Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIE

Dnia 10 maja 2019 r.

Sąd Rejonowy w Giżycku III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie:

Przewodniczący: SSR Janina Olchowska

Protokolant:st.sekr.sądowy Donata Romanowska

po rozpoznaniu w dniu 30 kwietnia 2019r .w Giżycku na rozprawie

sprawy

z powództwa G. B.

przeciwko M. B., P. B. i B. B. (1)

o ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego

1.  Ustalić, że ustał obowiązek alimentacyjny ustalony od G. B. na rzecz P. B. orzeczony wyrokiem SR Giżycko z dnia 28 grudnia 2015r. w sprawie III RC 352/15 w wysokości po

20 % świadczenia emerytalnego, nie mniej niż po 470 zł. miesięcznie.

2.  W pozostałym zakresie powództwo oddala

3.  Zwalnia pozwanego P. B. od opłaty sądowej.

Sygn. akt IIIRC 295/18

UZASADNIENIE

Powód G. B. w pozwie przeciwko B. B. (1), P. B. i M. B. wniósł o uchylenie alimentów zasądzonych od niego wyrokiem z dnia 27.11.2013r., wydanym przez Sąd Rejonowy w Giżycku w sprawie o sygnaturze akt III RC 413/13, wynoszących po 20% jego świadczenia emerytalnego, nie mniej niż 470 zł miesięcznie – na rzecz B. i P. oraz w wysokości po 15% jego świadczenia emerytalnego, nie mniej niż 470 zł miesięcznie - na rzecz M..

W uzasadnieniu wywodził, że najstarszy syn B. B. (1) ur. (...) rozpoczął naukę na Politechnice G. w 2013r. i prawdopodobnie ją ukończył. Powód nie ma pewności, co do tego faktu i wywodzi go z tego, iż od rozpoczęcia upłynął okres trwania studiów. Z synem, od czasu rozwodu z matką pozwanych, nie utrzymuje kontaktów, a uczelnia odmówiła mu udzielenia informacji, czy pozwany nadal studiuje. P. i M. również prawdopodobnie nie studiują i pracują zawodowo. Powód znajduje się w bardzo złej sytuacji materialnej i zdrowotnej. Po potrąceniu alimentów pozostaje mu kwota 1.145 zł, która nie starcza mu na opłaty, leki, żywność. Powód wynajmuje kawalerkę i ponosi koszty w wysokości 890 zł miesięcznie. Mieszka samotnie. Choruje na rzadką chorobę krwi i leczy się w poradni hematologicznej (k. 2-3v).

Pozwany P. B. w odpowiedzi na pozew uznał powództwo i wniósł o ustalenie, iż obowiązek alimentacyjny powoda wobec niego ustał. Wyjaśnił, że jest osobą samodzielną i pracuje na statku na terenie Europy Zachodniej (k. 41).

Pozwany M. B. wniósł z kolei w odpowiedzi na żądanie powoda o oddalenie powództwa w zakresie dotyczącym jego osoby w całości. Podał, że nieprzerwanie kontynuuje naukę na Uniwersytecie G. na kierunku Gospodarka Przestrzenna. Miesięczny koszt wynajęcia stancji, artykułów naukowych, żywności oraz biletu miesięcznego wynosi około 1.500 zł i otrzymywane alimenty są dla niego niezbędne, aby kontynuować edukację (k. 33).

Trzeci z pozwanych B. B. (1) nie wniósł pisemnej odpowiedzi na pozew.

Pozwany wezwany przez Sąd do ustosunkowania się do powyższych dwóch odpowiedzi na pozew podał, iż podtrzymuje żądanie ustalenia wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego wobec P., natomiast odnośnie pozwanego M. B. złożył żądanie ewentualne obniżenia alimentów do 10 % emerytury, na wypadek nie uwzględnienia żądania podstawowego (k. 51).

Na rozprawie powód oraz pozwani B. B. (1) i M. B. podtrzymali wyrażone stanowiska (k. 68, 97).

W wyniku przeprowadzonej rozprawy Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Na mocy ugody zawartej przed Sądem Rejonowym w Giżycku w dniu 16 października 2009r., w sprawie o sygn. akt III RC 452/09, G. B. zobowiązał się łożyć tytułem podwyższonych alimentów na rzecz małoletnich dzieci M. B., B. B. (1) i P. B. kwoty po 15% otrzymywanych świadczeń emerytalnych, nie mniej niż po 300 zł miesięcznie na każde z dzieci (d: protokół k. 4 akt sprawy SR w Giżycku sygn. akt III RC 352/15).

