Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 czerwca 2018 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu – Wydział I Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Joanna Składowska

po rozpoznaniu w dniu 12 czerwca 2018 roku w Sieradzu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą we W.

przeciwko A. S.

o zapłatę

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Rejonowego w Wieluniu

z dnia 27 marca 2019 roku, sygn. akt I C 138/19

I.  zmienia zaskarżony wyrok w punktach 1 i 2 w ten sposób, że:

A.  w punkcie 1 oddala powództwo;

B.  w punkcie 2 zasądza od (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą we W. na rzecz A. S. 900,00 (dziewięćset) złotych z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

II.  zasądza od (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą we W. na rzecz A. S. 538,00 (pięćset trzydzieści osiem) złotych z tytułu zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt. I Ca 218/19

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z 27 marca 2019 r., Sąd Rejonowy w Wieluniu zasądził od pozwanej A. S. na rzecz powoda (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą we W. kwotę

1 752,35 złotych z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od 19 grudnia 2018 r. do dnia zapłaty (pkt 1) oraz 947 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu (pkt 2), a także oddalił wniosek powoda o nadanie klauzuli wykonalności nakazowi zapłaty wydanemu w sprawie

I Nc 1809/18 i doręczenie tytułu wykonawczego (pkt 3).

Rozstrzygnięcie zapadło przy następujących ustaleniach i wnioskach:

Na podstawie umowy przelewu wierzytelności z 30 stycznia 2018 r., zawartej pomiędzy (...) Spółką z o.o. z siedzibą w W. a powodem - (...) Niestandaryzowanym Sekurytyzacyjnym Funduszem Inwestycyjnym Zamkniętym z siedzibą w W., reprezentowanym przez (...) SA. z siedzibą we W., powód nabył wierzytelność przysługującą od pozwanej A. S. z tytułu umowy pożyczki z 12 kwietnia 2016 r., Nr (...). Na kwotę nabytej wierzytelności składały się: kapitał w wysokości 1 126,68 złotych, odsetki na dzień 30 stycznia 2018 r. w wysokości 58,93 złotych i koszty w wysokości 510,99 złotych.

Pismem z 17 września 2018 r. (...) S.A., działający w imieniu nowego wierzyciela (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjny Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą we W. wezwał pozwaną do zapłaty należności, które do dnia dzisiejszego nie zostały uregulowane.

Sąd Rejonowy dokonał powyższych ustaleń na podstawie złożonych do akt sprawy dokumentów, które jak stwierdził, zostały sporządzone przez podmioty do tego uprawnione, w ramach przyznanych im kompetencji, a ich wiarygodności i autentyczności strony skutecznie nie podważyły. Jak zauważył Sąd pierwszej instancji, w toku postępowania nie pojawiły się nowe, sporne okoliczności wymagające dodatkowego wyjaśnienia. Sąd podkreślił przy tym, że pozwana prawidłowo wezwana na termin rozprawy i pouczona o skutkach niestawiennictwa nie stawiła się w sądzie i nie usprawiedliwiła swojej nieobecności. Sąd przywołał przy tym regulacje z art. 3 k.p.c. i 6 k.c., wskazując, że to powód powinien udowodnić fakty pozytywne, które stanowią podstawę jego pozwu, tj. okoliczności prawo tworzące, a pozwana, jeżeli faktów tych nie przyznaje, ma obowiązek udowodnienia okoliczności niweczących prawo powoda.

Oceniając zasadność powództwa Sąd wskazał, że na tle okoliczności sprawy, nie ma wątpliwości co do tego, że powód posiada legitymację i interes prawny w zakresie wystąpienia z roszczeniem objętym żądaniem pozwu przeciwko pozwanej ze względu na nabycie jej zadłużenia w drodze cesji (art. 509 k.c.). W ocenie Sądu, strona powodowa wykazała istnienie zasadnego roszczenia wobec pozwanej z tytułu umowy pożyczki zawartej 12 kwietnia 2016 r., natomiast pozwana nie przedstawiła ewentualnych okoliczności tamujących bądź niweczących roszczenie strony powodowej.

