Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 marca 2014 roku.

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący SSO Sławomir Gosławski

Protokolant Dagmara Szczepanik

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Piotrkowie Trybunalskim Izabeli Stachowiak

po rozpoznaniu w dniu 4 marca 2014 roku

sprawy T. G.

oskarżonego z art.178a§2 kk

z powodu apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim

z dnia 18 grudnia 2013 roku sygn. akt II K 770/13

na podstawie art.437§1 kpk, art.438 pkt 1 kpk w zw. z art.109§2 kpw, art.624§1 kpk w zw. z art.119 kpw

-

zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że przyjmuje, iż orzeczony w punkcie 2 zakaz prowadzenia rowerów dotyczy dróg publicznych, stref zamieszkania i stref ruchu;

-

w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

-

zwalnia oskarżonego od wydatków poniesionych przez Skarb Państwa w postępowaniu odwoławczym.

IV ka 97/14

UZASADNIENIE

T. G. został oskarżony o to, że:

w dniu 15 sierpnia 2013 r. około godz. 23/30 w P.na skrzyżowaniu ul. (...)z ul. (...)woj. (...)poruszał się po drodze publicznej jako kierujący pojazdem niemechanicznym - rowerem znajdując się w stanie nietrzeźwości z zawartością alkoholu w wydychanym powietrzu: I badanie o godz. 22/56 - 1,26 mg/l i II badanie o godz. 23/58 - 1,20 mg/l, czym umyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym,

tj. o czyn z art. 178 a § 2 kk.

Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb. wyrokiem z dnia 18 grudnia 2013 roku w sprawie II K 770/13:

1.uznał obwinionego T. G. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu uznając, że wypełnia on dyspozycję art. 87 § 1a kw i a to na podstawie art. 87 § 1 a kw wymierzył mu karę grzywny w kwocie 500 złotych;

2.na podstawie art. 87 § 4 kw orzekł wobec T. G. zakaz jazdy rowerami w strefie ruchu lądowego na okres 6 miesięcy;

3.zasadził od obwinionego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 100 złotych tytułem wydatków i kwotę 50 zł. tytułem opłaty.

Powyższy wyrok w części dotyczącej orzeczenia o karze na korzyść oskarżonego zaskarżył prokurator.

Wyrokowi zarzucił:

rażącą niewspółmierność orzeczonego środka karnego w postaci zakazu prowadzenia rowerów, polegającą na orzeczeniu zakazu prowadzenia ww. pojazdów w strefie ruchu lądowego na okres 6 miesięcy, co skutkuje zbyt szerokim ujęciem ww. zakazu, podczas gdy właściwym było określenie zakazu prowadzenia rowerów w odniesieniu do poszczególnych stref ruchu przewidzianych treścią art. 178 a § 2 kk, tj. na drodze publicznej, w strefie zamieszkania oraz w strefie ruchu.

W konkluzji wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie wobec oskarżonego T. G. zakazu prowadzenia rowerów na drodze publicznej, w strefie zamieszkania oraz w strefie ruchu na okres 6 miesięcy, w pozostałym zakresie wniósł o utrzymanie wyroku w mocy.

Sąd okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest zasadna ( chociaż powołuje się na nieobowiązujący już przepis art. 178 a § 2 kk ).

Na wstępie należy podnieść, iż sąd I instancji prawidłowo ustalił sprawstwo oskarżonego, które w skardze apelacyjnej nie jest kwestionowane; nie musi być więc przedmiotem szczegółowych rozważań sądu okręgowego. Ponadto do przypisanego mu czynu sąd ten zastosował właściwą kwalifikację prawną.

Pojęcie ruchu lądowego obejmuje swoim zakresem nie tylko drogi publiczne, strefy zamieszkania i strefy ruchu, ale także wszelkie inne ogólnodostępne miejsca dla ruchu pojazdów i pieszych, jak np. drogi wewnętrzne, tereny zakładów przemysłowych, budowlanych, szkolnych, lotniskach, na rampie kolejowej, czy nawet ścieżki leśne ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 grudnia 1995 r., WR 186/95, OSNKW 1996 / 3 – 4 / 19; Kazimierz J. Pawelec: Przestępstwo drogowe – glosa – WR 186/95, Monitor Prawniczy, 1998 nr. 11 i przytoczone tam orzecznictwo SN - postanowienie z 25 kwietnia 1979 r., V KRN 72/79, nie publ., wyrok z 21 września 1979 r., V KRN 208/79, nie publ., wyrok z 30 września 1982 r., Rw 841/82, OSNKW Nr 1-2/1983, poz. 11, wyrok sierpnia 1979 r., V KRN 164/79, nie publ., wyrok z 11 października 2000 r., IV KKN 250/00, LEX nr 51130, Prok.i Pr.-wkł. 2001/4/19, Prok.i Pr.-wkł. 2001/4/20).

