Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

S., dnia 11 stycznia 2019 r.

Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie VIII Wydział Rodzinny i Nieletnich w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Dorota Pękała

Protokolant: sekretarz sądowy Ewelina Szczygieł

po rozpoznaniu w dniu 11 stycznia 2019 r. w Szczecinie

na rozprawie sprawy

z powództwa małoletnich A. P. i K. P.

przeciwko G. P.

o podwyższenie alimentów

I.  podwyższa renty alimentacyjne należne małoletnim powodom A. P. i K. P. od pozwanego G. P. z kwot po 400 złotych miesięcznie, orzeczonych wyrokiem Sądu Rejonowego Szczecin Centrum w S. z dnia 4 września 2015 roku, wydanym w sprawie VIII RC 9/15, do kwot po 600 (sześćset) złotych miesięcznie na rzecz każdego z nich, płatnych z góry do dnia 10 każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat, poczynając od 30 sierpnia 2018 roku;

II.  kosztami postępowania obciąża Skarb Państwa;

III.  wyrokowi w pkt I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

VIII R C 414/18

UZASADNIENIE

Małoletni powodowie A. i K. P. reprezentowani przez matkę, J. S., wnieśli o podwyższenie należnych im od ojca, G. P., alimentów z kwot po 400 zl miesięcznie na rzecz każdego z nich, do kwot po 600 zł miesięcznie na rzecz każdego z nich, płatnych z góry do dnia 10 każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat.

Pozwany G. P. wniósł o oddalenie powództwa.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Prawomocnym wyrokiem z dnia 9 stycznia 2014 r. wydanym w sprawie XRC 2028/11 Sąd Okręgowy w Szczecinie rozwiązał małżeństwo J. G. P., bez orzekania o winie. Tymże wyrokiem wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnimi dziećmi, K. i A. P., powierzono ich matce, a ojcu władzę rodzicielską ograniczono do współdecydowania o istotnych sprawach dzieci. W ww. wyroku zasądzono od G. P. alimenty na każdego z synów w kwotach po 300 zł miesięcznie. Z kolei wyrokiem z dnia 4 września 2015 r. wydanym w sprawie VIII R c 9/15 Sad rejonowy Szczecin-Centrum w S. podwyższył alimenty należne małoletnim A. i K. P. od pozwanego G. P. do kwot po 400 zł miesięcznie na rzecz każdego z małoletnich.

Podczas orzekania w powyższej sprawie o podwyższenie alimentów J. S. liczyła 29 lat. Nie pozostawała wówczas w kolejnym związku małżeńskim oraz pozamałżeńskim. Kobieta nie posiadała wyuczonego zawodu. Zamieszkiwała z synami oraz ze swoją matką. Nie pracowała zawodowo i była zarejestrowana w PUP w S. bez prawa do zasiłku. Babka małoletnich powodów, a matka J. S., J. J., była zaliczona do grona osób o znacznym stopniu niepełnosprawności. Posiadała ograniczoną możliwość samodzielnej egzystencji i wymagała stałej opieki osoby drugiej. Kobieta otrzymywała emeryturę w wysokości 990 zł miesięcznie. Z powyższej kwoty komornik co miesiąc pobierał sumę 300 zł, z tytułu zaległości w opłatach za mieszkanie. J. S. opiekowała się matką, albowiem J. J. nie miała innych bliskich osób, które mogłyby taką opiekę świadczyć. Babka powodów chorowała na obturacyjną chorobę płuc, na serce i cukrzycę. Oczekiwała na przyznanie dodatku pielęgnacyjnego i opiekuńczego. Na leki kobieta wydatkowała około 300 zł miesięcznie. Rodzina korzystała z dopłaty do czynszu w wysokości 188 zł w skali miesiąca. Łącznie opłata z tytułu czynszu wynosiła 300 zł. Opłata za gaz wynosiła około 150 zł co dwa miesiące; podobnie jak za prąd. Mieszkanie, w którym zamieszkiwali małoletni powodowie wraz z matką i babką, było ogrzewane dwoma piecami kaflowymi. Na sezon grzewczy potrzebne były rodzinie dwie tony węgla. Jedna tona węgla kosztowała około 700 zł. J. S. z matką oczekiwały na pieniądze z tytułu wyrównania zasiłku i z tych pieniędzy zamierzały zakupić węgiel na nadchodzący sezon zimowy.

