Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 kwietnia 2019 r.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 17 kwietnia 2019 r.

sprawy S. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

o wysokość emerytury

na skutek odwołania S. G.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

z dnia 11 września 2018

znak : (...)

oddala odwołanie.

Sygn. akt IV U 1781/18

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 17 kwietnia 2019 r.

Decyzją z dnia 11 września 2018r. znak: (...)Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R., po rozpoznaniu wniosku z dnia 13.07.2018r., podjął wypłatę emerytury S. G. od 1 lipca 2018r. Wysokość emerytury wyniosła 2 131,64 zł.

W odwołaniu S. G. podnosił, iż emerytura została pomniejszona. Wskazywał, iż brak jest przelicznika za dwa lata służby wojskowej, nie zgadzają się lata przepracowane w górnictwie, jak też brak dodatku za deputat węglowy. Dodatkowo zgłaszał, że w decyzji brak jest informacji, czy kwota świadczenia jest podana brutto czy netto.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wnosił o jego oddalenie. Odnosząc się do odwołania wyjaśnił, iż w dniu 29.06.2015r. hiszpańska instytucja wydała formularz E211 ES, w którym podała kwotę 24 669,24 zł, przy czym była to kwota za 12 miesięcy. Podał, iż okres służby wojskowej od 24.10.1984r. do 16.10.1986r. został uwzględniony do ustalenia wysokości emerytury podjętej do wypłaty. Wyjaśnił, iż nie może się odnieść do twierdzeń o niezgodności w okresie pracy górniczej, bowiem wnioskodawca nie sprecyzował, o jakie konkretnie niezgodności chodzi. Organ rentowy poinformował również, iż brak jest podstaw do przyznania ekwiwalentu pieniężnego z tytułu prawa do bezpłatnego węgla, bowiem wnioskodawca w podstawie wymiaru emerytury ma uwzględnioną równowartość pełnego deputatu węglowego na podstawie zaświadczenia Rp-7 z 11.12.2008r. Końcowo wyjaśnił, ze wyliczona w zaskarżonej decyzji kwota emerytury jest kwotą brutto, przy czym nie potrącono z niej składki na ubezpieczenie zdrowotne i podatku z uwagi na zamieszkiwanie wnioskodawcy w H.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

S. G. urodził się (...)

Od 1 września 1980r. do 30 czerwca 1983r. był uczniem praktycznej nauki zawodu o specjalności elektromonter taboru kolejowego w (...) w S..

Następnie w okresie od 15 sierpnia 1983r. do 25 września 1995r. i od 12 maja 1997r. do 10.06.2006r. pracował w (...) S.A. KWK (...) (następnie (...) S.A. Oddział KWK (...) w K.) w pełnym wymiarze czasu pracy, jako elektromonter pod ziemią. W okresie od 23.10.1984r. do 16.10.1986r. odbywał zasadniczą służbę wojskową. Od 27.01.1999r. do 10.06.2006r. korzystał z urlopu bezpłatnego.

W okresie od 25.01.1999r. do 30.04.2004r. S. G. był zatrudniony w (...) S.A. ( Kopalnia (...) w H.) na stanowisku górnik elektryk pod ziemią.

W dalszych latach kontynuował zatrudnienie w H..

Zgodnie z drukami Rp-7 za lata od 1983 do 1993 i od 1994 do 1999 węgiel w całości wliczono do zarobków wnioskodawcy.

W 2010r. S. G. złożył wniosek o prawo do emerytury górniczej.

Organ rentowy decyzją z dnia 26.09.2011r. odmówił prawa do emerytury wobec nie udowodnienia 25 lat pracy górniczej. Jednocześnie wskazał, ze w Polsce wnioskodawca udowodnił 15 lat 3 miesiące i 3 dni takiej pracy.

Ustalony staż był błędny, gdyż nie uwzględniał naniesionych poprawek.

