkcyjnych (...) Spółdzielnia Pracy w szczególności: - w dniu 23 marca 2001r. przywłaszczył towar w kwocie 12.623,07 zł, - w dniu 2 kwietnia 2001r. przywłaszczył towar w kwocie 13.527,36 zł, - w dniu 12 kwietnia 2001r. przywłaszczył towar w kwocie 13.527,36 zł, - w dniu 23 kwietnia 2001r. przywłaszczył towar w kwocie 13.527,36 zł, - w dniu 10 maja 2001r. przywłaszczył towar w kwocie 13.527,36 zł, - w dniu 25 maja 2001r. przywłaszczył towar w kwocie 13.527,36 zł, - w dniu 6 czerwca 2001r. przywłaszczył towar w kwocie 13.527,36 zł, - w dniu 21 czerwca 2001r. przywłaszczył towar w kwocie 14.581,44 zł, - w dniu 11 lipca 2001r. przywłaszczył towar w kwocie 10.540,80 zł, - w dniu 4 września 2001r. przywłaszczył towar w kwocie 12.473,28 zł, to jest o przestępstwo z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k.,

II.  w okresie od 19 grudnia 2000r. do 30 marca 2001r. w K. działając wspólnie i w porozumieniu z R. B. i A. O. doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe Nadleśnictwo K. w ten sposób, że jako współwłaściciel (...) w K. przy ul. (...) wprowadził w błąd nadleśniczego Nadleśnictwa K. co do możliwości i zamiaru zapłaty za towar po czym zakupił w w/w Nadleśnictwie na podstawie kilkudziesięciu faktur VAT z odroczonym terminem płatności drewno o łącznej wartości 180.444,66 zł i nie uregulował tej należności czym działał na szkodę Nadleśnictwa K., to jest o przestępstwo z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.,

III.  w okresie od 1 do 15 czerwca 2000 r. w M., działając w krótkich odstępach czasu i w wykonaniu z góry powziętego zamiaru oraz w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadził Spółdzielnię Mieszkaniową (...) w R. i spółkę z o.o. (...) w G. do niekorzystnego rozporządzenia własnym mieniem, przy czym: - w dniu 1 czerwca 2000 r. poprzez wprowadzenie w błąd zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w osobach prezesa zarządu A. D. oraz członka zarządu B. B. (1) co do możliwości i zamiaru dostarczenia do tej spółdzielni okien, drzwi i tarcicy łącznie wartości 2.000.000 zł nie mając zamiaru ani też możliwości wywiązania się z przedmiotowego zobowiązania doprowadził zarząd wymienionej spółdzielni do niekorzystnego rozporządzenia jej mieniem w postaci zaliczki na poczet pokrycia kosztów z tym związanych w kwocie 540.000 zł., którą odebrał nie wywiązując się ze zobowiązania, - w dniu 15 czerwca 2000r. poprzez wprowadzenie w błąd zarządu firmy (...) sp. z o.o. w G. w osobie prezesa zarządu Z. A. i prezesa W. K. (1) co do możliwości i zamiaru dostarczenia okien i drzwi o wartości 6.000.000 zł doprowadził zarząd tej spółki do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w postaci zaliczki na poczet dostawy w kwocie 675.000 zł, które odebrał nie wywiązując się ze zobowiązania, a mienie wyłudzone jest znacznej wartości, to jest o przestępstwo z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. ,

IV.  w okresie od marca do maja 2001r. w K. działając wspólnie i w porozumieniu R. B. i A. O. przywłaszczyli sobie powierzone mu pieniądze w kwocie 43.280 zł w ten sposób, że jako współwłaściciel (...) w K. przy ul. (...) w wymienionym wyżej okresie po potrąceniu z pensji członków Pracowniczej Kasy Zapomogowo Pożyczkowej Zakładów (...) w K. tj. M. B. (1), A. B. (1), J. B. (1), J. B. (2), Ł. B. (1), J. G. (1), P. G., M. H. A. H. (1), A. J., G. J., S. J. (1), J. K. (1), J. K. (2), B. K. (1), H. K. (1), R. K. (1), A. K. (2), A. L. (1), K. M. (1), M. M. (1), P. M. (1), P. M. (2), P. P. (1), W. M. (1), L. P., T. P., E. P., M. P. (1), S. P., J. P. (1), A. R. (1), T. S., E. S., A. S. (1), A. T., A. W. (1) i D. W. (1) składek oraz rat pożyczek w łącznej kwocie 43.280 zł nie przekazał tych pieniędzy na konto bankowe (...) i mimo żądań Zarządu (...) zwrotu przedmiotowych pieniędzy nie zwrócił ich czym działał na szkodę członków (...) Zakładów (...) w K., to jest o przestępstwo z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. ,

V.  w okresie od listopada 2000r. do lutego 2002r. w K., wykonując czynności w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych uporczywie naruszył prawa pracowników wynikające ze stosunku pracy i ubezpieczenia społecznego w ten sposób, że nie odprowadzał składek do Zakładu (...), nie wypłacał pensji pracownikom oraz należnych im świadczeń działając w ten sposób na szkodę następujących osób: H. S., Ł. B. (2), A. A., Z. B., J. P. (2), A. T., M. B. (1), A. B. (1), J. B. (1), J. B. (3), J. G. (1), Ł. B. (1), P. G., M. H., A. H. (2), A. J., G. J., S. J. (1), J. K. (1), J. K. (2), B. K. (1), H. K. (1), R. K. (1), A. K. (2), A. L. (2), K. M. (1), M. M. (1), P. M. (1), P. M. (2), P. M. (2), W. M. (2), L. P., T. P., E. O., M. P. (1), S. P., J. P. (1), A. R. (1), E. S., A. S. (1), T. S., A. W. (1), D. W. (1), M. B. (2), M. C. (1), I. C., B. B. (3), M. C. (2), C. C. (2), A. G., B. G., B. D., H. K. (2), W. K. (2), J. P. (3), D. K., D. J., S. J. (2), R. J., P. K. (1), J. K. (3), Z. K. (1), K. C. (2), E. K., J. H. (1), L. K., B. K. (2), I. L. (1), W. D., M. K. (1), P. K. (2), M. K. (2), M. K. (3), M. K. (4), R. K. (2), K. M. (2), J. M. (1), J. M. (2), A. L. (3), M. K. (5), M. P. (2), M. P. (3), M. P. (4), J. R., J. P. (4), A. P., T. M., M. P. (5), G. P., B. P. (1), M. R., J. H. (2), K. W. (1), W. S. (1), A. M. (1), L. S., A. R. (2), E. R., K. S. (1), S. S. (1), K. S. (2), B. S., S. S. (2), W. S. (2), A. S. (2), E. T., N. S., G. Ś., R. U., K. W. (2), R. W., A. Z., W. Z., T. Z., S. Ż., Z. K. (2), B. P. (2), S. W., M. M. (2), W. O., T. R., J. O., M. M. (3), N. S., A. G., J. B. (4), J. B. (5), T. B., A. B. (2), P. C., Z. G., J. G. (2), L. G., B. J., J. J. (2), R. K. (3), B. K. (3), K. K. (1), J. K. (4), A. K. (3), J. K. (5), K. K. (2), K. M. (3), I. P., M. M. (4), U. M., R. K. (4), K. P., P. P. (2), J. P. (5), K. R., B. R., D. R., I. R., J. S. (1), K. S. (3), S. S. (3), E. Ż., E. Z., D. W. (2), A. W. (2), S. K., M. J., J. J. (3), A. B. (3), W. M. (2), A. M. (2), J. S. (2), T. K., E. D., I. L. (2) oraz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. – Inspektorat w P., to jest o czyn z art. 218 § 1 k.k.,

