Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V RC 345/18

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 24 maja 2018 roku (data prezentaty) małoletnia powódka M. F. (1) działająca przez przedstawicielkę ustawową A. S., reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika wniosła o zasądzenie od pozwanego P. F. alimentów w kwocie po 1.500 zł miesięcznie od dnia 01 maja 2018r. (k. 4-7).

Jednocześnie w pozwie zawarto wniosek o udzielenie zabezpieczenia roszczenia poprzez zobowiązanie pozwanego, na czas trwania przedmiotowego postępowania, do łożenia na rzecz małoletniej powódki alimentów w kwocie po 1 000 zł miesięcznie (k. 5).

Postanowieniem z 05 czerwca 2018 roku tut. Sąd zobowiązał pozwanego P. F., na czas trwania postępowania do łożenia na rzecz małoletniej powódki M. F. (1) alimentów w kwocie 700 zł miesięcznie (k. 24-27).

W odpowiedzi na pozew pozwany reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika wniósł o oddalenie powództwa powyżej kwoty 700 zł (k. 71-73).

Na rozprawie w dniu 05 listopada 2018 roku strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska (k.115).

S ąd ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletnia M. F. (1) urodziła się (...) w W. (odpis skrócony aktu urodzenia k. 9). Pochodzi ona z nieformalnego związku (...). Rodzice małoletniej byli w związku od 2008 roku do lipca 2013 roku. Po rozstaniu pozwany zobowiązał się do dobrowolnego łożenia na utrzymanie 4-letniej wówczas córki kwoty 600 zł miesięcznie oraz połowę opłaty za przedszkole 215 zł. Od września 2015 roku pozwany uiszczał kwotę 600 zł. W latach 2016-2017 pozwany przekazywał drobne kwoty na utrzymanie córki, tj. połowę opłat za zajęcia na basenie, za kolonie czy zimowiska. Sporadycznie pozwany dokonywał zakupu odzieży. Pozostałe koszty utrzymania małoletniej M. ponosiła jej matka (k. 5).

Małoletnia M. F. (1) ma 9 lat. Uczęszcza do 4 klasy szkoły podstawowej publicznej (k. 111).

Według matki powódki, miesięczne koszty jej utrzymania kształtują się na poziomie kwoty 2600 zł. Do kosztów tych zalicza się: wyżywienie 600 zł, obiady w szkole 90-120 zł, odzież i obuwie 200 zł, środki czystości i środki higieniczne 120-150 zł, gimnastyka 160 zł, zajęcia wideo, zajęcia rozwojowe związane z zainteresowaniem fotografią i wideo 120 zł, (jednorazowo 30-45 zł), wydatki szkolne 50-60 zł (k.111).

Małoletnia w przeszłości uczęszczała na basen, którego koszt wynosił 800 zł rocznie, jednakże z powodu dużego obciążenia finansowego matka zrezygnowała z tych zajęć. W kosztach basenu partycypował pozwany uiszczając połowę kwoty, tj. 400 zł. Małoletnia w tym roku otrzymała świadczenie 300+. W wakacje małoletnia bierze udział w programie lato w mieście, którego koszt dzienny to 8 zł, wyjeżdża z matką na P. na 2-3 tygodnie co generuje koszt w wysokości 400-500 zł, rozrywka 150 zł (k. 111-112).

Małoletnia ma wadę wzroku i „leniwe oczy”, z którymi wiąże się konieczność noszenia okularów oraz opieki okulisty i ortoptyka. Koszt okularów zakupionych 1,5 roku temu wyniósł 480 zł. Ponadto ma wadę postawy, koślawość kolan i płaskostopie. Wiążą się z tym koszty wkładek ortopedycznych po 120 zł do dwóch par butów. Małoletnia (...) razy do roku choruje, z czym wiążą się koszty zakupu leków średnio około 100 zł (k. 112).

