Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Fundacja (...) (...)” z siedzibą w A. w pozwie z dnia 30 sierpnia 2016 roku, skierowanym przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W., wniosła o zasądzenie kwot:

1.  64.167,25 zł tytułem odszkodowania za szkodę w pojeździe marki J. (...) o nr rej. (...) z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;

2.  3.577,87 zł tytułem skapitalizowanej kwoty odsetek ustawowych i odsetek ustawowych za opóźnienie za okres od dnia 22 października 2015 roku do dnia 16 sierpnia 2016 roku liczonymi od kwoty 61.167,25 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnie wniesienia pozwu do dnia zapłaty;

3.  6.457,50 zł tytułem odszkodowania za szkodę polegającą na poniesieniu kosztów najmu pojazdu zastępczego z ustawowymi odsetkami od dnia 22 października 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie za okres od 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

4.  774,90 zł tytułem odszkodowania za szkodę polegającą na poniesieniu kosztów parkowania uszkodzonego pojazdu J. z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;

5.  492 zł tytułem odszkodowania za szkodę polegającą na poniesieniu kosztów holowania pojazdu z miejsca parkowania do miejsca oględzin z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

oraz o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych.

W uzasadnieniu wskazano, iż w dniu 17 września 2015 roku miała miejsce kolizja drogowa, w której uległ uszkodzeniu pojazd marki J. należący do I. S. (1) i szkoda została zgłoszona do (...), gdyż tam był ubezpieczony pojazd w zakresie OC, a (...) oferowało usługę tzw. likwidacji bezpośredniej. Po przyjęciu szkody do likwidacji i oznaczeniu jej jako (...) - czyli likwidacja bezpośrednia został jej nadany numer (...). Dnia 22 września 2015 roku likwidator szkody wyznaczony przez (...) - przysłał powódce informację o zasadach likwidacji szkody wraz z umową zlecenia likwidacji szkody oraz cesją wierzytelności, a także drukiem „odstąpienia od umowy”, gdyby poszkodowana chciała z tej opcji skorzystać. Umowa zlecenia i cesji wierzytelności została podpisana i odesłana do (...). W korespondencji elektronicznej (...) poinformowało I. S., że skontaktuje się z nią konsultant, w celu potwierdzenia, czy zapoznała się z treścią dokumentów (umową zlecenia i cesji) i akceptuje ich treść oraz czy wyraża zgodę na likwidację szkody w ramach usługi (...) i że ustne wyrażenie zgody podczas tej rozmowy telefonicznej będzie równoznaczne z zawarciem przekazanych umów. I. S. (1) w rozmowie telefonicznej potwierdziła akceptację umowy zlecenia likwidacji szkody. Następnie rzeczoznawca ubezpieczyciela obejrzał dokładnie samochód, zrobił zdjęcia, w tym również dokumentów oraz spisał protokół szkody. W dniu 2 października 2015 roku likwidator szkody odmówił likwidacji szkody. W dniu 6 października 2015 roku pełnomocnik I. S. otrzymał wiadomość pocztą elektroniczną od (...), w której zakład ubezpieczeń wyjaśnił, że „nie może podjąć czynności likwidacyjnych, gdyż okoliczności przedmiotowej szkody nie spełniają kryteriów usługi oferowanej przez (...) S.A. w ramach likwidacji bezpośredniej. W ramach likwidacji bezpośredniej nie są likwidowane szkody, w których doszło do uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia”. W dniu 14 października 2015 pełnomocnik I. S. złożył reklamację, która została pozytywnie rozpatrzona, ale (...) nie wypłacił odszkodowania. Poszkodowana I. S. (1) przeniosła prawo do odszkodowania od (...) na Fundację (...) o Należne” drogą cesji wierzytelności.

(pozew k. 2– 16)

Pozwany w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa prawnego według norm przepisanych oraz kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa procesowego.

Pozwany podniósł zarzut braku legitymacji procesowej biernej oraz na podstawie art. 194 k.p.c. wniósł o wezwanie do wzięcia udziału w sprawie (...) S.A. w W.. Z ostrożności procesowej zakwestionował zakres i wysokość szkody oraz ustalenia zawarte w kalkulacji i stawkę dobową najmu pojazdu zastępczego, a także jako nieudowodnione roszczenie o odszkodowanie za parkowanie i holowanie pojazdu.. Wskazał, że na etapie postępowania likwidacyjnego pozwany nie wypłacił żadnych kwot z uwagi na brak podstaw do prowadzenia postępowania likwidacyjnego w ramach bezpośredniej likwidacji szkód i że nie jest stroną umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody związane z ruchem tym pojazdów, z której powód wywodzi swoje roszczenia. Sprawca szkody miał zawartą umowę ubezpieczenia OC ppm i zawarł ją z (...) S.A. (P.) i (...) S.A. likwidację szkody powoda przeprowadził na zlecenie tego zakładu ubezpieczeń, zgodnie z wiążącą (...) S.A. wielostronną umową o współpracy w zakresie bezpośredniej likwidacji szkód.

(odpowiedź na pozew k. 169-171)

Strona powodowa zakwestionowała podniesiony zarzut braku legitymacji biernej w sprawie wskazując, iż pozwany ponosi odpowiedzialność na podstawie umowy zlecenia zawartej pomiędzy poszkodowaną I. S. (1), a pozwanym (...) S.A.

(pismo procesowe k.264-269)

Postanowieniem z dnia 23 listopada 2016 roku Sąd Okręgowy w Łodzi wezwał do udziału w sprawie w charakterze pozwanego w trybie art. 194 § 1 k.p.c. (...) Spółkę Akcyjną w W..