VI.  w dniu 31 maja 2001r. w T. w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadził pracownika banku (...) S.A. do niekorzystnego rozporządzenia pieniędzmi o łącznej kwocie 43.088,13 zł w ten sposób, że wprowadził ich w błąd co do swoich faktycznych zamiarów rozporządzenia pieniędzmi pobranymi z rachunku i pobrał wymienioną kwotę przekraczając przyznany mu limit kredytowy posługując się kartą (...), to jest o czyn z art. 286 § 1 k.k.,

VII.  jesienią 2001r. w K., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej po uprzednim wprowadzeniu w błąd Z. L. co do swojej kondycji finansowej i zamiaru zwrotu pieniędzy doprowadził Z. L. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w wysokości 50.000 zł w ten sposób, że wziął od Z. L. powyższą kwotę a następnie jej nie oddał działając tym samym na szkodę Z. L., to jest o przestępstwo z art. 286 § 1 k.k.,

R. B. i A. O. oskarżeni zostali o to, że:

VIII.  w okresie od 19 grudnia 2000r. do 30 marca 2001r. w K. działając wspólnie i w porozumieniu ze sobą i z K. C. (1) doprowadzili do niekorzystnego rozporządzenia mieniem Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe Nadleśnictwo K. w ten sposób, że jako współwłaściciele Zakładów (...) s.c. Tartaku i (...) w K. przy ul. (...) wprowadził w błąd nadleśniczego Nadleśnictwa K. co do możliwości i zamiaru zapłaty za towar po czym zakupili w w/w Nadleśnictwie na podstawie kilkudziesięciu faktur VAT z odroczonym terminem płatności drewno o łącznej wartości 180.444,66 zł i nie uregulowali tej należności czym działali na szkodę Nadleśnictwa K., to jest o czyn z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.,

IX.  w okresie od marca do maja 2001r. w K. działając wspólnie i w porozumieniu ze sobą oraz z K. C. (1) przywłaszczyli sobie powierzone im pieniądze w kwocie 43.280 zł w ten sposób, że jako współwłaściciele Zakładów (...) s.c. (...) i (...) w K. przy ul. (...) w wymienionym wyżej okresie po potrąceniu z pensji członków Pracowniczej Kasy Zapomogowo Pożyczkowej Zakładów (...) w K. tj. M. B. (1), A. B. (1), J. B. (1), J. B. (2) , Ł. B. (1), J. G. (1), P. G., M. H. A. H. (1), A. J., G. J., S. J. (1), J. K. (1), J. K. (2), B. K. (1), H. K. (1), R. K. (1), A. K. (2), A. L. (1), K. M. (1), M. M. (1), P. M. (1), P. M. (2), P. P. (1), W. M. (1), L. P., T. P., E. P., M. P. (1), S. P., J. P. (1), A. R. (1), T. S., E. S., A. S. (1), A. T., A. W. (1), i D. W. (1) składek oraz rat pożyczek w łącznej kwocie 43.280 zł nie przekazali tych pieniędzy na konto bankowe (...) i mimo żądań Zarządu (...) zwrotu przedmiotowych pieniędzy nie zwrócili ich czym działali na szkodę członków (...) Zakładów (...) w K., to jest o przestępstwo z art. 284 § 2 k.k.

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 18 lipca 2013 roku, sygn. akt XVI K 200/07 Sąd Okręgowy w Katowicach uznał oskarżonego K. C. (1) za winnego popełnienia wyżej opisanego czynu w punkcie II z tym ustalaniem, iż nadto działał z A. O. i R. B. z góry powziętym zamiarem oraz w krótkich odstępach czasu czym wyczerpał znamiona przestępstwa z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i za to na mocy art. 286 § 1 k.k. skazał go na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności, (punkt 1 kwestionowanego wyroku).

Sąd I instancji uznał też oskarżonego K. C. (1) za winnego popełnienia wyżej opisanego czynu w punkcie IV z tym ustalaniem, iż nadto działał z A. O. i R. B. z góry powziętym zamiarem oraz w krótkich odstępach czasu czym wyczerpał znamiona przestępstwa z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i za to na mocy art. 284 § 2 k.k. skazał go na karę 10 miesięcy pozbawienia wolności, (punkt 2 zaskarżonego wyroku).

Uznał oskarżonego K. C. (1) za winnego popełnienia wyżej opisanego czynu w punkcie VI wyczerpującego znamiona przestępstwa z art. 286 § 1 k.k. i za to na mocy powołanego przepisu skazał go na karę 1 roku pozbawienia wolności, (punkt 3 zaskarżonego wyroku).

Na mocy art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. wymierzył oskarżonemu K. C. (1) karę łączną 2 lat i 2 miesięcy pozbawienia wolności, (punkt 4 zaskarżonego wyroku).

Na mocy art. 63 § 1 k.k. zaliczył oskarżonemu K. C. (1) na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 17 grudnia 2006 roku do dnia 22 października 2008 roku, (punkt 5 zaskarżonego wyroku)

Na mocy art. 17 § 1 pkt 6 k.p.k. umarzył postępowanie przeciwko oskarżonemu K. C. (1) o popełnienie przestępstwa z art. 218 § 1 k.k. opisanego wyżej w punkcie V części wstępnej wyroku, (punkt 6 zaskarżonego wyroku)

Sąd Okręgowy w Katowicach uniewinnił oskarżonego K. C. (1) od popełnienia wyżej opisanych czynów w punkcie I, III i VII i kosztami w tym zakresie obciążył Skarb Państwa. (punkt 7 zaskarżonego wyroku)

Tym samym wyrokiem Sąd I instancji uznał oskarżonych R. B. i A. O. za winnych popełnienia wyżej opisanego czynu w punkcie VIII wyczerpującego znamiona przestępstwa z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i za to na mocy art. 286 § 1 k.k. skazał każdego z nich na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności, (punkt 8 zaskarżonego wyroku)

Ponadto uznał oskarżonych R. B. i A. O. za winnych popełnienia wyżej opisanego czynu w punkcie IX z tym ustaleniem, iż działali oni z K. C. (1) także z góry powziętym zamiarem i w krótkich odstępach czasu, czym wyczerpali znamiona przestępstwa z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i za to na mocy art. 284 § 2 k.k. skazał każdego z nich na karę 10 miesięcy pozbawienia wolności, (punkt 9 zaskarżonego wyroku).

Na mocy art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. wymierzył oskarżonym R. B. i A. O. kary łączne 2 lat pozbawienia wolności, (punkt 10 zaskarżonego wyroku).

Na mocy art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. wykonanie kar łącznych pozbawienia wolności orzeczonych wobec oskarżonych R. B. i A. O. warunkowo zawiesił tytułem próby na okres wynoszący 5 lat, (punkt 11 zaskarżonego wyroku).

Na mocy art. 72 § 1 pkt 4 k.k. zobowiązał oskarżonych R. B. i A. O. do kontynuowania pracy zarobkowej, (punkt 12 zaskarżonego wyroku).

Na mocy art. 73 § 1 k.k. oddał oskarżonych R. B. i A. O. w okresie próby pod dozór kuratora, (punkt 13 zaskarżonego wyroku).

