Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powódka (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością wniosła przeciwko pozwanej (...) spółce akcyjnej pozew o zapłatę kwoty 4551 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie i kosztami procesu, z tytułu pokrycia pełnych kosztów najmu pojazdu zastępczego.

Pozwany nie uznał roszczenia, wnosił o oddalenie powództwa w całości.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Dnia 12 marca 2018r. doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ samochód marki A. (...) o nr rej. (...), z automatyczną skrzynią biegów, stanowiący własność B. K.. Sprawca szkody posiadał ważną polisę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych wykupioną w pozwanej (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością.

W wyniku wypadku samochód poszkodowanego nie nadawał się do ruchu. Pozwany przyjął na siebie odpowiedzialność co do zasady i wszczął postępowanie likwidacyjne.

Z uszkodzonego samochodu korzystała głównie żona poszkodowanego, który w chwili powstania szkody, nie posiadał inne pojazdu, którym mógłby zastąpić samochód uszkodzony.

Bezsporne, a nadto dowód:

- zeznania poszkodowanego, k. płyta CD k. 109 i protokół skrócony k. 106-108.

W dniu 15.03.2018r., w chwili telefonicznego zgłaszania szkody, poszkodowany został poinformowany o obowiązku współdziałania z ubezpieczycielem przy likwidacji szkody. Nadto przedstawiciel pozwanego poinformował poszkodowanego o przysługującym mu prawie do najęcia pojazdu zastępczego, wyłącznie na czas naprawy oraz akceptowanych przez pozwaną stawkach za najem pojazdów klasy A, B i C, jak również o możliwości ustalenia dalszych warunków wynajmu z inny pracownikiem pozwanej. Poszkodowany posiadał w tym czasie już dwie inne oferty wynajmu pojazdu zastępczego i wyraził chęć zapoznania się ze szczegółową ofertą pozwanej. Po zakończeniu telefonicznego zgłoszenia szkody, poszkodowany został połączony również telefonicznie z właściwym pracownikiem pozwanej, celem ustalenia warunków oferty. Jak ustalił poszkodowany w ofercie zastrzeżony był wysoki udział własny w mogącej powstać szkodzie. Z tego względu poszkodowany nie przyjął oferty pozwanej.

Dowód:

- zapis rozmowy telefonicznej, k. płyta DVD k. 52 (od 12 minuty),

- zeznania poszkodowanego, k. płyta CD k. 109 i protokół skrócony k. 106-108.

Dnia 20.03.2018r. poszkodowany zawarł z (...) Spółką akcyjną umowę najmu pojazdu zastępczego marki T. (...), za stawkę czynszu 239,85 zł brutto dziennie. Najem trwał do 18.04.2018r. przez 29 dni. Łączna wartość zobowiązania z tytułu najmu pojazdu zastępczego wyniosła 6955,65 zł.

Dowód:

- umowa najmu wraz OW, k. 66-68,

- potwierdzenie zawarcia umowy wraz z aneksami, k. 26,

- protokół odbioru, k. 27,

- oświadczenie k. 30,

- raport z wynajmu, k. 22.

W dniu 18.04.2018r. poszkodowany B. K. zawarł z powódką umowę przejęcia długu i cesji wierzytelności. Na jej podstawie powódka zobowiązała się przejąć zobowiązania poszkodowanego związane z najmem pojazdu zastępczego należne wynajmującemu (...) Spółce akcyjnej. Na przejęcie długu spółka wynajmująca pojazd zastępczy wyraziła pisemną zgodę. W zamian za przejęcie zobowiązania poszkodowany przeniósł na powódkę wierzytelność przysługującą mu od pozwanej z tytułu odszkodowania za uszkodzenie pojazdu A. (...) nr rej. (...) w dniu 12.03.2018r.

Dowód:

- umowa z dnia 18.04.2018r., k. 23-25.

Decyzją z dnia 30 kwietnia 2018r. pozwana przyznała odszkodowanie tytułem najmu pojazdy zastępczego w wysokości 2404,65 zł, uznając za zasadny okres 17 dni najmu za stawkę 115 zł netto za dobę.

Dowód:

- decyzja, k. 18-19.

W okresie najmu przez poszkodowanego pojazdu zastępczego, przeciętna stawka najmu samochodów, na rynku (...), w segmencie (...), wynosiła ok. 227 zł netto, a przedział cenowy wynosił od 193 zł do 254 zł netto.