Przedstawicielka ustawowa A. S. ma 43 lata. Prowadzi własną działalność gospodarczą, pracuje dla Fundacji (...), gdzie zajmuje się organizacją szkoleń. Z tego tytułu otrzymuje dochód w kwocie około 5000-5300 zł netto miesięcznie. W ramach działalności przyjmuje również zlecenia przetwarzania elektronicznego danych dla agencji reklamowej, przygotowuje banery graficzne czy prezentacje graficzne. Dochód z tego tytułu jest uzależniony od otrzymywanych zleceń. Zdarzają się miesiące, że ich w ogóle nie ma, są też miesiące gdy pojawiają się zlecenia na 1000-1500 zł. Oprócz małoletniej M. przedstawicielka ustawowa posiada na utrzymaniu 18-letnią córkę J.. A. S. przyznano także świadczenie 500+, które niedługo przestanie otrzymywać, gdyż druga córka ukończyła 18 lat. Matka małoletniej mieszka z dwoma córkami w 73-metrowym mieszkaniu zakupionym na kredyt, którego spłata nastąpi za 18 lat. Rata kredytu wynosi 1000-1200 zł. W sumie matka małoletniej powódki posiada około 2300 zł zobowiązań, w tym: kredyt gotówkowy, zadłużone konto, kredyt na komputer (k. 111-113).

Matka małoletniej powódki ponosi koszty związane z utrzymaniem mieszkania w wysokości 1000 zł – czynsz, 130 zł – prąd, 110 zł – telewizja, Internet, telefon (k. 111).

A. S. pozostaje w nieformalnym związku, ale nie mieszka razem z partnerem (k. 113).

Pozwany P. F. ma 37 lat. Ukończył szkołę podstawową. Rozpoczął edukację w szkole gastronomicznej, ale jej nie ukończył. W przeszłości zajmował się rozprowadzaniem ulotek, pomocą w kuchni, pracą w księgarni. W firmie (...), w której pracowała również matka małoletniej, był handlowcem, sprzedawcą sprzętu komputerowego. Obecnie zajmuje się serwisem i pomocą doraźną w przedziale informatycznym. Pracuje na zlecenia słowne. W centrum handlowym, w sklepie u żony, pracuje ok. 4-5 godzin dziennie i wykonuje usługi serwisowe. Poza sklepem żony wykonuje usługi dla osób fizycznych. Miesięcznie, pracując na „czarno”, zarabia około 3500-4000 zł. Pozwany nie ma przygotowania do tego zawodu, jest samoukiem. Z powodu ciążących nad nim zobowiązań nie prowadzi działalności gospodarczej, która zarejestrowana jest na jego mamę. W wyniku zaciągniętych pożyczek „chwilówek” zadłużył się na 90.000 zł. Obecnie do spłaty pozostało mu 13.000 zł (k. 113-115).

Jest w związku małżeńskim, z którego posiada córkę M. F. (2) urodzoną (...). Pozwany mieszka wraz z żoną i córką, w mieszkaniu należącym do żony. Oprócz nich na utrzymaniu ma 14-letnią córkę A. F., zamieszkałą w Belgii, na którą łoży alimenty w kwocie 400 zł. Ponadto pozwany ponosi koszty biletów lotniczych córki A. z Belgii do Polski po ok. 1100 zł 3-4 razy do roku i utrzymuje ją podczas jej pobytu u niego (k. 113).

Żona pozwanego prowadzi działalność gospodarczą. Obecnie jednak przebywa na zasiłku macierzyńskim. Pozwany i jego żona mają rozdzielność majątkową (k. 113-114).

Pozwany P. F. wskazuje wśród kosztów ponoszonych przez niego miesięcznie: pieluchy i kosmetyki 250-300 zł, udział w kosztach mieszkania 200 zł, prąd 70 zł, woda 100 zł, żywienie i odzież 650 zł, środki czystości i higieny 150 zł (k. 113-114).

W ciągu miesiąca ojciec małoletniej spędza z nią 3-4 dni. Pozwany na rozpoczęcie roku szkolnego przekazał małoletniej 100 zł. We wrześniu przelał również na konto matki 200 zł, a wcześniej zapłacił za kolonie córki 550 zł (k. 111-112).

P. ższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy, w tym w szczególności na podstawie: zeznań przedstawicielki ustawowej A. S. (k. 110-113) oraz pozwanego P. F. (k. 113-115) oraz dokumentów złożonych do akt sprawy.

Dokumenty zgromadzone w aktach niniejszej sprawy Sąd uznał za wiarygodny i w pełni wartościowy materiał dowodowy. Nie były one kwestionowane przez żadną ze stron, zaś Sąd nie znalazł podstaw by czynić to z urzędu.

S ąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na częściowe uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 133 § 1 k.r.o., rodzice mają obowiązek świadczeń względem dziecka, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania
i wychowania.

