Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 19 listopada 2014 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi, w sprawie, sygn. akt II Ns 1681/13 z wniosku K. W. z udziałem E. B., Z. J., M. K., J. K., K. K., W. L., A. M., M. M. (1), K. P., J. P. (1), J. P. (2), P. P., T. P., B. P., J. W., D. W., T. Z., Z. Z., B. K., T. W., E. K. (1) o zasiedzenie: 1) oddalił wniosek, 2) ustalił, że każdy z uczestników ponosi koszty związane ze swoim udziałem w sprawie.

Apelację od powyższego postanowienia wywiódł uczestnik B. K.. Zaskarżonemu orzeczeniu zarzuciły:

1)  naruszenie przepisów prawa procesowego:

- art. 233 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. wskutek braku wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego i powzięcia błędnych ustaleń faktycznych, w szczególności wobec błędnej oceny zeznań świadków E. K. (1) i K. S. co skutkowało bezzasadnym przyjęciem, iż wnioskodawczyni nie była samoistnym posiadaczem całości nieruchomości przy ul. (...);

- art. 233 k.p.c. w. zw. z art. 13 § 2 k.p.c. przez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego skutkujące błędnym ustaleniem, że wnioskodawczyni nie posiadała nieruchomości nieprzerwanie od 1964 r. tj. lat dwudziestu, jako posiadacz samoistny (zasiedzenie) w zakresie udziału 1/2 należącego do A. K., następnie M. M. (2); bezkrytycznym przyjęciem, że kierowanie wspólnej korespondencji w sprawach związanych z zarządem nieruchomością i przedstawianie w niej zgodnego stanowiska wobec zarządcy nieruchomości wyklucza przyjęcie, że wnioskodawczyni objęła samoistnym posiadaniem udział w nieruchomości przysługujący M. M. (2), podczas gdy swobodna a nie dowolna ocena zebranego w sprawie materiału dowodowego wskazuje na to, że sposób prowadzenia korespondencji z zarządcą wynikał jedynie z przyczyn czysto formalnych a nie ze wspólnego z M. M. (2) korzystania z nieruchomości, będącej w rzeczywistości w samoistnym posiadaniu wnioskodawczyni;

- art. 328 § 2 k.p.c. i art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. poprzez dokonanie błędnych ustaleń i wewnętrzną sprzeczność uzasadnienia postanowienia polegającą na wybiórczej i niezgodnej z ich treścią analizy zeznań E. K., co do rozmów wnioskodawczyni z M. M. o sprawach kamienicy a następnie odmówienie im wiarygodności w zakresie braku jakichkolwiek kontaktów w okresie zasiedzenia;

- art. 227 k.p.c. i art. 233 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. poprzez błędną interpretację zeznań świadka K. S. w sytuacji, gdy świadek zeznał zupełnie coś innego niż Sąd wskazuje w pisemnym uzasadnieniu postanowienia.

2) przepisów prawa materialnego:

- art. 172 k.c. poprzez błędną jego wykładnię a tym samym niewłaściwe zastosowanie wyrażające się błędnym przyjęciem, że w stanie faktycznym niniejszej sprawy nie doszło do zasiedzenia współwłasności przez wnioskodawczynię wobec zamanifestowania przez nią woli władania rzeczą jak właściciel całości nieruchomości w sposób widoczny dla współwłaścicieli i dla otoczenia, co najmniej od 2 lutego 1964r. tj. od śmierci A. K.;

- nie uznanie włączenia się przez wnioskodawczynię w ponoszenie ciężarów związanych z nieruchomością w postaci uiszczania podatku gruntowego, jako przejawu działania przez wnioskodawczynię jak posiadacz samoistny z tej tylko przyczyny, że na rachunkach widniejących w urzędzie podatkowym widniało nazwisko M. M. (2);

- nie uznaniem spłacenia całości pozostałego zadłużenia hipotecznego wobec Skarbu Państwa, jako przejawu objęcia posiadaniem samoistnym nieruchomości;

- przyjęcie, że kierowanie wspólnej korespondencji w sprawach związanych z zarządem nieruchomością i przedstawianie w niej zgodnego stanowiska wobec zarządcy nieruchomości samodzielnie wykluczać musi przyjęcie, że wnioskodawczyni objęła samoistnym posiadaniem udział w nieruchomości przysługujący M. M. (2), podczas gdy właściwa wykładnia przepisu prowadzi do wniosku przeciwnego, w szczególności, gdy ww. korespondencja kierowana była po upływie terminu zasiedzenia;

- art. 9 ustawy z dnia 28 lipca 1990 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1990r. Nr 55, poz. 321) poprzez jego nie zastosowanie do zasiedzenia, którego bieg rozpoczął się dnia 2 lutego 1964 r i zakończył przed dniem wejścia w życie tejże ustawy.