(postanowienie k.279)

(...) S.A. w W. w odpowiedzi na pozew wniosło o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Podniosło zarzut legitymacji czynnej powódki, bowiem w dniu 22 września 2015 roku I. S. (1) dokonała cesji wierzytelności na rzecz (...) S.A. z siedzibą w W. w związku z likwidacją szkody bezpośrednio przez (...) i od tej daty nie dysponowała zatem żadnym roszczeniem, które mogłaby skutecznie przenieść na jakikolwiek podmiot, w tym na powodową fundację oraz zarzut braku wymagalności roszczenia, gdyż ani poszkodowana, ani powódka nigdy nie zgłosili szkody do likwidacji.

(odpowiedź na pozew k.297-300)

Powodowa fundacja podtrzymała dotychczasowe stanowisko i podniosła, iż pismem z dnia 2 października 2015 roku pozwany (...) zawiadomił poprzednika prawnego (...) .U. S.A. (P.) o szkodzie i potwierdziła swoją legitymację czynną powołując się na zawartą w dniu 23 września 2015 roku umowę przelewu wierzytelności pod warunkiem zawieszającym, co oznacza, że jeżeli (...) nie wypłaciło odszkodowania, to nie doszło do przelewu wierzytelności.

(pismo k.308-309)

(...) .U. S.A. w W. podniosła, że poszkodowana I. S. i (...) zawarli umowę zlecenia, w ramach której pozwany (...) zobowiązał się do przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego w zakresie uszkodzeń pojazdu poszkodowanej wynikających ze zdarzenia z dnia 17.09.2015 r., w ramach tzw. likwidacji bezpośredniej i poszkodowana nie odstąpiła od wskazanej umowy, ani też umowa ta nie została również rozwiązana przez żadną przez stron. Pismem z dnia 2 października 2015 roku pozwany (...) S.A. zawiadomił go, że poszkodowana I. S. (1) wystąpiła o przeprowadzenie postępowania likwidacyjnego w ramach likwidacji bezpośredniej szkody z dnia 17.09.2015 r. oraz, że po wypłacie świadczenia pieniężnego wystąpi do niego z roszczeniem regresowym, ale pisma tego w żaden sposób nie można potraktować jako zgłoszenie szkody pozwanemu, gdyż z pisma tego wynika, że to pozwany (...) S.A. przeprowadzi postępowanie w sprawie.

(pismo k.330-332)

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

I. S. (1) w ramach prowadzonej działalności swojej firmy zajmowała się kupowaniem i sprzedażą samochodów oraz ich wynajmem. W 2015 roku kupiła od D. R. samochód marki J. (...) r.prod.2008. Samochód ten sprowadził P. S. z USA w stanie powypadkowym i zarejestrował go w Polsce w dniu 12 listopada 2013 roku. Pojazd uległ kolejnemu wypadkowi w dniu 6 listopada 2014 roku i w ramach ubezpieczenia autocasco szkoda została zlikwidowana jako szkoda całkowita. P. S. wypłacono odszkodowanie w kwocie 74.200 zł.

I. S. (1) kupiła samochód lekko uszkodzony i musiała je naprawić. Nie był wprowadzony do środków trwałych firmy.

(zdjęcia k.184-187, 203-222, 274-275,292-294, dane szkody k.223-224, arkusz ustalenia wartości pojazdu w stanie uszkodzonym k.188-189, kalkulacja naprawy k.190-197, decyzja k. 201, pismo k.202, zaświadczenie o przeprowadzonym badaniu k.270,271,272,273, karta pojazdu k.453-456, dokumentacja dotyczące rejestracji pojazdu k.489-529, 532-544, zeznania świadka I. S. (1) k. 324-326 czas nagrania 01:18:18-02:24:31)

W dniu 30 marca 2015 roku (...) S.A. i 8 innych podmiotów ubezpieczeniowych zawarło umowę o współpracy w zakresie bezpośredniej likwidacji szkód w celu usprawnienia procesu likwidacji szkód z umów ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, w tym poprawy jakości obsługi poszkodowanych w wypadkach komunikacyjnych.

(umowa o współpracy w zakresie bezpośredniej likwidacji szkód k.179-183)

W (...) S.A. obowiązuje procedura likwidacji szkody z ubezpieczenia OC posiadacza pojazdu mechanicznego sprawcy ubezpieczonego w innym towarzystwie ubezpieczeń. Zgodnie z nią po oględzinach pojazdu rzeczoznawca (...) SA sporządza wycenę kosztów naprawy, o których poinformuje Klienta pisemnie i dokonuje wstępnej analizy czy naprawa pojazdu jest ekonomicznie uzasadniona, tj. czy przeciętne koszty naprawy nie przekraczają wartości pojazdu. W przypadku kiedy naprawa pojazdu jest ekonomicznie uzasadniona sporządzona przez rzeczoznawcę wycena określi bezsporną kwotę odszkodowania, która zostanie wypłacona niezwłocznie po ustaleniu odpowiedzialności wskazanego sprawcy za zgłoszoną szkodę.