Na mocy art. 627 k.p.k., art. 624 § 1 k.p.k. i art. 2 ust. 1 i art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. nr 49 z 1983r. poz. 223 z późn. zm.) zasądził od oskarżonych K. C. (1), R. B. i A. O. na rzecz Skarbu Państwa częściowo wydatki postępowania w kwocie po 200 złotych oraz opłatę w kwocie po 300 złotych od oskarżonych R. B. i A. O. oraz 400 złotych od oskarżonego K. C. (1).

Powyższy wyrok zaskarżył: prokuratora co do wszystkich oskarżonych, pełnomocnicy oskarżycieli posiłkowych co do oskarżonego K. C. (1) oraz obrońcy wszystkich oskarżonych.

Prokurator zaskarżył niniejszy wyrok w jego punkcie III, I oraz 8 punkcie na niekorzyść oskarżonych K. C. (1), R. B. oraz A. O..

Zarzucił mu obrazę przepisów postępowania, mająca wpływ na jego treść, a to art. 413 § 1 pkt 4 i 5 k.p.k. poprzez przytoczenie przez Sąd Okręgowy w Katowicach w punkcie III sentencji wyroku z dnia 18 lipca 2013 roku o sygn. akt XVI K 200/07 opisu czynu, którego oskarżyciel publiczny nie zarzucił oskarżonemu K. C. (1) w akcie oskarżenia Prokuratury Rejonowej w Mysłowicach z dnia 27 lipca 2007 roku o sygn. akt 1 Ds. 272/07, a od popełnienia którego następnie Sąd uniewinnił w/w oskarżonego, co w konsekwencji doprowadziło do sytuacji, w której w wyroku tegoż Sądu brak jest jakiegokolwiek rozstrzygnięcia odnośnie czynu zarzucanego oskarżonemu K. C. (1) w postaci, jaka zawarł oskarżyciel publiczny w punkcie III aktu oskarżenia.

Prokurator zarzucił też obrazę przepisów postępowania, mającą wpływ na treść wydanego wyroku, a to art. 413 § 2 pkt 1 k.p.k. poprzez niedokładne określenie przypisanego oskarżonemu K. C. (1) w punkcie 1 czynu i pominiecie w jego opisie znamion działania oskarżonego w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, w wyniku czego zawarty w wyroku opis czynu nie odpowiada przyjętej kwalifikacji prawnej z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

Na koniec skarżący podniósł zarzut obrazy przepisów postępowania, mającą wpływ na treść wyroku, a to art. 413 § 2 pkt 1 k.p.k. poprzez niedokładne określenie przypisanego oskarżonemu R. B. i A. O. w punkcie 8 wyroku czynu i pominiecie w jego opisie znamion działania przez oskarżonych w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, z góry powziętym zamiarem oraz w krótkich odstępach czasu, w wyniku czego zawarty opis czynu nie odpowiada przyjętej kwalifikacji prawnej z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

Stawiając powyższe zarzuty prokurator wniósł: po pierwsze, o zmianę wyroku w punkcie III poprzez przytoczenie czynu zarzucanego oskarżonemu K. C. (1) w brzmieniu zawartym w punkcie III aktu oskarżenia. Po drugie, wniósł o zmianę wyroku w punkcie 1 poprzez dokładne określenie przypisanego oskarżonemu K. C. (1) czynu z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. poprzez ujęcie w opisie czynu znamienia działania w celu osiągnięcia korzyści majątkowej. Po trzecie, wniósł o zmianę wyroku w punkcie 8 poprzez dokładne określenie przypisanego oskarżonym R. B. oraz A. O. czynu z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. poprzez ujecie w opisie tegoż czynu znamion działania w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, z góry powziętym zamiarem oraz w krótkich odstępach czasu.

Prokurator obecny na rozprawie odwoławcze popierając wniesioną apelacje jednocześnie zmodyfikował jej wnioski. O ile w pisemnej apelacji wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku w skażonej przez niego części, o tyle przed sądem odwoławczym wniósł już o uchylenie wyroku w zaskarżonej przez strony części, za jednym wyjątkiem punktu 7 wyroku w zakresie dotyczącym uniewinnienia oskarżonego R. C. od zarzutu popełnienia czynu opisanego w punkcie VII komparycji wyroku na szkodę Z. L..

W konsekwencji prokurator w większości przychylił się do wniosków stron o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji, zawartych w apelacjach obrońców oskarżonych i apelacji pełnomocnika jednego z oskarżycieli posiłkowych.

Obrońca K. C. (1) zaskarżył orzeczenia zawarte w punktach: 1, 2, 3, 4 i 5 dotyczących tego oskarżonego.

Wyrokowi temu zarzucił obrazę przepisów postępowania, a to art. 7 k.p.k. przez dowolną ocenę dowodów oraz błędy w ustaleniach faktycznych, będących podstawą zaskarżonego orzeczenia przez przyjęcie, że: - oskarżony K. C. (1), pobierając drewno z nadleśnictwa K., nie miał zamiaru za te dostawy zapłacić, a pieniądze uzyskane z przerobu drzewna przeznaczył na inne cele, - nie zostały zawarte kontrakty zagraniczne, mające być podstawą dalszej działalności Zakładów (...), - oskarżony przywłaszczył sobie powierzone mu pieniądze pracowniczej Kasy Zapomogowo Pożyczkowej, oskarżony pobierając pieniądze z rachunku miał świadomość przekroczenia limitu oraz, że działał z zamiarem oszustwa.

Wskazując na powyższe zarzuty wniósł o zmianę wyroku w zaskarżonej części i uniewinnienie oskarżonego od zarzucanych mu czynów, ewentualnie o uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Obrońca R. B. i A. O. zaskarżył powyższy wyrok w odniesieniu do tych oskarżonych i zarzucił mu obrazę przepisów postępowania, która miała istotny wpływ na jego treść, a to:

- art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k. poprzez sporządzenie uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia w sposób, który uniemożliwia poznanie istotnych motywów rozstrzygnięcia, a tym samym uniemożliwia dokonanie kontroli instancyjnej przez sąd odwoławczy,

- art. 366 § 1 k.p.k. poprzez całkowite zlekceważenie kwestii dotyczącej konieczności ustalenia okoliczności związanych z rozdysponowaniem pieniędzy z Pracowniczej Kasy Zapomogowo - Pożyczkowej,

- art. 7 k.p.k. poprzez rażące przekroczenie przez sąd granic swobodnej oceny dowodów i dokonanie oceny całkowicie dowolnej, przejawiające się w uznaniu, iż oskarżeni doprowadzili do niekorzystnego rozporządzenia mieniem Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe Nadleśnictwo K., podczas gdy oskarżeni nie zarządzali faktycznie spółką cywilną, albowiem decydującą rolę pełnił w tym zakresie K. C. (1), a ponadto oskarżonym nie sposób przypisać zamiaru popełnienia przestępstwa z art. 286 § 1 k.k.

Skarżący zarzucił też wyrokowi błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał istotny wpływ na jego treść, a polegający na przyjęciu, iż oskarżeni wspólnie i w porozumieniu przywłaszczyli pieniądze w kwocie 43.280 złotych oraz działając świadomie, z zamiarem bezpośrednim doprowadzili do niekorzystnego rozporządzenia mieniem Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe Nadleśnictwo K., podczas gdy materiał dowodowy zgromadzony w przedmiotowej sprawie nie pozwala na dokonanie takich ustaleń.

Wskazując na powyższe zarzuty obrońca oskarżonych wniósł o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Katowicach.

Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego – Spółdzielni Mieszkaniowej (...) zaskarżył powyższy wyrok na niekorzyść oskarżonego K. C. (1) w zakresie uniewinnienia tego oskarżonego od zarzutu popełnienia czynu opisanego w punkcie III części wstępnej wyroku i zarzucił mu:

- naruszenie prawa procesowego, a to art. 424 § 1 i 2 k.p.k., które mogło mieć wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia, poprzez sporządzenie uzasadnienia niespełniającego ustawowych wymogów, uniemożliwiającego kontrolę toku rozumowania Sądu I instancji w szczególności poprzez sprzeczność treści orzeczenia z treścią jego uzasadnienia,

- naruszenie prawa procesowego, a to art. 7 k.p.k., które mogło mieć wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia poprzez przekroczenie zasady swobodnej oceny dowodów z zeznań świadka A. D. i Z. D.,

- naruszenie prawa procesowego, a to art. 4 i 410 k.p.k. poprzez wybiórcze potraktowanie materiału dowodowego i pominięcie tej części dowodów – w tym z przesłuchanie świadków A. D. i Z. D., która dotyczyła umowy pokrzywdzonej Spółdzielni z oskarżonym w zakresie realizacji przedsięwzięcia finansowego – pozyskania zagranicznych funduszy,

- błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, iż zachowanie oskarżonego K. C. (1) nie nosiło znamion przestępstwa.

Wskazując na powyższe zarzuty wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku Sądu I instancji i przekazanie sprawy w tym zakresie do ponownego rozpoznania.

Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego Z. L. zaskarżył punkt 7 wyroku w całości i zarzucił mu obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść orzeczenia, a w szczególności:

- art. 7 k.p.k. poprzez dokonanie oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego sprzecznie z zasadami prawidłowego rozumowania, wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego,

- art. 4 k.p.k. w wyniku braku zachowania zasady należytego obiektywizmu poprzez pominięcie okoliczności przemawiających na niekorzyść oskarżonego,

- art. 167 k.p.k. i art. 366 § 1 k.p.k. w wyniku bezzasadnego oddalenia wniosków dowodowych oskarżyciela posiłkowego i nie wyjaśnienie wszystkich istotnych okoliczności sprawy, co w konsekwencji skutkowało błędnymi ustaleniami faktycznymi przyjętymi za podstawę wyroku i mającymi wpływ na jego treść, polegającymi na ustaleniu, iż K. C. (1) pobierając pieniądze od Z. L. nie działał z zamiarem jego oszukania i nie chciał tych pieniędzy wyłudzić,

- art. 78 § 1 k.p.k. w zw. z art. 88 k.p.k. w wyniku nie uwzględnienia na etapie postępowania przed Sądem I instancji wniosków oskarżyciela posiłkowego o przyznanie mu pełnomocnika z urzędu, pomimo udokumentowania jego bardzo trudnej sytuacji materialnej, co w konsekwencji skutkowało pozbawieniem go możliwości obrony jego praw.

Wskazując na powyższe zarzuty wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Sąd Apelacyjny stwierdził, co następuje:

Apelacje obrońców oskarżonych i prokuratora, a także pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w R. okazały się na tyle skuteczne, że Sąd odwoławczy uznał za konieczne uchylić trzy punkty zaskarżonego orzeczenia, dotyczące części zarzucanych oskarżonym czynów. Natomiast co do jednego z występków, który przypisano oskarżonym, Sąd II instancji doszedł do wniosku, że dowody przeprowadzone przed Sądem I instancji są na tyle jednoznaczne, przekonujące, że pozwalały na zmianę zaskarżonego orzeczenie na etapie postępowania apelacyjnego i uniewinnienie trójki oskarżonych od tego czyny, którego mieli się dopuścić na szkodę Nadleśnictwa K.. W odniesieniu do jednego z występków przypisanych K. C. (1) Sąd odwoławczy dokonał, z korzyścią dla oskarżonego, innej oceny prawnej jego zachowania i działając w granicach oskarżenia zmienił nieco jego opis i kwalifikację prawną. Jedynie apelacja oskarżyciela posiłkowego Z. L. okazała się całkowicie bezzasadna i tylko w tym zakresie wyrok w zaskarżonej części został utrzymany w mocy.

Przechodząc już do omawiania poszczególnych zarzutów zawartych w apelacjach stron, a dotyczących poszczególnych orzeczeń Sądu I instancji, to już na wstępie należy podkreślić, że trafny okazał się zarzut obrazy art. 413 § 1 pkt 4 i 5 k.p.k. zawarty w apelacji prokuratora.

Rzeczywiście Sąd Okręgowy w Katowicach w punkcie III części wstępnej zaskarżonego wyroku przytoczył opis czynu, którego popełnienia oskarżyciel publiczny nie zarzucił oskarżonemu K. C. (1) w akcie oskarżenia. We wspomnianej skardze Prokurator Rejonowy w Mysłowicach w punkcie III zarzucił oskarżonemu K. C. (1) dokonanie oszustwa na szkodę Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w R., które miało polegać na wprowadzeniu w błąd zarządu tej spółdzielni co do możliwości i zamiaru dostarczenia jej okien, drzwi i tarcicy łącznej wartości 2.000.000 złotych, nie mając zamiaru ani też możliwości wywiązania się z przedmiotowego zobowiązania, czym miał doprowadzić zarząd wymienionej spółdzielni do niekorzystnego rozporządzenia jej mieniem w postaci zaliczki na poczet dostawy w kwocie 540.000 zł, którą odebrał nie wywiązując się ze zobowiązania.

Tymczasem w części wstępnej zaskarżonego wyroku Sąd I instancji zmodyfikował opis czynu zarzucanego oskarżonemu w punkcie III, głównie co do sposoby wprowadzenia w błąd zarządu Spółdzielni (...) w R.. W komparycji wyroku znalazł się opis czynu zarzucanego oskarżonemu K. C. (1) z którego wynikało, że miał wprowadzić w błąd zarząd spółdzielni co do możliwości i zamiaru pozyskania środków finansowych na realizację ich inwestycji gospodarczych, nie mając zamiaru ani też możliwości wywiązania się z przedmiotowego zobowiązania, czym miał doprowadzić zarząd wymienionej spółdzielni do niekorzystnego rozporządzenia jej mieniem w postaci zaliczki na poczet pokrycia kosztów z tym związanych w kwocie 540.000 zł, która odebrał nie wywiązując się ze zobowiązania. Doszło więc do niedopuszczalnej na tym etapie postępowania jurysdykcyjnego modyfikacji zarzutu z aktu oskarżenia w istotnym elemencie oszustwa.

Gwoli sprawiedliwości należy jednak przypomnieć, że odbyło się to nie z inicjatywy Sądu I instancji, ale z inicjatywy prokuratora. To autor aktu oskarżenia na rozprawie, po zamknięciu przewodu sądowego, oficjalnie stwierdził, że dokonuje - skutecznej w jego mniemaniu - modyfikacji jednego zarzutu aktu oskarżenia. Wyglądało to na „próbę ratowania” oskarżenia w tym zakresie. Niestety taka praktyka jest niedopuszczalna.