Prawomocnym wyrokiem tutejszego Sądu z dnia 28 grudnia 2015r. w sprawie sygn. akt III RC 352/15 podwyższono alimenty należne P. B. od G. B. do wysokości 20% świadczenia emerytalnego pozwanego netto, nie mniej niż 470 złotych miesięcznie, poczynając od 29 września 2015r (d: wyro k. 27 akt sprawy SR w Giżycku sygn. akt III RC 352/15).

W czasie ostatniego orzekania o alimentach należnych od G. B. w 2015r. powód mieszkał z bratem i matką w miejscowości P.. Otrzymywał emeryturę wojskową w wysokości ok. 2.400 zł, z której potrącana była kwota 50% tytułem alimentów. Wymieniony leczył się wówczas psychiatrycznie i płacił za lekarstwa ok. 130 – 150 zł miesięcznie oraz 100 zł za wizytę lekarską. Dokładał się do zakupów opału (uzasadnienie k. 33 akt SR w Giżycku sygn. III RC 352/15, d: decyzja k. 21 dokument dostawy węgla k. 16, faktura k. 17 – akt SR w Giżycku sygn. akt III RC 352/15).

Aktualnie powód G. B. mieszka w miejscowości R. w województwie (...), gdzie wynajmuje stancję o powierzchni 35,9 m ². Opłaca czynsz mieszkaniowy wynoszący 327,51 zł miesięcznie oraz odstępne w kwocie 324 zł. Opłaty za media wynoszą ok. 200 zł. Spłaca raty pożyczki zaciągniętej na zakup lodówki w kwotach po 74,30 zł miesięcznie. Posiada samochód osobowy z 2004r. o szacunkowej wartości 6.500 zł. Utrzymuje się z emerytury wojskowej, która po potrąceniu alimentów wynosi 1.145,06 zł netto. Powód ma problemy zdrowotne i choruje na czerwienicę prawdziwą. Ponosi koszty leczenia wynoszące ok. 150 – 200 zł miesięcznie (oświadczenie k. 16 – 20, d: zaświadczenie k. 11, 91, rachunki k. 12, potwierdzenie wpłaty k. 13, decyzja k. 10, zaświadczenia k. 4, 6).

Pozwany P. B. pracuje jako marynarz na statku żeglugi śródlądowej w Europie Zachodniej. Edukację zakończył w 2018r. i zrezygnował ze studiów (odpowiedź na pozew k. 41, wyjaśnienia pozwanego P. B. k. 111, d: zaświadczenie k. 62, 42 – 46).

Najstarszy z synów powoda – B. B. (1) rozpoczął w dniu 30 września 2013r. studia stacjonarne inżynierskie na Wydziale O. i Okrętownictwa Politechniki (...). Decyzją dziekana z dnia 08 października 2018r., uprawomocnioną w dniu 14 listopada 2018r., został skreślony z listy studentów. Przyczyną tego było niezaliczenie przedmiotów w terminie. Nadto pozwany w październiku 2018r. doznał złamania, które wymagało przeprowadzenia operacji. Decyzją dziekana z dnia 23 stycznia 2019r. B. B. (1) wznowił studia na wymienionym kierunku na VI semestrze w trybie stacjonarnym. Do zaliczenia ma, oprócz przedmiotów z tego semestru, także zajęcia z semestru czwartego, piątego i szóstego. Niezaliczenie zaległych przedmiotów z semestru czwartego w tym roku akademickim skutkować będzie ponownym skreśleniem pozwanego z listy studentów. Pozwany nie prowadzi działalności gospodarczej, zaś w roku podatkowym 2017r. osiągnął dochód w wysokości 6.000 zł. W roku podatkowym 2018r. nie osiągnął żadnego dochodu. W G. wynajmuje pokój za który płaci 650 zł miesięcznie oraz uiszcza 40 zł opłaty za Internet (wyjaśnienia pozwanego B. B. (1) k. 68, d: decyzja k. 63, historia choroby k. 64-66, zaświadczenia k. 80 – 84, 93, 109, kserokopia legitymacji studenckiej k. 94, umowa najmu k. 95).