Małoletni A. liczył wówczas 9 lat, a K. 6. Oboje byli uczniami szkoły podstawowej. K. pozostawał pod opieką psychologa. Dzieci nie korzystały z obiadów w szkole, bowiem obaj chłopcy mieli problemy żołądkowe i nie wszystkie posiłki serwowane w szkole im służyły. Małoletni byli uprawnieni do uzyskiwania stypendiów w szkole. W dniu wyrokowania wysokość stypendiów nie była jeszcze znana. Wyprawka szkolna dla obu synów kosztowała J. P. około 1000 zł. Pozwany chciał się dołożyć do zakupu podręczników dla dzieci, ale nie udało mu się w tej sprawie porozumieć z matką powodów. G. P. chciał bowiem uzyskać paragony za zakupione książki, na co matka powodów nie chciała się zgodzić. J. P. potrzebowała paragony, bowiem w szkole, do której uczęszczają małoletni, miała ona możliwość uzyskania 220 zł tytułem zwrotu części kosztów wyprawki szkolnej. Warunkiem otrzymania pieniędzy było przedłożenie paragonów.

W tamtym okresie pozwany regularnie spotykał się z dziećmi w każdy weekend. 1 września 2015 r. małoletni powód K. P. miał urodziny. Ojciec przyszedł do niego z prezentem o godzinie 19.30. Był pod wpływem alkoholu.

Pozwany G. P. liczył 37 lat. Z wykształcenia był magistrem inżynierem mechanikiem. Mężczyzna zamieszkiwał ze swoją matką. W pierwszej fazie procesu był zarejestrowany jako bezrobotny. Od 2 marca do 1 lipca 2015 r. odbywał staż, w ramach którego otrzymywał stypendium w kwocie odpowiadającej 120 % zasiłku dla bezrobotnych, co odpowiadało sumie około 851 zł w skali miesiąca. Przed zarejestrowaniem się jako bezrobotny pozwany podejmował różne prace, przeważnie w firmach ogólnobudowlanych. Były to prace na umowy zlecenia, a sytuacja materialna G. P. była niestabilna. Pracując mężczyzna uzyskiwał dochód w granicach 1000 - 1200 zł miesięcznie. Matka pozwanego uzyskiwała rentę, której wysokość wynosiła około 1000 zł w skali miesiąca. Kobieta uiszczała opłaty mieszkaniowe, a pozwany dokładał się do nich w miarę swych możliwości. G. P. nie posiadał poza małoletnimi powodami innych osób na utrzymaniu. Pozwany posiadał sądownie ustalone kontakty z dziećmi. Zainicjował postępowanie o egzekucję kontaktów, bowiem matka małoletnich utrudniał mu kontakty z synami. Poza alimentami G. P. kupował synom czasami książki do szkoły i buty. Z okazji Ś. Wielkanocnych zrobił dzieciom drobne prezenty, które nie znalazły akceptacji ze strony ich matki z tego powodu, że były za skromne.

Jeszcze przed zawarciem małżeństwa z matka małoletnich powodów pozwany zakupił mieszkanie w Płoni przy ul. (...). Kredyt na to mieszkanie był zaciągnięty w kwocie, której wysokości pozwany nie pamiętał, podając, że najprawdopodobniej było to około 60 000 franków. Miesięczna rata kredytu wynosiła około 1200 zł. Ponadto pozwany był zobowiązany do spłaty drugiego kredytu, który został zaciągnięty w czasie trwania małżeństwa z J. S., na sumę około 40 000 zł. Kredyt ten był zaciągnięty na zaspokojenie potrzeb życiowych. Pozwany nie wie ile wynosi rata kredytu. Mężczyzna nie spłacał żadnego z zaciągniętych kredytów.

W dniu 2 lipca 2015 r. G. P. zawarł umowę o pracę na czas określony do dnia 31 grudnia 2015 r. Został zatrudniony na stanowisku pracownika obsługi bazy sprzętu i transportu samochodowego w firmie Z.U.P. (...). Jego wynagrodzenie wynosiło 1750 zł brutto miesięcznie.