W tym miejscu należy wspomnieć, że to nie jedyny błąd prokuratora wiążący się z niniejszą sprawą. Można tylko przypomnieć, że R. B. i A. O. oskarżono w innej sprawie (o sygn. akt 1Ds 965/05) o identyczne czyny jak w powyższej z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. oraz z art. 218 § 1 k.k., co wyszło dopiero po wydaniu w tej bliźniaczej sprawie przez Sąd Rejonowy w Tychach nieprawomocnego wyroku w dniu 11 września 2007 roku, sygn. akt VIII K 1838/05, skazującego oskarżonych. Tak więc poważne uchybienie prokuratora ujawniło sie dopiero na etapie postępowania odwoławczego. Na inne błędy prokuratora naprowadzają drugi i trzeci zarzut zawarty w jego apelacji, a dotyczy pominięcia w opisach dwóch przestępstw zarzucanych oskarżonym konstytutywnego, niezwykle istotnego elementu oszustwa tj. działania w celu osiągnięcia korzyści majątkowej. O innych błędach oskarżyciela publicznego będzie mowa poniżej.

Wracając do wspomnianej modyfikacji przez prokuratora jednego z zarzutów aktu oskarżenia należy podkreślić, że Sąd I instancji powinien taką próbę zignorować. Tymczasem zaakceptował te zmiany wprowadzając modyfikacje do opisu czynu zarzucanego oskarżonemu znajdującego się w punkcie III, tiret pierwszy części wstępnej zaskarżonego wyroku. Dopiero po wydaniu zaskarżonego wyroku Sąd I instancji zorientował się że popełnił błąd i próbował to poważne uchybienie naprawić wydając postanowienie z dnia 30 grudnia 2013 roku, sygn. XVI 200/07 o sprostowaniu oczywistej omyłki pisarskiej. Napisał w nim, że na skutek omyłki pisarsko – komputerowej błędnie wpisano treść zarzutu w brzmieniu przedstawionym przez prokuratora po zamknięciu przewodu sądowego. Wtedy zareagował prokurator, w istocie rzeczy autor tych modyfikacji, wnosząc zażalenie na to postanowienie o sprostowaniu oczywistej omyłki pisarskiej. Podniósł w nim między innymi to, że korekta oczywistych omyłek pisarskich nie może dotyczyć materialnej treści orzeczenia i do usunięcia powstałej wadliwości wyroku niezbędne jest wdrożenie procedury kontroli instancyjnej, tj. wniesienie, a następnie rozpoznanie środka odwoławczego w postaci apelacji. Sąd Apelacyjny w Katowicach postanowieniem z dnia 29 stycznia 2014 roku, sygn. akt II AKz 47/14 uchylił zaskarżone postanowienie Sądu I instancji. Wskazał w nim, iż nie można w sposób jednoznaczny ustalić, czy opis czynu zawarty w pkt. III, tirecie pierwszym zaskarżonego wyroku jest skutkiem intencjonalnej działalności Sądu, czy też jedynie konsekwencją błędu pisarskiego.

W konsekwencji tego uchybienia niewątpliwie w zaskarżonym wyroku brak jest jakiegokolwiek rozstrzygnięcia odnośnie czynu zarzucanego oskarżonemu K. C. (1) w postaci, jaką zawarł prokurator w punkcie III aktu oskarżenia. Rozstrzygniecie Sądu I instancji – uniewinnienie oskarżonego, odnosi się nie do czynu mu zarzucanego, ale zmodyfikowanego. Innymi słowy, uniewinnienie oskarżonego K. C. (1) od czynu opisanego w punkcie III części wstępnej wyroku dotyczy czynu, którego popełnienia oskarżyciel publiczny nie zarzucił oskarżonemu w akcie oskarżenia. Tymczasem „wyrok uniewinniający oskarżonego musi odnosić się do postawionego mu w akcie oskarżenia zarzutu, a więc opisanego tam czynu, a nie czynu ustalonego przez sąd po rozpoznaniu sprawy. W przeciwnym razie poza orzeczeniem sądu znalazłby się te elementy oskarżenia, które nie zostały zawarte w nowym opisie czynu. Zmiana opisu czynu, w stosunku do czynu zarzucanego w akcie oskarżenia jest prawem i obowiązkiem sądu tylko w wyroku przypisującym czyn (przede wszystkim w wyroku skazującym), co jednak w takim przypadku nie oznacza zmiany zarzutu postawionego w akcie oskarżenia” (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 29 kwietnia 2008r., sygn. II AKa 96/08)

Rację ma też pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w R. o tyle, o ile podnosi, że w zakresie czynu zarzucanego oskarżonemu K. C. (1), którego miał się on dopuścić na szkodę w/w spółdzielni, uzasadnienie zaskarżonego wyroku w tej części nie daje wystarczających podstaw do ustalenia od czego w rzeczywistości Sąd I instancji uniewinnił oskarżonego. Uważna analiza pisemnych motywów wyroku w tej części wskazuje na to, że choć sąd przyjął zmieniony opis czynu to poddawał analizie materiał dowodowy głównie pod kątem opisu czynu sprzed zmian. Oceniał domniemany kontrakt na dostawę stolarki okiennej, marginalizując umowę o pozyskanie zagranicznych funduszy. W konsekwencji w tym zakresie istniej wyraźna sprzeczność między tym, co wynika z zarzutu zawartego w części wstępnej wyroku, a pisemnymi motywami zaskarżonego wyroku, a uzasadnienie samo w sobie nie jest na tyle jednoznaczne, aby dało odpowiedź na podstawowe pytanie, od jakiego czynu Sąd I instancji uniewinnił oskarżonego. W związku z tymi zasadniczymi wątpliwościami Sąd odwoławczy nie miał innego wyjścia jak tylko w tej części uchylić zaskarżony wyroku i sprawę przekazać Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania. Wniosek prokuratora zawarty w jego apelacji o zmianę zaskarżonego wyroku w punkcie III poprzez przytoczenie opisu czynu zarzucanego oskarżonemu K. C. (1) w brzmieniu zawartym w punkcie III aktu oskarżenia, nie mógł być więc uwzględniony. Zauważył to prokurator, który na rozprawie odwoławczej zmodyfikował swój pierwotny wniosek i wnosił już o uchylenie w tej części zaskarżonego wyroku. Z uwagi na zastosowanie w kwalifikacji tego, zarzucanego oskarżonemu K. C. (1) czynu, przepisu art. 294 § 1 k.k., a przede wszystkim w związku z przyjęciem konstrukcji czynu ciągłego z art. 12 k.k., wraz z uchyleniem wyroku w zakresie czynu na szkodę w/w Spółdzielni (...), zarzucanego oskarżonemu w punkcie III aktu oskarżenia, uchylono też drugi element tego czynu ciągłego, dotyczący oszustwo na szkodę firmy (...), mimo, że w tej części wyroku żadna ze stron nie kwestionował. Tak więc przy ponownym rozpoznaniu sporawy Sąd I instancji może ograniczyć w tym zakresie postępowanie dowodowe do niezbędnego minimum.

W rezultacie z uwagi na uchybienia natury procesowej doszło do uchylenia w tej części zaskarżonego wyroku. W związku z tym Sąd odwoławczy nie odnosił się do innych zarzutów zawartych w apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego, kwestionujących samo uniewinnienie oskarżonego K. C. (1).

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy w tym zakresie Sąd I instancji powinien też zająć się kwestią tego, kto obecnie uprawniony jest do reprezentowania pokrzywdzonej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w R., albowiem z ustaleń Sądu odwoławczego bezspornie wynika, że zaprzestała ona swojej statutowej działalności. Tak więc w chwili obecnej była prezes zarządu tej spółdzielni nie jest już uprawniona do reprezentowania jej interesów. Rozpoznanie powyższej sprawy przez Sąd odwoławczy w zakresie orzeczenia Sądu I instancji o uniewinnieniu oskarżonego K. C. (1) od zarzutu popełnienia czynu na szkodę w/w spółdzielni było możliwe tylko dlatego, że wyrok w tej części zaskarżył też prokurator i Sąd I instancji, jakkolwiek na wniosek byłego prezesa zarządu wspomnianej spółdzielni, to jednak wyznaczył pełnomocnika z urzędu de facto samej pokrzywdzonej Spółdzielni, a nie A. D.. Ponadto wspomniany pełnomocnik z urzędu, a nie były prezes zarządu spółdzielni, wniósł apelację od wyroku.