Art. 87 § 1a kw zawiera kryminalizację czynu polegającego na prowadzeniu w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem podobnie działającego środka pojazdu inny niż mechaniczny na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub w strefie ruchu.

Do ustawodawcy należy wybór tych czynów bezprawnych, które chce zwalczać za pomocą prawa karnego pod groźbą kary. Norma nie wyraża tylko ujemnej oceny zachowania z nią sprzecznego, ale stanowi także wyraz jego woli, aby postępować zgodnie z normą. Ujemna ocena zachowania sprzecznego z normą wynika z godzenia przez to zachowanie w dobro, zasługujące na ochronę.

W przypadku wykroczenia określonego w art. 87 § 1a kw wyrażony w normie zakaz poddaje penalizacji jazdę rowerem w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem podobnie działającego środka lecz nie w całym ruchu lądowym, tylko w wyodrębnionych jego częściach (po drogach publicznych, w strefach zamieszkania, w strefach ruchu ), nie obejmując pozostałych sfer ruchu lądowego kryminalizacją za tego rodzaju czynności sprawcze z uwagi na to, iż nie prowadzą one do zagrożenia istotnych dóbr prawnych ( życie, zdrowie, mienie ) i podejmowania zachowań ryzykownych i niebezpiecznych dla tych wartości.

Sąd okręgowy w pełni zgodził się ze skarżącym, iż rozciągając zakres zakazu prowadzenia rowerów na strefę ruchu lądowego, sąd merytoryczny orzekł zbyt szeroko, wychodząc poza granice określone przez ustawodawcę w art. . 87 § 1a kw, który konieczność wyeliminowania nietrzeźwych kierujących innymi pojazdami niż mechaniczne określił tylko do trzech w/w stref.

Dlatego właściwym będzie ograniczenie orzeczonego zakazu kierowania rowerami do poruszania się po drogach publicznych, w strefach zamieszkania i w strefach ruchu. Koreluje to bowiem z treścią art. 87 § 1a i 2 kw, który jazdę w stanie nietrzeźwości lub w stanie po użyciu alkoholu pojazdem innym, niż mechaniczny, w kategoriach wykroczenia postrzega tylko wówczas, gdy odbywa się ona na drogach publicznych, w strefie zamieszkania i w strefie ruchu. Rower jest pojazdem niemechanicznym. Skoro ustawodawca uznał, iż kierowanie nim nawet w stanie nietrzeźwości lub po użyciu alkoholu, ale poza drogami publicznymi, strefami ruchu i i strefami zamieszkania, nie powinno być traktowane jako wykroczenie, to nieracjonalnym byłoby rozszerzanie orzeczonego zakazu poza wspomniane drogi i strefy.

Ustawodawca rozróżnił w art. 87 kw w warunkach w nim przewidzianych prowadzenie pojazdów mechanicznych i innych pojazdów niż mechaniczne, z uwagi na zagrożenie, jakie swoim zachowaniem sprowadza nietrzeźwy sprawca. Ujemna ocena czynu w stosunku do kierowców pojazdów mechanicznych dotyczy całego ruchu lądowego, w tak określonej strefie norma zabrania prowadzenia tych pojazdów i w takim samym zakresie pozwala na orzeczenie zakazu prowadzenie tego rodzaju pojazdów. W przypadku pojazdów niemechanicznych ( np. rowerów ) nie ma podstaw do orzekania zakazu ich prowadzenia w zakresie zachowań nie objętych kryminalizacją, bowiem nie są one bezprawne.

Z tych względów sąd okręgowy zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że przyjął, że orzeczony w punkcie 2 zakaz prowadzenia rowerów dotyczy dróg publicznych, stref zamieszkania i stref ruchu. Zasady słuszności ( postępowanie odwoławcze zostało wywołane błędem sądu I instancji ) uzasadniały zwolnienie oskarżonego od wydatków poniesionych przez Skarb Państwa w tym postępowaniu.