Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

postanowienia z dnia 7 marca 2019 r.

Wnioskodawca S. U. w dniu 4 lipca 2016 roku wniósł o dział spadku po R. U., w skład którego wchodzi działka nr (...) o pow. 0,81 ha położona w B., zabudowana drewnianym domem oraz stodołą i działka nr (...) o pow. 0,29 ha położona w M., poprzez przyznanie dz. ew. nr 211 na własność wnioskodawcy, zaś działki nr (...) na własność J. U. (1).

Uczestniczki A. W., M. P. M. Ł., J. U. (2) uznały żądanie wniosku zrzekając się swych udziałów na rzecz wnioskodawcy (k. 8, 9, 11, 15).

Uczestnik J. U. (1) nie wyraził zgody na zaproponowany dział spadku, w szczególności przyznanie mu działki nr (...), wskazując, iż działka, która miałaby mu przypaść jest ulokowana w niekorzystnym miejscu bez drogi dojazdowej, nie uzbrojona. Domagał się przyznania mu połowy działki nr (...) bez zabudowań, wyrażając zgodę na przyznanie bratu drugiej połowy tej działki z zabudowaniami (domem i stodołą) oraz działki nr (...). Wskazał, iż przez wiele lat utrzymywał tę działkę w kulturze rolnej, pracował na niej wraz z dziećmi już za życia siostry, a po jej śmierci płacił podatki. Brat nie był zainteresowany pracą ani pomocą w gospodarstwie, dopiero od niedawna opłaca połowę podatku gruntowego (k. 38, 43, nagranie z dnia 26.01.2017 r. 00:02:10).

Pełnomocnik wnioskodawcy nie wyraził zgody na proponowany przez uczestnika podział gospodarstwa, wskazał, iż J. U. (1) otrzymał spłatę z gospodarstwa, z tym, że było to wiele lat temu, w formie ustnej, bez spisywania żadnych oświadczeń (nagranie z dnia 26.01.2017 r. 00:10:51).

W piśmie z dnia 8 stycznia 2017 roku uczestniczka J. U. (2) zmieniła swoje stanowisko i oświadczyła, iż zrzeka się swoich udziałów na rzecz J. U. (1) i S. U. po ½ części dla każdego z nich (k. 66, 183).

Uczestnicy M. U. i K. U. nie zajęli stanowiska w sprawie.

Ostatecznie wnioskodawca domagał się przyznania mu działki nr (...) (zgodnie z wariantem nr 1 opinii biegłego geodety) wskazując, iż uczestniczki A. W., M. P. i M. Ł. zrzekły się swoich udziałów na jego rzecz, zaś J. U. (2), K. U. i M. U. zrzekli się połowy swych udziałów, stanowisko to podtrzymał na rozprawie w dniu 28.02.2019 roku wnosząc o podział działki zgodnie z dotychczasowym sposobem użytkowania oraz przyznanie mu działki nr (...) (00:03:28, 01:16:20).

Uczestnik J. U. (1) podtrzymał swoje stanowisko wnosząc o podział działki nr (...) po połowie z ustanowieniem służebności przechodu i przejazdu po działce nr (...) na rzecz każdoczesnych właścicieli i użytkowników działki nr (...), zgodnie z projektem nr 2 bądź 3 biegłego (k. 250-251, nagranie z dnia 28.02.2019 roku 00:04:20, 01:16:20).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Działka nr (...) o pow. 0,81 ha położona w miejscowości B., gmina Ł. jest własnością R. U., córki S. i B. na podstawie Aktu Własności Ziemi nr (...) z dnia 2 czerwca 1981 roku.

Działka ewidencyjna nr (...) o pow. 0,29 ha położona w M. jest własnością R. U. na podstawie Aktu Własności ziemi nr (...) z dnia 12 stycznia 1982 roku.

