Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

K., dnia 6 sierpnia 2018r..

Sąd Rejonowy w Kaliszu w V Wydziale Gospodarczym w składzie:

Przewodniczący: SSR Jan Matecki

Protokolant: Magdalena Rudowicz

po rozpoznaniu w dniu 27.07.2018. w K.

na rozprawie sprawy:

- z powództwa (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ł.

przeciwko (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W.

-o zapłatę

1.  Zasądza od pozwanego (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. na rzecz powoda (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ł. kwotę 1722,00 zł (słownie: jeden tysiąc siedemset dwadzieścia dwa zł.) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 20.07.2015 roku do dnia zapłaty.

2.  Zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 704,00 zł (słownie: siedemset cztery zł.) tytułem zwrotu kosztów postępowania procesowego w tym kwotę 617,00 zł. (słownie: sześćset siedemnaście zł) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

SSR Jan Matecki

S.. V GC 585/16

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 27.08.2015r. powód (...) Sp. z o.o. z/s w Ł. wniosła o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. z/s w W. kwoty 1722 zł. Powódka wniosła o zasądzenie powyższej kwoty w postępowaniu upominawczym. W uzasadnieniu wniesionego pozwu powódka stwierdziła, iż wierzytelność nabyła od M. M., która tą kwotę wydatkowała na koszty związane z reprezentacją jej osoby jako poszkodowanej w toku przedsądowego postepowania odszkodowawczego toczącego się w związku z dochodzeniem odszkodowania jakiego domagała się M. M. od pozwanego. M. M. domagała się odszkodowania od pozwanego, który jest ubezpieczycielem sprawcy szkody-wypadku komunikacyjnego w następstwie którego śmierć poniosła matka M. M.. Pozwany uznał odszkodowanie z tytułu zadośćuczynienia w kwocie 5000 zł. Z tytułu kosztów reprezentacji M. M. przez pełnomocnika będącego radcą prawnym poniosła ona koszty w kwocie 1722 zł. Wierzytelność z tytułu kosztów postepowania przedsądowego przeniosła ona na powoda. Nakazem zapłaty z dnia 29.10.2015r Sąd Rejonowy w Łodzi Śródmieście zasądził dochodzoną pozwem należność wraz z odsetkami i kosztami zastępstwa adwokackiego. Sprzeciwem z dnia 25.11.2015r. (...) SA w W. zakwestionowało powództwo co do zasady i co do wysokości. W ocenie pozwanej poniesienie kosztów pełnomocnika w postępowaniu likwidacyjnym nie było konieczne, ani uzasadnione.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