Skarżący wniósł o uchylenie postanowienia w całości i zmianę orzeczenia zgodnie z wnioskiem wnioskodawczyni.

Pismem z dnia 30 listopada 2018 roku uczestnik B. K. cofnął apelację (k. 423).

Wobec powyższego Sąd Okręgowy na podstawie art. 391 § 2 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. umorzył postępowanie apelacyjne wywołane apelacją B. K. orzekając jak w pkt. 1 postanowienia.

Sygn. akt III Ca 1231/18

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 19 listopada 2014 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi, w sprawie, sygn. akt II Ns 1681/13 z wniosku K. W. z udziałem E. B., Z. J., M. K., J. K., K. K., W. L., A. M., M. M. (1), K. P., J. P. (1), J. P. (2), P. P., T. P., B. P., J. W., D. W., T. Z., Z. Z., B. K., T. W., E. K. (1) o zasiedzenie: 1) oddalił wniosek, 2) ustalił, że każdy z uczestników ponosi koszty związane ze swoim udziałem w sprawie.

Apelację od wyżej opisanego postanowienia wniósł T. W.. Skarżący zarzucił rozstrzygnięciu naruszenie:

- art. 233 § 1 k.p.c., art. 244 § 1 k.p.c. i art. 299 k.p.c. w związku z art. 157 § 1 k.p.c. i art. 158 § 1 k.p.c. oraz w związku z art. 193 § 1 k.p.c. i art. 13 § 2 k.p.c. - poprzez zaniechanie wszechstronnego rozważenia zgromadzonego materiału - protokołu rozprawy z dnia 27 czerwca 2014 r. zawierającego wyjaśnienia i zeznania wnioskodawczyni - poprzez niezasadne przyjęcie, iż wnioskodawczyni nie dokonała dopuszczalnej zmiany swego wniosku i nie wskazała, iż początkowa data zasiadywania przez nią nieruchomości to 2 lutego 1964 r.;

- art. 233 § 1 k.p.c. i art. 271 § 1 k.p.c. w związku z art. 13 § 2 k.p.c. - poprzez zaniechanie wszechstronnego rozważenia zgromadzonego materiału - zeznań Z. J. i E. K. (1) - poprzez przyjęcie, iż po śmierci A. K. lokatorzy z problemami zgłaszali się do M. M. (2) i to ona zajmowała się administrowaniem nieruchomością, podczas gdy z zeznań tych wynika, iż po tej dacie M. M. (2) nie zajmowała się administrowaniem nieruchomością, zaś lokatorzy zwracali się z problemami do wnioskodawczyni;

- art. 233 § 1 k.p.c. i art. 244 § 1 k.p.c. w związku z art. 13 § 2 k.p.c. – poprzez zaniechanie wszechstronnego rozważenia zgromadzonego materiału - zbioru dokumentów (...) załączonych do akt księgi wieczystej LD1M/00270086/3 - poprzez niezasadne przyjęcie, iż fakt wydawania decyzji w odniesieniu do nieżyjącego A. K. i doręczanie ich M. M. (2), adresowanie pism urzędowych do M. M. (2) i nieadresowanie ich do Wnioskodawczyni świadczy o wykonywaniu posiadania samoistnego przez M. M. (2);

- art. 233 § 1 k.p.c. i art. 244 § 1 k.p.c. w związku z art. 13 § 2 k.p.c. – poprzez zaniechanie wszechstronnego rozważenia zgromadzonego materiału - zbioru dokumentów (...) załączonych do akt księgi wieczystej LD1M/00270086/3 oraz potwierdzeń wpłat (k. 215-216) - poprzez niezasadne przyjęcie, iż wnioskodawczyni aktywnie włączyła się w zarządzanie nieruchomością dopiero w latach 90 XX wieku, podczas gdy z dokumentów tych wynika, iż wnioskodawczyni uczestniczyła w zarządzaniu nieruchomością jeszcze w latach 80 XX wieku;