R. U. zmarła w dniu 29 czerwca 1997 roku, a spadek po niej, wraz z gospodarstwem rolnym na podstawie postanowienia spadkowego z dnia 14 kwietnia 2016 roku nabyli S. U., J. U. (1), A. W. po 264/1440 części każde z nich, J. U. (2) w 120/1440 części, M. P. w 264/1440 części, M. Ł. w 132/1440 części, K. U. i M. U. po 66/1440 części każde z nich.

Dowód: odpis postanowienia z dnia 14.04.2016 r. Ns 277/16 k. 2, wypis z rejestru gruntów k. 3-4, (...) nr (...) k. 6, (...) nr 180/82 k. 7.

Na działce nr (...) w latach 50 - tych ub. wieku rodzina U. wybudowała niewielki drewniany dom, w którym wnioskodawca zamieszkiwał wraz z siostrą R. U. i matką, a do 1958 roku również wraz z uczestnikiem J. U. (1). Wnioskodawca miał pozostać na tej nieruchomości jako najmłodszy syn, jednakże wyprowadził się w 1969 roku, a następnie zgodził się na uwłaszczenia się na tej nieruchomości siostry R. U.. Jeszcze za życia R. U. uczestnik J. U. (1) do części domu wprowadził spokrewnionego ze swoją żoną S. K.. Po śmierci R. uczestnik zamknął na klucz część domu (pokój), w drugiej części zamieszkiwał nadal kuzyn. Równocześnie J. U. (1) zaczął użytkować nieruchomość należącą do rodziny K., która graniczyła z jego nieruchomością, w tym dom znajdujący się na tej nieruchomości, który został na jakiś czas zamieszkany przez syna uczestnika A..

Po śmierci R. U. działka ew. nr (...) była użytkowana przez wnioskodawcę i uczestnika J. U. (1) w ten sposób, iż wnioskodawca użytkował dolną rolną część działki, dbając o nią, uprawiając, zaś uczestnik górną, siedliskową część zabudowaną domem drewnianym i stodołą. Był to podział nieformalny, który funkcjonował przez ponad 20 lat. G. działki zamieszkiwana przez S. K. z biegiem czasu popadła w ruinę, dom uległ zniszczeniu, uczestnik nie wykonywał w nim żadnych remontów. S. K. korzystał nadto z drzew rosnących na działce, wycinając część z nich na opał. Obecnie klucze do domu posiada J. U. (1).

Od 1999 roku wnioskodawca i J. U. (1) figurują w dokumentach gminnych jako użytkownicy gospodarstwa rolnego po ½ części.

Działka nr (...) była wcześniej użytkowana rolniczo – rodzina U. siała na niej zboże, sadziła ziemniaki, kosiła trawę. Od ok. 15 lat na działce nie są wykonywane żadne prace, jest porośnięta samosiejkami.

Dowód: Zaświadczenie Wójta Gminy Ł. k. 44, zeznania świadka S. U. – nagranie z dnia 8.02.2019 r. 00:09:47-00:41:36, zeznania wnioskodawcy – nagranie z dnia 28.02.2019 r. 00:47:04-01:09:14.

Działka nr (...) siedliskowo – rolna stanowi zasadniczą część gospodarstwa rolnego, jest położona na zboczu, porośnięta trawą. Siedlisko znajduje się pod drogą na wąskiej tarasie opadającej w kierunku północnym stromą skarpą w dół. Zjazd z drogi gruntowej na działkę nr (...) jest obecnie możliwy jedynie na wysokości budynku mieszkalnego nr (...) w miejscu istniejącego tam częściowo urządzonego zjazdu. Budynek znajdujący się na działce jest w złym stanie technicznym i nie nadaje się do remontu – wskazana jest jego rozbiórka. W budynku gospodarskim – stodole nie prowadzi się hodowli inwentarza. Wschodnia część działki przed budynkiem mieszkalno – gospodarczym jest bardzo stroma i nie nadaje się do dokonania zjazdu do dolnej części działki.