W konsekwencji Sąd Apelacyjny uchylił punkt 7 wyroku w zaskarżonej części, dotyczącej uniewinnienia oskarżonego K. C. (1) od zarzucanego mu w punkcie III aktu oskarżenia czynu z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k., którego opis wbrew przepisom zmodyfikowano w punkcie III komparycji wyroku i w tym zakresie przekazał sprawę Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

W odniesieniu do oszustwa na szkodę Nadleśnictwa K., zarzucanego wszystkim oskarżonym, Sąd Apelacyjny uznał, że już dowody zgromadzone w postępowaniu przygotowawczym nie dawały najmniejszych podstaw do postawienia oskarżonym zarzutu popełnienia przestępstwa z art. 286 § 1 k.k. Natomiast dowody przeprowadzone w toku postępowania jurysdykcyjnego tylko to potwierdziły. Już z zeznań P. T. z Nadleśnictwa K. bezspornie wynika, że w chwili zawierania umów na kolejne dostawy drewna do przedsiębiorstwa Zakłady (...) s.c. (...) (...) z siedzibą w K. osoby z Nadleśnictwa doskonale wiedział o ciężkiej sytuacji finansowej firmy przejętej przez oskarżonych i to mimo tego, że wszystkie wystawione przez Nadleśnictwo faktury , których termin płatności przypadał na 2000 rok zostały uregulowane. Wszak po tym jak nie uzyskali zapłaty za pierwsze transze drewna wstrzymali dalsze jego dostawy. Dopiero po rozmowach z oskarżonym K. C. (1), który przedstawił wizję utworzenia konsorcjum polskich firm z udziałem kontrahenta z Niemiec, zajmującego się produkcją i dostawą gotowych elementów drewnianych do budowy domów do Turcji i udokumentowaniu, że uzyskał gwarancje bankowe na uzyskanie środków finansowych na ten cel, nadleśniczy podjął decyzję o wznowieniu dostaw drewna do firmy oskarżonych. W konsekwencji Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe Nadleśnictwo K. zgodziło się na dalsze dostawy drewna mimo, że nie zapłacono mu za wcześniejsze. Tak więc osoba sprzedająca drewno, a wiec dokonująca rozporządzeniem mieniem, doskonale wiedział o trudnej sytuacji przedsiębiorstwa oskarżonych. Mimo tego wznowiono dostawy zapewniając sobie tylko większe zabezpieczenie w postaci dodatkowego weksla in blaco opiewającego na kwotę 75.000 zł. W żadnym wypadku nie można więc mówić, że Nadleśniczy został wprowadzony przez oskarżonych w błąd co do możliwości i zamiaru zapłaty za towar. Dlatego wyrok Sądu I instancji skazujący oskarżonych za to przestępstwo jest kuriozalny. Należy przy tym uwzględnić całokształtu materiału dowodowego przeprowadzonego i ujawnionego na rozprawie. Przede wszystkim oskarżeni, jako spółka cywilna, przejmowali przedsiębiorstwo będące już w stanie likwidacji. Nabywali zakłady drzewne ze starym, przestarzałym i bardzo wyeksploatowanym parkiem maszynowym. Kupowali firmę z wyraźnym przerostem zatrudnienia w którym funkcjonował rozbudowany zespół dyrektorów, kierowników i nie mały dział księgowości. Przy czym musieli zagwarantować w akcie prywatyzacyjnym to, że przez dwa lata nie zwolnią żadnego pracownika. Przejmowali firmę w okresie bardzo trudnej koniunktury na ryku. Na ogólny zastoju w tej branży i dużą konkurencję nakładał się też proces stopniowego wypierania stolarki produkowanej z drewna, miedzy innymi przez ich zakład, przez stolarkę opartą o plastik i inne trwalsze materiały. W konsekwencji tracono rynki zbytu i kończyły się zapasy magazynowe komponentów i surowców, co zauważył Sąd I instancji. Oskarżeni kupując takie upadające przedsiębiorstwo zainwestowali własne środki i te pochodzące z kredytu bankowego. Nie można więc, jak czyni to Sąd I instancji, twierdzić, że nie inwestowali w przejęte przez siebie przedsiębiorstwo. Ani prokurator, ani Sąd I instancji nie przedstawił wiarygodnych dowodów, że pieniądze uzyskane ze sprzedaży malejącej z czasem produkcji oskarżeni przeznaczali na inne cele. Odmienne twierdzenia zawarte w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku nie zostały poparte żadnymi dowodami. Nie przedstawiono żadnego dowodu na to, że oskarżeni otrzymywali zyski, dywidendę czy też pobrali na jakiekolwiek własne cele choćby symboliczną złotówkę. Reasumując, należy stwierdzić, że ani prokurator, ani Sąd I instancji nie wskazali żadnego dowodu świadczącego o uzyskaniu przez oskarżonych jakiejkolwiek korzyści majątkowej. Niewątpliwie oskarżeni, a zwłaszcza K. C. (1), chcieli uratować przejęty zakład uruchamiając na jego bazie produkcję gotowych elementów domów z zamiarem eksportowania ich do Turcji. Mimo, że nie doszło do finalizacji tych planów, to wiarygodna dokumentacja znajdująca się w aktach sprawy potwierdza to, że robiono wszystko, aby do takiego kontraktu z podmiotami zagranicznym doszło. Także w ocenie Sądu I instancji takie palny zostały w dostatecznym stopniu udokumentowane. Bezspornie oskarżony K. C. (1) zebrał od 12 firm pieniądze w łącznej kwocie 1.200.000 dolarów amerykańskich na wadium i wpłacił te pożyczone pieniądze na konto w banku (...) w K.. O tym że zgromadzono te pieniądze i zdeponowano je w banku potwierdzają również ustalenia Sądu I instancji. Nie można więc twierdzić, jak sugeruje to Sąd I instancji, że oskarżeni nabyli zakłady drzewne tylko po to, aby stały się „namacalną karta przetargowa w ich przestępczym procederze wobec osób trzecich”, (karta 16 uzasadnienia zaskarżonego wyroku). Takie insynuacje Sądu I instancji nie poparte są żadnymi dowodami. Tak więc twierdzenia w tym zakresie, zawarte w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku, to czyste spekulacje.

W konsekwencji w ocenie Sądu odwoławczego dowody przeprowadzone przed Sądem I instancji nie dawały najmniejszych podstaw do przypisania oskarżonym oszustwa na szkodę Nadleśnictwa K.. Innymi słowy wymowa przeprowadzonych dowodów jest na tyle jednoznaczna, że Sąd odwoławczy uznał, że nie ma potrzeby uchylania w tej części zaskarżonego wyroku, a można już na tym etapie wydać orzeczenie uwalniające oskarżonych od zarzutu oszustwa.

