Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 marca 2019 r.

Sąd Apelacyjny w Gdańsku, V Wydział Cywilny

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 18 marca 2019r. w Gdańsku

na rozprawie

sprawy z powództwa Samodzielnego (...) w Ł.

przeciwko N. (...) w B.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Okręgowego w B.

z dnia 18 września 2018 r., sygn. akt I C 788/17

I.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie 1.(pierwszym) o tyle tylko, że zamiast kwoty 1.216.361,79 zł (jeden milion dwieście szesnaście tysięcy trzysta sześćdziesiąt jeden złotych siedemdziesiąt dziewięć groszy ) zasądza kwotę 1.216.309,79 (jeden milion dwieście szesnaście tysięcy trzysta dziewięć złotych siedemdziesiąt dziewięć groszy), zaś odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia 24 sierpnia 2017r. do dnia zapłaty zasądza od kwoty 27.405,11 zł (dwadzieścia siedem tysięcy czterysta pięć złotych jedenaście groszy) zamiast od kwoty 27.457,11 zł (dwadzieścia siedem tysięcy czterysta pięćdziesiąt
siedem złotych jedenaście groszy), zaś w zakresie kwoty 52 (pięćdziesiąt dwa) złote postępowanie w sprawie umarza, a w pozostałym zakresie apelację oddala.

II.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 8.100 (osiem tysięcy sto) złotych
tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Na oryginale właściwe podpisy.

Sygn. akt V ACa 50/19

UZASADNIENIE

Powód Samodzielny (...) w Ł. wniósł o zasądzenie od pozwanego kwoty 334.128,36 zł wraz z odsetkami ustawowymi od kwoty 135.100,13 zł od dnia 14 października 2016 r. do dnia zapłaty, od kwoty 31.642,16 zł od dnia 20 października 2016 r. do dnia zapłaty, od kwoty 1.305 zł od dnia 28 października 2016 r. do dnia zapłaty, od kwoty 134.433,77 zł od dnia 16 listopada 2016 r. do dnia zapłaty, od kwoty 31.647,88 zł od dnia 22 listopada 2016 r. do dnia zapłaty, kwoty 560.885,90 zł wraz z odsetkami ustawowymi od kwoty 27.457,11 zł od dnia 24 sierpnia 2017 r. do dnia zapłaty, od kwoty 9.028,14 zł od dnia 30 sierpnia 2017 r. do dnia zapłaty, od kwoty 31.729,60 zł od dnia 21 września 2017 r. do dnia zapłaty, od kwoty 512 zł od dnia 22 września 2017 r. do dnia zapłaty, od kwoty 137.537,45 zł od dnia 3 października 2017 r. do dnia zapłaty, od kwoty 140.842,15 zł od dnia 13 października 2017 r. do dnia zapłaty, od kwoty 37.098,15 zł od dnia 20 października 2017 r. do dnia zapłaty, od kwoty 30.403,59 zł od dnia 22 listopada 2017 r. do dnia zapłaty, od kwoty 146.228,71 zł od dnia 27 listopada 2017 r. do dnia zapłaty, od kwoty 49 zł od dnia 2 grudnia 2017 r. do dnia zapłaty, kwoty 321.347,53 zł (łącznie 1.216.361,79 zł) wraz z odsetkami ustawowymi od kwoty 408,40 zł od dnia 2 grudnia 2017 r. do dnia zapłaty, od kwoty 145.174.64 zł od dnia 19 grudnia 2017 r. do dnia zapłaty, od kwoty 30.425,17 zł od dnia 22 grudnia 2017 r. do dnia zapłaty, od kwoty 384 zł od dnia 30 grudnia 2017 r. do dnia zapłaty, od kwoty 144.955,32 zł od dnia 12 stycznia 2018 r. do dnia zapłaty oraz kosztów postępowania. W uzasadnieniu powód wskazał, że należna jest mu zapłata za świadczone usługi z zakresu opieki zdrowotnej, za które pozwany nie zapłacił dokonując potrącenia nienależnej, w ocenie powoda, kary umownej. W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie kosztów procesu, wskazując, że dochodzona przez powoda należność wygasła, wskutek potrącenia z wierzytelnością powoda kwoty 1.148.134,39 zł, stanowiącej karę umowną nałożoną na powoda w związku ze stwierdzonymi w trakcie kontroli nieprawidłowościami w zakresie ordynacji leków refundowanych.