Działka nr (...) nie posiada urządzonej drogi dojazdowej, środkowa jej część stanowi polanę niekoszoną od ok. 15 lat, otoczoną drzewami i krzewami. Działka posiada trudne warunki terenowe – z uwagi na powyższe okoliczności nadaje się do zalesienia.

Z uwagi na swoją niedużą powierzchnię (łącznie 1,10 ha), w minimalnym stopniu przekraczającą graniczną powierzchnie definiującą gospodarstwo rolne, wskazana nieruchomość składająca się z działek nr (...) nie może podlegać podziałowi bez uszczerbku dla ewentualnego prowadzenia gospodarstwa rolnego. Mając jednak na uwadze, iż gospodarstwo rolne nie jest obecnie prowadzone i nie ma osoby zainteresowanej jego prowadzeniem, zabudowania na działce nr (...) nadają się do rozbiórki, znaczna część nieruchomości nadaje się do zalesienia (tereny oznaczone symbolem (...) w planie zagospodarowania przestrzennego gminy Ł.), ponadto warunki terenowe wykluczają na znacznej części tej nieruchomości prowadzenie mechanicznej uprawy roli, większość spadkowych użytków rolnych ma słabą V klasę bonitacyjną – prowadzenie na nieruchomości gospodarstwa wymagałoby znacznych nakładów finansowych niewspółmiernie wysokich w stosunku do możliwych do osiągniecia pożytków (plonów), zatem gospodarstwo byłoby deficytowe.

W związku z tym z rolniczego punktu widzenia dopuszczalny jest warunkowo podział gospodarstwa rolnego, a optymalnym rozwiązaniem byłoby wydzielenie całych jednostek ewidencyjnych bez ich wewnętrznego podziału. Sposób podziału gospodarstwa proponowany przez uczestnika J. U. (1) prowadzi do powstania dolnej wypłaszczonej części działki, bez drogi dojazdowej i górnej - stromej, nie nadającej się do zagospodarowania część działki z istniejącą drogą dojazdową od drogi publicznej do siedliska. Nie ma możliwości poprowadzenia w innym miejscu oddzielnej drogi dojazdowej do dolnej części działki nr (...).

Działka nr (...) może być rolniczo atrakcyjna jedynie w całości jako część innego gospodarstwa rolnego wyposażonego w zaplecze materialne.

Dowód: opinia biegłego w zakresie rolnictwa J. M. z marca 2017 r. – k. 71-74.

Wnioskodawca pobiera emeryturę w wysokości 1 200 zł, prowadzi wspólne gospodarstwo z żoną , która ma świadczenie w wysokości 850 zł. Uczestnik pobiera emeryturę w wysokości ok. 1000 zł.

Dowód: zeznania świadka S. U. – nagranie z dnia 8.02.2019 r. 00:09:47-00:41:36, zeznania wnioskodawcy – nagranie z dnia 28.02.2019 r. 00:47:04-01:09:14.

Wartość rynkowa nieruchomości zabudowanej stanowiącej działkę ew. nr (...) wynosi 33 000 zł, zaś wartość rynkowa działki ew. nr (...) - wynosi 4 800 zł.

Na podstawie mapy z projektem podziału biegłego J. W. z dnia 30 maja 2018 roku, wpisanej do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego Starosty (...) w dniu 19 czerwca 2018 roku działka ew. nr (...) o pow. 0,8061 ha może zostać podzielona w trzech wariantach:

- na działkę ew. nr (...) o pow. 0,5874 ha i działkę ew. nr (...) o pow. 0,2187 ha zabudowaną budynkiem, przy czym działka ew. nr (...) miałaby przypaść wnioskodawcy, zaś działka ew. nr (...) – uczestnikowi;

- działkę ew. nr (...) o pow. 0,4031 ha i działkę ew. nr (...)o pow. 0,4030 ha, przy czym po działce ew. nr (...) ustanowiona byłaby służebność przechodu i przejazdu na rzecz każdoczesnych właścicieli i użytkowników działki nr (...) – działka nr (...) miałaby być przyznana uczestnikowi, zaś działka zabudowana nr (...) – wnioskodawcy;