Wobec tego Sąd Rejonowy uwzględnił powództwo i orzekł tak jak w pkt 1 wyroku.

O kosztach postępowania Sąd rozstrzygnął na podstawie art. 98 k.p.c., obciążając nimi pozwaną jako stronę przegrywającą.

Wniosek o nadanie klauzuli Sąd oddalił, ponieważ nakaz wcześnie wydany w sprawie nie uprawomocnił się.

Apelacje od wyroku wniosła pozwana, która zaskarżyła rozstrzygnięcie w całości. Podniosła następujące zarzuty:

I. naruszenie przepisów prawa procesowego, mające istotny wpływ na wynik sprawy, tj.

a)  art. 233 § 1 k.p.c., poprzez całkowicie dowolną i sprzeczną z zasadami logiki i doświadczenia życiowego ocenę zgromadzonego materiału dowodowego w szczególności:

- przyjęciu, iż powód udowodnił dochodzone roszczenie w sytuacji, gdy nie przedstawił dowodów świadczących, iż umowa pożyczki, na którą się powołuje rzeczywiście została zawarta ani też nie przedstawił w toku postępowania sądowego dowodu w postaci umowy pożyczki, tak żeby sąd mógł uznać, iż jest to dowód wiarygodny bądź niewiarygodny;

- przyjęciu, iż obie strony zawarły umowę pożyczki, podczas gdy z dowodów przeprowadzonych przez sąd nie wynika, iż pozwana podpisała czy zaakceptowała umowę pożyczki na kwotę dochodzona przez powoda;

b)  błąd w ustaleniach faktycznych polegający na uznaniu przez Sąd, iż obie strony umowę pożyczki zawarły, w sytuacji gdy brak jest przedłożenia przez powoda innych dokumentów niż te przedłożone w pozwie, tj. brak jest przedstawienia dowodu w postaci umowy pożyczki, czy też dowodu wypłaty pożyczki przez powoda, co winno doprowadzić Sąd do uznania, że nie jest wykazane, że pozwana zawarła jakąkolwiek umowę;

c)  art. 232 k.p.c. poprzez:

- przyjęcie, że powód udowodnił fakty świadczące o zawarciu umowy i przekazaniu pozwanej środków pieniężnych, w sytuacji gdy takie dowody nie zostały przeprowadzone;

- przyjęcie, że powód udowodnił fakty świadczące o zawarciu umowy cesji z dnia 30 stycznia 2018 r., podczas gdy z jej treści nie wynika sporna wierzytelność, ani dane pozwanej ani nie został także przekazany załącznik numer 7 do umowy cesji, z której by wynikało, że zbywca wierzytelności przeniósł na powoda wierzytelność, na podstawie której jest dochodzone roszczenie w niniejszym postępowaniu, co w konsekwencji doprowadziło do nieuprawnionego uznania przez Sąd, że powód udowodnił dochodzone roszczenie;

II. naruszenie przepisów prawa materialnego:

a)  art. 720 k.c. poprzez błędne uznanie przez sąd, iż pomiędzy stronami doszło do zawarcia umowy pożyczki, w sytuacji, gdy brak jest jakiegokolwiek dowodu wskazującego na fakt zawarcia umowy, przekazania przez powoda pozwanej kwoty pożyczki oraz dokonywania przelewów przez pozwaną tytułem spłaty umowy pożyczki;

b)  art. 6 k.c. poprzez niewłaściwe zastosowanie, a w konsekwencji uznanie, iż strona powodowa sprostała ciążącemu na niej obowiązkowi udowodnienia dochodzonego roszczenia, w sytuacji braku wykazania przez powoda faktu zawarcia umowy pożyczki i wyrażenia zgody przez pozwaną na zawarcie tej umowy pożyczki.