Sąd Okręgowy w B. wyrokiem z dnia 18 września 2018 r. zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.216.361,79 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie

od kwot: 135.100,13 zł od dnia 14 października 2016 r. do dnia zapłaty, 31.642,16 zł od dnia 20 października 2016 r. do dnia zapłaty, 1.305 zł od dnia 28 października 2016 r. do dnia zapłaty, 134.433,77 zł od dnia 16 listopada 2016 r. do dnia zapłaty, 31.647,88 zł od dnia 22 listopada 2016 r. do dnia zapłaty, 27.457,11 zł od dnia 24 sierpnia 2017 r. do dnia zapłaty, 9.028,14 zł od dnia 30 sierpnia 2017 r. do dnia zapłaty, 31.729,60 zł od dnia 21 września 2017 r. do dnia zapłaty, 512 zł od dnia 22 września 2017 r. do dnia zapłaty, 137.537,45 zł od dnia 3 października 2017 r. do dnia zapłaty, 140.842,15 zł od dnia 13 października 2017 r. do dnia zapłaty, 37.098,15 zł od dnia 20 października 2017 r. do dnia zapłaty, 30.403,59 zł od dnia 22 listopada 2017 r. do dnia zapłaty, 146.228,71 zł od dnia 27 listopada 2017 r. do dnia zapłaty, 49 zł od dnia 2 grudnia 2017 r. do dnia zapłaty, 408,40 zł od dnia 2 grudnia 2017 r. do dnia zapłaty, 145.174,64 zł od dnia 19 grudnia 2017 r. do dnia zapłaty, 30.425,17 zł od dnia 22 grudnia 2017 r. do dnia zapłaty, 384 zł od dnia 30 grudnia 2017 r. do dnia zapłaty, 144.955,32 zł od dnia 12 stycznia 2018 r. do dnia zapłaty, kwotę 10.817 zł tytułem kosztów procesu oraz nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w B. kwotę 60.819 zł tytułem kosztów sądowych, od uiszczenia których zwolniony był powód.

Sąd Okręgowy ustalił, że w dniu 5 stycznia 2016 r. strony zawarły umowę nr (...), na podstawie której powód świadczył w 2016 r. usługi w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej finansowane przez pozwanego. Zgodnie z § 14 ust. 1 i 2 umowy, w przypadku niewykonania lub nienależytego wykonania umowy z przyczyn leżących po stronie świadczeniodawcy, Dyrektor Oddziału (...) mógł nałożyć na niego karę umowną, przy czym sprecyzowano, że przypadkiem takim jest np. wystawienie recept osobom nieuprawnionym lub w nieuzasadnionych przypadkach. W takiej sytuacji kara umowna stanowić miała równowartość nienależnej refundacji cen leków dokonanej na podstawie recept wraz z odsetkami ustawowymi od dnia dokonania refundacji. Podobną umowę strony zawarły również na rok 2017 (umowa nr (...)).

W 2016 r. i 2017 r. zgodnie z ww. umowami powód wystawiał faktury za świadczone usługi na łączną kwotę 1.216.361,79 zł. Na ich podstawie pozwany zobowiązany był do zapłaty wynikających z nich kwot w terminie 14 dni od dnia dostarczenia danej faktury.