- działkę ew. nr (...) o pow. 0,4029 ha i działkę ew. nr (...) o pow. 0,4032 ha z równoczesnym ustanowieniem służebności przechodu i przejazdu przez działkę ew. nr (...) na rzecz każdoczesnych właścicieli i użytkowników działki ew. nr (...) – działka ew. nr (...)miałaby przypaść wnioskodawcy, zaś działka ew. zabudowana o nr (...) – uczestnikowi.

Wartość rynkowa działki ew. nr (...) w wariancie 1 wskazanym w opinii geodety wynosi 27 700 zł, zaś działki ew. nr (...) – 7 900 zł.

Wartość rynkowa działki ew. nr (...) w wariancie 2 wskazanym w opinii geodety wynosi 18 000 zł, zaś działki ew. nr (...) – 14 800 zł.

Wartość rynkowa działki ew. nr (...) w wariancie 3 wskazanym w opinii geodety wynosi 12 100 zł, zaś działki ew. nr (...) – 17 400 zł (przy wariancie 1 służebności), zaś 17 800 zł (przy wariancie 2 służebności).

Dowód: opinia techniczna biegłego geodety – k. 222-226, opinia biegłej rzeczoznawcy I. P. z dnia 28.06.2017 r. – k. 101-116 i z dnia 30.09.2018 r. – k. 20-290.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy, a także opinii: biegłego rolnika, geodety i biegłej rzeczoznawcy majątkowej.

Na podstawie opinii biegłego z zakresu rolnictwa J. M., Sąd ustalił, że podział działki nr (...) jest warunkowo możliwy, mając na uwadze m.in. okoliczności związane z obecnym sposobem wykorzystania nieruchomości (brak faktycznej działalności rolniczej). Biegły szczegółowo uzasadnił wnioski zawarte w opinii i nie była ona kwestionowana przez strony.

Na podstawie opinii biegłej rzeczoznawcy Sąd ustalił wartość działek wchodzących w skład przedmiotowego gospodarstwa rolnego, jak również wartość działek powstałych z podziału działki ew. nr (...) w trzech wariantach, dzięki czemu możliwe było ustalenie wysokości spłat dla poszczególnych uczestników. Strony nie kwestionowały wyliczeń zawartych w opinii.

Biegły geodeta dokonał natomiast projektu podziału działki ew. nr 211 na dwie działki, według propozycji stron, w tym w wersji wnioskodawcy (wariant nr 1) i w wersjach proponowanych przez uczestnika J. U. (1) (warianty 2 i 3).

Zeznania świadka S. U. (syna uczestnika) i wnioskodawcy były co do zasady zgodne w zakresie, w jakim wskazują na sposób użytkowania działki nr (...) przez strony w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat.

Sąd zważył, co następuje:

W myśl art. 1035 k.c., jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych z zachowaniem przepisów niniejszego tytułu. Do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące zniesienia współwłasności (art. 688 k.p.c.). W myśl art. 210 k.c. każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności, zaś zgodnie z art. 211 k.c. pierwszeństwo w takim wypadku ma podział fizyczny rzeczy wspólnej, chyba, że byłby on sprzeczny z przepisami ustawy lub społeczno – gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości. Podział gospodarstwa rolnego jest dopuszczalny, jeśli nie jest sprzeczny z zasadami prawidłowej gospodarki rolnej (art. 213 k.c.).