W rezultacie Sąd Apelacyjny zmienił punkt 1 zaskarżonego wyroku w ten sposób, że uniewinnił oskarżonego K. C. (1) od popełnienia zarzucanego mu czynu z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k., opisanego w punkcie II części wstępnej orzeczenia i w tym zakresie kosztami procesu obciążył Skarb Państwa. Podobnie zmienił też punkt 8 zaskarżonego wyroku w ten sposób, że uniewinnił oskarżonych R. B. i A. O. od popełnienia zarzucanych im czynów z art. 286 § 1 k.k. w zw. art. 12 k.k., opisanych w punkcie VIII komparycji wyroku i w tej części kosztami procesu obciążył Skarb Państwa.

W odniesieniu do czynu zarzucanego oskarżonemu K. C. (1) na szkodę Z. L. nie było najmniejszych podstaw do uwzględnienia apelacji pełnomocnika tego oskarżyciela posiłkowego. Sąd I instancji procedując w tym zakresie nie naruszył żadnego ze wskazanych w apelacji przepisów prawa. Jak przekonują pisemne motywy rozstrzygnięcia uwzględnił zarówno okoliczności przemawiające na korzyść oskarżonego, jak i na jego niekorzyść. Sąd I instancji z prawidłowo zgromadzonego w tym zakresie materiału dowodowego wyciągnął trafne wnioski. Słusznie zwrócił uwagę na to, że Z. L. o rzekomej pożyczce wspomniał dopiero w trakcie kolejnych swoich zeznań i przegrał sprawę cywilną dotyczącą tej samej rzekomej pożyczki. Sąd I instancji trafnie za wiarygodne uznał więc wyjaśnienia oskarżonego, gdyż zostały poparte zeznaniami świadków. Oskarżony w odróżnieniu od pokrzywdzonego konsekwentnie i stanowczo twierdził, że do pożyczki nie doszło. W związku z tym zupełnie niezrozumiały jest zarzut błędu w ustaleniach faktycznych sformułowany w apelacji pełnomocnika polegający na ustaleniu, iż oskarżony K. C. (1) pobierając pieniądze od Z. L. nie działał z zamiarem jego oszukania i nie chciał tych pieniędzy wyłudzić. Wszak Sąd I instancji ustalił, że nie doszło do żadne pożyczki. Zasadnie też oddalono wniosek dowodowy o dodatkowe przesłuchanie pokrzywdzonego i świadka wymienionego w apelacji, o czym przekonuje uzasadnienie tej decyzji. Niewątpliwie stosunkowo późno wyznaczono pokrzywdzonemu pełnomocnika z urzędu, gdyż wcześniejszy jego wniosek nie został uwzględniony. Trudno jednak twierdzić, że skutkowało to pozbawieniem go możliwości ochrony jego praw. Wszak dopuszczono pokrzywdzonego do udziału w sprawie w charakterze oskarżyciela posiłkowego i miał możliwość uczestniczenia w rozprawie. O tym że aktywnie korzystał z tego prawa świadczą między innymi pisma oskarżyciela posiłkowego znajdujące się w aktach sprawy. Ponadto jego pełnomocnik wywiódł w jego imieniu apelację.

Reasumując, brak było wystarczających podstaw do uwzględnienia apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego Z. L.. W konsekwencji Sąd Apelacyjny wyrok w tej zaskarżonej części utrzymał w mocy, to jest w zakresie punktu 7 kwestionowanego orzeczenia w którym uniewinniono oskarżonego K. C. (1) od zarzutu popełniania czynu z art. 286 § 1 k.k., opisanego w punkcie VII części wstępnej orzeczenia i w tej części zwolnił oskarżyciela posiłkowego Z. L. od ponoszenia wydatków postępowania odwoławczego, którymi obciążył Skarb Państwa.

Natomiast zaskarżony wyrok w części dotyczącej przypisanego oskarżonym przestępstwa z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. mającego polegać na przywłaszczeniu pieniędzy w kwocie 43,280 złotych pochodzących ze składek i rat potrącanych pracownikom Zakładów (...) na rzecz Pracowniczej Kasy Zapomogowo – Pożyczkowej, nie mógł się ostać, albowiem Sąd I instancji nie dokonał oceny wszystkich dowodów dotyczących tej kwestii. W szczególności całkowicie pominął dowody wskazujące na to, że nie przekazywano do (...) składek i rat, bo nie było na to pieniędzy. Świadek L. G. – główna księgowa, wyraźnie zeznał, że nie następowało fizyczne potrącenie składek i rat bo na koncie nie było środków pieniężnych. Nie było z czego potrącać. Zeznania tego świadka pozostają w wyraźniej opozycji do zeznań J. P. (2), którym Sąd I instancji dał wiarę. Wykluczają wręcz ustalenia sądu merytorycznego. Brak odniesienia się przez Sąd I instancji do zeznań tego świadka, który stwierdził, że brak było środków na przekazywanie składek i rat na rachunek Kasy Zapomogowo Pożyczkowej, uniemożliwia kontrolę odwoławcza tej części zaskarżonego wyroku. Wszak przyjecie tych zeznań za wiarygodne prowadziłoby do prostego wniosku, że oskarżeni nie mogli dopuścić się przestępstwa z art. 284 § 2 k.k., bo nie mogli przecież przywłaszczyć czegoś czego nie posiadali, czym nie dysponowali - pieniędzy, których nie było. Wyjaśnienie tych sprzeczności jest konieczne do tego, aby można było wydać rozstrzygnięcie w tym zakresie. W związku z powyższym Sąd Apelacyjny uchylił punkt 2 i 9 zaskarżonego wyroku w zakresie czynów z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. przypisanych oskarżonym K. C. (1), R. B. i A. O., opisanych w punkcie IV i IX komparycji wyroku, i w tym zakresie przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu w Katowicach do ponownego rozpoznania. Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Są I instancji powinien ograniczyć postępowanie dowodowe do zeznań świadków, którzy zajmowali się w firmie potrącaniem, ewidencjowaniem i odprowadzaniem składek i rat spłacanych pożyczek przekazywanych na rachunek Kasy Zapomogowo Pożyczkowej. Zbędne jest więc przesłuchiwanie wszystkich członków Pracowniczej Kasy Zapomogowo Pożyczkowej.

