Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 czerwca 2017 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 2 czerwca 2017 r. w Gliwicach

sprawy A. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o wysokość emerytury

na skutek odwołań A. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 28 grudnia 2016 r. i 10 lutego 2017 r. nr (...)

oddala odwołania.

(-) SSO Grażyna Łazowska

Sygn. akt VIII U 284/17

UZASADNIENIE

Decyzjami z dnia 28.12.2016r. i 10.02.2017r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. odmówił ubezpieczonemu A. K. ponownego przeliczenia wysokości emerytury na podstawie art. 110a ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. 2015.748 - dalej ustawa FUS), bowiem nowo ustalony wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury jest niższy niż 250%.

Ubezpieczony odwołał się od powyższych decyzji, wskazując że nie może ponosić ujemnych konsekwencji braku dokumentacji zarobkowej za lata 1970-1979.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołań, podtrzymując dotychczasowe stanowisko w sprawie.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

Odwołujący pracował jako tynkarz w firmie (...) od 8.04.1963r. do 20.12.1964r.

W okresie od 22.11.1965r. do 14.01.1967r. ubezpieczony był zatrudniony w KWK (...), a od 25.01.1967r. do 25.02.1991r. w KWK (...) na stanowiskach robotnika niewykwalifikowanego, pod ziemią, młodszego górnika i górnika pod ziemią.

Z dniem 2.12.1990r. nabył prawo do emerytury górniczej, której podstawę ustalono w oparciu o wynagrodzenie z okresu od 10.1986r. do 12.1988r. W decyzji z dnia 20.12.1991r. wskaźnik wysokości podstawy wymiaru ustalono na 364,92% i po myśli obowiązujących przepisów został ograniczony do 250%.

(...) SA w K. wydała ubezpieczonemu zaświadczenie (...) za lata 1980-1985 , 1989-1991 i poinformowała, że nie posiada dokumentacji płacowej pracowników za lata sprzed 1980r.

W legitymacji ubezpieczeniowej wpisano zarobki odwołującego z okresu pracy w KWK (...) za lata 1967-1969.

Ustalony na podstawie tych dokumentów przez organ rentowy wskaźnik z 20 najkorzystniejszych lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniom przez odwołującego (tj. lat 1964,1966 – 1973 oraz 1980-1990) (...) wynosi 189,87%,

Organ rentowy do obliczeń przyjął minimalne wynagrodzenie za okresy: 8.04.1963-20.12.1964, 22.11.1965r-14.01.1967, lata 1970 – 1979.

(...) SA w K. nie posiada dokumentacji płacowej ubezpieczonego sprzed 1980r. W aktach osobowych ubezpieczonego z okresu zatrudnienia w KWK (...) brak jest jakichkolwiek dokumentów /umowy o pracę, angaży, karty zasiłkowej itp./ na podstawie których można by ustalić wysokość wynagrodzenia przysługującego mu w latach 1970-1979. Ubezpieczony nie posiada żadnych dowodów wskazujących na wysokość wypłaconego mu w tym okresie wynagrodzenia.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o akta organu rentowego i akta osobowe ubezpieczonego.

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 110a ust. 1 ustawy o FUS wysokość emerytury oblicza się ponownie od podstawy wymiaru ustalonej w sposób określony w art. 15, z uwzględnieniem art. 110 ust. 3, jeżeli do jej obliczenia wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie przepisów prawa polskiego przypadającą w całości lub w części po przyznaniu świadczenia, a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru przed zastosowaniem ograniczenia, o którym mowa w art. 15 ust. 5, jest wyższy niż 250%.

Po myśli art. 15 ustawy FUS podstawę wymiaru emerytury stanowi ustalona przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne w okresie:

- kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę,

- 20 lat kalendarzowych przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku, wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu.

W celu ustalenia podstawy wymiaru emerytury:

-oblicza się sumę kwot podstaw wymiaru składek i kwot, w okresie każdego roku z wybranych przez zainteresowanego lat kalendarzowych;

-oblicza się stosunek każdej z tych sum kwot do rocznej kwoty przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonej za dany rok kalendarzowy, wyrażając go w procentach, z zaokrągleniem do setnych części procentu;

- oblicza się średnią arytmetyczną tych procentów, która stanowi wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury.

W rozpoznawanej sprawie organ rentowy, w oparciu o przedłożone przez ubezpieczonego zaświadczenia o zarobkach ustalił, że (...) z 20 najkorzystniejszych lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniom (tj. lat 1964,1966 – 1973 oraz 1980-1990) wynosi 189,87%, a zatem prawidłowo odmówił odwołującemu prawa do przeliczenia emerytury.

Ubezpieczony nie wykazał wysokości zarobków za lata 1970-1979. Bezspornym jest, że informacji o wysokości wynagrodzenia za ten okres nie posiada były pracodawca, nie ma ich w aktach osobowych a i skarżący nie dysponuje żadnymi materialnymi dowodami na tę okoliczność. Utrwalonym w orzecznictwie i doktrynie jest pogląd, iż wysokości wynagrodzenia nie można ustalać w oparciu o zeznania świadków czy strony.

Zgodnie z § 21 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno - rentowe (Dz. U. z 2011 r. Nr 237, poz. 1412) środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu oraz uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty są zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument, na podstawie którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia.

Dla celów obliczenia wysokości emerytury organ rentowy musi dysponować pewnymi danymi, co do wysokości dochodów ubezpieczonego. Wprawdzie w postępowaniu przed sądem nie obowiązują ograniczenia, co do zakresu środków dowodowych stwierdzających wysokość wynagrodzenia i może być ono wykazywane wszelkimi środkami dowodowymi przewidzianymi w Kodeksie postępowania cywilnego, jednakże nie oznacza to, że może być określone w sposób przybliżony lub prawdopodobny. Nie jest możliwe wyliczenie wysokości wynagrodzenia, a w konsekwencji wysokości składek na ubezpieczenie społeczne oraz wskaźnika wysokości podstawy wymiaru emerytury w oparciu o wyliczenia hipotetyczne, uśredniane, przybliżone. Do ustalenia wysokości emerytury winna być przyjmowana faktyczna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne. (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 1 października 2015r., sygn. akt III AUa 205/15, LEX nr 1817534)..

Przepisy z zakresu ubezpieczeń społecznych są bowiem normami bezwzględnie obowiązującymi i nie zawierają unormowań pozwalających na ustalenie wysokości wynagrodzenia w sposób przybliżony, prawdopodobny czy oparty jedynie na domniemaniu. Z tych przyczyn Sąd oddalił wniosek ubezpieczonego o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego na okoliczność zarobków uzyskiwanych przez niego w latach 1970-1979, bowiem brak jest jakichkolwiek danych w aktach osobowych ubezpieczonego, na których biegły mógłby oprzeć swoje obliczenia. Zwrócić należy uwagę, że wg druku (...) i legitymacji ubezpieczeniowej, wynagrodzenie odwołującego w latach 1967-1969, 1980-1982 ani razu nie przekroczyło 250% średniej krajowej a wwpw za lata wynosił od 85,47% do 231,11%. Stąd też nieuzasadnionym jest twierdzenie odwołującego, że z udowodnionych zarobków wynika, że w latach 1970-1979 uzyskiwał wynagrodzenie przekraczające 250% średniej krajowej.

Mając powyższe na uwadze, Sąd uznał odwołania za bezzasadne i na mocy art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. orzekł, jak w sentencji.

(-) SSO Grażyna Łazowska