(informacja k.32-33)

W dniu 17 września 2015 roku doszło do kolizji drogowej w Ł. pojazdu J. (...) o nr rej. (...), należącym do I. S. (1), z pojazdem V. (...) o nr rej. (...). Kierowca V. (...) - Ł. D.- nie ustąpił pierwszeństwa przejazdu jadącemu J., w wyniku czego V. uderzył w samochód m-ki J. i uszkodził w nim błotnik przedni prawy, pokrywę przednią, reflektor przedni lewy, reflektor przedni prawy oraz zderzak przedni. Na miejsce zdarzenia przyjechała policja i pogotowie ratunkowe. Sprawca - kierujący pojazdem V. (...) został ukarany mandatem karnym, a pasażerce V. (...), która miała uraz prawej ręki została udzielona pomoc medyczna. Pasażerka nie wyraziła zgody na hospitalizację. Policja zatrzymała dowód rejestracyjny J. z uwagi na zakaz dalszej jazdy (był niesprawny technicznie) i została wezwana laweta z firmy (...), która odholowała J.. Samochód m-ki J. posiadał ubezpieczenie w (...), a V. (...) w firmie (...).

(notatka urzędowa k.29-30, druk zgłoszenia szkody k.22-26, pokwitowanie k.276, zeznania świadka I. S. (1) k. 324-326 czas nagrania 01:18:18-02:24:31)

Szkoda w samochodzie J. została zgłoszona przez I. S. (1) do (...) w dniu 21 września 2015 telefonicznie za pośrednictwem infolinii. I. S. (1) zdecydowała się zgłosić szkodę do swojego ubezpieczyciela, gdyż oferował usługę tzw. likwidacji bezpośredniej. W zgłoszeniu I. S. (1) podała swój numer telefonu oraz adres poczty elektronicznej w celach kontaktu, a także że w czasie kolizji nie było rannych osób. Szkoda została zarejestrowana pod nr (...). Gdyby została udzielona informacja o obrażeniach ciała, to poszkodowana zostałaby poinformowana o konieczności zgłoszenia szkody ubezpieczycielowi sprawcy szkody, ponieważ szkoda nie spełniała kryteriów likwidacji bezpośredniej.

Po zgłoszeniu szkody na infolinię (...) S.A. zbierało informacje na temat szkody.

(druk zgłoszenia szkody k.22-26, zeznania świadka I. S. (1) k. 324-326 czas nagrania 01:18:18-02:24:31, zeznania świadka M. W. k. 322-324 czas nagrania 00:07:20-01:17:58)

Likwidatorem szkody został pracownik (...). W aktach szkody została sporządzona notatka służbowa, z której wynika, że oględziny wykona zleceniobiorca (...) bez podpisania umów LB i prośba o zlecenie potwierdzenia umów LB dla CC.

W dniu 22 września 2015 roku drogą poczty elektronicznej przesłał I. S. (1) pismo dotyczące usługi likwidacji szkody, w którym poinformował, że dla podjęcia likwidacji zgłoszonej szkody niezbędnym warunkiem jest zawarcie z (...) S.A. umowy zlecenia i umowy przelewu wierzytelności, co jest możliwe z przedstawicielem (...) S.A. w uzgodnionym czasie i miejscu np. podczas oględzin pojazdu lub w warsztacie naprawczym współpracującym z (...) S.A. i że brak umów uniemożliwia podjęcie czynności likwidacyjnych. Wraz z pismem przesłał umowę zlecenia oraz umowę przelewu wierzytelności, a także oświadczenie o odstąpieniu od umowy informując, że w następnym dniu skontaktuje się nią konsultant w celu potwierdzenia czy zapoznała się z treścią przesłanych dokumentów i czy akceptuje ich treść, wyraża zgodę na likwidację szkody w ramach usługi (...) i ustne wyrażenie zgody podczas tej rozmowy będzie równoznaczne z zawarciem przekazanych umów.

(pismo k.32-33, 34-35, 37-38, e-maile –k.31,36, oświadczenie k.39,umowa zlecenia k.41-43, umowa przelewu wierzytelności k.45-46, zeznania świadka I. S. (1) k. 324-326 czas nagrania 01:18:18-02:24:31, zeznania świadka M. W. k. 322-324 czas nagrania 00:07:20-01:17:58)

W umowie zlecenia wskazano m.in, że;

1) Klient oświadcza, że według jego wiedzy, wskutek zdarzenia, nie zaistniała szkoda na osobie tj. że wskutek tego wypadku żadna osoba nie odniosła obrażeń ciała ani rozstroju zdrowia, uszczerbku w jakichkolwiek dobrach osobistych, ani też wskutek doznania obrażeń lub rozstroju zdrowia nie nastąpiła śmierć takiej osoby.

2) Klient zleca (...) S.A. przeprowadzenie postępowania likwidacyjnego przez ustalenie odpowiedzialności i wysokości należnego Klientowi odszkodowania za szkodę z wypadku oraz wypłacenie świadczenia pieniężnego równego temu odszkodowaniu, w takim rozmiarze i wysokości, jakie wynikają z umowy OC ppm, zawartej przez posiadacza pojazdu, którym szkodę wyrządzono;

3) (...) S.A. zobowiązuje się do podjęcia czynności likwidacyjnych w związku ze szkodą z wypadku i przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego, w tym ustalenia osoby lub osób odpowiedzialnych za powstanie tej szkody, ustalenia rodzaju i rozmiaru szkód, ustalenia wysokości i wypłaty świadczenia pieniężnego równego należnemu odszkodowaniu, jednakże:

a)  wyłącznie w zakresie szkody w pojeździe, przez którą rozumie się wszelkie szkody nie związane ze szkodą na osobie;

b)  wyłącznie w zakresie określonym ustawą z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych (dalej zwanej (...); tekst jednolity - Dz. U. z 2013 r. poz. 392 z późn. zm.) oraz innymi przepisami prawa polskiego właściwymi dla likwidacji szkód przez zakład ubezpieczeń z umowy OC ppm.