- art. 233 § 1 k.p.c., art. 244 § 1 k.p.c. i art. 271 § 1 k.p.c. w związku z art. 13 § 2 k.p.c. poprzez zaniechanie wszechstronnego rozważenia zgromadzonego materiału - pism (k. 219-223) oraz zeznań świadka R. W. - poprzez uznanie za prawnie relewantne działań M. M. (2), które nastąpiły po nastąpieniu zasiedzenia nieruchomości przez wnioskodawczynię; zeznań i wyjaśnień wnioskodawczyni oraz zeznań B. K., E. K. (1) oraz dokumentów (k. 18-20, 214-216) - poprzez ich pominięcie w zakresie wskazującym na wykonywanie samoistnego posiadania nieruchomości przez wnioskodawczynię od 2 lutego 1964 r.;

- art. 172 § 1 k.c. w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 października 1990 r. oraz art. 1 pkt 32 lit. a) ustawy z dnia 28 lipca 1990 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny (dalej: (...)), art. 9 Nowelizacji i art. 172 § 1 k.c. w brzmieniu obowiązującym po dniu 1 października 1990 r. - poprzez niezastosowanie „starego” brzmienia art. 172 § 1 k.c. w wyniku zastosowania „nowego” brzmienia art. 172 § 1 k.c. w związku z zastosowaniem art. 9 nowelizacji, a w rezultacie oddalenie wniosku ze względu na rzekome niespełnienie przez wnioskodawczynię ustawowych przesłanek zasiedzenia.

Skarżący wniósł o zmianę postanowienia Sądu Rejonowego dla Łodzi - Śródmieścia w Łodzi z dnia 19 listopada 2014 r. sygn. akt II Ns 1681/13 w całości poprzez stwierdzenie, iż K. W. nabyła przez zasiedzenie z dniem 2 lutego 1984 r. udział w wysokości 1/2 w prawie własności nieruchomości o powierzchni 0,1265 ha, odpowiadającej działce nr (...) w obrębie B-52 położonej w Ł. przy ul. (...), dla której Sąd Rejonowy dla Łodzi - Śródmieścia w Łodzi prowadzi księgę wieczystą nr (...) i rozstrzygnięcie o kosztach postępowania.

Apelację od opisanego postanowienia wniósł także uczestnik B. K.. Pismem z dnia 30 listopada 2018 roku cofnął on apelację.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

apelacja T. W. okazała się nieuzasadniona i podlega oddaleniu.

Wstępnie wskazać należy, że Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił stan faktyczny, a Sąd Okręgowy ustalenia te podziela i czyni je własnymi.

W ocenie Sądu Okręgowego za całkowicie chybione należało uznać zarzuty naruszenia art. 233 k.p.c., art. 244 § 1 k.p.c., art. 299 k.p.c., w zw. z art. 157 § 1 k.p.c., art. 158 § 1 k.p.c., w zw. z art. 193 § 1 k.p.c. i art. 13 § 2 k.p.c., art. 271 § 1 k.p.c. Zarzuty te zasadniczo koncentrują się na zakwestionowaniu dokonanej przez Sąd Rejonowy oceny prawnej, wbrew stanowisku skarżącego, że wnioskodawczyni nie posiadała samoistnie udziału w ½ we współwłasności nieruchomości przy ul. (...) w Ł. w dniu 2 lutego 1964 roku.

Zgodnie z wyrażoną w art. 233 § 1 k.p.c. zasadą swobodnej oceny dowodów, sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału dowodowego. Dopuszczenie się obrazy art. 233 § 1 k.p.c. przez Sąd może polegać albo na przekroczeniu granic swobody oceny wyznaczonej logiką, doświadczeniem, zasadami nauki albo też na niedokonaniu przez Sąd wszechstronnego rozważania sprawy. Oparcie oceny sądu na wszechstronnym rozważeniu zebranego materiału powinno przy tym oznaczać uporządkowanie tego materiału i w konsekwencji wskazanie, które z faktów istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy zaistniały bądź nie zaistniały. Istotą oceny dowodów jest wybranie tych, które weszły w skład podstawy rozstrzygnięcia i odrzucenie tych, którym sąd odmówił wiarogodności i mocy dowodowej.

