Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 lutego 2019 r.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Jolanta Krzywonos

Protokolant: st. sekr. sądowy Maria Misiuda

po rozpoznaniu w dniu 28 lutego 2019 r. w Rzeszowie

sprawy z wniosku A. H.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

o rentę socjalną

na skutek odwołania A. H.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

z dnia 24/07/2018 r. znak (...)

zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. z dnia 24/07/2018 r , znak: (...) w ten sposób, że przyznaje A. H. prawo do renty socjalnej poczynając od dnia 1 lipca 2018r na trwale oraz ustala brak odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Sygn. akt IV U 1320/18

UZASADNIENIE

Wyroku Sądu Okręgowego w Rzeszowie z dnia 28 lutego 2019 r.

Decyzją z dnia 24 lipa 2018 r., znak (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. przyznał A. H. rentę socjalną do dnia 30 czerwca 2023 r. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że lekarze ZUS orzekli, że wnioskodawczyni jest okresowo, całkowicie niezdolna do pracy do 30.06.2023 r.

Odwołanie od przedmiotowej decyzji wniosła A. H. zaskarżając ją w całości i wnosząc o zaliczenie jej do całkowicie niezdolnej do pracy na stałe.

W uzasadnieniu wnioskodawczyni podniosła, że cierpi na następujące choroby: albinizm, achromatopsja, obuoczny oczopląs poziomy, astygmatyzm, krótkowzroczność, znaczny światłowstręt (łzawienie i duży dyskomfort na światło/słońce), postępujące zwyrodnienie siatkówki, plamki i bieguna tylnego. Przedmiotowe choroby są uwarunkowane genetycznie i wnioskodawczyni boryka się z nimi od urodzenia. Wnioskodawczyni wskazała, że od dzieciństwa wymaga pomocy drugiej osoby - przy gotowaniu, praniu, zakupach lub sprzętu wspomagającego – optycznych, elektronicznych, powiększalników, programów udźwiękawiających i powiększających do komputera. Wnioskodawczyni często zdarza się wchodzić w ludzi, ściany, nie widzi świateł na przejściach dla pieszych ani numerów autobusów. Nie rozróżnia ludzi. Wnioskodawczyni pracuje w Polskim Związku Niewidomych O., ponieważ nie jest w stanie utrzymać się z otrzymywanej renty socjalnej. Stanowisko pracy odwołującej jest przystosowane do osoby niedowidzącej, korzysta z komputera z oprogramowaniem dla osób niewidomych i słabo widzących, lup powiększających i pomocy innych osób.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie w oparciu o art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. Na uzasadnienie swego stanowiska wskazano, że komisja lekarska ustaliła, że wnioskodawczyni jest całkowicie niezdolna do pracy okresowo do 30.06.2023 r.

Sąd ustalił, następujący stan faktyczny:

A. H. urodziła się (...) Od urodzenia choruje na bielactwo. Z uwagi na swój stan zdrowia pobierała rentę socjalną do 30.06.2018 r. Wnioskiem z dnia 30.05.2018 r. wystąpiła o dalszą wypłatę renty socjalnej. Celem ustalenia stanu zdrowia wnioskodawczyni została ona poddana badaniu lekarskiemu przez lekarza orzecznika ZUS. Lekarz orzecznik ustalił, że A. H. jest całkowicie niezdolna do pracy okresowo do 30.06.2021 r. Sprzeciw od przedmiotowego orzeczenia złożyła wnioskodawczyni. Na skutek złożonego sprzeciwu, Komisja Lekarska po dokonaniu ponownej oceny zdrowia stwierdziła, że A. H. jest całkowicie niezdolna do pracy okresowo do 30.06.2023 r. Decyzją z dnia 24.07.2018 r. znak (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. podjął A. H. wypłatę renty socjalnej, wskazując, iż renta przysługuje do 30.06.2023 r.

(dowód: akta rentowe: orzeczenie lekarza orzecznika ZUS z dnia 22.06.2015 r. k. 79-80, decyzja ZUS o przyznaniu renty socjalnej znak (...) k. 81, wniosek o rentę socjalną z dnia 30.05.2018 r., orzeczenie lekarza orzecznika z dnia 20.06.2018 r., orzeczenie komisji lekarskiej ZUS z dnia 20.07.2018 r., decyzja z 24.07.2018 r. znak (...))

W celu ustalenia stanu zdrowia wnioskodawczyni, w szczególności czy jest ona całkowicie niezdolna do pracy trwale, Sąd dopuścił i przeprowadził dowód z opinii biegłego sądowego specjalisty okulisty.