Z dalszych ustaleń Sądu Okręgowego wynika, że pozwany w 2015 r. dokonał kontroli u powoda, na skutek której stwierdził nieprawidłowości w zakresie refundacji leków. Miało to związek między innymi z receptami pochodzącymi od lekarza powoda, a realizowanymi w Aptece (...) w C.. Pozwany przeprowadził postępowanie kontrolne u powoda, obejmujące poprawność prowadzenia dokumentacji medycznej oraz zasadność i prawidłowość ordynowania leków refundowanych dla wybranych pacjentów przez lek. med. A. S. (1) w latach 2010-2015. Zakresem kontroli objęto prawidłowość i zasadność ordynowania leków refundowanych dla 56 pacjentów, dla których w okresie od dnia 21 stycznia 2010 r. do dnia 26 maja 2015 r. wystawiono 505 recept na leki refundowane na łączną kwotę refundacji 922.841,11 zł. Powód udostępnił dokumentację jedynie 20 pacjentów, gdyż pozostałe osoby wskazane przez kontrolerów nie były pacjentami leczącymi się w powodowym zakładzie opieki zdrowotnej.

Lekarz powoda A. S. (1) złożyła zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa polegającego na bezprawnym wejściu w posiadanie recept z jej pieczątką i podpisem oraz ich bezprawnym wykorzystaniu. W uzasadnieniu wskazała na swoje podejrzenia w sprawie fałszowania recept, które realizowane były w Aptece (...) w C., prowadzonej przez jej pacjentkę i znajomą – A. C..

W dniu 9 lutego 2016 r. pozwany wystosował wystąpienie pokontrolne, w którym sformułował zarzuty w związku z przeprowadzoną kontrolą, wskazując na brak udostępnienia dokumentacji medycznej pacjentów, na których zostały wystawione recepty na leki refundowane, wystawianie recept bez odnotowywania tego faktu w dokumentacji medycznej pacjentów oraz brak zgodności danych umieszczonych na receptach z prowadzoną dokumentacją medyczną i zasadności wystawiania recept. Pozwany poinformował również powoda, że nakłada się na niego dwie kare umowne z powodu wskazanych nieprawidłowości; kara za prowadzenie dokumentacji w sposób naruszający przepisy prawa w kwocie 3.690,19 zł została w całości zapłacona, drugiej kary umownej w wysokości 1.148.134,09 zł za brak zasadności ordynowania leków (wartość nienależnej refundacji leków wraz z odsetkami ustawowymi) powód nie zapłacił.

Pozwany składał kolejne oświadczenia o potrącaniu wierzytelności z tytułu wystawienia noty obciążeniowej (...) z dnia 3 października 2016 r. Podstawą jej wystawienia było naliczenie przez pozwanego powodowi kary umownej w kwocie 1.148.134,39 zł , zgodnie z § 14 ust. 1 i 2 umowy.

W dniu 27 grudnia 2016 r. umorzone zostało śledztwo śledztwa w sprawie nieprawidłowości związanych z receptami, na podstawie których dokonano nienależnej refundacji leków z uwagi na śmierć podejrzanej A. C.. Z treści ustaleń poczynionych w postępowaniu przygotowawczym wynika, że A. C. była wspólnikiem prowadzącym aptekę w C., pozostawała ona pod opieką lekarza powodowego zakładu opieki zdrowotnej A. S. (1), która jeździła do chorej na wizyty domowe. A. C. przerabiała oryginalną treść recept poprzez dopisywanie lub poprawianie pozycji lekowych oraz realizowała recepty, które wcześniej sama wypełniała. Druczki recept uzyskiwała w sposób bezprawny w czasie wizyt A. S. (1) w jej domu, ponieważ miała ona przy sobie druczki recept, na których naniesiona była jej pieczątka i podpis. Ustalono, że w okresie od 2011 do 2015 r. sfałszowano w ten sposób 955 recept.

Sąd Okręgowy wskazał, że ustaleń stanu faktycznego w sprawie dokonał na podstawie wiarygodnych dokumentów oraz zeznań świadków K. K., M. S., A. S. (2), B. I. i A. S. (1). Podkreślił Sąd I instancji, że świadek A. S. (1), lekarz powodowego zakładu opieki zdrowotnej, zeznała wiarygodnie, że dopiero na skutek przeprowadzonego postępowania uzyskała wiedzę, że opieczętowane i podpisywane przez nią blankiety recept w wyniku przestępstwa zostały wykorzystane przez jej znajomą A. C., co znalazło potwierdzenie w uzasadnieniu postanowienia prokuratury o umorzeniu śledztwa w sprawie bezprawnego wykorzystywania tych recept celem wyłudzenia refundacji.

