Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 stycznia 2019 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny Sekcja d/s rozpoznawanych w postępowaniu uproszczonym

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Ewa Kokowska-Kuternoga

Protokolant: protokolant Aleksandra Miksza

po rozpoznaniu w dniu 23 stycznia 2019 r. w Gdyni

sprawy z powództwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.

przeciwko B. K.

o zapłatę

I zasądza od pozwanego B. K. na rzecz powoda (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. kwotę 1874, 46 zł (jeden tysiąc osiemset siedemdziesiąt cztery 46/100 złotych) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 14.6.2018r. do dnia zapłaty;

II w pozostałej części oddala powodztwo;

III zasądzoną w p-kcie I kwotę rozkłada na 9 rat po 200 zł i ostatnia w wysokości 74, 46 zł , płatnych do 15-go dnia każdego miesiąca , poczynając od uprawomocnienia sie wyroku, z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki w płatności każdej z rat;

IV zasądza od pozwanego B. K. na rzecz powoda (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 386, 46 zł (trzysta osiemdziesiat sześć 46/100 złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

UZASADNIENIE

Powód (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wniósł o zasądzenie od pozwanego, B. K., kwoty 4957, 07 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. W uzasadnieniu powód wskazał, że strony w dniu 15.12. 2016 r. zawarły umowę pożyczki nr (...) na kwotę 9149, 42 zł.

Z tego nie spłacił w terminie 30-u dni wg treści umowy zadłużenia w całości, zostało do spłaty 4957, 07 zł należności głównej.

(pozew – k. 2-5)

Nakazem zapłaty z dnia 11.7.2018 r Sąd Rejonowy Lublin - Zachód w Lublinie zasądził zgodnie z żądaniem pozwu

( nakaz zapłaty w sprawie VI Nc-e (...), k. 5v)

Postanowieniem z dnia 27 .8. 2018 r. Sąd Rejonowy Lublin - Zachód w Lublinie, do którego wniesiono w/w sprawę przekazał rozpoznanie sprawy do Sądu Rejonowego w Gdyni wobec wniesienia sprzeciwu.

(postanowienie – k. 11v)

Po wpłynięciu sprawy do Sądu Rejonowego w Gdyni powód (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. usunął braki formalne pozwu i wniósł o zasądzenie od pozwanego, B. K., kwoty 4957, 07 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. W uzasadnieniu powód wskazał, że strony w dniu 15.12. 2016 r. zawarły umowę pożyczki nr (...) na kwotę 9149, 42 zł.

Z tego nie spłacił w terminie 30-u dni wg treści umowy zadłużenia w całości, zostało do spłaty 4957, 07 zł należności głównej, z czego kapitał to kwota 4207, 07 zł . Na łączna wartość długu wynikającego z umowy składają się: 5656 zł- kwota pożyczki, 156 zł- opłacenie składki ubezpieczeniowej, 40 zł-opłata przygotowawcza, 2109,96 zł –prowizja, 904, 28 zł –opłata za elastyczny plan spłat, 439, 18 zł – odsetki umowne. Pozwany dokonał wpłat na łączna kwotę 5165 zł, co zostało zaliczone : -4496, 87 zł na kapitał pożyczki, prowizję, opłatę przygotowawczą, opłatę za elastyczny plan spłat, odsetki umowne, oraz 228, 95 zł odsetek karnych. Należność ta została pomniejszona o 6.30 zł niewykorzystanej opłaty za elastyczny plan spłat.