4) W razie, gdyby przed wypłatą świadczenia pieniężnego (...) SA powziął wiadomość, że skutkiem wypadku była również szkoda na osobie, (...) SA przeprowadzi postępowanie likwidacyjne wyłącznie w zakresie wynikającym z ust. 1, a ewentualne zgłoszenie szkody na osobie przekaże do właściwego zakładu ubezpieczeń, informując o tym poszkodowanego.

( umowa zlecenia k.41-43)

Pracownicy firmy (...) wykonywała oględziny samochodów powypadkowych na zlecenie firm ubezpieczeniowych. Przy okazji oględzin wykonywane były fotografie pojazdów, dokumentów (prawa jazdy, dowodu rejestracyjnego), druku ubezpieczyciela, który wypełniał klient oraz uszkodzeń pojazdów.

Pracownik R. S. na zlecenie (...) w dniu 23 września 2015 roku wykonał oględziny pojazdu J.. Wykonał zdjęcia uszkodzeń oraz dokumentów, a także mierzył grubość lakieru na samochodzie. Obecna była przy tym I. S. (1). Dokumentacja z oględzin została przesłana do (...) S.A.

(zeznania świadka R. S. – k.337 czas nagrania 00:02:43-00:14:37, zeznania świadka A. S. k. 438 czas nagrania 00:05:30-00:22:48, zdjęcia k.149—158, akta szkody k.159, zeznania świadka I. S. (1) k. 324-326 czas nagrania 01:18:18-02:24:31, zeznania świadka M. W. k. 322-324 czas nagrania 00:07:20-01:17:58, akta szkody k.225)

(...) S.A. nie mógł skontaktować się telefonicznie z poszkodowaną I. S. (1) w celu potwierdzenia zawarcia umowy zlecenia i cesji wierzytelności. Nieudana próba kontaktu miała miejsce w dniu 25 września 2015 roku o godz. 14:55. Konsultant sporządził notatkę wskazując, w niej, że klient nie odbiera połączeń, bak możliwości potwierdzenia umów LB, brak możliwości dalszego kontaktu.

(zeznania świadka M. W. k. 322-324 czas nagrania 00:07:20-01:17:58, akta szkody k. 225)

Podstawą do ustalenia wysokości szkody jest kosztorys, który sporządza zespół techniczny. Jest przypisywany rzeczoznawca, który ma zrobić oględziny i kosztorys. Taki rzeczoznawca jest nazywany: mobilny ekspert komunikacyjny. Dokumentację fotograficzną sporządza rzeczoznawca, który sporządza kosztorys. Rzadko się zdarza, że robią to dwie osoby. Bardzo rzadko rzeczoznawca wykonuje kosztorys na podstawie zdjęć wykonanych przez osobę spoza (...). Tak zdarza się, jak jest bardzo mała szkoda, gdzie wszystko widać i gdzie wcześniej nie było szkód na pojeździe.

Na podstawie zdjęć wykonanych przez pracownika R. S. (2) nie można było wyliczyć wysokości szkody. Ze zdjęć było widać, że samochód był wcześniej nieudolnie naprawiany, a nadto ustalono, że wcześniej były zgłaszane szkody. Likwidator M. W. uznał, że części do samochodu J. są drogie a na podstawie zakresu uszkodzeń, że będzie duża szkoda i należy wykonać dokładne oględziny pojazdu przez rzeczoznawcę (...). Pracownik z zespołu technicznego kontaktował się z I. S. (1) w sprawie oględzin. I. S. (1) nie wskazała miejsca postoju pojazdu i jej pełnomocnik również podnosząc, że oględziny pojazdu zostały już wykonane.

(zeznania świadka I. S. (1) k. 324-326 czas nagrania 01:18:18-02:24:31, zeznania świadka M. W. k. 322-324 czas nagrania 00:07:20-01:17:58)

W dniu 30 września 2015 roku (...).,A. otrzymało od K. Wydziału Ruchu Drogowego w Ł. kserokopię notatki urzędowej ze zdarzenia z dnia 17 września 2015 roku, z której wynikało, że na miejsce zdarzenia została wezwana karetka pogotowia i została udzielona pomoc medyczna pasażerce pojazdu V. (...).

(pismo k.27)

Pismem z dnia 2 października 2015 roku (...) S.A. zawiadomiło (...) Č. (...) S.A., że poszkodowana I. S. (1) zgłosiła w (...) S.A. szkodę związaną z uszkodzeniem pojazdu marki J. o nr rej. (...) z dnia 17 września 2015 roku i jednoczenie wystąpiła o przeprowadzenie przez (...) SA postępowania likwidacyjnego w granicach odpowiedzialności obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, zawartej z tym Zakładem przez posiadacza pojazdu, którym wyrządzono szkodę, w tym wypłatę należnych świadczeń. Poinformował, że zgodnie z art.3 ust.7 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (...) S.A. podjął się, na zlecenie poszkodowanego, wykonywania czynności ubezpieczeniowych w przedmiotowej szkodzie i po zapłacie świadczenia pieniężnego odpowiadającego należnemu odszkodowaniu, (...) S.A. wystąpi do (...) z roszczeniem o zwrot tego świadczenia.

(pismo k.310-312)

W dniu 2 października 2015 roku M. W. za pośrednictwem poczty elektronicznej przesłał I. S. (1) informację, iż po weryfikacji informacji dotyczących szkody w jej pojeździe (...) S.A. odmawia prowadzenia dalszych czynności likwidacyjnych i że roszczeń należy dochodzić bezpośrednio od ubezpieczyciela sprawcy szkody tj. (...) Č. (...) S.A. i w tym celu konieczne jest zawiadomienie tego zakładu ubezpieczeń o zaistniałym wypadku i zgłoszenie roszczeń.