Decyzją z dnia 13.02.2015r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. przyznał wnioskodawcy od 01.12.2014r. emeryturę w wysokości proporcjonalnej – proporcja polskich okresów do wszystkich okresów. Błędnie przyjęto pracę górniczą w H. w wymiarze 1,5 krotnym zamiast rzeczywistym (273 miesiące w Polsce do 460 łącznie). Wypłata świadczenia została zawieszona z uwagi na kontynuowanie zatrudnienia.

Korekta decyzji miała miejsce w decyzji z dnia 05.05.2015r. ustalając proporcję jako 273/298. Wysokość świadczenia ustalono na kwotę2 055,77 zł.

Ta sama kwota wynika z decyzji hiszpańskiej instytucji ubezpieczeniowej z 29.06.2015r., przy czym podana jest w wymiarze rocznym – 24 669,24 zł.

W dniu 13 lipca 2018r. S. G. złożył wniosek o wypłatę świadczenia emerytalnego za pośrednictwem instytucji h.w związku z rozwiązaniem stosunku pracy.

W dniu 11 września 2018r. organ rentowy wydał decyzję będącą przedmiotem niniejszego postępowania.

Wnioskodawca na dzień 1 stycznia 1999r. posiada okres składkowy w wymiarze 15 lat 1 miesiąca i 17 dni oraz nieskładkowy 1 rok 10 miesięcy i 14 dni. Łącznie legitymuje się 17 latami i 1 dniem okresów ubezpieczenia.

Okres służby wojskowej, którą wnioskodawca odbywał w okresie od 24.10.1984r. do 16.10.1986r. został uwzględniony do stażu pracy jako okres składkowy liczony po 1,3%, co wynika bezpośrednio z decyzji o ustaleniu kapitału początkowego z 19.12.2007r. i wykazu okresów ubezpieczenia.

Sąd dokonał powyższych ustaleń faktycznych na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach organu rentowego, którym to dowodom dał wiarę.

Sąd, zgodnie z regułą zawartą w art. 233 § 1 k.p.c. dokonał oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego, która przełożyła się na ostateczny wynik niniejszego postępowania.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Poza wszelkim sporem pozostaje prawo wnioskodawcy domagania się ustalenia świadczenia emerytalnego w sposób najbardziej korzystny mający przełożenie na ostateczną wysokość emerytury.

Ustawa o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych z 17 grudnia 1998 r. (Dz. U. 2018r. poz. 1270 j.t.) określa warunki nabywania prawa do świadczeń z ubezpieczenia emerytalnego i rentowych oraz zasady ustalania wysokości świadczeń, tryb ich przyznawania i wypłaty. Warunkiem powstania uprawnień jest jednak wykazanie się odpowiednim okresem pozostawania w ubezpieczeniu – okresem składkowym bądź nieskładkowym, zaś od liczby lat okresów ubezpieczenia i dochodów z określonego okresu ubezpieczenia zależy wysokość emerytury.

W pierwszej kolejności Sąd zauważa, iż wysokość emerytury została wyliczona prawidłowo. Powoływana przez wnioskodawcę decyzja instytucji hiszpańskiej z 29 czerwca 2015r. wskazująca na wysokość świadczenia 24 669,24 zł, odnosi się do okresu 12 miesięcy, co w rozbiciu na poszczególne miesiące wynosi 2 055,77 zł i kwota ta jest zgodna z decyzją Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. z 5 maja 2015r.