Zakres obowiązku alimentacyjnego, zgodnie z treścią art. 135 § 1 i 2 k.r.o., zależy z jednej strony od potrzeb osoby uprawnionej, z drugiej zaś strony
od możliwości zarobkowych i majątkowych osoby zobowiązanej. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu
w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego.

Przyjmuje się, za uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1987 roku
(III CZP 91/86), że „przez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego rozumieć należy potrzeby, których zaspokojenie zapewni mu – odpowiedni do jego wieku i uzdolnień – prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy. Możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego określają zarobki i dochody, jakie uzyskiwałby przy pełnym wykorzystaniu swych sił fizycznych i zdolności umysłowych, nie zaś rzeczywiste zarobki i dochody”.

Granicę obowiązku alimentacyjnego stanowią uzasadnione potrzeby uprawnionego. Zgodnie z utrwaloną w orzecznictwie zasadą „dzieci mają prawo
do równej stopy życiowej z rodzicami i to zarówno wtedy, gdy żyją z nimi wspólnie,
jak i wtedy, gdy żyją oddzielnie. Oznacza to, że rodzice powinni zapewnić dziecku warunki materialne odpowiadające tym, w jakich żyją sami. Nie będzie to jednak dotyczyło potrzeb będących przejawem zbytku” (por. Z. K., Alimenty
i ojcostwo. Komentarz, Oficyna, 2008, wyd. III opubl. Lex).

Bezsprzecznie pozwany, jako ojciec małoletniej, jest zobowiązany do alimentowania córki M.. Jednakże ustalając wysokość alimentów należy wziąć pod uwagę usprawiedliwione potrzeby dziecka oraz możliwości zarobkowe i majątkowe pozwanego.

Przedstawicielka ustawowa w pozwie oceniła koszty utrzymania małoletniej na kwotę 2683,33 zł. W zeznaniach składanych na rozprawie wskazała, iż koszty te sięgają kwoty 2600 zł.

W oparciu o zasady logiki i doświadczenia życiowego oraz biorąc pod uwagę wiek małoletniej i jej dotychczasowy rozwój Sąd uznał, iż kwota pozwalającą na zaspokojenie uzasadnionych potrzeb małoletniej to kwota około 1.700 zł miesięcznie, na co składają się następujące wydatki: wyżywienie 380 zł, obiady w szkole 90 zł, odzież i obuwie 150 zł, środki chemiczne i czystości 100 zł, gimnastyka 160 zł, zajęcia video 120 zł, opłaty szkolne - 100 zł, rozrywka - 100 zł, przybory szkolne - 50 zł, ferie i wakacje – 100 zł, koszty mieszkaniowe – 350 zł, leki 25 zł, wkładki do butów 20 zł. Sąd przyjmując, iż według zeznań matki, małoletnia choruje kilka razy do roku, a jedna wizyta w aptece wiąże się z kosztem rzędu 100 zł, należało kwotę tę podzielić i uśrednić w rocznej do miesięcy. Stąd koszt wskazany przez Sąd to 25 zł. jeżeli chodzi o zajęcia dodatkowe to ich koszt nie dotyczy okresu wakacyjnego, ferii i Ś.. Wobec powyższego koszty za gimnastykę wynoszą średnio ok. 120 zł miesięcznie, a za zajęcia video ok. 80 zł miesięcznie.

Sąd przyjął za właściwe i udowodnione wskazane przez stronę powodową koszty obiadów szkolnych, gimnastyki, zajęć wideo, przyborów szkolnych i mieszkania. Stosownie też do ustaleń poczynionych przez matkę powódki Sąd uznał koszty wakacji, wkładek ortopedycznych i lata w mieście dokonując podziału wskazanych kwot na dwanaście miesięcy i ustalając ich wysokość jak powyżej. W kwestii wkładek do butów Sąd nie widział podstaw, aby nie dać wiary zeznaniom matki małoletniej jakoby ta miała problemy ze stopami, które wymagają stosowania wkładek ortopedycznych. Jednakże biorąc pod uwagę, że nie jest to koszt ponoszony co miesiąc, należało kwotę podaną przez przedstawicielkę ustawową podzielić, w tym przypadku na 12 miesięcy, gdyż w uznaniu Sądu wymiana wkładek wiąże się z wymianą obuwia, więc raz do roku jest w tym wypadku uzasadniony.