(e-mail k.50, pismo k.64)

Pismem z dnia 2 października 2015 roku pełnomocnik I. S. (1) wniósł o niezwłoczne przesłanie dokumentów zgromadzonych w toku postępowania likwidacyjnego.

(pismo k.51-52, e-mail k.53)

Następnie pismem z dnia 5 października 2015 roku pełnomocnik I. S. wezwał (...) S.A. do dobrowolnej zapłaty kwoty 61.167,25 zł tytułem odszkodowania za szkodę w pojeździe załączając kalkulację naprawy.

(wezwanie do dobrowolnej zapłaty k.56-57, kalkulacja naprawy k.58-63,e-meil k.55)

Na ponowną prośbę przesłania dokumentów z akt sprawy z dnia 9 października 2015 roku (...) przesłało dokumenty w dniu 27 października 2015 roku. W międzyczasie w dniu 14 października 2015 roku pełnomocnik I. S. (1) złożył reklamację w zakresie odmowy dostępu do akt szkody i przeprowadzenia likwidacji szkody w trybie bezpośrednim.

(e-mail- k.66,67-70, 71, 76, 77, zeznania świadka M. W. k. 322-324 czas nagrania 00:07:20-01:17:58)

Pocztą elektroniczną w dniu 28 października 2015 roku pełnomocnik I. S. przesłał (...) S.A. wezwanie do dobrowolnej zapłaty kwoty 11.992,50 zł tytułem odszkodowania za najem pojazdu zastępczego w związku ze szkodą w pojeździe J. za okres od 17 września 2015 roku do 25 października 2015 roku.

(e-mail k.73, wezwanie do dobrowolnej zapłaty k. 74-75)

W sprawie postępowania likwidacyjnego pełnomocnik I. S. złożył skargę do Komisji Nadzoru Finansowego, która zwróciła się do (...) S.A. o wyjaśnienie zarzutów i podanie przyczyn odmowy likwidacji szkody. (...) S.A. poinformowało, że poszkodowana nie udostępniła pojazdu do oględzin, a nadto ustalono, że w zdarzeniu pasażer był ranny.

W ponownej skardze wniósł o wdrożenie uprawnień nadzorczych i wydanie stosownych zaleceń celem spowodowania wypłaty odszkodowania w wysokości zgodnej z wezwaniami .

Nadto I. S. (1) - za pośrednictwem swego pełnomocnika- dwukrotnie interweniowała poprzez skargi również u Rzecznika (...), który zwrócił się do (...) S.A. o uzasadnienie odmowy likwidacji szkody w ramach dobrowolnej umowy ubezpieczenia (...). (...) S.A. odpowiedział, że wobec niepoinformowania o osobie rannej i niewskazania miejsca w celu przeprowadzenia oględzin pojazdu odmówił likwidacji szkody. Rzecznik (...) zwrócił się o wskazanie podstawy prawnej do twierdzenia jakoby fakt zaistnienia szkody na osobie uprawniał ubezpieczyciela do odmowy likwidacji szkody na co (...) S.A. odpowiedział, że przeprowadził wszystkie czynności likwidacyjne przewidziane umową i że szkoda może być zgłoszona do zakładu, gdzie miał wykupioną polisę sprawca i zakład ten przeprowadzi postępowanie likwidacyjne.

(skarga k.83-86, 91-98, 103-106, 123-130, pismo k.82,87-88, 100-102,107-108,111-115, 131-132,133-134, 135-137,138-139,140-141,147-148, 251-252,253-254, 250)

I. S. (1) podpisała umowę zlecenia i przelewu wierzytelności oznaczając w nich datę 23 września 2015 roku. Odesłała umowy do (...) S.A. w dniu 14 października 2015 roku. (...) S.A. otrzymał przesyłkę z umowami w dniu 20 października 2015 roku.

(umowa zlecenia k. 47- 49, zeznania świadka M. W. k. 322-324 czas nagrania 00:07:20-01:17:58, zeznania świadka I. S. (1) k. 324-326 czas nagrania 01:18:18-02:24:31, akta szkody k. 225)

I. S. (1) wynajmowała samochód zastępczy marki J. w okresie od 17 września 2015 roku do 25 października 2015 roku . Wynajmowała go od Ł. P.., który po zapłacie kosztów wynajmu w dniu 2 listopada 2015 roku wystawił fakturę VAT na kwotę 11.992,50 zł. Wynajęła samochód zastępczy takiej samej marki, gdyż chciała poruszać się samochodem o podobnym standardzie.

(faktura VAT k.78, umowa wynajmu samochodu k.79-80, zeznania świadka I. S. (1) k. 324-326 czas nagrania 01:18:18-02:24:31)

I. S. (1) nie zgłosiła szkody do (...) Č. (...) S.A. bo po zgłoszeniu szkody w ramach likwidacji bezpośredniej zaczęła naprawę samochodu.

I. S. (1) wyremontowała samochód we własnym zakresie w warsztacie M. - (...), której jest właścicielem. Następnie wynajmowała go Ł. P., po tym jak jego J. uległ wypadkowi w dniu 14 listopada 2015 roku. Pod koniec 2016 roku sprzedała pojazd.