Dowód: dokumenty w aktach sprawy VIII R C 9/15

Obecnie matka małoletnich powodów pozostaje w nowym związku małżeńskim. Związek małżeński zawarła w roku 2017. Wraz z mężem i trójką dzieci J. S. zamieszkuje w służbowym mieszkaniu wojskowym przydzielonym jej małżonkowi. Z obecnego związku matka powodów posiada córkę w wieku 17 miesięcy. Mąż matki powodów nie posiada innych dzieci. Mąż J. S. jest kapralem w wojsku i otrzymuje dochód w kwocie 3500 zł w skali miesiąca. Za mieszkanie rodzina płaci 680 zł miesięcznie, za energię elektryczną niespełna 300 zł co 2 miesiące. Za telewizję kablową – 100 zł miesięcznie, za internet i telefon – 300 zł miesięcznie. Opłata za ogrzewanie i ciepłą wodę wynosi w granicach od 250 do 450 zł miesięcznie. Matka powodów nie posiada stałej pracy. Zatrudnia się dorywczo jako kelnerka na bankietach i z tego tytułu uzyskuje wynagrodzenie w granicach 800-900 zł w skali miesiąca.. Aktualnie małoletni powodowie są zdrowi. Młodszy syn chciałby grać w piłkę, a starszy jeździć na rolkach. Matki powodów nie stać na opłacenie tego typu dodatkowych zajęć dzieci. J. S. otrzymuje kwotę 1000 zł z programu 500 plus. Pozwany z młodszym synem utrzymuje kontakty, a starszego odrzucił. Pozwany nawet nie złożył starszemu synowi życzeń z okazji jego ostatnich urodzin. Młodszemu synowi złożył życzenia urodzinowe i spotkał się z nim, ale nie zrobił mu żadnego prezentu urodzinowego.

Dowód: przesłuchanie J. S. k.22 odwrót-23

Aktualnie pozwany, z zawodu magister inżynier mechanik, mieszka z rodzicami i korzysta z ich pomocy finansowej. Zatrudniony jest jako kierowca na podstawie umowy o pracę. Jego średni dochód miesięczny brutto za ostatnie 6 miesięcy wyniósł 3736,93 zł. Pozwany około dwa miesiące temu rozstał się z partnerką, z którą wcześniej mieszkał. Przez około rok czasu G. P. nie pracował i nie łożył na synów. W tamtym okresie alimenty za niego płacił na synow fundusz Alimentacyjny. Obecnie z wynagrodzenia pozwanego są potrącane pieniądze na poczet alimentów wypłaconych przez Fundusz Alimentacyjny. Pozwany nie posiada majątku. Posiada zadłużenie z tytułu kredytu konsumpcyjnego na kwotę około 500 000 zł.

Dowód: przesłuchanie G. P. k.22 odwrót

odpis listy płac pozwanego k.27

Sąd dokonał ocen zgromadzonych w sprawie dowodów w oparciu o dyspozycję art. 233 § 1 k.p.c. Ustalony powyżej stan faktyczny oparty został na całokształcie materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie, a w szczególności na powyżej powołanych dowodach z dokumentów znajdujących się w aktach niniejszej sprawy oraz w aktach sprawy VIII R C 9/15, albowiem strony nie kwestionowały zarówno autentyczności, jak i treści tychże dokumentów i jednocześnie Sąd nie powziął wątpliwości, co do wiarygodności przedmiotowych dokumentów.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo zostało oparte o art. 138 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 788 ze zm. – cyt. dalej jako k.r.o.). i okazało się uzasadnione.

Zgodnie z brzmieniem przepisu art. 133 § 1 kodeksu rodzinnego
i opiekuńczego, rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody
z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Rozmiar tych świadczeń uregulowany został w art. 135 § 1 i 2 kro. Przepis ten stanowi, iż zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Jednocześnie wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie może polegać także w całości lub części na osobistych staraniach o jego utrzymanie lub wychowanie. Powołany przepis nie określa górnej granicy wiekowej dziecka, wobec, którego rodzic zobowiązany jest do alimentacji. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymywać się samodzielnie, może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o jego utrzymanie lub wychowanie (art. 135 § 2 kro).

Rodzice w zależności od swoich możliwości są obowiązani zapewnić dziecku środki do zaspokojenia zarówno jego potrzeb fizycznych (wyżywienia, mieszkania, odzieży, higieny osobistej, leczenia w razie choroby), jak i duchowych i kulturalnych, także środki wychowania (kształcenia ogólnego, zawodowego) według zdolności, dostarczania rozrywek i wypoczynku. Przy ocenie, które z potrzeb uprawnionego powinny być uznane za potrzeby usprawiedliwione, należy z jednej strony brać pod uwagę możliwości zobowiązanego, z drugiej zaś zakres i rodzaj potrzeb uprawnionego. Zawsze każde dziecko musi mieć zapewnione podstawowe warunki egzystencji w postaci wyżywienia, zapewniającego jego prawidłowy rozwój fizyczny, stosowną do wieku odzież, środki na ochronę zdrowia, kształcenie podstawowe i zawodowe oraz na ochronę jego osoby i majątku. Wyjście poza wymienione potrzeby zależy już tylko od osobistych cech dziecka oraz od zamożności i przyjętego przez zobowiązanego modelu konsumpcji.

Możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego określają zarobki
i dochody, jakie uzyskiwałby on przy pełnym wykorzystaniu swych sił fizycznych
i zdolności umysłowych, nie zaś rzeczywiste zarobki i dochody. Dzieci mają prawo
do równej stopy życiowej z rodzicami; niezależnie od tego, czy wyżyją z nimi wspólnie, czy też oddzielnie ((por. orzeczenie Sądu Najwyższego z 5 stycznia 1956 r., III Cr 919/55, OSN 1957, poz. 74).

Zgodnie z przywołanym przepisem art. 138 kro - w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Ustawodawca uwzględnił, bowiem, iż w miarę upływu czasu zarówno potrzeby uprawnionego, jak i możliwości zobowiązanego mogą ulec zmianie, a tym samym może ulegać zmianie wysokość alimentów.

Postępowanie dowodowe w niniejszej sprawie ograniczało się do ustalenia, czy w sprawie nastąpiła taka zmiana okoliczności po stronie uprawnionych bądź zobowiązanego, która prowadziłaby do zmiany wcześniej wydanego orzeczenia.

Od chwili wydania poprzedniego prawomocnego orzeczenia ustalającego wysokość alimentów od pozwanego na rzecz małoletnich powodów upłynął okres ponad dwóch i pół roku. Przez ten czasu zwiększyły się potrzeby powodów. Chłopcy są starsi i znajdują się w wieku intensywnego rozwoju. W związku z tym wymagają stosownego do wieku wyżywienia, odzieży, zaspokojenia potrzeb w zakresie zakupu środków czystości, zapewnienia mieszkania, zaspokojenia potrzeb kulturalnych, przejazdów, łączności telefonicznej itp. Oboje uczęszczają do szkół, co także pociąga za sobą określone wydatki. Matka małoletnich nie wyszczególniła w jakich konkretnie kwotach ponosi poszczególne wydatki na synów. W oparciu o doświadczenie zawodowe wynikające z szeregu podobnych, rozpatrywanych spraw, biorąc pod uwagę wiek dzieci, stan ich zdrowi oraz poziom wykształcenia i dochodów ich rodziców, Sąd przyjął, iż średni miesięczny koszt utrzymania każdego z powodów kształtuje się na poziomie od 1100 do 1200 zł. Matka małoletnich poza synami posiada na utrzymaniu jeszcze jedno dziecko. Gospodarstwo domowe prowadzi wspólnie z mężem, który osiąga regularne zarobki i wspomaga ją finansowo.

Sytuacja życiowa pozwanego uległa zmianie o tyle, że posiada zatrudnienie, za które uzyskuje dochód w granicach 3736,93 zł brutto w skali miesiąca. Powyższe ustalenie wynika z odpisu listy płac pozwanego i pozostaje w sprzeczności z zeznaniami pozwanego w tym przedmiocie, którym to zeznaniom w omawianym zakresie Sąd nie dał wiary. W czasie orzekania w poprzedniej sprawie alimentacyjnej od pozwanego na rzecz synów, 2 lipca 2015 r. G. P. zawarł umowę o pracę na czas określony do dnia 31 grudnia 2015 r. i został zatrudniony za wynagrodzeniem wynosiło 1750 zł brutto miesięcznie. Z porównania dochodów pozwanego jaki uzyskiwał poprzedni, a jakie uzyskuje obecnie, wynika, że jego średni dochód brutto miesięcznie wzrósł o 1986,93 zł. W tym stanie rzeczy podwyższenie alimentów od pozwanego na rzecz synów o łączną kwotę 400 zł miesięcznie, zgodnie z żądaniem pozwu, żadną miarą nie może zostać uznane za wygórowane. Okoliczność, że pozwany posiada potrącenia z tytułu zaległych alimentów nie może skutkować pozbawienie powodów należnych im od pozwanego środków do życia.

Mając na uwadze treść powołanych przepisów i całokształt wskazanych okoliczności Sąd orzekł jak w pkt. I wyroku. Na podstawie art. 102 k.p.c. Sąd kosztami postępowania obciążył Skarb Państwa, mając na względzie fakt, że pozwany nie posiada majątku, a alimenty na rzecz synów Sąd podwyższył od dnia 30 sierpnia 2018 r. i pozwany winien w pierwszej kolejności ze swoich dochodów uregulować wynikającą z orzeczenia zaległość alimentacyjną.

W przedmiocie rygoru natychmiastowej wykonalności Sąd orzekł w punkcie III wyroku, mając na względzie treść art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c., w myśl którego sąd z urzędu nada wyrokowi przy jego wydaniu rygor natychmiastowej wykonalności, jeżeli zasądza alimenty, co do rat płatnych po dniu wniesienia powództwa.