W oparciu o tak sformułowane zarzuty pozwana wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenia powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Powód wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie od pozwanej na swoją rzecz kosztów procesu w instancji odwoławczej, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja zasługiwała na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy nie podziela ustaleń faktycznych jak i dokonanej na ich podstawie przez Sąd pierwszej instancji oceny prawnej. Sąd Rejonowy uchybił bowiem przepisom statuującym zasady dowodzenia.

Jak słusznie zauważył Sąd pierwszej instancji, obowiązek wskazania dowodów obciąża przede wszystkim strony (232 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z tych faktów wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.). Zatem to rzeczą powoda było wykazanie stosownymi środkami dowodowymi, że doszło do zawarcia umowy pożyczki pomiędzy poprzednikiem prawnym powoda a pozwaną i przekazania pozwanej określonej umową kwoty oraz, że dochodzona suma stała się wymagalna. Nie można podzielić stanowiska Sądu Rejonowego, że powód istotnie sprostał wszystkim tym wymogom.

Oprócz umowy cesji, której stronami były: (...) Spółka z o.o. z siedzibą w W. i (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W., wezwania do zapłaty pochodzącego od (...) SA. z siedzibą we W. i z ksiąg rachunkowych (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w W., powód nie przedstawił żadnych dowodów na istnienie zobowiązania, w szczególności jakiegokolwiek dokumentu pochodzącego lub podpisanego przez pozwaną. Podstawową zasadą jest, że nikt nie może przenieść więcej praw aniżeli sam posiada, zatem sama umowa cesji nie mogła kreować żadnego zobowiązania pozwanej, jeżeli wcześniej takie zobowiązanie wobec cedenta nie istniało. Również wyciąg z ksiąg rachunkowych stwierdzać mógł jedynie zawarcie umowy nabycia wierzytelności, w której przecież pozwana nie uczestniczyła. Inaczej rzecz ujmując, dokument umowy cesji jest dowodem jedynie na okoliczność, że cedent oświadczył, że przysługuje mu określona wierzytelności, nie zaś, że rzeczywiście zobowiązanie o określonej treści istnieje. Jeżeli więc pozwana zaprzeczała temu, że zawarła umowę z cedentem, obowiązkiem powoda było przedłożenie dokumentu umowy pożyczki, z którego to obowiązku powód się nie wywiązał. Dopiero wykazanie faktu istnienia zobowiązania powodowałoby przerzucenie na pozwaną ciężaru dowodzenia, że zobowiązanie to wykonała w całości lub części.

Tym samym Sąd Rejonowy dopuścił się też naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. Ocena materiału dowodowego dokonana przez Sąd pierwszej instancji jest bowiem sprzeczna z zasadami poprawnego dedukowania. Jak już wskazano, z materiału dowodowego przedstawionego w sprawie nie wynika ani fakt zawarcia przez pozwaną z poprzednikiem prawnym powoda umowy pożyczki ani też wysokość zadłużenia z tego tytułu.

Wobec powyższego, Sąd Okręgowy - na zasadzie art. art. 386 § 1 k.p.c. - zmienił zaskarżony wyrok zgodnie z wnioskami apelacji, zarówno w zakresie rozstrzygnięcia zawartego w punkcie pierwszym wyroku, jak i drugim, zasądzając od powoda na rzecz pozwanej koszty procesu na podstawie art. 98 k.p.c. Na koszty te składa się wynagrodzenie pełnomocnika pozwanej ustalone na podstawie § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. 2018 poz. 256 tekst jedn.).

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono zgodnie z art. 98 § 1 i 3 w zw. z art. 391 § 1 k.p.c., zasądzając od powoda na rzecz skarżącej zwrot wynagrodzenia pełnomocnika wg stawki określonej zgodnie z § 2 pkt 3 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. 2018 poz. 256 tekst jedn.) oraz kwoty 88,00 złotych wniesionej tytułem opłaty od apelacji.