(akta szkody k.228-249, zeznania świadka I. S. (1) k. 324-326 czas nagrania 01:18:18-02:24:31)

W dniu 15 sierpnia 2016 roku I. S. (1) zawarła umowę powierniczego przelewu wierzytelności z Fundacją (...) (...)” z siedzibą w A. . Na mocy tej umowy I. S. (1) jako cedent przeniosła na cesjonariusza wierzytelność wynikająca z umowy zlecenia zawartą z (...) S.A w W. w związku ze szkodą komunikacyjną w pojeździe J. (...) o nr rej. (...) z dnia 17.09.2015r. wobec (...) S.A. oraz wobec sprawcy szkody i każdego podmiotu odpowiedzialnego za naprawienie szkody wynikłej z wyżej wymienionego zdarzenia komunikacyjnego oraz wierzytelność wynikającą z polisy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdu mechanicznego sprawcy szkody, w związku ze szkodą komunikacyjną w pojeździe J. (...) o nr rej. (...) z dnia 17.09.2015r. wobec Č. (...) S.A. AS i wobec sprawcy szkody.

(umowa k.21)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych dowodów. Sąd pominął opinię biegłego oraz dokumenty związane w wartością samochodu jako zbędne do rozstrzygnięcia sprawy, które nastąpiło w oparciu o ustalenia dotyczące zawarcia umowy zlecenia i wywodzonej z niej odpowiedzialności pozwanego (...) S.A. Z tych samych przyczyn Sąd oddalił wnioski dowodowe pełnomocnika powódki o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego ds. techniki samochodowej.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo podlega oddaleniu wobec obydwu pozwanych, aczkolwiek z odmiennych przyczyn.

Powódka wywodziła swoje roszczenia z zawartej przez I. S. (1) umowy zlecenia przeprowadzenia likwidacji bezpośredniej zawartej z (...) S.A. podnosząc, iż szkoda została zarejestrowana pod numerem (...), a na mocy tejże umowy (...) S.A. zobowiązał się do przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego oraz wypłaty odszkodowania w wysokości takiej, jaka należałoby się gdyby poszkodowana dochodziła roszczenia z tytułu odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Legitymację do wytoczenia powództwa opierała na podstawie zawartej w dniu 15 sierpnia 2016 roku z I. S. (1) umowy powierniczego przelewu wierzytelności wynikającej z umowy zlecenia zawartej z (...) S.A. w W. w związku ze szkodą komunikacyjną w pojeździe J. (...) o nr rej. (...) z dnia 17.09.2015r. wobec (...) S.A.

W pierwszej zatem kolejności należy ustalić odpowiedzialność pozwanego (...) S.A. analizując umowę zlecenia przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego szkody w pojeździe J..

Ocena zgromadzonego materiału dowodowego wskazuje -zdaniem Sądu-, że nie doszło do skutecznego zawarcia umowy zlecenia, a co za tym idzie nie ma podstawy do wywodzenia roszczeń przez powoda z tytułu tejże umowy.

Niewątpliwym jest w tej sprawie, że w dniu 17 września 2015 roku doszło do zdarzenia drogowego w postaci zderzenia pojazdów V. (...), którego kierowca został uznany jako sprawca zdarzenia i J., należącego do I. S. (1). Bezspornym jest także to, że samochód J. uległ uszkodzeniu i I. S. (1) zgłosiła szkodę do swojego ubezpieczyciela (...) S.A. I. S. (1) przekazała w zgłoszeniu na infolinii dane dotyczące zdarzenia i wyraziła chęć skorzystania z naprawienia szkody poprzez oferowaną przez ubezpieczyciela usługę likwidacji bezpośredniej. Z poczynionych ustaleń faktycznych wynika, że aby wykonać tą usługę ubezpieczyciel i poszkodowany musiał zawrzeć umowę zlecenia oraz umowę przelewu wierzytelności.

W toku postępowania dowodowego ustalono, że I. S. (1) po zgłoszeniu szkody i zarejestrowaniu jej jako szkody likwidowanej bezpośrednio w dniu 22 września 2015 roku otrzymała drogą e-mailową obydwie umowy. Nadto otrzymała informację o sposobie zawarcia umów tj., że jest to możliwe z przedstawicielem (...) S.A. w uzgodnionym czasie i miejscu np. podczas oględzin pojazdu lub w warsztacie naprawczym współpracującym z (...) S.A. i że brak umów uniemożliwia podjęcie czynności likwidacyjnych. Istotnym w tej sprawie jest to, że otrzymała ona również informację, że w następnym dniu skontaktuje się nią konsultant w celu potwierdzenia czy zapoznała się z treścią przesłanych dokumentów i czy akceptuje ich treść, wyraża zgodę na likwidację szkody w ramach usługi (...) i ustne wyrażenie zgody podczas tej rozmowy będzie równoznaczne z zawarciem przekazanych umów. Z akt sprawy oraz z akt szkody nie wynika aby I. S. (1) podpisała umowę zlecenia w obecności przedstawiciela (...) S.A. ani też, że w czasie rozmowy telefonicznej zaakceptowała warunki tej umowy, co oznaczałoby, że wyraża zgodę na jej zawarcie. Powódka nie przedstawiła dowodu na potwierdzenie faktu zawarcia umowy, a skoro wywodzi z niej roszczenia, to w świetle art. 6.c. spoczywał na niej obowiązek dowodzenia. W materiale dowodowym, a w szczególności w aktach szkodowych nie ma takiego dowodu. Ustalono, że nie doszło do kontaktu telefonicznego I. S. (1) i konsultanta (...) S.A. gdyż nie odbierała telefonu. Nieudolna próba kontaktu z I. S. (1) miała miejsce w dniu 25 września 2015 roku i konsultant sporządził na tę okoliczność notatkę o treści „Klient nie odbiera połączeń, brak możliwości potwierdzenia umów LB, brak możliwości dalszego kontaktu”. Fakt braku zawarcia umowy zlecenia potwierdził w swych zeznaniach likwidator szkody M. W.. Wobec powyższego nie może budzić wątpliwości, że nie doszło do ostatecznego zawarcia umowy zlecenia. Czynności likwidacyjne były dokonywane przez pracowników (...) S.A. bez zawarcia umowy zlecenia i zakończyły się w dniu 2 października 2015 roku poprzez odmowę prowadzenia dalszych czynności likwidacyjnych. Fakt, że I. S. (1) podpisała umowę z datą 23 września 2015 roku nie wpływa na zmianę ustaleń co do braku zawarcia umowy, gdyż została ona przesłana. dopiero w dniu 14 października 2015 roku, a do wiadomości (...) S.A. dotarła w dniu 20 października 2015 roku, czyli po odmowie prowadzenia postępowania likwidacyjnego. Do chwili tej odmowy pozwany (...) S.A. nie miał wiedzy o woli I. S. (1) zawarcia umowy zlecenia. Mając na uwadze powyższe Sąd uznał, że nie doszło do ostatecznego zawarcia umowy zlecenia, a więc pozwany (...) S.A. nie może ponosić odpowiedzialności za wykonanie tej umowy. Z uwagi na brak źródła odpowiedzialności pozwanego powództwo podlega oddaleniu.

