Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 stycznia 2019 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Zbigniew Szczuka

Protokolant: st. sekr. sądowy Maria Nalewczyńska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 15 stycznia 2019 r. w Warszawie

sprawy A. F.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

o wysokość emerytury

na skutek odwołania A. F.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

z dnia 16 kwietnia 2018 r. znak: (...)

oddala odwołanie.

UZASADNIENIE

W dniu 18 maja 2018 r. A. F. złożył odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 16 kwietnia 2018 r. znak: (...) w przedmiocie przyznania mu emerytury. Ubezpieczony zarzucił, że ustalona w decyzji data przyznania mu emerytury jest nieprawidłowa ponieważ organ rentowy wskazał, że przyznaje mu emeryturę od 29 marca 2018 r. tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego, natomiast ubezpieczony osiągnął wiek emerytalny już w dniu 2 stycznia 2016 r., dlatego też w ten sposób obliczona wysokość emerytury została naliczona nieprawidłowo. Ponadto ubezpieczony zarzucił skarżonej decyzji błędne ustalenie wyrównania za miesiąc marzec, w jego ocenie skoro złożył wniosek o emeryturę w dniu 2 marca 2018 r. , a świadectwo dostarczył w dniu 28 marca 2018 r. to wyrównania powinno dotyczyć okresu od 1 marca 2018 r. do 31 marca 2018 r. (odwołanie k. 3 – 3 verte a.s.).

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. wniósł o jego oddalenie na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c.

Uzasadniając swoje stanowisko w sprawie organ rentowy zaznaczył, że zaskarżoną decyzją z dnia 16 kwietnia 2018 r. przyznał wnioskodawcy prawo do emerytury powszechnej od dnia 29 marca 2018 r. i ponownie ustalił wysokość emerytury zgodnie z art. 26 ustawy emerytalnej, poprzez obliczenie na nowo jej podstawy. Kolejną decyzją z dnia 22 maja 2018 r. organ rentowy zmienił decyzję z dnia 16 kwietnia 2018 r. w części dot. Pkt I i prawidłowo wskazał, że przyznanie i wypłata świadczenia emerytalnego została podjęta od następnego dnia po rozwiązaniu stosunku pracy, tj. od dnia 29 marca 2018 r. Odnośnie wysokości świadczenia oraz daty podjęcia wypłaty świadczenia decyzja została wydana prawidłowo. Emerytura częściowa podlega zamianie na emeryturę, o której mowa w art. 24 ust. 1 ustawy emerytalnej na wniosek ubezpieczonego oraz w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem po ustaniu stosunku pracy. Odwołujący się rozwiązał stosunek pracy z dniem 28 marca 2018 r., a zatem prawo do emerytury powszechnej i jej wypłaty powstało od dnia 29 marca 2018 r. Organ rentowy nie znalazł podstaw prawnych do podjęcia wypłaty emerytury powszechnej od dnia 1 marca 2018 r., tj. w dacie gdy emerytura częściowa jeszcze nie uległa zamianie na emeryturę powszechną (odpowiedź na odwołanie k. 5 a.s.).

Pismem procesowym z dnia 12 lipca 2018 r. ubezpieczony oświadczył, że podtrzymuje swoje odwołanie w zakresie ustalenia terminu naliczania pierwszej wypłaty świadczenia od początku miesiąca w którym złożył wniosek o emeryturę (pismo procesowe z dnia 12 lipca 2018 r. k. 11 – 11 verte a.s.).

Na rozprawie w dniu 15 stycznia 2019 r. A. F. oświadczył, że odwołuje się od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 16 kwietnia 2018 r. (protokół z rozprawy z dnia 15 stycznia 2019 r. k. 27 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

A. F., ur. (...) miał przyznane prawo do emerytury częściowej wynoszącej 50 % emerytury obliczonej zgodnie z zasadami określonymi w art. 26 od dnia 1 stycznia 2017 r. (decyzja ZUS z dnia 14 lutego 2017 r. k. 14 tom I akt emerytalnych).