31.12.2006r. w O. W.. J. J. spowodował wypadek drogowy w ten sposób, iż kierując samochodem marki P. nie zachował należytych środków ostrożności zbliżając się do oznakowanego przejścia dla pieszych i nie ustąpił pierwszeństwa prawidłowo przechodzącej przez przejście S. K., doprowadzając do jej potrącenia, w wyniku którego poniosła ona śmierć. Sprawca wypadku został ukarany wyrokiem Sądu Rejonowego w Ostrowie Wlkp. – dowód dokumenty K8-11 akt. W dniu 22.03.2014r. M. M. córka poszkodowanej w wypadku S. K. powierzyła dochodzenie roszczeń odszkodowawczych (...) SA z/s w L. – dowód K79-81. Zgodnie z paragrafem 2 pkt. 4 zawartej umowy zleceniobiorca, jeżeli uzna to za wskazane może powierzyć wykonanie umowy upoważnionemu radcy prawnemu lub adwokatowi- dowód K-79akt. M. M. stosownie do zawartej umowy udzieliła pełnomocnictwa radcy prawnemu K. J.-K-78 akt. Radca prawny K. J. nadzorował i kierował postępowanie mające na celu uzyskanie dla M. M. odszkodowania. Dnia 17.12.2014r. profesjonalny pełnomocnik w oparciu o zgromadzony przez siebie materiał dowodowy w ramach wykonywania łączącej strony umowy wystosował do strony pozwanej zgłoszenie szkody-dowód K12-14 akt. Roszczenie wskazywało podstawę prawną, uzasadnienie faktyczne oraz wskazanie dowodów dla pełnego poparcia roszczeń. Przygotowanie wezwania do zapłaty poprzedzone zostało wielokrotnym kontaktem telefonicznym i mailowym z poszkodowaną, pozyskaniem i analizą dokumentacji ze sprawy karnej, ustaleniem wartości dochodzonego roszczenia, ustaleniem zasad odpowiedzialności, analizą oświadczeń M. M.-dowód zeznania świadka M. J.-nagranie 00:00:57 do 00:07:26 K-62, zeznania M. M. (...)-154, pismo pełnomocnika powoda K-71. Na skutek działań podjętych przez profesjonalnego pełnomocnika pozwany przyjął odpowiedzialność za szkodę i decyzją z dnia 30.01.2015r. i przyznał poszkodowanej odszkodowanie w wysokości 5000 zł-decyzja (...) akt. Z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika M. M. zapłaciła kwotę 1722 zł. – dowód (...), ponadto zapłaciła kwotę 123 zł. z tytułu wynagrodzenia na rzecz (...) SA w L. dowód K-74akt. (...) Centrum (...) stosownie do zawartej umowy z M. M. przekazało jej z kwoty 5000 zł. uzyskanego odszkodowania jedynie kwotę 3155zł. po odliczeniu kosztów wynagrodzenia radcy prawnego oraz wynagrodzenia dla zleceniobiorcy – dowód K-83 akt. M. M. umową cesji wierzytelności z dnia 09.06.2015r. przeniosła wierzytelność z tytułu poniesionych kosztów wynagrodzenia profesjonalnego pełnomocnika-radcy prawnego na powoda-dowód K-18 akt. Nabywca wierzytelności (...) Sp. z o.o. w Ł. pismem z dnia 12.06.2015r, wezwał do zapłaty oraz zawiadomił o przelewie wierzytelności pozwanego- dowód K19-21 akt.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty załączone do akt, stanowiska stron złożone na piśmie do akt oraz zeznania świadków M. J. i M. M.. Sąd nie dał wiary twierdzeniom pozwanej zawartym w sprzeciwie od nakazu zapłaty, iż między poniesieniem przez poszkodowaną kosztów pełnomocnika w postepowaniu likwidacyjnym, a działaniem sprawcy wypadku komunikacyjnego nie istnieje adekwatny związek przyczynowy, oraz nie dał wiary twierdzeniu, że poniesienie tych kosztów nie było konieczne, ani uzasadnione okolicznościami sprawy. Jak wynika ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego roszczenie pozwanej wynika z wypadku drogowego, którego sprawca ubezpieczony był u pozwanej. Wypadek miał miejsce 31.12.2006r. W następstwie wypadku śmierć poniosła matka M. M.. Pozwana dopiero na skutek działań pełnomocnika zbywcy wierzytelności przyznała odszkodowanie w kwocie 5000 zł. Przyznanie odszkodowanie jednoznacznie wskazuje na przyznanie się do odpowiedzialności ubezpieczyciela. Oczywistym jest więc, że istnieje adekwatny związek przyczynowy między działaniem pełnomocnika pozwanej, a przyznanym odszkodowaniem za następstwa działania sprawcy wypadku komunikacyjnego. Gdyby nie podjęte działania pełnomocnika M. M. ubezpieczyciel nie wypłaciłby odszkodowania. Pełnomocnik M. M. w imieniu i na rzecz swojej klientki zgromadził dowody wykazujące odpowiedzialność pozwanej, określił wartość roszczenia odszkodowawczego na kwotę 80 000,00 zł., wskazując w wezwaniu