W ocenie Sądu Okręgowego roszczenie powoda było zasadne. Przedmiotem sporu było w istocie ustalenie, czy zaszły okoliczności określone w treści § 14 ust. 1 i 2 umowy, które uzasadniałyby nałożenie przez stronę pozwaną kary umownej z tytułu niewłaściwej ordynacji leków. Po ujawnieniu przez pozwanego w ramach przeprowadzonej kontroli nieprawidłowości złożone zostało zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa, zaś w toku postępowania przygotowawczego ustalono, że A. C. przywłaszczała sobie sukcesywnie wystawione przez A. S. (1), opieczętowane i podpisane in blanco recepty. Część recept przerabiała ona również w trakcie wydawania pacjentom leków. Stwierdzono jednoznacznie, że w okresie od 2011 r. do 2015 r. sfałszowała ona w ten sposób 955 recept, przy czym nie było przy tym podstaw do stwierdzenia, że A. S. (1) współdziałała w popełnieniu opisanego przestępstwa. Ustalenia poczynione w toku postępowania przygotowawczego nie budziły wątpliwości również w świetle ustaleń poczynionych przez Sąd I instancji w przedmiotowej sprawie.

Sąd I instancji wskazał na treść art. 498 § 1 i 2 k.c., stwierdzając, że istnienie wierzytelności powoda zostało wykazane za pomocą faktur wystawionych tytułem świadczenia usług wynikających z umowy stron, a jej zasadność i wysokość nie była przez pozwanego kwestionowana. Literalne brzmienie zapisu stanowiącego podstawę dokonywania przez pozwanego kolejnych potrąceń wskazuje, że było to możliwe jedynie w przypadku niewykonania lub nienależytego wykonania umowy z przyczyn leżących po stronie powoda. Tym przypadkiem w szczególności było wystawienie recept osobom nieuprawnionym lub w nieuzasadnionych przypadkach, zaś utrata przez lekarza w skutek bezprawnego działania osoby trzeciej recept przez niego podpisanych, a następnie sfałszowanie ich i wykorzystanie w celu przestępczym nie stanowi nieuzasadnionego wystawienia recepty, czy nieprawidłowej ordynacji leku. Nie ulega wątpliwości, iż A. S. (1) winna dochować dalece wysokiej staranności i nie przygotowywać całego bloczku recept wystawionych in blanco, jednak okolicznością uzasadniającą takie postępowanie może być fakt, że udzielała ona świadczeń swojej przyjaciółce w ramach wizyt domowych i w tym zakresie, przy zachowaniu zasad doświadczenia życiowego, można uznać, że nie mogła przewidywać, że padnie ofiarą przestępstwa dokonanego właśnie przez nią. Powód jako podmiot udzielający świadczeń opieki zdrowotnej nie może ponosić odpowiedzialności za działanie osoby trzeciej niezwiązane w żaden sposób z udzielaniem świadczeń zdrowotnych. W niniejszej sprawie okolicznością nie budzącą wątpliwości jest fakt, że nie dochodziło do nieuzasadnionego ordynowania leków przez lekarza zatrudnionego u powoda, lecz do wykorzystania przez osobę trzecią skradzionych lekarzowi recept. W takiej sytuacji nie można uznać, że powód powinien ponosić konsekwencje przestępstwa popełnionego przez osobę całkowicie z nim nie związaną, co wyklucza dopuszczalność nałożenia kary umownej z przyczyn jakie wskazywał pozwany.