Sąd przyjął średnią miesięczną wartość opłat związanych z uczęszczaniem małoletniej do szkoły na 100 zł wskazując, iż nie są to opłaty stałe tylko wpadkowe, różnorodne w swojej wysokości uzależnione od potrzeb danej chwili i organizowanych wydarzeń w szkole.

Sąd w wysokości niżej niż wskazane przez matkę małoletniej uznał koszty wyżywienia. Kwota wskazana podczas zeznań jest w ocenie Sądu zawyżona, w szczególności biorąc pod uwagę, iż małoletnia ma zapewnione wyżywienie w szkole, koszt wyżywienia w kwocie 380 zł jest wystarczającym dla małoletniej, stosownym do jej wieku i potrzeb z tym związanych. Niższą wartość Sąd uznał również w przypadku odzieży, obuwia i środków czystości i chemicznych. Wskazane kwoty w ocenie Sądu były nieco zawyżone i nieuzasadnione. Sąd przyjął również niższą wartość kosztów ponoszonych na zapewnienie małoletniej rozrywki, gdyż kwota 100 zł jest adekwatną biorąc pod uwagę potrzeby stosowne do wieku małoletniej.

Przechodząc do możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego Sąd zgodnie z zeznaniami złożonymi na rozprawie przyjął za wiarygodne zarobki w kwocie 3500-4000 zł netto. Sąd zauważył, iż jak przyznał sam pozwany, osiąga on dochody z różnych źródeł, w głównej mierze z zleceń słownych, pracując „na czarno”. Jednocześnie Sąd widzi potencjał u pozwanego na osiąganie zarobków w kwocie wyższej niż obecnie przez niego wskazywana. Jak sam bowiem wskazał wykonuje obowiązki pracownicze w sklepie żony nie otrzymując z tego tytułu wynagrodzenia. Co prawda pozwany podał, że ma do spłaty 13000 zł zaciągniętych zobowiązań pożyczkowych, a także posiada na utrzymaniu, oprócz powódki, dwie małoletnie córki, jednakże nie stanowi to podstawy do zaniżenia obowiązku alimentacyjnego na rzecz małoletniej, w przypadku, gdy koszt jej utrzymania jest w całości uzasadniony.

W kwestii zarobków matki powódki Sąd dał wiarę jej zeznaniom co do ich wysokości. Na podkreślenie w tym zakresie zasługuje fakt, iż matka powódki ma wyższe zarobki niż pozwany, jednocześnie posiadając podobne zobowiązania jak pozwany, a mianowicie spłaca kredyt i posiada dwoje małoletnich dzieci pod swoją opieką.

Z uwagi, na ustalenie uzasadnionych kosztów utrzymania małoletniej na poziomie około 1700 zł i fakt, że codzienny trud wychowawczy spoczywa na matce małoletniej, jednocześnie mając na względzie niższe zarobki osiągane przez pozwanego oraz wysokość jego zobowiązań i posiadanie na utrzymaniu trojga dzieci, Sąd ustalił obowiązek alimentacyjny pozwanego na kwotę 900 zł miesięcznie.

Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności Sąd uznał, iż alimenty w kwocie 900 zł na rzecz małoletniej pozwolą zaspokoić niezbędne potrzeby małoletniej oraz nie będą stanowiły nadmiernego obciążenia dla pozwanego. Z uwagi na powyższe, na mocy art. 133 § 1 k.r.o. w zw. z art. 135 § 1 i 2 k.r.o., orzeczono jak w pkt 1 sentencji, oddalając powództwo w pozostałym zakresie w pkt 2. Alimenty Sąd zasądził od dnia 24 maja 2018r., tj. od dnia wniesienia powództwa gdyż strona powodowa nie wykazała, iż występują niezaspokojone potrzeby mał. powódki za okres od dnia 01.05.2018r. do dnia 23.05.2018r.

O kosztach Sąd orzekł w pkt 3, 4 i 5 na podstawie art. 102 kpc. Na koszty obciążające pozwanego złożyła się wyłącznie nieuiszczona opłata od pozwu w kwocie 120 zł. Ponadto Sąd zniósł wzajemnie koszty zastępstwa procesowego.

O rygorze natychmiastowej wykonalności Sąd orzekł w pkt 6 wyroku na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 kpc.