Najmłodszy z pozwanych M. B. studiuje na 2 roku studiów stacjonarnych kierunku Gospodarka Przestrzenna na Uniwersytecie G.. Mieszka razem z dziewczyną w wynajmowanym pokoju za który płaci 600 zł miesięcznie. Nadto kupuje bilet na komunikację miejską kosztujący 47 zł miesięcznie. Nie pracuje i nie osiąga dochodów, nie przysługuje mu stypendium socjalne, ani naukowe, nie ma własnych dzieci (odpowiedź na pozew k. 33, wyjaśnienia M. B. k. 68v, d: zaświadczenie k. 34, kserokopia legitymacji i karty miejskiej k. 35, potwierdzenia zakupu biletu miejskiego k. 36, umowa najmu k. 37 – 40, zaświadczenia z Urzędu Skarbowego k. 78 – 79).

Matka pozwanych A. B. mieszka w S., gdzie z pieniędzy uzyskanych z podziału majątku wspólnego, wyremontowała poddasze rodzinnego domu. Pracuje jako ciastkarz i zarabia ok. 2.000 zł netto miesięcznie. Opłaca stancje synów, przekazując im na to kwotę po 750 zł miesięcznie, nadto daje im przygotowywane przez siebie posiłki. Posiada 10 – letni samochód marki F. oraz 21 – letni samochód marki A. oraz samochód (...), którym syn jeździ na polowania. Pozwani nie kupili działki sąsiadującej z domem matczynym, gdyż działkę tę nabyła matka A. B.. Na działce tej pozwani wraz z matką postawili domek na narzędzia i uprawiają warzywa (d: zeznania A. B.).

Pozwani nie utrzymują kontaktu z powodem (okoliczność bezsporna). W toku procesu podawali, iż powód nadużywa alkoholu i pisze do nich obraźliwe smsy (wyjaśnienia P. B. k. 111 – 11v).

Sąd zważył, co następuje :

Rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania, a zakres tych świadczeń wyznaczają z jednej strony usprawiedliwione potrzeby dziecka, z drugiej możliwości zarobkowe i majątkowe rodzica – art. 133 § 1 kr i o oraz art.135 § 1 kr i o.

Rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania – art. 133 § 3 k.r.i o.

Odnośnie powództwa przeciwko P. B. o ustalenie wygaśnięcia obciążającego powoda obowiązku alimentacyjnego, to wskazać należy, że pozwany uznał powództwo w całości.

Stosownie do art. 213§2 kpc Sąd jest związany uznaniem powództwa, chyba że uznanie jest sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa. W literaturze prawa podnosi się, że uznanie powództwa stanowi jedną z form zachowania się pozwanego w procesie cywilnym. Jest to akt dyspozycyjności materialnej pozwanego, w którym przyznaje on okoliczności faktyczne przytoczone przez powoda oraz uznaje samo żądnie pozwu, wyrażając jednocześnie zgodę na wydanie wyroku uwzględniającego to żądanie. Uznanie może obejmować całość lub część roszczenia, pozwany może także uznać wszystkie lub tylko niektóre z żądań pozwu. Ustawodawca nie przewiduje szczególnej formy uznania powództwa. Może być ono zatem dokonane ustnie na rozprawie bądź poza rozprawą, w formie pisma procesowego, uznanie nie zostało również ograniczone żadnym terminem (Kodeks postępowania cywilnego Komentarz red. prof. E. K.; L./el).

Stwierdzić należy, że dokonane przez pozwanego P. B. uznanie powództwa nie jest sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego oraz nie zmierza do obejścia prawa. Swoją edukację pozwany zakończył i wykonuje obecnie pracę zarobkową jako marynarz.

Pozwany uzyskał samodzielność, a jego obecna sytuacja materialna nie uzasadnia dalszego utrzymywania obowiązku alimentacyjnego powoda wobec syna. Okoliczności te są bezsporne i nie były kwestionowane w toku procesu.

Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu o ustaleniu ustania obowiązku alimentacyjnego G. B. na rzecz P. B..

Odnośnie żądania ustalenia ustania obciążającego powoda względem pozwanego B. B. (1) obowiązku alimentacyjnego, w ocenie Sądu brak jest podstaw by uwzględnić powództwo w tym zakresie.