Z uwagi na nieskuteczne dokonywanie potrąceń wierzytelności, Sąd I instancji uznał, że stronie powodowej nadal przysługuje wymagalna wierzytelność na kwotę 1.216.361,79 zł wraz z odsetkami za opóźnienie, a roszczenie pozostaje zasadne na mocy art. 471 k.c. O kosztach postępowania Sąd Okręgowy orzekł stosownie do zasady odpowiedzialności za jego wynik.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł pozwany, zaskarżając go w całości i zarzucając:

1. sprzeczność istotnych ustaleń z treścią dowodów zgromadzonych w sprawie, niewyjaśnienie wszystkich istotnych okoliczności faktycznych w sprawie oraz dokonanie oceny materiału dowodowego z naruszeniem zasady określonej w art. 233 § l k.p.c.:

a. w odniesieniu do treści umowy łączącej strony, albowiem jej § 14 ust. 1 i 2 przewidują odrębne podstawy do nakładania kar umownych, przy czym zgodnie z ust. 2 dla możliwości nałożenia na świadczeniodawcę kary umownej znaczenie ma tylko wystąpienie faktu wystawienia recepty osobom nieuprawnionym lub nieuzasadnionego wystawienia recepty, nie zaś zawinione nieprawidłowe wykonanie umowy, co stanowi odzwierciedlenie rozwiązań ustawowych zawartych w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 6 maja 2008 r w sprawie ogólnych warunków umów o udzielenia świadczeń opieki zdrowotnej (Dz.U. z 2008 r, nr 81, poz. 484),

b. w odniesieniu do podstawy wystawienia noty obciążeniowej (...), którą nie był § 14 ust. 1 i 2 umowy, lecz podstawy prawne wymienione w wystąpieniu pokontrolnym – w tym § 31 rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 6 maja 2008 r w sprawie ogólnych warunków umów o udzielenia świadczeń opieki zdrowotnej,

c. w odniesieniu do ustaleń, że wystawione przez A. K. recepty zostały sfałszowane, że utraciła ona wystawione przez siebie recepty wskutek bezprawnego działania osoby trzeciej, że zostały wykorzystane w celu przestępczym, że wystawione przez A. K. recepty były przywłaszczane sukcesywnie przez jej znajomą podczas domowych wizyt, a następnie przez tę osobę sfałszowane, które Sąd Okręgowy oparł wyłącznie na treści uzasadnień postanowień o umorzeniu śledztwa a nie poczynił co do nich własnych ustaleń, d. w odniesieniu do wysokości zasądzonej kwoty 1.216.356,79 zł, która przy uwzględnieniu faktur powoda wynosi w rzeczywistości 1.216.362.27 zł., a nadto pozwany dokonał potrącenia w łącznej kwoty 1.215.627,42 zł, zaś zasądzona kwota jest wyższa o 1.334,37 zł w stosunku do dokonanego potrącenia, co wynika z nie uwzględnienia przez Sąd Okręgowy korekty Nr (...) r. na kwotę 52 zł (in minus) dokonanej przez powoda oraz dokonania przez pozwanego zapłaty kwoty 1.282,37 zł., e. w odniesieniu do uznania, że wystawionych przez lekarza recept in blanco (który zdaniem Sądu Okręgowego powinien dochować dalece wysokiej staranności i nie przygotowywać całego bloczku recept wystawionych in blanco), które lekarz utracił i które zostały sfałszowane, a następnie wykorzystane w celu przestępczym nie można uznać za recepty wystawione niezasadnie czy za recepty potwierdzające nieprawidłową ordynację leków w nich wymienionych, którą Sąd Okręgowy oparł wyłącznie na zeznaniach świadka A. S. (1), która wystawiając recepty in blanco musiała przewidywać, a nawet dopuszczać, że zostaną one wypełnione, zaś świadczeniodawca będący stroną umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej ponosi skutki jej lekkomyślnych działań.

2. naruszenie przepisów prawa materialnego poprzez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie, tj. postanowień § 14 ust. 1 i ust. 2 umowy o udzielanie świadczeń zdrowotnych w związku z przyjęciem, że w okolicznościach faktycznych sprawy nie wystąpiły przesłanki do nałożenia na świadczeniodawcę kary umownej z tytułu wystawienia recept osobom nieuprawnionym lub niezasadnego wystawienia recept na podstawie powyższych postanowień umownych, które stanowią odzwierciedlenie rozwiązań ustawowych zawartych w § 29, 30 i 31 rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 6 maja 2008 r w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej.