Uwzględniając powyższe uwagi Sąd Okręgowy doszedł do przekonania, że ocena dowodów Sądu Rejonowego jest prawidłowa w zakresie, w jakim dotyczy spornej kwestii samoistnego posiadania wnioskodawczyni, albowiem została dokonana z poszanowaniem wszelkich reguł wynikających z art. 233 § 1 k.p.c. Tylko bowiem w przypadku, gdyby zaistniał brak logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdyby wnioskowanie sądu wykraczało poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględniało jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo - skutkowych, to przeprowadzona przez sąd ocena dowodów mogłaby zostać skutecznie podważona (por. wyrok SN z 27.09.2002r, II CKN 817/00, Lex 56906).

Analiza pisemnego uzasadnienia zaskarżonego postanowienia wskazuje, że Sąd pierwszej instancji w sposób jasny i precyzyjny przedstawił podstawy swojego rozstrzygnięcia. Apelujący T. W. poza gołosłownymi twierdzeniami, nie przedstawił przy tym żadnych wiarygodnych dowodów świadczących o tym, iż K. W. stała się posiadaczem samoistnym od dnia 2 lutego 1964 roku przedmiotowego udziału. Począwszy od tej daty do lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku wnioskodawczyni nie otrzymywała żadnych pism urzędowych dotyczących nieruchomości. Jak słusznie ustalił Sąd Rejonowy na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, wnioskodawczyni aktywnie włączyła się w sprawy związane z nieruchomością, w tym urzędowe dopiero w latach 90 ubiegłego wieku. W tym okresie wystąpiła o wydanie zaświadczenia ze zbioru dokumentów nr (...) ze wskazaniem wysokości obciążenia hipotecznego nieruchomości. W sprawie zadłużenia hipotecznego skierowała zapytanie do Urzędu Miasta, spłaciła całe zadłużenie wobec Skarbu Państwa zabezpieczone hipotecznie na nieruchomości. To, że w latach osiemdziesiątych opłacała podatek od nieruchomości zaznaczając na konto (...) nie świadczy o samoistnym posiadaniu.

Tym samym trudno przyjąć, że podniesiony przez skarżącego zarzuty naruszenia przepisów postepowania były skuteczne. Argumentacja zawarta w apelacji, przy braku dowodów przemawiających za wersją skarżącego, jawi się jedynie jako nieprzekonująca polemika z prawidłowymi ustaleniami Sądu Rejonowego, które zostały poczynione z uwzględnieniem całokształtu materiału dowodowego, który poddany został ocenie tegoż Sądu zgodnie z dyrektywami zawartymi w art. 233 § 1 k.p.c.

Podnieść należy również, iż twierdzenia apelującego, że pierwotna wnioskodawczyni była samoistnym posiadaczem nieruchomości od 1964 roku są nielogiczne i nie zostały potwierdzone ustaleniami dokonanymi w przedmiotowej sprawie. Trudno bowiem przyjąć, iż skoro M. M. (2) niewątpliwie czuła się samoistnym posiadaczem części nieruchomości w latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych to takim posiadaczem nie czuła się w latach wcześniejszych tj. po śmierci A. K.. Skoro M. M. (2) interesowała się nieruchomością w tych latach będąc osoba starsza to w latach wcześniejszych tym bardziej musiała przejawiać takie zainteresowanie co wynika wprost z prawidłowych ustaleń Sądu Rejonowego.

W przedstawionych okolicznościach sprawy Sąd Rejonowy dokonał prawidłowej subsumpcji stanu faktycznego i zastosował art. 172 k.c. w brzmieniu ustalonym ustawą z dnia 28 lipca 1990 r o zmianie ustawy Kodeks cywilny (Dz.U. z 1990r, nr 55, poz. 321) w zw. z art. 9 tej ustawy, albowiem zakończenie biegu terminu do zasiedzenia nie nastąpiło przed dniem 1 października 1990 roku.

Mając na uwadze wcześniej zaprezentowane wyniki kontroli instancyjnej, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c., oddalił apelację T. W..

Wobec cofnięcia apelacji przez B. K. Sąd Okręgowy na podstawie art. 391 § 2 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. umorzył postępowanie apelacyjne wywołane tą apelacją orzekając jak w pkt. 1 postanowienia.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 520 § 1 k.p.c., jako, że w niniejszej sprawie nie zachodzą żadne okoliczności, które uzasadniałyby odstąpienie od podstawowej zasady rozliczenia kosztów postępowania nieprocesowego.