W odniesieniu do czynu przypisanego oskarżonemu K. C. (1) polegającego na wyłudzeniu pieniędzy na szkodę banku (...) S.A. Sąd Apelacyjny wydal orzeczenie o charakterze reformatoryjnym, albowiem pozwalał na to zgromadzony w sprawie materiał dowodowy. Na wstępie należy wspomnieć, że Sąd I instancji w zachowaniu oskarżonego polegającym na pobraniu pieniędzy z rachunku w wysokości przekraczającej przyznany mu limit kredytował dopatrzył się cech przestępstwa oszustwa. Przy czym tego przestępstwa miał się on dopuścić w dniu 31 maja 2001 roku kiedy to, co jest bezsporne i nie kwestionowane przez oskarżonego, wypłacił za pomocą karty (...) pieniądze w kwocie wyraźnie przekraczającej przyznany mu limit kredytowy o wartość przeszło 43 tys. złotych. Ponadto mimo, że miał wypłacać pieniądze przy pomocy karty kredytowej w bankomacie, to wprowadzić w błąd miał pracownika banku (...). Tymczasem w tego typu transakcjach nie uczestniczy żaden pracownik banku. Wypłata pieniędzy z bankomatu odbywa się automatycznie, a wiec bez udziału czynnika ludzkiego. Poza tym miał tego pracownika „wprowadzić w błąd co swoich faktycznych zamiarów rozporządzenia pieniędzmi pobranymi z rachunku”. Abstrahując od bardzo dziwnego opisu zarzucanego oskarżonemu przestępstwa, to już na pierwszy rzut oka wyraźnie widać, że przy tak opisanym zachowaniu sprawcy trudno mówić o przestępstwie oszustwa. W tym zakresie trafny okazał się więc zarzut zawarty w apelacji obrońcy oskarżonego. Teoretycznie można byłoby mówić o oszustwie, gdyby udało się wykazać, że oskarżony już w chwili zawierania z bankiem umowy działał z zamiarem doprowadzenia banku do niekorzystnego rozporządzenia mieniem. Już z bezspornego faktu, że po założeniu konta i otrzymaniu karty, oskarżony w początkowy okresie prawidłowo z niej korzystał, można wnioskować że o oszustwie nie może być mowy. Prowadzi to do wniosku, że błąd Sadu I instancji polegał na zastosowaniu w tym konkretnym wypadku niewłaściwej kwalifikacji prawnej. W ocenie Sądu Apelacyjnego takim zachowaniem oskarżony wyczerpał znamiona przestępstwa kradzieży z art. 278 § 1 k.k., albowiem wypłacając określoną kwotę pieniędzy ponad przyznany mu limit zabrał w ten sposób cudzą rzecz ruchomą w rozumieniu art. 115 § 9 k.k. Zabrał pieniądze banku i pieniędzy tych w terminie wyznaczonym później przez bank po konsultacjach z oskarżonym, nie spłacił. Przeznaczył cudze pieniądze na własne cele. Dokonał ich przywłaszczenia. Przy czym to na co je przeznaczył dla bytu tego przestępstwa nie ma istotnego znaczenia. W konsekwencji Sąd Apelacyjny zmienił punkt 3 zaskarżonego wyroku w zakresie czynu zarzucanego oskarżonemu K. C. (1) w punkcie VI wstępnej orzeczenia w ten sposób, że uznał tego oskarżonego za winnego popełnienia czynu polegającego na tym, że w dniu 31 maja 2001 roku w nieustalonej miejscowości, działając w celu przywłaszczenia i posługując się kartą (...) i wypłacając z rachunku kwotę wyraźnie przekraczającą przyznany mu limit kredytowy, zabrał cudze mienie ruchome w postaci pieniędzy w kwocie 43.088,13 złotych na szkodę (...) S.A., to jest występku z art. 278 § 1 k.k. i za to na mocy powołanego przepisu skazał go na karę 1 roku pozbawienia wolności. W tym miejscu należy jeszcze raz podkreślić, że zachowanie sprawcy polegające na wypłaceniu pieniędzy w bankomacie przy użyciu karty kredytowej ponad przyznany limit z uwagi na to, że po stronie banku nie uczestniczy w takiej operacji żadna osoba trudno rozpatrywać jako przestępstwo oszustwa z art. 286 § 1 k.k. Natomiast można je analizować pod kątem przestępstwa kradzieży z art. 278 § 1 k.k., albowiem sprawca wypłacający w takiej sytuacji pieniądze i nie zwracając ich zabiera niewątpliwie cudze, należące do banku, mienie.

W konsekwencji uchylił orzeczenia o karach łącznych pozbawienia wolności, warunkowym zawieszeniu ich wykonania, zaliczeniu tymczasowego aresztowania, zobowiązaniu do kontynuowania pracy zarobkowej, oddaniu pod dozór kuratora i kosztach procesu, zawarte w punktach; 4, 5, 10, 11, 12, 13 i 14 zaskarżonego wyroku.

Na mocy art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. warunkowo zawiesił wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego K. C. (1) w punkcie 4 niniejszego wyroku kary 1 roku pozbawienia wolności na okres próby wynoszący 5 lat, albowiem były ku temu podstawy. Oskarżony K. C. (1) był do tej pory karany i ma pozytywną opinię w miejscu zamieszkania.

Reasumując,Sąd Apelacyjny zmienił punkt 1 zaskarżonego wyroku w ten sposób, że uniewinnił oskarżonego K. C. (1) od popełnienia zarzucanego mu czynu z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k., opisanego w punkcie II części wstępnej orzeczenia, i w tym zakresie kosztami procesu obciążył Skarb Państwa. Ponadto zmienił punkt 8 zaskarżonego wyroku w ten sposób, że uniewinnił oskarżonych R. B. i A. O. od popełnienia zarzucanych im czynów z art. 286 § 1 k.k. w zw. art. 12 k.k., opisanych w punkcie VIII komparycji wyroku i w tej części kosztami procesu obciążył Skarb Państwa. Uchylił punkt 7 wyroku w zaskarżonej części, dotyczącej uniewinnienia oskarżonego K. C. (1) od zarzucanego mu w punkcie III aktu oskarżenia czynu z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k., którego opis wbrew przepisom zmodyfikowano w punkcie III komparycji wyroku oraz uchylił punkt 2 i 9 zaskarżonego wyroku w zakresie czynów z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. przypisanych oskarżonym K. C. (1), R. B. i A. O., opisanych w punkcie IV i IX komparycji wyroku i w tym zakresie przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu w Katowicach do ponownego rozpoznania. Sąd Apelacyjny zmienił też punkt 3 zaskarżonego wyroku w zakresie czynu zarzucanego oskarżonemu w punkcie VI wstępnej orzeczenia w ten sposób, że uznał oskarżonego K. C. (1) za winnego popełnienia czynu polegającego na tym, że w dniu 31 maja 2001 roku w nieustalonej miejscowości, działając w celu przywłaszczenia i posługując się kartą (...) i wypłacając z rachunku kwotę wyraźnie przekraczającą przyznany mu limit kredytowy, zabrał cudze mienie ruchome w postaci pieniędzy w kwocie 43.088,13 złotych na szkodę (...) S.A., to jest występku z art. 278 § 1 k.k. i za to na mocy powołanego przepisu skazał go na karę 1 roku pozbawienia wolności. Uchylił orzeczenia o karach łącznych pozbawienia wolności, warunkowym zawieszeniu ich wykonania, zaliczeniu tymczasowego aresztowania, zobowiązaniu do kontynuowania pracy zarobkowej, oddaniu pod dozór kuratora i kosztach procesu, zawarte w punktach; 4, 5, 10, 11, 12, 13 i 14 zaskarżonego wyroku. Na mocy art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. warunkowo zawiesił wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego K. C. (1) w punkcie 4 niniejszego wyroku kary 1 roku pozbawienia wolności na okres próby wynoszący 5 lat. W pozostałym zakresie wyrok w zaskarżonej części utrzymał w mocy, to jest w zakresie punktu 7 kwestionowanego orzeczenia w którym uniewinniono oskarżonego K. C. (1) od zarzutu popełniania czynu z art. 286 § 1 k.k., opisanego w punkcie VII części wstępnej orzeczenia i w tej części zwolnił oskarżyciela posiłkowego Z. L. od ponoszenia wydatków postępowania odwoławczego, którymi obciążył Skarb Państwa. Zasądził też od Skarbu Państwa na rzecz adwokatów: B. N. i A. K. (1) – Kancelarie Adwokackie w K., kwoty po 738 złotych z tytułu pomocy prawnej z urzędu udzielonej oskarżycielom posiłkowym: Z. L. i Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w R. w postępowaniu odwoławczym. Ponadto uwzględniając sytuację majątkową oskarżonego K. C. (1) na mocy art. 624 § 1 k.p.k. zwolnił go od ponoszenia kosztów procesu za obie instancji, obciążając nimi Skarb Państwa.