Skarżący domagał się zmiany zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości, względnie uchylenia tego wyroku i przekazania sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania, a nadto zasądzenia kosztów procesu za obie instancje.

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o jej oddalenie oraz zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego, wskazując na niezasadność zarzutów podniesionych w wywiedzionym środku zaskarżenia.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Apelacja pozostaje zasadna jedynie w zakresie w jakim powód przed Sądem Apelacyjnym cofnął pozew zrzekając się roszczenia, a zatem w odniesieniu do kwoty 52 zł wraz z odsetkami od dnia 24 sierpnia 2017r.; powód przyznał, że nie uwzględnił korekty należności pozwanego we wskazanym zakresie. Sąd Apelacyjny nie stwierdził, aby częściowe cofniecie pozwu pozostawało niezgodne z art. 203 § 4 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c., zatem postępowanie w zakresie cofniętego pozwu podlegało umorzeniu na mocy art. 355 § 1 k.p.c., zaś zaskarżony wyrok stosownej zmianie zgodnie z art. 386 § 1 k.p.c. Zarzuty skarżącego podniesione w apelacji pozostaje zaś niezasadne.

Sąd Okręgowy w zakresie okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia poczynił prawidłowe ustalenia stanu faktycznego w sprawie; ustalenia te Sąd Apelacyjny w pełni podziela, zatem nie jest konieczne ich ponowne przytaczanie.

Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. wskazać należy, iż zarzut taki może zostać skutecznie przedstawiony przez wykazanie, że Sąd I instancji popełnił błędy w ocenie dowodów, naruszył zasady logicznego rozumowania czy doświadczenia życiowego; konieczne pozostaje przy tym jednocześnie wskazanie konkretnych dowodów, których zarzut taki dotyczy. Zgodnie bowiem z dyspozycją art. 233 § 1 k.p.c. sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania po wszechstronnym rozważeniu zebranego materiału dowodowego. Taka ocena dokonywana jest na podstawie przekonań sądu, jego wiedzy i posiadanego doświadczenia życiowego, a ponadto powinna uwzględniać wymagania prawa procesowego oraz reguły logicznego myślenia, według których sąd w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny rozważa materiał dowodowy jako całość, dokonuje wyboru określonych środków dowodowych i – ważąc ich moc oraz wiarygodność - odnosi je do pozostałego materiału dowodowego. Zarówno w literaturze jak i orzecznictwie zgodnie przyjmuje się także, że powyższa ocena musi być oparta na wszechstronnym rozważeniu zgromadzonego materiału dowodowego, przez co należy rozumieć uwzględnienie wszystkich dowodów przeprowadzonych w postępowaniu oraz wszystkich okoliczności towarzyszących przeprowadzeniu poszczególnych środków dowodowych, mających znaczenie dla ich mocy i wiarygodności.

Zgłoszony w apelacji zarzut naruszenia przepisu art. 233 § 1 k.p.c może zostać uwzględniony jedynie w przypadku wykazania jakie kryteria oceny naruszył sąd przy ocenie konkretnych dowodów, uznając brak ich wiarygodności i mocy dowodowej lub niesłuszne im je przyznając, a także w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo - skutkowych Natomiast nie czyni zarzutu tego skutecznym przedstawianie przez skarżącego własnej wizji stanu faktycznego w sprawie, opartej na dokonanej przez siebie odmiennej ocenie dowodów, a nawet możliwość w równym stopniu wyciągnięcia na podstawie tego samego materiału dowodowego odmiennych wniosków (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 września 2002 r. w sprawie sygn. akt II CKN 817/00, publ. LEX nr 56906, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 23 stycznia 2001 r. w sprawie sygn. akt IV CKN 970/00, publ. LEX nr 52753).

