Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 listopada 2018 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 9 listopada 2018 r. w Gliwicach

sprawy B. H.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o wysokość kapitału początkowego

na skutek odwołania B. H.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 20 grudnia 2017 r. nr (...) (...)- (...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że do ustalenia wartości kapitału początkowego ubezpieczonej zalicza okres od 1 września 1971 roku do 31 sierpnia 1973 roku jako okres składkowy.

(-) SSO Grażyna Łazowska

Sygn. akt VIII U 122/18

UZASADNIENIE

Decyzją z 20 grudnia 2017r. organ rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. odmówił ubezpieczonej B. H. przeliczenia kapitału początkowego przez zaliczenie do stażu pracy okresu pracy od 1 września 1971r. do 31 lipca 1973r. w Państwowym Przedsiębiorstwie Handlowym (...), gdyż okres ten nie został wystarczająco udowodniony. Organ rentowy wskazał, że podstawą zaliczenia okresu nauki zawodu do ogólnego stażu pracy jest umowa o naukę zawodu lub zaświadczenie wystawione przez zakład pracy. Ubezpieczona nie przedstawiła tych dokumentów, a przedłożona przez nią 27 listopada 2017r. legitymacja ubezpieczeniowa nie może stanowić podstawy do zaliczenia stażu pracy, gdyż okresy zatrudnienia w niej zawarte nie są kompletne ( brak daty ustania zatrudnienia – nauki zawodu ).

W odwołaniu od decyzji sprecyzowanym na rozprawie 9 listopada 2018r. ubezpieczona domagała się zaliczenia do kapitału początkowego w/w okresu pracy wraz
z okresem urlopu z jakiego korzystała w sierpniu 1973r.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując stanowisko zajęte w skarżonej decyzji.

Rozpoznając sprawę Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczona B. H. urodziła się (...)

Decyzją z 28 lutego 2012r. organ rentowy ustalił kapitał początkowy ubezpieczonej
na dzień 1 stycznia 1999r. i stwierdził, że wynosi on na 1 stycznia 1999r. – 48 122,25 zł.

Organ rentowy nie uwzględnił do ustalenia kapitału początkowego okresu
od 1 września 1971r. do 31 lipca 1973r., gdyż nie został on wystarczająco udowodniony.

Kolejnymi decyzjami 9 października 2017r. i 8 listopada 2017r. organ rentowy ponownie ustalił kapitał początkowy i stwierdził ostatecznie, że wynosi on na dzień 1 stycznia 1999r. - 53 207,22 zł.

Organ rentowy nadal nie uwzględnił okresu od 1 września 1971r. do 31 lipca 1973r. z przyczyn wskazanych w decyzji z 28 lutego 2012r.

Ubezpieczona w latach 1971 – 1974 uczęszczała do (...) Szkoły Zawodowej (...) w T.. Była to szkoła dla zawodów: masarz, piekarz, ciastkarz i kelner. Mogły do niej uczęszczać osoby pracujące. Aby móc uczęszczać do tej szkoły ubezpieczona musiała wcześniej załatwić sobie we własnym zakresie praktykę i stąd zatrudniła się na podstawie umowy o naukę zawodu w Państwowym Przedsiębiorstwie Handlowym (...) z siedzibą w K..

Ubezpieczona w szkole uczęszczała do klasy kelnerskiej. Przeciętnie w tygodniu miała 3 dni nauki w szkole i 3 dni praktyk w kasynie milicyjnym. W czerwcu 1973r. ubezpieczona przebywała w szpitalu, gdzie miała zrobioną operację oka i następnie otrzymała zwolnienie lekarskie i potem w sierpniu 1973r. przebywała na urlopie. Po operacji ubezpieczona nie chciała już mieć praktyk w Przedsiębiorstwie (...), gdyż tam pracowała tylko w kuchni, a nie na sali. Stąd załatwiła sobie od września 1973r. praktyki w (...), które zakończyła w styczniu 1974r. W aktach organu rentowego znajduje się świadectwo pracy z 19 czerwca 1992r. potwierdzające zatrudnienie ubezpieczonej w (...) w T. od 1 września 1973r. do 31 stycznia 1974r. na stanowisku ucznia kelnera na podstawie umowy o naukę zawodu i okres ten organ rentowy zaliczył do stażu pracy ubezpieczonej przy ustalaniu kapitału początkowego.

Razem z ubezpieczoną w Przedsiębiorstwie (...) pracę na podstawie umowy o naukę zawodu wykonywała E. J..