W tym miejscu ponowie wskazać należy, że system bezpośredniej likwidacji szkody opiera się na umowie pomiędzy ubezpieczycielami, na mocy której zgadzają się oni na rozliczanie szkód spowodowanych przez sprawców ubezpieczonych w drugim zakładzie ubezpieczeń. Umowa taka nie ma jednak żadnego wpływu na ustalenie odpowiedzialności za wypadek drogowy. W dalszym ciągu zobowiązanym do naprawienia szkody wobec poszkodowanego pozostaje sprawca kolizji oraz jego ubezpieczyciel OC w ramach odpowiedzialności gwarancyjnej za szkodę. W tym zakresie uwypuklenia wymaga, że system bezpośredniej likwidacji szkód oparty jest tylko na umowie między ubezpieczycielami, działającej do momentu wypłaty bezspornej części odszkodowania. Z momentem jej wypłaty stosunek zobowiązaniowy łączący poszkodowanego z jego ubezpieczycielem, wynikający z zawartej umowy zlecenia w ramach bezpośredniej likwidacji szkody, wygasa. W pozostałym zakresie t.j. w odniesieniu do dalszych roszczeń podnoszonych przez poszkodowanego w związku z jego niezadowoleniem z wysokości przyznanego i wypłaconego odszkodowania, pozostaje droga sądowa w tradycyjnym trybie, gdzie powództwo winno być już skierowane przeciwko ubezpieczycielowi sprawcy zdarzenia. Ryzyko bowiem niezadowolenia z wysokości i sposobu ustalenia odszkodowania obciąża poszkodowanego, a źródłem i podstawą dalszych roszczeń odszkodowawczych jest polisa między sprawcą zdarzenia, a jego ubezpieczycielem. Bezpośrednia likwidacja szkody nie legitymuje biernie zakładu ubezpieczeń, który takiej likwidacji na podstawie umowy zlecenia się podjął (por. wyrok Sądu Okręgowego w Sieradzu z dnia 25 stycznia 2017 roku sygn. akt I Ca 520/16).

W niniejszej sprawie Sąd uznał, że nie zawarto umowy zlecenia i nie ma w związku z tym podstawy do wywodzenia z niej jakichkolwiek roszczeń.

Nadto należy odnieść się do podniesionego przez pozwanego zarzutu braku legitymacji biernej. Odpowiedzialność cywilna może wynikać z wielu zdarzeń, ale przede wszystkim z kontraktu lub deliktu. Ewentualna odpowiedzialność pozwanego wobec poszkodowanej I. S. (1) i powódki jako cesjonariusza mogła mieć charakter odpowiedzialności tylko ex contractu. Skoro w sprawie przyjęto, że nie doszło do zawarcia umowy zlecenia, to należy ustalić, czy zachodzą przesłanki do ustalenia odpowiedzialności pozwanego na podstawie zawartej z I. S. (1) umowy ubezpieczenia OC.