Istotnie edukacja pozwanego B. B. (1) nie przebiega prawidłowo, a wymieniony mimo, że ma już 25 lat, to jest dopiero na VI semestrze studiów. Okoliczność ta nie przesądza jednakże zdaniem Sądu o tym, iż pozwany nie dokłada starań do zdobycia edukacji. Pozwany w najbliższym czasie nie zdobędzie zdolności samodzielnego utrzymania chyba, że nabędzie majątek przynoszący odpowiednie dochody.

W perspektywie dalszej edukacji nie ma on obecnie możliwości podjęcia zatrudnienia i nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie. Nie można uznać, że B. B. (1) zaniedbuje się w nauce. Wprawdzie nie przebiegała ona dotychczas planowo, lecz nastąpiło to z tego powodu, iż jak wyjaśnił wybrał kierunek przekraczający jego zdolności i nie zaliczył wszystkich przedmiotów. Po wznowieniu studiów pozwany jak wynika z decyzji wznowieniowej zobligowany jest do zaliczenia części zaległych egzaminów.

W ocenie Sądu skoro pozwany jest w trakcie edukacji, której ukończenie jest jednym z etapów do jego usamodzielnienia, nie jest wskazane przerwanie tego procesu. Szanse pozwanego na rynku pracy podniesie posiadanie odpowiedniego wykształcenia. Oczywistym też jest, że edukacja uniemożliwiająca mu pracę zarobkową, nie może być przedłużana ponad miarę. Pozwany ma już 25 lat i gdyby szedł planowym tokiem studiów powinien już ukończyć edukację w szkole wyższej, ewentualnie być bardzo blisko jej zakończenia. Pozostawienie obowiązku alimentacyjnego prognozować należy pozwoli mu ukończyć przynajmniej I stopień studiów w trybie stacjonarnym i uzyskać tytuł inżyniera.

Odnośnie pozwanego M. B. brak jest podstaw by ustalić ustanie obowiązku alimentacyjnego powoda względem wymienionego. Pozwany jest na drugim roku studiów, a jego edukacja przebiega planowo. Nauka pozwanego odbywa się w trybie stacjonarnym i nie ma on możliwości wykonywania pracy zarobkowej, a tym samym nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie.

Sąd nie uwzględnił także powództwa ewentualnego odnośnie tego pozwanego - o obniżenie alimentów na jego rzecz do wysokości 10% miesięcznej emerytury pozwanego.

Sąd zważył wnikliwie sytuację zarobkową i życiową pozwanego. G. B. obowiązek alimentacyjny winien traktować priorytetowo i czynić oszczędności, aby sprostać potrzebom dzieci, zwłaszcza, że poza alimentami nie uczestniczy w żaden sposób w ich wychowaniu. Od ostatniego czasu w którym orzekano o alimentach należnych od pozwanego jego sytuacja życiowa zmieniła się o tyle, że powód wyprowadził się z domu rodzinnego w P. i zamieszkał w wynajmowanej kawalerce. Ponosi obecnie także koszty leczenia w związku z chorobą krwi. Z drugiej strony jednakże potrzeby uprawnionego M. także w tym czasie wzrosły, gdyż rozpoczął on naukę na studiach wyższych, co wiąże się z dodatkowymi wydatkami. W ocenie Sadu biorąc pod uwagę te okoliczności, a także fakt, że na powodzie nie będzie ciążył już obowiązek alimentacyjny względem P. B., zasadnym jest pozostawienie alimentów na rzecz M. B. na dotychczasowym poziomie. Zaprzestanie uiszczania alimentów na rzecz jednego z synów polepszy sytuację finansową powoda, zaś jednoczesne obniżenie alimentów na rzecz M. pozbawiłoby go możliwości utrzymania.

Z tych względów Sąd orzekł jak w punkcie 2 sentencji wyroku.

Sąd zwolnił pozwanego P. B. z obowiązku uiszczenia opłaty sądowej, od które powód został zwolniony, gdyż przy pierwszej czynności procesowej uznał żądanie pozwu i nie dał powodu do wytoczenia sprawy (art. 113 ust 1 Ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych tj. Dz. U. z 2019r. poz. 785 w zw. z art. 101 kpc).