W aktach emerytalnych tegoż świadka znajduje się świadectwo pracy z 30 czerwca 1975r. sporządzone przez Państwowe Przedsiębiorstwo Handlowe (...)
w K. potwierdzające, że E. J. była zatrudniona w tym Przedsiębiorstwie
od 1 września 1971r. na stanowisku ucznia na umowie o praktyczną naukę zawodu kelnera i od 1 lutego 1974r. do 30 czerwca 1975r. na stanowisku młodszego kelnera. Okres tego zatrudnienia organ rentowy zaliczył do stażu pracy świadka dla potrzeb pobieranego świadczenia przedemerytalnego.

Ubezpieczona B. H. przedłożyła do akt organu rentowego legitymację ubezpieczeniową, w której znajdują się: wpis z pieczątka Przedsiębiorstwa (...),
że ubezpieczona z dniem 1 września 1971r. rozpoczęła pracę w tym Przedsiębiorstwie
na stanowisku uczeń – kelner, pieczątki Przedsiębiorstwa z podpisem osoby uprawnionej
z 24 kwietnia 1972r. i 3 listopada 1973r. na okoliczność zatrudnienia ubezpieczonej w tym czasie, wpis dotyczący pobytu ubezpieczonej na (...) w C. w czerwcu 1973r. i dalej wpisy o przebywaniu ubezpieczonej
na zwolnieniu lekarskim po tym czasie do lipca 1973r.

Z pisma Kuratorium (...) w K. z 23 sierpnia 2018r. wynika,
że Zarządzeniem Ministra Oświaty i Szkolnictwa Wyższego z 10 sierpnia 1968r. został określony statut zasadniczej szkoły zawodowej dokształcającej. W §27 ust.1 tiret 3 statutu znajduje się informacja, że do klasy pierwszej przyjmuje się kandydatów, którzy przedłożą odpisy umowy zawartej z zakładem pracy o zatrudnieniu w celu nauki zawodu
lub zaświadczenie stwierdzające, że kandydat będzie zatrudniony w ciągu najbliższych
6 miesięcy.

Z arkusza ocen nadesłanego przez Dyrekcję Zespołu Szkół (...) w T. wynika, że ubezpieczona uczęszczała do (...) Szkoły Zawodowej dla Dokształcających w latach 1971 – 1974, w tym czasie nie miała przerw w nauce, ukończyła szkołę z wynikiem dobrym w styczniu 1974r. ( 31 stycznia
1974r. ).

Powyższe Sąd ustalił na podstawie dokumentacji zawartej w aktach organu rentowego, arkusza ocen ubezpieczonej z okresu nauki w wydziale dokształcającym (...) nr 2 w T., akt emerytalnych świadka E. J., zeznań świadka E. J. i zeznań ubezpieczonej ( protokół elektroniczny z rozprawy z 9 listopada 2018r. czas 00:12:05 – 00:38:31 ).

Sąd dał wiarę zeznaniom świadka E. J. i zeznaniom ubezpieczonej, gdyż były one rzeczowe, spójne, logiczne, przekonujące i korespondujące ze zgromadzoną w sprawie dokumentacją.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonej B. H. zasługuje na uwzględnienie.

Spór w rozpoznawanej sprawie sprowadzał się do ustalenia, czy istnieją podstawy
do zaliczenia przy ustalaniu kapitału początkowego okresu pracy ubezpieczonej od 1 września 1971r. do 31 sierpnia 1973r. jako pracownika młodocianego w Państwowym Przedsiębiorstwie Handlowym (...) w K..

Zgodnie z art. 173 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( t.j. Dz.U. z 2018r., poz.1270 ), dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948r., którzy przed dniem wejścia w życie ustawy, opłacali składki na ubezpieczenie społeczne lub za których składki opłacali płatnicy składek, ustala się kapitał początkowy.

W myśl ust. 3 wartość kapitału początkowego ustala się na dzień wejścia
w życie ustawy.

Zgodnie z art. 174 ust 1 ustawy kapitał początkowy ustala się na zasadach określonych w art. 53, z uwzględnieniem ust. 2-12.

Przy ustalaniu kapitału początkowego, zgodnie ust. 2 art. 174 ustawy przyjmuje
się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy okresy składkowe, o których mowa w art. 6 i okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7, w wymiarze nie większym niż określony w art. 5 ust. 2.

Zaś jak stanowi art. 6 ust. 2 pkt 3 za okresy składkowe uważa się również przypadające przed dniem 15 listopada 1991r. następujące okresy, za które została opłacona składka na ubezpieczenie społeczne albo za które nie było obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne: zatrudnienia młodocianych na obszarze Państwa Polskiego na warunkach określonych w przepisach obowiązujących przed dniem 1 stycznia 1975r.