Podział gospodarstwa proponowany przez strony w niniejszej sprawie jest co do zasady dopuszczalny. Co prawda generalnie nieruchomość stanowiąca gospodarstwo spadkowe nie może podlegać podziałowi bez uszczerbku dla ewentualnego prowadzenia gospodarstwa rolnego, jednak jak zaopiniował biegły rolnik J. M. podział taki w okolicznościach faktycznych niniejszej sprawy jest warunkowo dopuszczalny z rolniczego punktu widzenia mając na uwadze, iż obecnie nieruchomość nie jest wykorzystywana rolniczo, nakłady jakie byłyby konieczne wiążą się z ogromnymi wydatkami nie znajdującymi pokrycia w niskich możliwych przychodach z tak małego gospodarstwa, zwłaszcza, że większość użytków ma słabą klasę bonitacyjną, a duża część nieruchomości znajduje się w trudnych warunkach terenowych. Dodatkowo biegły zauważył, iż nie ma osoby zainteresowanej prowadzeniem gospodarstwa jako całości - ani wnioskodawca ani uczestnik nie wyrazili zgody na przydzielenie całości gospodarstwa drugiej stronie ze spłatą. W związku z tym, mimo iż z opinii wynika, że działka nr (...) byłaby atrakcyjna rolniczo iż wnioskodawca i uczestnik kategorycznie domagali się podziału gruntów a podział gospodarstwa został warunkowo dopuszczony przez biegłego rolnika Sąd rozważał proponowane przez strony warianty tego podziału.

Koncepcje stron w tym zakresie różniły się, przy czym Sąd ostatecznie uznał za najbardziej racjonalny podział proponowany przez wnioskodawcę, który biegły geodeta zawarł w projekcie nr 1 opinii z dnia 30 maja 2018 roku. Sąd miał przy tym na uwadze przede wszystkim dotychczasowy sposób korzystania z nieruchomości, który od wielu lat dzielił działkę nr (...) nieformalnie na dwie części – dolną część użytkowaną przez wnioskodawcę i górną zabudowaną część, użytkowaną przez uczestnika. Należy podkreślić, iż uczestnik J. U. (1) posiadając własne gospodarstwo rolne w innej lokalizacji nie zajmował się nieruchomością spadkową, w szczególności działką nr (...). Działka ta rolniczo była wykorzystywana przez wnioskodawcę, zaś uczestnik formalnie korzystał z części zabudowanej przy czym nie osobiście, ale niejako udostępniając ją lokatorowi. Z dowodów zgromadzonych w sprawie wynika, iż S. K. zajmował połowę domu rodzinnego stron, druga część domu została natomiast zamknięta przez J. U. (1). Uczestnik nie dokonywał żadnych remontów domu, nie czynił jakichkolwiek nakładów na tę część działki, nie dbał o nią faktycznie, w związku z czym popadła z biegiem lat w stan zniszczenia. Nie ulega jednak wątpliwości, iż miał możliwość korzystania z tej części nieruchomości, udostępnił ją bowiem bez zgody pozostałych spadkobierców R. U. dalszemu członkowi rodziny swojej żony, który korzystał z tej nieruchomości zamieszkując tam i pobierając drewno na opał. Jednocześnie jeden z synów J. U. (1) w zamian za użytkowanie domu rodzinnego U. przez S. K. zajął nieruchomość należącą do S. K. i w niej zamieszkał. Pozostałą część działki (...) użytkował rolniczo wnioskodawca. Nie byłoby nadto słuszne przyznanie wnioskodawcy części zabudowanej zniszczonym budynkiem, do którego to stanu doprowadził pośrednio uczestnik.

Nadto każdy inny podział odcinałby część dolną działki (...) od drogi publicznej i determinowałby konieczność ustanawiania służebności gruntowych co nie byłoby pożądane z uwagi na skonfliktowanie stron.