Na podstawie decyzji z dnia 23 marca 2017 r. organ rentowy wstrzymał wypłatę emerytury częściowej odwołującego od dnia 1 kwietnia 2017 r. (decyzja ZUS z dnia 23 marca 2017 r. k. 19 tom I akt emerytalnych).

W dniu 2 marca 2018 r. A. F. złożył do organu rentowego wniosek o emeryturę wraz z informacją o okresach składkowych i nieskładkowych. Do wniosku ubezpieczony załączył zaświadczenie od (...) S.A. z siedzibą w W. na podstawie którego pracodawca zaświadczył, że A. F. od dnia 23 maja 1977 r. pozostaje nadal zatrudniony (wniosek z dnia 2 marca 2018 r. k. 1 tom II akt emerytalnych, informacja o okresach składkowych i nieskładkowych k. 4 – 4 verte tom II akt emerytalnych, zaświadczenie k. 5 tom II akt emerytalnych).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. w dniu 9 marca 2018 r. wydał decyzję znak: (...), na podstawie której odmówił A. F. prawa do emerytury w związku z osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego. W uzasadnieniu wskazał, że ubezpieczony nie udokumentował rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą na rzecz którego praca była wykonywana bezpośrednio przed dniem ustalenia prawa do emerytury w wieku powszechnym (decyzja z dnia 9 marca 2018 r. k. 7 tom II akt emerytalnych).

Następnie w dniu 28 marca 2018 r. ubezpieczony złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. wniosek o ponowne rozpatrzenie wniosku o emeryturę, do którego załączył świadectwo pracy z dnia 28 marca 2018 r. (wniosek z dnia 28 marca 2018 r. k. 9 tom II akt emerytalnych, świadectwo pracy k. 10 tom II akt emerytalnych).

A. F. w okresie od 23 maja 1977 r. do 28 marca 2018 r. był zatrudniony w (...) S.A. z siedzibą w W. w wymiarze pełnego etatu (świadectwo pracy k. 10 tom II akt emerytalnych).

Decyzją z dnia 16 kwietnia 2018 r. znak: (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. przyznał A. F. emeryturę od dnia 29 marca 2018 r. tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego (decyzja z dnia 16 kwietnia 2018 r. k. 12 tom II akt emerytalnych).

Ubezpieczony odwołał się od decyzji organu rentowego z dnia 16 kwietnia 2018 r. inicjując niniejsze postępowanie sądowe (odwołanie z dnia 18 maja 2018 r. k. 3 – 3 verte a.s.).

W dniu 22 maja 2018 r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. wydał decyzję znak: (...) zmieniającą decyzję z dnia 16 kwietnia 2018 r. znak: (...) w części dotyczącej punktu I, tj. przyznał A. F. emeryturę od dnia 29 marca 2018 r. - od następnego dnia po rozwiązaniu stosunku pracy (decyzja z dnia 22 maja 2018 r. k. 15 tom II akt emerytalnych).

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w aktach emerytalnych ubezpieczonego oraz aktach niniejszej sprawy, a także zeznań odwołującego. Należy wskazać, że treść wynikająca z zebranych dokumentów nie była kwestionowana przez strony postępowania, toteż Sąd uznał je za wiarygodne i bezsporne.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie A. F. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 16 kwietnia 2018 r. znak: (...) jako niezasadne podlegało oddaleniu.

Istota sporu w rozpatrywanej sprawie koncentrowała się wokół zaskarżonej decyzji organu rentowego wydanej w przedmiocie przysługującego odwołującemu świadczenia emerytalnego, A. F. nie zgodził się ustaloną datą przyznania mu emerytury.

Sąd rozpatrując odwołanie miał na względzie, że A. F. jako osobie urodzonej po 31 grudnia 1948 roku, przysługuje prawo do emerytury w myśl art. 24 i następnych ustawy z dnia 12 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 1270 – dalej jako ustawa emerytalna). Zgodnie z art. 24 ust. 1 ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego wynoszącego co najmniej 60 lat dla kobiet i co najmniej 65 lat dla mężczyzn, z zastrzeżeniem art. 46, 47, 50, 50a, 50e i 184.