Dowód:

- opinia biegłego, k.123-134.

Proces związany z ustalaniem zakresu naprawy, kosztów naprawy i procesu naprawy przebiegał w ten sposób, że:

- 19.03.2018r. doszło do oględzin,;

- 20.03.2018r., rzeczoznawca pozwanej sporządził kosztorys naprawy,

- następnie w nieustalonym czasie poszkodowany zlecił nieustalonej osobie naprawę pojazdu, która została przeprowadzona w sposób niezgodny z technologią naprawy, gdyż nie wymieniono drzwi i błotnika, lecz wykonano naprawę blacharską z użyciem dużej ilości masy szpachlowej,

- 6.04.2018r. rzeczoznawca pozwanej sporządził drugi kosztorys uwzględniający wymianę czujnika układu wspomagania parkowania,

- 9.04.2018r. pozwana przyznała poszkodowanemu odszkodowania z tytułu kosztów naprawy pojazdu,

- 12.04.2018r. poszkodowany wstawił pojazd do warsztatu celem wymiany czujnika układu wspomagania parkowania oraz naprawy mechanizmu drzwi i tego samego dnia warsztat zamówił części zamienne

- 13.04.2018r. dostarczono część zamienne

- 16.04.2018r. warsztat zakończył ww. naprawę

- 17.04.2018r. nastąpiły oględziny po dokonanej naprawie i wydano samochód z warsztatu.

Technologiczny czas naprawy pojazdu wynosił 10 dni. Przy uwzględnieniu występujących w tym okresie dni wolnych od pracy, w tym Ś. (...) oraz przy zachowaniu należytej staranności przez warsztat naprawczy i poszkodowanego, naprawa samochodu powinna zakończyć się 13.04.2018r. Łącznie uzasadniony czas ustalaniem zakresu naprawy, kosztów naprawy i procesu naprawy powinien wynieść 24 dni.

Dowód:

- opinia biegłego, k.123-134.

- zlecenie naprawy, k. 32

- decyzja o przyznaniu odszkodowania, na płycie DVD k. 52 (strona 25)

- kalkulacja naprawy pozwanego, na płycie DVD k. 52 (strona 30-34)

- kalkulacja naprawy serwisu, na płycie DVD k. 52 (strona 83-89).

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo było uzasadnione w części.

Zgodnie z treścią art. 822 § 1 kc, zgodnie z którym przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia. Umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o których mowa w § 1, będące następstwem przewidzianego w umowie wypadku, który miał miejsce w okresie ubezpieczenia (§ 2). Zgodnie z § 4 art. 822 kc, uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń.

Dla przyjęcia odpowiedzialności ubezpieczyciela konieczne jest zaistnienie przesłanek odpowiedzialności, a więc zdarzenia, z którym umowa wiąże obowiązek odszkodowawczy, powstania szkody oraz związku przyczynowego między zdarzeniem sprawczym, a faktem, z którego szkoda wynika, przy czym zgodnie z art. 361 kc powinien to być adekwatny związek przyczynowy.

W sprawie niespornym był fakt odpowiedzialności pozwanej, zaistnienie zdarzenia powodującego szkodę, sporna pozostawała wysokości szkody w postaci kosztów najmu, w tym okres najmu i stawka najmu.

Badając z urzędu legitymację procesową powódki, ustalono, że wynika ona z przedłożonej przedłożył umowę przejęcia długu i cesji zawartą z poszkodowanym - art. 509 kc i 510 kc, zgodnie z którymi wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania; wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły. W wyniku zawartej umowy powód – nabywca - przejął zobowiązanie poszkodowanego względem spółki wynajmującej pojazd zastępczy, zaś zgodnie z § 1 ust. 2 tytułem wynagrodzenia, poszkodowany przeniósł na powoda swoją wierzytelność odszkodowawczą względem pozwanej. Tym samym nie ulegało wątpliwości, że umowa przejęcia długu, zgodnie z wolą stron w oparciu o treść art. 353 ¹ kpc, stanowiła jednocześnie umowę cesji wierzytelności o charakterze zobowiązująco-rozporządzającym.

W zakresie zarzutu pozwanej co do uchybienia przez poszkodowanego obowiązkowi minimalizacji szkody i przyczynieniu się do jej zwiększenia, z uwagi na nieskorzystanie z przedstawionej mu oferty najmu, uznano go za niezasadny.