Przechodząc do kwestii służby wojskowej, to powołana ustawa stanowi, że przy ustalaniu prawa do emerytury oraz obliczaniu jej wysokości uwzględnia się okresy składkowe i nieskładkowe. Okresy składkowe dzielą się na okresy składkowe sensu stricto, czyli okresy, za które została faktycznie opłacona składka na ubezpieczenie społeczne, oraz na tzw. fikcyjne okresy składkowe, za które faktycznie nie uiszczano składek. Takim fikcyjnym okresem składkowym (co do zasady uwzględnianym zarówno przy ustalaniu prawa do emerytury, jak i przy obliczaniu jej wysokości) jest okres służby wojskowej. Przesądza o tym wprost przepis art. 6 ust. 1 pkt 4 powołanej ustawy. Jako okres składkowy traktuje się czynną służbę wojskową w Wojsku Polskim lub okresy jej równorzędne albo okresy zastępczych form tej służby. Mieści się w tym zakresie również zasadnicza służba wojskowa. Okres odbywania służby, jako okres składkowy, wpływa na wysokość kapitału początkowego. Przy jego obliczaniu bierze się bowiem pod uwagę przebyte przed dniem 1 stycznia 1999 r. okresy składkowe i nieskładkowe, przy czym okresy składkowe wpływają korzystniej na wysokość kapitału niż okresy nieskładkowe. Stanowi o tym art. 53 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, zgodnie z którym przy obliczaniu wysokości emerytury okresy składkowe uwzględnia się w wymiarze po 1,3% podstawy wymiaru za każdy rok tych okresów, z uwzględnieniem pełnych miesięcy. Odmiennie, okresy nieskładkowe uwzględnia się licząc po 0,7% podstawy wymiaru świadczenia za każdy rok tych okresów.

W przedmiotowej sprawie z zebranego materiału dowodnego wynika jednoznacznie, że organ rentowy uwzględnił okres odbywania służby wojskowej przez wnioskodawcę jako okres składkowy, czyli liczony po 1,3%.

Kolejną kwestią sporną było żądanie wypłaty dodatku za deputat węglowy.

Deputat węglowy to część wynagrodzenia za pracę, w naturze lub ekwiwalencie pieniężnym dostarczana oprócz i niezależnie od pensji. Prawo do ekwiwalentu pieniężnego za deputat węglowy przysługuje także emerytom i rencistom z kopalń zlikwidowanych oraz przedsiębiorstw robót górniczych.

Ustawa z dnia 7 września 2007 r. o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego (Dz. U. 2018r. poz. 1374 j.t.) w art. 12 ust. 1 stanowi, że byłemu pracownikowi kopalni postawionej w stan likwidacji przed dniem 1 stycznia 2007 r., uprawnionemu do bezpłatnego węgla, który uzyskał emeryturę lub rentę przed tym dniem, jest wypłacany przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, oprócz emerytury lub renty, ekwiwalent pieniężny.

Zgodnie z Zaświadczeniami o zatrudnieniu i wynagrodzeniu wystawionymi przez (...) S.A. Oddział KWK (...) z dnia 11.12.2008r. wynika, że wnioskodawcy węgiel w całości wliczono do zarobków. Dotyczy to okresu zatrudnienia w w/w Kompanii w latach 1983-1999. W kolejnych latach wnioskodawca pracował w (...) S.A.(1999-2004), który nie był zakładem górniczym w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 18 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. - Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. z 2017 r. poz. 2126 oraz z 2018 r. poz. 650 i 723). Ponadto wnioskodawca nie uzyskał prawa do emerytury przed dniem 1 stycznia 2007r.

Uwzględniając powyższe brak jest uregulowań prawnych uzasadniających żądanie wnioskodawcy wypłaty ekwiwalentu pieniężnego z tytułu prawa do bezpłatnego węgla.

Końcowo odnosząc się do ustalonego okresu pracy górniczej w wymiarze 15 lat 1 miesiąca i 17 dni należy zauważyć, iż organ rentowy dokonał prawidłowych obliczeń. Dokonał on analizy poprzednich wyliczeń, gdzie przyjęto 15 lat 3 miesiące i 3 dni, wykazując błędy popełnione wówczas. Wnioskodawca dysponując wydrukiem uwzględnionych okresów pracy w górnictwie, nie był w stanie określić, które to ewentualnie okresy winny być dodatkowo uwzględnione, a należy mieć na uwadze, iż to na nim spoczywa ciężar udowodnienia faktów, z których wywodzi skutki prawne, co wynika z art. 6 kodeksu cywilnego.

Mając powyższe na uwadze Sąd uznał, iż Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. prawidłowo obliczył wysokość przysługującej S. G. emerytury w oparciu o obowiązujące przepisy. Dlatego też w trybie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. Sąd orzekł o oddaleniu odwołania z uwagi na jego bezpodstawność.