Zasady obliczania wysokości przysługującej ubezpieczonemu emerytury określają przepisy art. 25-26 ustawy emerytalnej. W myśl art. 26 ustawy emerytalnej emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia ustalonej w sposób określony w art. 25 ustawy przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego, z uwzględnieniem ust. 5 i art. 183 ustawy. Z kolei zgodnie z art. 25 ust. 1 ustawy emerytalnej podstawę obliczenia emerytury, o której mowa w art. 24 ustawy, stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, zwaloryzowanego kapitału początkowego określonego w art. 173-175 oraz kwot środków zaewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych, z zastrzeżeniem ust. 1a i 1b oraz art. 185. Zgodnie z art. 100 ust. 1 ustawy emerytalnej prawo do świadczeń określonych w ustawie powstaje z dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do nabycia tego prawa. Zgodnie natomiast z art. 116 ust. 1 ustawy emerytalnej postępowanie w sprawie świadczeń wszczyna się na wniosek zainteresowanego.

Z kolei w myśl art. 129 ust. 1 ustawy emerytalnej świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu.

Zgodnie natomiast z art. 103a ustawy emerytalnej prawo do emerytury ulega zawieszeniu bez względu na wysokość przychodu uzyskiwanego przez emeryta z tytułu zatrudnienia kontynuowanego bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywał je bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury, ustalonym w decyzji organu rentowego. Z kolei w myśl art. 135 ust. 1 ustawy emerytalnej w razie ustania przyczyny powodującej wstrzymanie wypłaty świadczenia, wypłatę wznawia się od miesiąca ustania tej przyczyny, jednak nie wcześniej niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek o wznowienie wypłaty lub wydano z urzędu decyzję o jej wznowieniu.

W dniu 2 marca 2018 r. A. F. złożył do organu rentowego wniosek o emeryturę wraz z informacją o okresach składkowych i nieskładkowych. Do wniosku ubezpieczony załączył zaświadczenie od (...) S.A. z siedzibą w W. na podstawie którego pracodawca zaświadczył, że A. F. od dnia 23 maja 1977 r. pozostaje nadal zatrudniony. Wobec powyższego organ rentowy w dniu 9 marca 2018 r. wydał decyzję znak: (...), na podstawie której odmówił A. F. prawa do emerytury w związku z osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego. W uzasadnieniu wskazał, że ubezpieczony nie udokumentował rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą na rzecz którego praca była wykonywana bezpośrednio przed dniem ustalania prawa do emerytury w wieku powszechnym. Odwołujący dopiero w dniu 28 marca 2018 r. złożył świadectwo pracy potwierdzające rozwiązanie stosunku pracy z dniem 28 marca 2018 r. wraz z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie uprawnień do emerytury.

Warunek rozwiązania stosunku pracy, przewidziany w art. 103a ustawy emerytalnej znajduje zastosowanie do osób, które nabyły prawo do emerytury w dniu jego wejścia w życie i później, tj. po dniu 1 stycznia 2011 r.