Legitymacja procesowa jest to określone normami prawa materialnego uprawnienie konkretnego powoda do dochodzenia sądowej ochrony określonego roszczenia materialnoprawnego przeciwko konkretnemu pozwanemu. Jeśli zostanie wykazane, że strony są związane prawnomaterialnie z przedmiotem procesu, którym jest roszczenie procesowe, to zostanie wykazana legitymacja procesowa powoda (czynna) i pozwanego (bierna). W przeciwnym razie brak będzie legitymacji procesowej czy to powoda, czy też pozwanego, bądź też obu stron. Zagadnienie legitymacji biernej w postępowaniu sądowym wiąże się bezpośrednio ze zdolnością prawną strony, gdyż zdolność prawna wyznacza pole cywilnych praw i obowiązków, jakich podmiotem strona może zostać. Legitymacja materialna, a więc posiadanie prawa podmiotowego lub interesu prawnego do wytoczenia powództwa stanowi przesłankę materialną powództwa, a jej brak stoi na przeszkodzie udzieleniu ochrony prawnej. Brak legitymacji materialnej (czynnej lub biernej) skutkuje, co do zasady, oddaleniem powództwa. W sytuacji, gdy legitymacja materialna i procesowa zespalają się, oddalenie powództwa następuje w istocie z braku legitymacji materialnej, którego rezultatem jest także brak legitymacji procesowej, będący wtórną przyczyną oddalenia powództwa. W odróżnieniu od zdolności sądowej i zdolności procesowej kodeks postępowania cywilnego nie zawiera definicji legalnej legitymacji procesowej. W nauce prawa postępowania cywilnego, jak i w praktyce sądowej przyjmuje się, że legitymacja procesowa jest właściwością podmiotu, w stosunku, do którego sąd może rozstrzygnąć o istnieniu, albo nieistnieniu indywidualno-konkretnej normy prawnej przytoczonej w powództwie. Podmiotami posiadającymi legitymację procesową są np. podmioty posiadające interes prawny w ustaleniu istnienia, albo nieistnienia prawa lub stosunku prawnego, którego nie są podmiotem. Legitymacja procesowa jest, więc zawsze powiązana z normami prawa materialnego. O istnieniu czy też braku legitymacji procesowej decyduje prawomaterialne związanie z konkretną sytuacją, będącą przedmiotem sporu między stronami. Strona ma legitymację procesową wówczas, gdy na podstawie przepisów prawa materialnego jest uprawniona do występowania w określonym procesie cywilnym w charakterze powoda lub pozwanego, to jest, gdy z wiążącego strony procesu stosunku prawnego wynika zarówno uprawnienie powoda do zgłoszenia konkretnego żądania, jak również obowiązek pozwanego do jego spełnienia. Legitymacja procesowa stanowi przesłankę materialnoprawną, w związku, z czym Sąd jest zobowiązany do oceny jej istnienia w chwili orzekania, co do istoty sprawy (wyrokowania), a w razie stwierdzenia braku legitymacji procesowej – czynnej bądź biernej – jest zobligowany do oddalenia powództwa.

Pozwany (...) S.A. nie ma legitymacji procesowej biernej wywodzonej w oparciu o umowę ubezpieczenia OC, którą zawarła I. S. (1), gdyż sprawcą wypadku nie była I. S. (1), ale Ł. D. kierujący pojazdem V. (...), który z kolei miał zawartą umowę ubezpieczenia OC w firmie (...) (obecnie (...) .U. S.A.). Odpowiedzialność gwarancyjna ubezpieczyciela sprawcy szkody ma swoje pierwotne źródło w delikcie, za który ani wprost, ani gwarancyjnie nie odpowiada już pozwany zakład ubezpieczeń.

Pominięciu w rozważaniach podlegały zatem przyczyny odmowy likwidacji szkody oraz ocena zasadności roszczeń powódki.

Powództwo wobec pozwanego (...) .U. S.A. w W. podlega oddaleniu z uwagi na brak wymagalności roszczenia. Taki zarzut podniósł pozwany i był on zasadny.

Zauważyć należy, że zgodnie z art. 34 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 392 ze zmianami) z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia. Ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu (art. 35).

W przedmiotowej sprawie sprawcą szkody był kierowca V. (...), który miał zawartą umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych z (...) obecnym pozwanym (...) .U. S.A. w W.. W związku z tym roszczenia powódka winna kierować wobec tego pozwanego. Zauważyć należy, że (...) S.A. wraz z odmową prowadzenia postępowania likwidacyjnego poinformował drogą poczty elektronicznej w dniu 2 października 2015 roku, że roszczeń należy dochodzić bezpośrednio od ubezpieczyciela sprawcy szkody tj. (...) Č. (...) S.A. i w tym celu konieczne jest zawiadomienie tego zakładu ubezpieczeń o zaistniałym wypadku i zgłoszenie roszczeń.

Zgodnie z art. 817 § 1 k.c. ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku.

W niniejszej sprawie ani cedentka ani powód nie zgłosili szkody do likwidacji pozwanemu (...) S.A., a tym samym nie rozpoczął się początkowy termin do spełnienia świadczenia. Powództwo wywodzone w umowy ubezpieczenia OC wobec pozwanego (...) S.A. należy ocenić jako przedwczesne i z tego powodu zasługuje na oddalenie w całości. Należy również wskazać, że z kolei ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz.U.2015.1206 t.j.) stanowi, że zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie lub świadczenie na podstawie uznania roszczenia uprawnionego z umowy ubezpieczenia w wyniku ustaleń dokonanych w postępowaniu, o którym mowa w art. 16, zawartej z nim ugody lub prawomocnego orzeczenia sądu. Tym samym (...) S.A. nie miało nawet możliwości przeanalizowania sprawy i odniesienia się do ewentualnych roszczeń powoda, gdyż powód w ogóle nie wszczął takiego postępowania wobec tego pozwanego.

Mając na uwadze powyższe Sąd oddalił powództwo.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 w zw. z art. 99 k.p.c., uznając przy tym pozwanych za wygrywających sprawę w całości. Pozwanym należy się zatem zwrot uiszczonej opłaty skarbowej od pełnomocnictwa procesowego w kwocie po 17 zł oraz kosztów zastępstwa procesowego, które wedle stawki minimalnej opiewały na 7.200 zł (§ 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych Dz. U. z 2015 r. poz. 1804).Nadto pozwany (...) S.A. poniósł koszty związane z opinią biegłego w łącznej kwocie 1.300 zł (zaliczki w kwotach 800 zł i 500zł). Wobec powyższego Sąd zasądził od Fundacji (...) (...)” z siedzibą w A. na rzecz (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 8.517 zł i na rzecz (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 7.217 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Z/ Doręczyć odpis wyroku z uzasa dnieniem zgodnie z wnioskiem.