Nadto wskazać należy, iż wartość poszczególnych części działki (...) w wariancie 1 jest najbardziej zbliżona do przysługujących stronom wielkości udziałów w majątku spadkowym. Nie jest bowiem tak jak twierdził uczestnik, że obu braciom w majątku spadkowym przysługiwał udział po ½ części. Wskazać w tym kontekście należy, iż udziały w spadku po R. U. zostały ściśle określone postanowieniem spadkowym z dnia 14 kwietnia 2016 roku sygn.. akt Ns 277/16. Uczestniczki A. W., M. P., M. Ł. zrzekły się swoich udziałów na rzecz wnioskodawcy i swoich decyzji następnie nie zmieniły. Takie okoliczności poza gołosłownymi twierdzeniami uczestnika J. U. (1) nie zostały w jakikolwiek sposób wykazane. Jedynie J. U. (2) wskazała, iż nie chce nic ze spadku i domaga się podziału swojej części na rzecz S. i J. U. (1) po połowie. Nikt poza J. U. (2) nie napisał do Sądu żadnego pisma wskazującego na wolę zmiany stanowiska procesowego przez któregokolwiek z uczestników. Należało zatem uznać, iż z uwagi na zrezcenie się udziałów przez uczestniczki A. W., M. P. i M. Ł. oraz w ½ części przez J. U. (2) wnioskodawcy S. U. przysługiwał udział większy, niż uczestnikowi J. U. (1), który mógł dysponować jedynie udziałem własnym oraz ½ udziału J. U. (2).

Mając powyższe na uwadze Sąd uznał za najbardziej usprawiedliwiony w okolicznościach sprawy podział działki nr (...) według wariantu 1 (projekt nr 1 w opinii z dnia 30 maja 2018 roku) na dwie działki ew. o różniących się powierzchniach, a mianowicie działkę nr (...) o pow. 0,5874 ha i działkę nr (...) o pow. 0,2187 ha, zgodnie z wnioskiem S. U..

Odnośnie działki nr (...) Sąd miał na uwadze, iż stanowi ona część gospodarstwa spadkowego, która nie jest użytkowana faktycznie od wielu lat przez żadnego ze spadkobierców. W okresie wcześniejszym działka ta była użytkowana przez wnioskodawcę i uczestnika, zaś od kilkunastu lat jest nieużytkiem. Mając jednak na uwadze wniosek S. U. o przyznanie mu na własność tej działki, Sąd uznał, iż wraz z działką nr (...) będzie ona stanowiła całość gospodarczą możliwą do rolniczego wykorzystania. Jak wynika z akt sprawy (m.in. oświadczeń stron złożonych biegłemu rolnikowi) wnioskodawca posiada zabudowania gospodarcze, maszyny i narzędzia rolnicze niezbędne do działalności rolnej. Z kolei uczestnik posiada własne odrębne duże gospodarstwo rolne. Ostatecznie J. U. (1) wyraził zgodę na przyznanie tej działki w całości wnioskodawcy S. U..

Sąd ustalił zatem w pkt I, iż przedmiotem postępowania jest działka ew. nr 211 i działka ew. nr (...).

W pkt II w oparciu o opinię biegłego geodety Sąd ujawnił podział działki nr (...) na dwie mniejsze działki szczegółowo opisane w tym punkcie, a następnie w pkt III dokonał działu spadku po R. U. w ten sposób, iż działkę ew. nr (...)przyznał na wyłączną własność wnioskodawcy S. U., zaś działkę ew. nr (...) – na wyłączną własność uczestnika J. U. (1).

W pkt IV i V Sąd orzekł o spłatach na rzecz uczestników K. U. i M. U., którzy nie złożyli oświadczenia analogicznego jak pozostali uczestnicy, jak też na rzecz J. U. (1).