pozwanej do zapłaty tej kwoty okoliczności przemawiąjące za przyznaniem zadośćuczynienia w tej kwocie. Pozwana uznała swoją odpowiedzialność jedynie do kwoty 5000 zł. co jednak nie może stanowić podstawy do przyjęcia za wiarygodne twierdzenie, iż w związku z tym nie zasadnym było poniesienie kosztów pełnomocnika M. M.. Działania pełnomocnika sprawiły, iż pozwany przyjął na siebie odpowiedzialność z tytułu odszkodowania. Zauważyć należy, iż zbywczyni wierzytelności jest osobą starszą. W chwili udzielenia pełnomocnictwa była emerytką i miała około 70 lat. Zarówno wiek poszkodowanej jak i brak stosownej wiedzy prawniczej w pełni uzasadniają potrzebę skorzystania z pomocy prawnej przez M. M.. Koszty pomocy prawnej z jakiej korzysta poszkodowany w postępowaniu likwidacyjnym stanowią uszczerbek majątkowy wchodzący w skład szkody spowodowanej wypadkiem komunikacyjnym. W nauce i orzecznictwie przyjmuje się powszechnie, że szkoda pojmowana jako wywołana wbrew woli poszkodowanego, majątkowa różnica pomiędzy stanem dotychczasowym a tym, jaki spowodowało zdarzenie szkodzące, wyznaczana jest przez normalne następstwa tego zdarzenia. Teoria przyczynowości adekwatnej, zgodnie z art. 361 paragraf 1 KC, służy nie tylko do określenia, czy dana osoba ponosi odpowiedzialność za skutki działania szkodzącego, ale także do oznaczenia jakie skutki pozostają w normalnym powiązaniu z tym zdarzeniem. Nie budzi sprzeciwu pogląd, że normalny związek może wykraczać poza konsekwencje bezpośrednie i umożliwia zaliczenie do zwykłych następstw zdarzenia szkodzącego także uszczerbek majątkowy wynikły z wydatków wymuszonych na poszkodowanym przez wystąpienie tego zdarzenia. Postepowanie likwidacyjne stanowi wewnętrzne postepowanie ubezpieczyciela. Jego celem jest wyjaśnienie okoliczności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela. Postepowanie powoduje zawiadomienie o szkodzie którego może dokonać poszkodowany lub uprawniony. Do obowiązków osoby występującej z roszczeniem należy przedstawienie zakładowi ubezpieczeniowemu posiadanych dowodów dotyczących zdarzenia i szkody oraz ułatwienie im ustalenia okoliczności zdarzenia i rozmiaru szkód. Minimalny obowiązek poszkodowanego to powiadomienie o szkodzie i przedstawienie posiadanych dowodów. W interesie poszkodowanego leży sformułowanie roszczeń jakie kieruje w związku ze zdarzeniem szkodzącym. Bezspornym jest, iż w niniejszej sprawie zarówno wiek poszkodowanej jaki i brak znajomości przepisów w stopniu znacznym utrudniał jej wystąpienie ze stosownym zawiadomieniem, czego dowodem jest okoliczność, iż zbywczyni wierzytelności z takim zawiadomieniem wystąpiła dopiero do pozwanej po upływie 8 lat od wypadku w wyniku którego zginęła jej matka. Dopiero działania pełnomocnika M. M. umożliwiły właściwe sformułowanie i złożenie przysługującego jej roszczenia do ubezpieczyciela. Jak orzekł Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały składu 7 Sędziów Sądu Najwyższego z dnia 13.03.2012r. w sprawie o sygn. III CZP 75/11- w normalnym związku pozostaje sięgnięcie po pomoc prawną w okolicznościach w których stan zdrowia, kwalifikacje osobiste lub sytuacja życiowa poszkodowanego usprawiedliwiają stanowisko o niezbędności takiej pomocy w celu sprawnego, efektywnego i ekonomicznie opłacalnego przebiegu postepowania likwidacyjnego. Tego rodzaju koszty będą poniesione wprawdzie zgodnie z wolą poszkodowanego, jednak decyzja o konieczności wydatków nie będzie swobodna, lecz wymuszona przez zdarzenie sprawcze, usunięcia skutków którego wymaga skorzystania z pomocy pełnomocnika. Zasada pełnego odszkodowania nie sprzeciwia się możliwości uwzględnienia tego typu wydatków jako podlegającej wyrównaniu szkody majątkowej. Odszkodowanie z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są zobowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, roztrój zdrowia. W tym samym orzeczeniu Sad Najwyższy stwierdził, iż o ile uszkodzenie pojazdu daje stosunkowo czytelne kryteria dotyczące zakresu odpowiedzialności, o tyle rozmiary zadośćuczynienia nie poddają się ścisłym wyliczeniom. Tym bardziej więc zasadnym jest w takiej sytuacji korzystanie z fachowego pełnomocnictwa przez poszkodowaną.