Unormowana w art. 103a ustawy emerytalnej instytucja zawieszenia wypłaty emerytury nie pozbawia ubezpieczonego należnego mu świadczenia, a jedynie uzależnia wypłatę tego świadczenia od spełnienia przesłanki niepozostawania w stosunku pracy, a co się z tym wiąże - nieotrzymywania zarobków z tytułu zatrudnienia. System ubezpieczeń społecznych skonstruowany został bowiem tak, aby osoby, które spełniły określone w ustawie emerytalnej kryteria w postaci odpowiedniego wieku oraz stażu pracy, w momencie kiedy nie są już w stanie kontynuować pracy, nie pozostawały bez środków utrzymania. Zasadniczym celem i ideą świadczenia emerytalnego nie jest zatem powiększanie dochodów osób pracujących, ale zabezpieczenie finansowe osób, które, spełniwszy określone kryteria, już pracować nie muszą. Art. 103a ustawy emerytalnej nie stoi w sprzeczności z powyższą ideą, a jedynie ogranicza możliwość równoczesnego pobierania dwóch świadczeń, tj. emerytury oraz wynagrodzenia za pracę - wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 29 czerwca 2015 r. III AUa 199/15 (LEX nr 1781886). Zatem podjęcie wypłaty emerytury nastąpiło prawidłowo z dniem 29 marca 2018 r., tj. z pierwszym dniem po rozwiązaniu stosunku pracy.

W ocenie Sądu Okręgowego, organ rentowy słusznie przyznał A. F. emeryturę od dnia 29 marca 2018 r. w decyzji z dnia 16 kwietnia 2018 r., bowiem bezspornym jest, że stosunek pracy ubezpieczonego ustał w dniu 28 marca 2018 r.

Odwołujący natomiast miał rację jedynie w zakresie jakim twierdził, że organ rentowy w decyzji z dnia 16 kwietnia 2018 r. błędnie oznaczył, że świadczenie przyznano mu od 29 marca 2018 r. tj. osiągnięcia wieku emerytalnego, bowiem ubezpieczony osiągnął wiek emerytalny w dniu 2 stycznia 2016 r.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. wobec powyższego błędu zmienił decyzję z dnia 16 kwietnia 2018 r. decyzją z dnia 22 maja 2018 r. znak: (...), na mocy której przyznał A. F. emeryturę od dnia 29 marca 2018 r. tj. od następnego dnia po rozwiązaniu stosunku pracy.

Konsekwencją powyższych okoliczności faktycznych i prawnych było uznanie, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych prawidłowo zastosował art. 135 ustawy emerytalnej i przyznał A. F. emeryturę od pierwszego dnia następującego po rozwiązaniu stosunku pracy tj. 29 marca 2018 r., a w konsekwencji zmienił decyzję z dnia 16 kwietnia 2018 r. w zaskarżonej części.

Na marginesie Sąd zważył, że na rozprawie w dniu 15 stycznia 2019 r. Przewodniczący okazał odwołującemu decyzję organu rentowego z dnia 22 maja 2018 r. zmieniającą zaskarżoną przez odwołującego decyzję z dnia 16 kwietnia 2018 r. A. F. oświadczył, że odwołuje się od decyzji z dnia 16 kwietnia 2018 r. Ubezpieczony nie rozszerzył swojego odwołania o decyzję organu rentowego z dnia 22 maja 2018 r. znak: (...). Sąd nie badał zasadności decyzji organu rentowego z dnia 22 maja 2018 r. kierując się zasadą zgodnie, z którą w sprawie z odwołania od decyzji organu rentowego przedmiot i zakres rozpoznania oraz orzeczenia sądu pracy i ubezpieczeń społecznych wyznacza treść zaskarżonej organu rentowego, od której wniesiono odwołanie (art. 477 ^{( 9)} i art. 477 ^{( 14)} k.p.c.) i tylko w tym zakresie podlega ona kontroli sądu zarówno pod względem jej formalnej poprawności, jak i merytorycznej zasadności. Postępowanie sądowe zmierza do kontroli prawidłowości lub zasadności zaskarżonej decyzji, a w związku z tym wykluczone jest rozstrzyganie przez sąd, niejako w zastępstwie organu rentowego, żądań zgłaszanych w toku postępowania odwoławczego, które nie były przedmiotem zaskarżonej decyzji (zob. orzeczenia Sądu Najwyższego: postanowienie z dnia 22 lutego 2012 r.,
II UK 275/11; wyrok z dnia 26 maja 2011 r., II UK 360/10).

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., orzekł jak w sentencji wyroku.

ZARZĄDZENIE

(...)

(...)