(pozew – k 17-19)

W sprzeciwie pozwany, B. K. przyznał, że zawarł w/w umowę pożyczki ,wniósł oddalenie powództwa w całości ze względu na bezzasadność żądania, nieudowodnienie roszczenia, wskazał, że dług został zawyżony niezasadnie i bezprawnie, nadto strony telefonicznie umówiły się na spłatę ratalną po 250 zł miesięcznie, a mimo tego złożono pozew. Wskazał też , że jest osobą starszą , schorowaną, leczy się onkologicznie, ma jeszcze 3 kredyty, które spłaca-łącznie miesięcznie 1200 zł plus w/w 250 zł powodowi, utrzymuje się tylko z emerytury, może spłacać dług jedynie w ratach

( sprzeciw, k. 6-6v,8)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 15.12. 2016r. pomiędzy (...) Spółką Akcyjną z siedzibą w W. (pożyczkodawcą) a B. K. (pożyczkobiorcą) doszło do zawarcia umowy pożyczki nr (...).

Dowód: umowa pożyczki k 22-24v.

Pożyczkobiorca zobowiązał się do spłaty zobowiązania w łącznej wysokości 13077, 59 zł, na którą składają się: kwota pożyczki netto – 7000,00 zł, odsetki umowne – 10% w stosunku rocznym , opłata przygotowawcza – 40,00 zł, prowizja - 2010,40 zł . W treści umowy pożyczkobiorca zobowiązał się do spłaty pożyczki w 90 –u tygodniowych ratach -145,31 każda i ostatnia-145 zł . Ustalono pakiet elastyczny na kwotę 2810 zł , jako dodatkowy pakiet usług

dowód: wniosek o pożyczkę, k. 25-26, umowa pożyczki – k. 21-24v.

B. K. nie spłacał terminowo rat pożyczki.

dowód: zestawienie historii wpłat, k. 21-21v

Pismem z dnia 31.10.2017r (...) S.A. wypowiedział umowę pożyczki nr (...).

okoliczność bezsporna, a nadto wypowiedzenie– k. 27, przyznanie pozwanego, k. 6-6v, 8

Pismem z dnia 11.5.2018r (...) S.A. wezwał B. K. do zapłaty kwoty 5207, 07 zł –bezskutecznie

okoliczność bezsporna, a nadto wezwanie, k. 28

B. K. jest osobą starszą , schorowaną, leczy się onkologicznie, ma jeszcze 3 kredyty, które spłaca-łącznie miesięcznie 1200 zł plus w/w 250 zł powodowi, utrzymuje się tylko z emerytury, może spłacać dług jedynie w ratach, nie ma nikogo na utrzymaniu

dowód : oświadczenie pozwanego w sprzeciwie, k. 6-6v, 8

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wyżej wymienionych dowodów z dokumentów przedłożonych przez stronę powodową w toku postępowania, których prawdziwość nie budziła wątpliwości Sądu co do swej wiarygodności, a zatem brak było podstaw do odmowy dania im wiary. Pozostałe dokumenty zgromadzone w aktach nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia, gdyż nie wnoszą do sprawy żadnych nowych istotnych okoliczności. Nie wymagają również dowodu fakty przyznane w toku postępowania przez stronę przeciwną, jeżeli przyznanie nie budzi wątpliwości / art. 229 kpc/.

W ocenie Sądu powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części .

W myśl ogólnych zasad na powodzie spoczywa ciężar udowodnienia faktów uzasadniających jego roszczenie, zaś na pozwanym obowiązek udowodnienia okoliczności uzasadniających jego wniosek o oddalenie powództwa/ por. art. 6 kc :”Ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne.”/.

W niniejszej sprawie powód dochodząc zapłaty wskazanej w pozwie kwoty powinien był wykazać zasadność obciążenia pozwaną żądaną kwotą, charakter umowy jaka łączyła strony oraz jakie świadczenia w ramach tej umowy powinien pozwany ponosić na rzecz poprzednika prawnego powoda. Zdaniem Sądu to powód jako profesjonalista, od którego wymaga się staranności w wyższym stopniu, powinien ponosić wszelkie konsekwencje związane ze swoją niedokładnością, zaniedbaniem i niekonsekwencją. Mając na uwadze jedną z podstawowych zasad postępowania cywilnego, a mianowicie obowiązku udowadniania faktów i twierdzeń przez stronę wywodzącą z tychże faktów skutki prawne, określoną w dyspozycji art. 6 k.c., Sąd uznał, iż to rzeczą powoda było dążyć do zgromadzenia i przedstawienia Sądowi należytego rodzaju dowodów. Wszelkie zatem zaniechania podejmowania takich działań przez powoda, jego ewentualne zaniedbania i przeoczenia, stanowią zarazem wyraz woli strony powodowej i pociągać muszą za sobą niekorzystne dla niej skutki procesowe.