Biegły sądowy specjalista chorób oczu, po przeprowadzeniu wywiadu, badania lekarskiego i po zapoznaniu się z dokumentacją medyczną rozpoznał u wnioskodawczyni bielactwo (albinizm), pełny zespół zmian bielaczych w narządzie wzroku. W ocenie biegłego albinizm powoduje u wnioskodawczyni znaczny stopień upośledzenia widzenia na granicy ślepoty. Przedmiotowe schorzenie ma charakter wrodzonej wady metabolicznej uwarunkowanej genetycznie, nie poddaje się leczeniu i ma charakter postępujący z postępującym pogorszeniem widzenia. W opinii biegłego schorzenia zdiagnozowane u wnioskodawczyni powodują nadal całkowitą niezdolność do pracy – trwałą.

(dowód: opinia sądowo – lekarska k. 11 – 12.)

Sąd ustalił przedmiotowy stan faktyczny w oparciu o dowody z dokumentów zalegające w aktach rentowych. Dokumenty te zostały sporządzone w przepisanej formie, przez upoważnione do tego osoby, a ich autentyczność nie budziła wątpliwości Sądu. Również żadna ze stron nie kwestionowała tychże dokumentów. Dlatego też przyznano im w całości walor wiarygodności.

Sąd dał również wiarę opinii sądowo – lekarskiej przeprowadzonej na potrzeby niniejszego postępowania przez biegłego z zakresu okulistyki – specjalisty chorób oczu. Opinia jest jasna, pełna, kompleksowo i szczegółowo odpowiada na pytania Sądu, a ponadto zawiera wszystkie konieczne elementy opiniowania. Sąd w całości popiera sformułowane w niej wnioski i uznaje je za własne.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz.U.2018.1340), renta ta przysługuje osobie pełnoletniej całkowicie niezdolnej do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu – w stopniu, który powoduje całkowitą niezdolność do pracy, które powstało przed ukończeniem 18 roku życia, lub w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej – przed ukończeniem 25. roku życia, albo, jeżeli powstało w trakcie studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej. W takim przypadku w zależności od tego czy niezdolność ma charakter trwały czy okresowy przyznawana jest renta socjalna stała lub okresowa. Z powyższego wynika, że jedną z podstawowych przesłanek uzyskania prawa do renty socjalnej jest stwierdzenie całkowitej niezdolności do pracy wnioskodawczyni. Następnie należy ocenić charakter całkowitej niezdolności do pracy. Czy jest ona stała czy jedynie okresowa.

Całkowitą niezdolność do pracy należy ustalić zgodnie z art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz.U.2018.127 ze zm.) całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy. Ocena powyższa, jako że wymaga odniesienia się do kryteriów medycznych, w szczególności do stopnia naruszenia sprawności organizmu, wymaga zasięgnięcia przez Sąd opinii biegłych dysponujących wiadomościami specjalnymi z zakresu medycyny. Ocena biegłych warunkuje dopiero dalszą analizę prawną całkowitej niezdolności do pracy.

W sprawie niniejszej istotą sporu było ustalenie, czy wnioskodawczyni A. H. jest trwale czy okresowo całkowicie niezdolna do pracy z powodu schorzenia istniejącego u niej od dzieciństwa. Przeprowadzona w toku postępowania opinia biegłego lekarza specjalisty z zakresu okulistyki wskazuje, że wnioskodawczyni jest nadal całkowicie niezdolna do pracy, a niezdolność ta ma charakter trwały. Nadto biegły wskazał, że schorzenie warunkujące trwałą niezdolność do pracy ma charakter wrodzonej wady metabolicznej uwarunkowanej genetycznie. Zatem należy przyjąć, że całkowita niezdolność do pracy powstała od urodzenia, co stanowi spełnienie przesłanki określonej w art. 4 ust. 1 pkt. 1 ustawy o rencie socjalnej.

Powyższe prowadzi do wniosku, że w przedmiotowej sprawie zostały łącznie spełnione przesłanki uzyskania renty socjalnej. Wnioskodawczyni jest całkowicie niezdolna do pracy, a przedmiotowa niezdolność , jako skutek wrodzonej choroby genetycznej, powstała przed ukończeniem 18 roku życia. Nadto niezdolność ta ma charakter trwały.

Dlatego też, mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję ZUS, orzekając jak w sentencji.

Stosownie do przepisu art. 118 ust. 1 i 1a ustawy o emeryturach i rentach z FUS (tekst jednolity Dz. U. 2018.1270), Sąd stwierdził brak odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, albowiem dopiero w postępowaniu sądowym opinia biegłego specjalisty chorób oczu przesądziła o tym, czy niezdolność do pracy wnioskodawczyni ma charakter trwały.