Zatrudnienie młodocianych w okresie przed 1 stycznia 1975r. regulowały przepisy ustawy z 2 lipca 1958r. o nauce zawodu, przyuczeniu do określonej pracy
i warunkach zatrudniania młodocianych w zakładach pracy oraz o wstępnym stażu pracy (Dz. U. z 21 lipca 1958r., Nr 45, poz. 226 z późn. zm.), a także przepisy uchwały nr 364 Rady Ministrów z 26 września 1958r. w sprawie zatrudnienia młodocianych przez zakłady pracy w celu nauki zawodu, przyuczania do określonej pracy i odbywania wstępnego stażu pracy (M. P. z 17 października 1958 r., Nr 78, poz. 453) oraz przepisy ustawy z 15 lipca 1961r. o rozwoju systemu oświaty i wychowania (Dz. U. z 21 lipca 1961 r., Nr 32, poz. 160 z późn. zm.). W świetle powyższych przepisów nauka zawodu mogła być uznana za okres zatrudnienia, jeśli uczeń szkoły zawodowej zawarł z pracodawcą umowę o pracę w celu nauki zawodu lub w celu przyuczenia do wykonywania określonej pracy. Uczeń taki posiadał status pracownika stosownie do art. 5 ust. 2 pkt 1 ustawy z 23 stycznia 1968r. o powszechnym zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin ( Dz.U. z 1968r. Nr 3 poz. 6 ze zm. ) i przysługiwało mu wynagrodzenie, od którego odprowadzany był podatek i składka na ubezpieczenie emerytalne.

W ocenie Sądu całokształt zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego jednoznacznie wskazuje, że ubezpieczona w okresie spornym od 1 września 1971r.
do 31 sierpnia 1973r. wykonywała pracę jako pracownik młodociany na podstawie umowy
o naukę zawodu w Państwowym Przedsiębiorstwie Handlowym (...) w K..

Ubezpieczona w tym czasie uczęszczała do (...) Szkoły Zawodowej
dla Dokształcających nr 2 w T.. Z pisma Kuratorium (...)
w K. wynika, że do pierwszej klasy przyjmowano tych kandydatów, którzy przedłożyli odpisy umowy zawartej z zakładem pracy o zatrudnieniu w celu nauki zawodu lub zaświadczenie stwierdzające, że kandydat będzie zatrudniony w ciągu najbliższych
6 miesięcy. Stąd ubezpieczona niewątpliwie umową taką musiała dysponować, bo inaczej
nie mogłaby kształcić się w szkole. Niewątpliwie też rozpoczęła praktyki
w w/w Przedsiębiorstwie już od 1 września 1971r., co bezpośrednio potwierdza wpis
w legitymacji ubezpieczeniowej o rozpoczęciu z tym dniem pracy na stanowisku ucznia - kelnera, zaś dalszy wpisy obejmujące pieczątkę zakładu pracy dokonane w 1972 i 1973 wskazują, że pracę świadczyła również w kolejnych latach nieprzerwanie, przy czym
w czerwcu 1973r. miała pobyt w szpitalu na oddziale okulistycznym, a po nim korzystała
ze zwolnienia lekarskiego aż do lipca 1973 i w sierpniu z urlopu wypoczynkowego. Skoro zresztą było dla ubezpieczonej wydane zwolnienie lekarskie, to musiała ona być w tym czasie w stosunku pracy. Na nieprzerwane wykonywanie pracy wskazują, zdaniem Sądu, również zapisy arkusza ocen z lat 1971 – 1974, z którego wynika, że ubezpieczona nie miała żadnych przerw w nauce.

Powyższe okoliczności dotyczące faktycznego wykonywania pracy na podstawie umowy o naukę zawodu wynikają także z zeznań ubezpieczonej i korelujących z nimi zeznań świadka E. J., która również od 1 września 1971r. uczęszczała wraz z ubezpieczoną do (...) Szkoły Zawodowej dla Dokształcających nr 2 w T. do klasy kelnerskiej i razem z ubezpieczoną wykonywała pracę jako pracownik młodociany w Przedsiębiorstwie (...), przy czym świadek pracowała w Przedsiębiorstwie do zakończenia nauki w szkole, gdy tymczasem ubezpieczona w ostatniej klasie, to jest od września 1973r. praktykowała w innym zakładzie pracy (...). Sąd miał na uwadze, że w aktach emerytalnych świadka znajduje się świadectwo pracy sporządzone przez (...) potwierdzające okres pracy tegoż świadka na podstawie umowy o naukę zawodu od 1 września 1971r. do 31 stycznia 1974r., który to okres organ rentowy uwzględnił E. J. dla potrzeb ustalenia przysługującego jej świadczenia przedemerytalnego.

W konsekwencji powyższego, na podstawie powołanych na wstępie przepisów, Sąd
uznał, że sporny okres powinien podlegać zaliczeniu do ustalenia kapitału początkowego jako okres składkowy o jakim mowa w art.6 ust. ust. 2 pkt 3 ustawy emerytalnej i stąd z mocy art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję orzekając jak w sentencji.

(-) SSO Grażyna Łazowska