W niniejszej sprawie niesporne jest, bo ostatecznie przyznane też przez pozwaną , że strony łączyła umowa pożyczki , która została podpisana przez pozwanego i której oryginał został dołączony do pozwu.

W ocenie Sądu, przywołane przez powoda postanowienia umowne przewidujące opłatę prowizji w wysokości wyżej wskazanej pozostawała regulacją o charakterze abuzywnym, która z mocy art. 3851 §1 i 3 kc nie wiązała pozwanego, który zwarł z pożyczkodawcą umowę jako konsument. Zgodnie bowiem z przywołanym przepisem postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. Nieuzgodnione indywidualnie są zaś te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W szczególności odnosi się to do postanowień umowy przejętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta.

W ocenie Sądu postanowienia umowy przewidujące możliwość obciążenia konsumenta, a więc pozwanego opłatą w wysokości 37 % od kwoty do wypłaty , łącznie 2109,96zł - przewidziane w treści wyżej wskazanych zapisów umowy są postanowieniami umownymi indywidualnie nieuzgodnionymi w myśl przepisu art. 3851 §1 kc. Postanowienia indywidualnie uzgodnione w myśl wyżej wymienionego przepisu to bowiem nie postanowienia, których treść konsument mógł negocjować lecz takie postanowienia, które rzeczywiście powstały na skutek indywidualnego uzgodnienia. Wymienione w treści art. 3853 kc niedozwolone postanowienia umowne mają wyłącznie charakter przykładowy, stanowiąc swoistą regułę interpretacyjną ułatwiającą stosowanie art. 3851 kc.

Jednocześnie, w opinii Sądu, zastrzeżenie zawarte we wskazanych wyżej zapisach umowy przewidujące, iż pożyczkobiorca będzie zobowiązany do ponoszenia opłat z tytułu prowizji w tej wysokości, kiedy pożyczki otrzymał 5500 zł, jest sprzeczne z dobrymi obyczajami i rażąco narusza interesy konsumenta. Z jednej bowiem strony opłata ta jest rażąco wygórowana, gdyż zastrzeżenie w takiej wysokości nie ma żadnego uzasadnienia w rzeczywistej wysokości opłat ponoszonych zwykle za takie czynności. Z uwagi na powyższe regulację odnoszącą się do tych kosztów– Sąd ocenił jako prowadząca w istocie rzeczy do zapewnienia powodowi nieuzasadnionych korzyści i naruszającą interesy ekonomiczne konsumenta w rażący sposób.

Pokreślić należy, że przedmiotowe postanowienia w sposób rażący naruszają interesy konsumentów, w szczególności te ekonomiczne związane z obowiązkiem uiszczenia znacznych i dodatkowych kosztów, które mogą prowadzić do zwiększenia istniejącego zadłużenia. Działanie legitymizowane treścią zapisu prowadzi w rezultacie do obciążenia zadłużonego klienta kolejnymi zobowiązaniami w praktyce utrudniając mu możliwość uregulowania należności wynikającej ze zobowiązania pierwotnego.

Z uwagi na powyższe w tym zakresie Sąd żądanie pozwu uznał za całkowicie nieuzasadnione. Skutkiem bowiem ustalenia przez Sąd abuzywaności zapisu umowy jest brak związania nim konsumenta.