Z przedstawionych przez pozwaną dowodów, w szczególności w postaci nagrania rozmów telefonicznych z poszkodowanym, jak również na podstawie zeznań świadka – poszkodowanego B. K. – istotnie wynikało, że pozwana zaoferowała poszkodowanemu pomoc w najmie pojazdu zastępczego. Przedstawiciel pozwanej zaoferował pojazd zastępczy jednakże wyłącznie na okres naprawy, a podając obowiązujące u pozwanej stawki, wskazał jej wyłącznie dla klas pojazdów A, B i C. Zdaniem sądu pozwany nie wykazał, aby poszkodowany otrzymał informację o najmie w innej formie niż telefoniczna. W aktach szkody na płycie DVD znajduje się standardowy formularz informacyjny (...), jednakże nie ma dowodu doręczenia tych informacji poszkodowanemu (np. zwrotnego poświadczenia odbioru, czy nadania wiadomości e-mail). Co więcej również poszkodowany zeznając w charakterze świadka, nie był w stanie potwierdzić, czy został poinformowany o wysokości stawki, a nadto zeznał, że jeśli chodzi o auto zastępcze miał kontakt z (...) tylko telefoniczny (k. 107, nagranie k. 109). Tym samym całkowicie chybiony okazał się zarzut pozwanej zawarty w sprzeciwie od nakazu zapłaty, że poszkodowany nie kontaktować się w celu poznania szczegółów oferty pozwanej. Jak wynikało z nagrania rozmowy poszkodowanego z pracownikiem pozwanej, bezpośrednio po przyjęciu telefonicznego zgłoszenia szkody, został on połączony telefonicznie z uprawnionymi pracownikami pozwanej z działu A.. Co prawda pozwana nie przedłożyła nagrania z tej rozmowy, tym niemniej korespondowało to z treścią zeznań świadka, a jednocześnie jego oświadczeniem z dnia 5.04.2018r. Tym samym uznano, że istotnie poszkodowany uzyskał informację o wysokim udziale własnym w szkodzie, co stanowiło dla niego okoliczność przesądzającą o odmowie przyjęcia oferty.

Co oczywiste na poszkodowanym ciąży obowiązek zapobiegania szkodzie i zmniejszania jej rozmiarów (art. 354 § 2, art. 362 i 826 § 1 k.c.), tzw. minimalizacja szkody. Kwestia ta jest przedmiotem wielu wypowiedzi judykatury, a podsumowaniem orzecznictwa w tym zakresie jest uchwała Sądu Najwyższego z 24 sierpnia 2017 r. w sprawie III CZP 20/17. Wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego, przekraczające koszty zaproponowanego przez ubezpieczyciela skorzystania z takiego pojazdu są objęte odpowiedzialnością z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, jeżeli ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione. W tym kontekście istotne znaczenie ma nie tylko równorzędność samego pojazdu, ale także dodatkowych warunków umowy, takich jak np. czas i miejsce udostępnienia oraz zwrotu pojazdu zastępczego czy też obowiązek wpłaty kaucji, czy innych kosztach potencjalnie obciążających najemcę. Jeżeli istotne warunki wynajmu proponowanego przez ubezpieczyciela (we współpracy z przedsiębiorcą wynajmującym pojazdy) czynią zadość ochronie uzasadnionych potrzeb poszkodowanego, nie ma podstaw, by obciążać osoby zobowiązane do naprawienia szkody wyższymi kosztami związanymi ze skorzystaniem przez poszkodowanego z droższej oferty. Odstępstwa od tej reguły nie uzasadniają drobne niedogodności o charakterze niemajątkowym, które mogą wiązać się np. z koniecznością nieznacznie dłuższego oczekiwania na podstawienie pojazdu zastępczego proponowanego przez ubezpieczyciela- z resztą brak danych aby w sprawie takie niedogodności mogły wystąpić.

Mając więc na uwadze, że powód wykazał istnienie i rodzaj przyczyny, dla której poszkodowany nie skorzystał z najmu oferowanego przez pozwaną, sąd uznał ją za tyle istotną, że uzasadniała wybranie innej oferty wynajmu. Wysoki udział własny w szkodzie w pojeździe zastępczym, stanowi przyszłe, warunkowe zobowiązanie najemcy o charakterze majątkowym. Tym samym zdaniem sądu poszkodowany mógł zasadne nie zgodzić się na przyjęcie takiego zobowiązania i wybrać ofertę, z którą nie wiązało się takie obciążenie.