Zgodnie z art. 216 § 1 k.c. wysokość przysługujących właścicielom spłat z gospodarstwa rolnego ustala się stosownie do ich zgodnego porozumienia. W niniejszej sprawie brak było zgodnego porozumienia w tym zakresie, w związku z czym Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego rzeczoznawcy majątkowego, mając na uwadze, że zgodnie z art. 684 k.p.c. skład i wartość spadku ulegającego podziałowi ustala sąd. Ustalenie składu i stanu spadku przez sąd następuje według chwili jego otwarcia, a jego wartości na podstawie cen z chwili dokonywania działu. Na podstawie opinii biegłej rzeczoznawcy (w wariancie 1) Sąd ustalił, że wartość rynkowa gospodarstwa rolnego w niniejszej sprawie wynosi łącznie 40 400 zł (kwota ta jest również wartością przedmiotu niniejszego postępowania), w tym wartość rynkowa działki ew. nr (...) - 27 700 zł, działki ew. nr (...) – 7 900 zł, zaś działki ew. nr (...)– 4 800 zł.

Wartość udziałów przysługujących poszczególnym stronom (przy uwzględnieniu zrzeczenia się udziałów na rzecz wnioskodawcy i uczestnika) wynosi: S. U. - (...) części (w tym udziały A. W., M. P. i M. Ł. oraz połowa udziałów J. U. (2)), J. U. (1) - (...) części (w tym połowa udziałów J. U. (2)), M. U. – (...) części i K. U. – (...) części.

Skoro zaś uczestnikowi J. U. (1) przypadła część majątku spadkowego o wartości 7 900 zł, uczestnicy M. U. i K. U. nie otrzymali w wyniku działu spadku żadnej części gospodarstwa rolnego, zaś wnioskodawcy przypadła największa część gospodarstwa spadkowego o wartości 32 500 zł, to pozostałym stronom należały się od niego spłaty stosownie do posiadanych przez nich wyżej wskazanych udziałów w przedmiotowym gospodarstwie rolnym. Wartość udziałów przypadających J. U. (1) po przeliczeniu daje kwotę 9 089,66 zł, uczestników M. U. i K. U. – po 1 851,30 zł, zaś wnioskodawcy 27 605, 04 zł (wartość jednego udziału to 28,05 zł).

Wobec tego na rzecz uczestników należało zasadzić od wnioskodawcy różnicę pomiędzy wartością przypadających im udziałów a wartością otrzymanego spadku – dla J. U. (1) kwotę 1 189,66 zł, zaś dla M. U. i K. U. – kwoty po 1 851,30 zł. Uczestnicy M. U. i K. U. nie otrzymali bowiem w wyniku działu spadku żadnej części majątku spadkowego, a jednocześnie nie złożyli żadnego oświadczenia co do wniosku zatem Sąd był zobligowany zasądzić spłatę.

W odniesieniu do pozostałych uczestników Sąd nie orzekał o spłatach i dopłatach, jako że uczestnicy ci zrzekli się spadku w całości i nie żądali rozliczenia swych udziałów (pkt V).

W punkcie VIII postanowienia Sąd orzekł na podstawie art. 520 § 1 k.p.c.

W punkcie IX – mając na uwadze, iż wnioskodawca był zwolniony od wydatków postępowania w całości – Sąd na podstawie art. 520 § 2 k.p.c. wydatkami uiszczonymi w sprawie tymczasowo przez Skarb Państwa obciążył uczestnika J. U. (1) stosownie do posiadanego udziału spadkowego, uznając, że był on obok wnioskodawcy najbardziej zainteresowany wynikiem postępowania. Koszty w niniejszej sprawie wyniosły 15 081,42 zł i złożyły się na nie wynagrodzenia biegłych powołanych w sprawie w kwotach: 582,42 zł (k. 84), 2 364,06 zł (k. 157), 9 389,58 zł (k. 237), 2 745,36 zł (k. 332). Udział uczestnika wynosił 324/1440 zatem winny go obciążać wydatki w kwocie 3 393,32 zł (0,225 × 15 081,42 zł).

Z uwagi na powyższe, Sąd nakazał ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa od uczestnika wskazaną kwotę, zaś w pozostałym zakresie nieopłaconymi kosztami sądowymi obciążyć Skarb Państwa (pkt X postanowienia).

Sygn. akt I Ns 769/16

ZARZĄDZENIE

1.  (...),

2.  (...)

3.  (...)

(...)