Skarżący formułując zarzut błędnej oceny materiału dowodowego odnosi się w istocie tylko do oparcia przez Sąd I instancji ustaleń na okolicznościach stwierdzonych w toku postepowania przygotowawczego PR (...) Prokuratury Rejonowej T. – Wschód w T., jednakże nie wyjaśnia jakie reguły oceny materiału dowodowego, jego zdaniem, w tym zakresie naruszył Sąd I instancji. Zasadne pozostaje zaś stwierdzenie Sądu I instancji, że zarówno ustalenia poczynione we wskazanym postępowaniu przygotowawczym, jak i materiał dowodowy zgromadzony w przedmiotowej sprawie są spójne. Kara umowna pozostając formą odszkodowania jest związana z niewłaściwym wykonywaniem kontraktu łączącego strony lub też jego niewykonaniem, choć nie zawsze musi być związana z winą zobowiązanego do jej zapłaty w niewłaściwym wykonywaniu lub niewykonaniu zobowiązania. Pomimo, że zarówno umowa stron w § 14 ust. 2, jak i rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 6 maja 2008 r w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w § 31 wyróżniały sytuację wystawienia przez podmiot świadczący usługi medyczne recept osobom nieuprawnionym lub w przypadkach nieuzasadnionych jako stan uzasadniający obciążenie go karą umowną, to stan taki niewątpliwie pozostawał również nienależytym wykonywaniem umowy o udzielanie świadczeń zdrowotnych. Podzielić też należy w pełni ocenę, że ustalone w sprawie okoliczności w jakich doszło do wystawienia recept nie mogą być uznane za ich wystawienie przez podmiot świadczący usługi medyczne, za pośrednictwem lekarzy prowadzących w nim praktyki, osobom nieuprawnionym lub w przypadkach nieuzasadnionych. Przekonuje o tym przede wszystkim fakt, że żaden z lekarzy praktykujących w ramach działalności powoda tych recept nie wystawił; za wystawienie recepty nie może być przy tym uznane jej podpisanie in blanco przez lekarza. Praktyka taka z oczywistych względów może budzić wątpliwości co do prawidłowości, ale nie wyczerpuje okoliczności faktycznych koniecznych do obciążenia powoda przedmiotową karą umowną. Wyjaśnić także trzeba, że jeżeli pozwany domaga się oddalenia powództwa wskazując, że dokonał skutecznego potrącenia własnej wierzytelności z tytułu kary umownej, zaś powód kwestionuje podstawę do obciążenia go karą umowną, to powód winien, zgodnie z art. 6 k.c., udowodnić okoliczności wskazujące na zasadność obciążenia powoda karą umowną. Wniosek ten, w zakresie obciążenia pozwanego ciężarem dowodzenia, pozostaje także aktualny w zakresie twierdzeń pozwanego, że uiścił on część dochodzonego przez powoda roszczenia. Oceniając argumentację skarżącego, że z wystawionych przez powoda faktur za świadczone usługi wynika większa kwota niż dochodzona w sprawie, należy wskazać na związanie żądaniem pozwu wynikające z art. 321 § 1 k.p.c.

Odnosząc się do treści protokołu kontroli przeprowadzonej przez pozwanego wyjaśnić należy, że podstawą obciążenia strony kontraktu karą umowną, zgodnie z art. 483 § 1 k.c., może być tylko zastrzeżenie w umowie, że naprawienie szkody wynikłej w niewłaściwego wykonania lub niewykonania zobowiązania nastąpi przez zapłatę kary umownej.

Podejmując zaskarżony wyrok Sąd Apelacyjny nie naruszył przepisów prawa materialnego, ani nie dopuścił się uchybień proceduralnych mających znaczenie dla rozstrzygnięcia.

Wobec powyższych okoliczności apelacja podlegała w pozostałym zakresie oddaleniu na mocy art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Apelacyjny orzekł stosownie do art. 100 k.p.c. w zw. z § 2 pkt 2 i § 10 ust.1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (DZ.U. poz. 1804 ze zm.).