Mając na uwadze powyższe Sąd uznał, że powód wykazał zasadność i wysokość swojego żądania przy całkowitej aprobacie tego przez pozwanego zarówno co do zasady, wysokości, jak i okoliczności wskazanych w uzasadnieniu pozwu z wyjątkiem opłaty prowizji, w wysokości 2109, 96 zł. / art. 6 kc/

Art. 720 k.c stanowi, że :”. przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Zatem z istoty umowy pożyczki wynika obowiązek jej zwrotu, choć to od stron zależy, w jaki sposób zwrot jej nastąpi./

Była to umowa wzajemna ./ por. § 2.art 487 kc :” Umowa jest wzajemna, gdy obie strony zobowiązują się w taki sposób, że świadczenie jednej z nich ma być odpowiednikiem świadczenia drugiej.”/.

Mając na uwadze powyższe Sąd w pkt I wyroku na podstawie art. 720 kc i 487 par 2 kc w zw. z art. 385 par. 1 i 3 k c orzekł jak w p-kcie I wyroku zasądzając kwotę (...), , 46 zł, a w zakresie kwoty wyczerpującej wartość prowizji- 2109, 96 zł – w p-kcie II oddalił powództwo.

Sąd przychylił się do wniosku pozwanego o rozłożenie na raty zasądzonej kwoty, wobec treści a rt. 320. Kpc :” W szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie, a w sprawach o wydanie nieruchomości lub o opróżnienie pomieszczenia - wyznaczyć odpowiedni termin do spełnienia tego świadczenia.”. Przepis zawiera szczególną zasadę wyrokowania, określaną jako "moratorium sędziego"; obok charakteru procesowego ma on także cechy normy materialnoprawnej (m.in. K. P., M. P.). Podstawą zastosowania przepisu jest wyłącznie uznanie sądu, że zachodzą szczególnie uzasadnione wypadki. Ustanowiona w art. 320 k.p.c. norma ma charakter wyjątkowy i może być tym zastosowana jedynie w szczególnie uzasadnionych wypadkach. Wynika to z faktu, iż dopuszcza ona znaczną ingerencję Sądu w stosunek cywilnoprawny stron procesu. W piśmiennictwie wyrażono przy tym pogląd, uznający wymienioną przesłankę za spełnioną jedynie wtedy, gdy w chwili wyrokowania są podstawy do przyjęcia, że ze względu na sytuację majątkową i rodzinną dłużnika oraz szczególny charakter sprawy, wyrok zasądzający całe świadczenie stanowiłby tytuł egzekucyjny bez szans na realizację. Prowadzenie egzekucji w tym zakresie narażałoby tylko wierzyciela na nieefektywne wydatki egzekucyjne, a dłużnika i osoby pozostające na jego utrzymaniu na utratę podstaw egzystencji (uchwała SN z dnia 15 grudnia 2006 r., sygn. III CZP 126/06, Biul. SN 2006/12/9), Sąd doszedł do przekonania , że problemy finansowe pozwanego są przejściowe i stanowią szczególną sytuację, w jakiej się znalazł w rozumieniu art. 320 kpc i w związku z tym rozłożył zasądzoną należność na 9 rat po 200 zł i ostatnią w wysokości 74, 46 zł.

O odsetkach Sąd orzekł zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 481.kc § 1.:” Jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.”

O kosztach procesu Sąd orzekł w pkt IV wyroku na podstawie art. 98 i 108 k.p.c. i § 6 pkt 2 i § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Z uwagi na to, że stroną przegrywającą niniejsze postępowanie był pozwany w 38 % , to w tej części poniósł on koszty postępowania. Na zasądzoną od pozwanego na rzecz powoda kwotę 386, 46 zł stanowiącą 38 % kwoty kosztów w tej sprawie, składa się kwota 900,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego i kwota 17,00 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa procesowego oraz kwota 100 zł opłaty od pozwu =1017 zł , z czego 38 % to- 386, 46 zł.