Mając powyższe na względzie Sąd zważył co następuje:

M. M. jest pokrzywdzoną na skutek zaistniałego wypadku w 2006r., w następstwie którego śmierć poniosła jej matka. Bezspornym jest w niniejszej sprawie, iż skutek prowadzonego przedsądowego postępowania likwidacyjnego odpowiedzialność jako ubezpieczyciel za skutki i następstwa wypadku przyjął na siebie pozwany. W postepowaniu likwidacyjnym M. M. reprezentowana była przez fachowego pełnomocnika-radcę prawnego. M. M. poniosła koszty w kwocie 1722 zł. o czym była mowa wyżej. Wierzytelność swoją z tytułu poniesionych przez nią kosztów pomocy prawnej w postepowaniu przedsądowym M. M. przeniosła na powoda umową cesji wierzytelności-art. 509 KC. Skutkiem przeniesienia wierzytelności przez M. M. stroną postepowania stał się powód. Stosownie do art.361 KC zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania z którego szkoda wynikła.

Stosownie do uchwały kładu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 13.03.2012r. III Czp 75/11 uzasadnione i konieczne koszty pomocy świadczonej przez osobę mającą niezbędne kwalifikacje zawodowe poniesione przez poszkodowanego w postepowaniu przedsądowym prowadzonym przez ubezpieczyciela mogą w okolicznościach konkretnej sprawy stanowić szkodę majątkową podlegającą naprawieniu w ramach obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. W ocenie Sadu poniesione przez zbywczynie wierzytelności koszty zastępstwa procesowego były konieczne i niezbędne celem uzyskania przez poszkodowaną odszkodowania. M. M. jest osobą starszą niedysponującą stosowną wiedzą prawną o czym była mowa w ustalonym przez Sad stanie faktycznym i dokonanej przez Sąd oceny dowodów. Zasada pełnego odszkodowania nie sprzeciwia się możliwości uwzględnienia wydatków poniesionych na pomoc prawną, jako podlegającej wyrównaniu szkody majątkowej Zakres odszkodowania wyznacza art. 36 ust. 1 z dnia 22.05.2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, ubezpieczeniowym funduszu gwarancyjnym i polskim biurze ubezpieczycieli komunikacyjnych. Nakazuje on ustalenia i wypłatę odszkodowania w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym i wprowadzający jedynie limit kwotowy określony przez sumę gwarancyjną. Takie ujęcie odpowiedzialności świadczy o przyjęciu zasady pełnego odszkodowania w każdym wypadku, w którym posiadacz lub kierujący pojazdem w związku z ruchem tego pojazdu spowoduje szkodę o wskazanych przez ustawodawcę konsekwencjach, nie zaś ograniczeniu tej odpowiedzialności tylko do określonych roszczeń mających naprawić jedynie bezpośrednie skutki zdarzenia szkodzącego. Skoro odpowiedzialnością objęte są wydatki pozostające w normalnym związku ze szkodą, to należy przyjąć, że roszczenie z tego tytułu podlega weryfikacji nie tylko pod kątem stwierdzenia czy koszty te były konieczne, ale także czy pomoc świadczył podmiot dysponujący właściwymi kwalifikacjami oraz czy wysokość kosztów mieści się w granicach wyznaczonych uzasadnionym nakładem pracy i odpowiada stosownemu do niego wynagrodzeniu-uzasadnienie uchwały składu 7 sędziów Sądu Najwyższego III Czp 75/11.

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy stwierdzić należy, iż jak była o tym mowa wcześniej, potrzeba skorzystania przez poszkodowaną z pomocy wykwalifikowanego pełnomocnika była uzasadniona. Pomoc tę świadczył radca prawny na podstawie pełnomocnictwa udzielanego przez poszkodowaną. Sąd uznał wysokość dochodzonego roszczenia za zasadną. Przemawia za tym okoliczność, iż wysokość kosztów pomocy prawnej świadczona przez radcę prawnego mieści się w granicach należnego wynagrodzenia określonego w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych. Zgodnie z nim dla wartości przedmiotu sporu od kwoty uznanego przez pozwaną odszkodowania w wysokości 5000 zł. wysokość minimalnego wynagrodzenia wynosi 600 zł., natomiast dla wartości przedmiotu sporu, którego dochodziła od pozwanego poszkodowana tj 80 000 zł. stawka minimalna wynosi 3600 zł. Zgodnie z paragrafem 2 wymienionego rozporządzenia opłata nie może być wyższa niż 6-krotna stawka minimalna, ani przekroczyć wartości sporu.

Zasądzając opłatę za czynności radców prawnych Sąd bierze pod uwagę niezbędny nakład pracy dla pełnomocnika, a także charakter sprawy i wkład pełnomocnika w przyczynienie się jej do wyjaśnienia. Przenosząc powyższe na niniejszą sprawę Sąd wziął pod uwagę czas trwania obowiązków przez pełnomocnika tj od podpisania umowy w marcu 2014r. do stycznia 2015r., poniesiony nakład pracy pełnomocnika sprawdzający się do wielokrotnych kontaktów z pokrzywdzoną celem przygotowania zatwierdzenia o szkodzie i sformułowania żądania w stosunku do ubezpieczyciela, pozyskania i analizy dokumentacji ze sprawy karnej dotyczącej sprawcy, ustalenia wartości dochodzonego roszczenia i zasad odpowiedzialności analizy oświadczeń poszkodowanej. Kwota wynagrodzenia radcy prawnego została zapłacona przez poszkodowaną i stanowi część szkody-uszczerbku majątkowego poniesionego przez pokrzywdzoną w następstwie szkody spowodowanej wypadkiem komunikacyjnym. Mając powyższe ustalenia na uwadze Sąd orzekł jak w sentencji i zasądził dochodzonym pozwem należność wraz z naliczonymi odsetkami. O odsetkach Sąd orzekł zgodnie z art.481 KC. O kosztach Sąd orzekł zgodnie z art.98 KPC.