Powód na okoliczność wykazania zasadności przyjętej i dochodzonej stawki najmu, wnosił również o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego. Tak przeprowadzony dowód wykazał, że stawka najmu pojazdu zastępczego przyjęta w umowie z poszkodowanym nie tylko mieściła się w granicach stawek rynkowych, lecz pozostawała w ich dolnych granicach. Tym samym uznano, ją za zasadną.

Odnośnie zarzutu pozwanej co do okresu najmu, na podstawie zgromadzonych w sprawie dowodów z dokumentów i opinii biegłego, ustalono, że był on w części wykazany. Okres najmu w rozpoznawanej sprawie był ściśle powiązany z procesem przeprowadzanego postępowania likwidacyjnego oraz samej naprawy. Analiza złożonych dokumentów, poparta opinią biegłego i ustalonym przez niego technologicznym czasem naprawy (10 dzień) wykazała, że przy zachowaniu w pełni prawidłowego postępowania, naprawa powinna być zakończona 13.04.2018r. (a tym samym trać 24 dni). Nie było sporne, że rzeczoznawca pozwanej w dniu 20.03.2018r. sporządził pierwszy kosztorys naprawy. Od tego więc czasu poszkodowany mógł zlecić naprawę, a oględziny po rozbrojeniu pojazdu mogły doprowadzić do ustalenia dalszych uszkodzeń. Tymczasem powód nie wykazał w żaden sposób przyczyny zwłoki w oddaniu pojazdu do naprawy jak i tego co działo się z pojazdem od 20.03.2018r. do 12.04.2018r. (kiedy to miał zostać oddany do warsztatu). Nawet zeznania świadka nie wykazały tych okoliczności, a jednocześnie nie potwierdził on, jakoby zwłoka miała związek z oczekiwaniem na wypłatę odszkodowania. O ile poszkodowany nie musi angażować własnych środków w naprawę, o tyle w okolicznościach niniejszej sprawy, ujawniono, że poszkodowany nie czekał na wypłatę odszkodowania lecz rozpoczął ją wcześniej. Jak wynikało z opinii biegłego, badanie ponaprawcze pojazdu wykazało, że została ona przeprowadzona nieprofesjonalnie i niezgodnie z technologią producenta. Nie dokonano bowiem wymiany drzwi i błotnika, a wyłącznie zaszpachlowano te elementy. Powód jednak nie wykazał kiedy doszło do tej naprawy. Nadto z załączonego do pozwu zlecenia naprawy (k. 32), wynikało, że 12.04.2018r. poszkodowany zlecił wyłącznie dalszą naprawę w zakresie czujnika układu wspomagania parkowania (a więc uszkodzenia ujawnionego po pierwszych oględzinach) i naprawę mechanizmu drzwi, co pozostawało poza zakresem zasadniczych uszkodzeń. Biegły przy wykorzystaniu swojego doświadczenia i wiedzy technicznej ocenił więc, że przy zachowaniu prawidłowego toku procesu naprawczego (w tym ujawnieniu po rozebraniu pojazdu dodatkowych uszkodzeń, 2 dni oczekiwana na części i realnego czasu naprawy), powinna się ona zakończyć 13.02.2018r. – po 24 dniach. Taki też okres przyjął za zasadny sąd.

Dokonano więc obliczenia:

24* 239,85 = (...),40;

(...),40 – (...),65 (odszkodowanie wypłacone) = 3351,75 zł

O kosztach procesu orzeczono zgodnie z art. 100 k.p.c. oraz § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie. Powód wygrał sprawę w 74 %. Na koszty powoda składało się: wynagrodzenie pełnomocnika 900 zł, opłata skarbowa – 17 zł, opłata od pozwu 228 zł, wykorzystana część zaliczki - 472,32 zł, łącznie 1617,32 zł z czego 74 % = 1196,81 zł.

Na koszty pozwanego składało się: wynagrodzenie pełnomocnika 900 zł, wykorzystana część zaliczki - 472,32 zł, łącznie 1372,32 zł z czego 26 % = 356,80 zł. po dokonaniu wzajemnej kompensaty orzeczono jak w pkt III wyroku.

Na podstawie art. 80 ust. 1 ustawy z dnia 28.07.2015r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych nakazano zwrócić stronom niewykorzystane części zaliczek.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)