Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV U 210/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 lutego 2014r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący

SSO Katarzyna Antoniak

Protokolant

sekr. sądowy Anna Wąsak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 lutego 2014r. w S.

odwołania Z. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 1 lutego 2013 r. Nr (...)

w sprawie Z. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do emerytury

zmienia zaskarżoną decyzję i ustala prawo Z. S. do emerytury od 1 stycznia 2013 r.

Sygn. akt: IV U 210/13 UZASADNIENIE

Decyzją z 1 lutego 2013r. znak: (...)Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art.184 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze odmówił Z. S.prawa do emerytury wskazując, że ubezpieczony nie udowodnił, iż do dnia 1 stycznia 1999r. osiągnął 15-letni staż pracy w warunkach szczególnych, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Organ rentowy podniósł, że do pracy w szczególnych warunkach nie zaliczono okresu zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w S. od 26 czerwca 1969r. do 21 lutego 1995r. z uwagi na brak świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach.

Odwołanie od w/w decyzji złożył Z. S.wnosząc o jej zmianę i ustalenie mu prawa do emerytury. W uzasadnieniu odwołania wskazał, że organ rentowy nie zaliczył mu pracy w szczególnych warunkach w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w S. z uwagi na brak świadectwa o wykonywaniu tego rodzaju pracy. Tymczasem z uwagi na to, że zakład pracy już nie istnieje nie jest on w stanie przedstawić takiego świadectwa (odwołanie k.2).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie powołując się na przepisy prawa i uzasadnienie zawarte w zaskarżonej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.3).

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony Z. S. w dniu (...). ukończył 60-ty rok życia. W dniu 22 stycznia 2013r. wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. z wnioskiem o ustalenie prawa do emerytury (wniosek o emeryturę z 22 stycznia 2013r. k.1 akt emerytalnych). Na podstawie przedłożonych do wniosku dokumentów organ rentowy ustalił, że na dzień 1 stycznia 1999r. ubezpieczony udowodnił staż ubezpieczeniowy w wymiarze 25 lat, 7 miesięcy i 27 dni, z czego okresy składkowe wynoszą 24 lata, 7 miesięcy i 2 dni, a okresy nieskładkowe 1 rok i 25 dni. Ponadto organ rentowy ustalił, że do dnia 1 stycznia 1999r. ubezpieczony nie udowodnił 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Do okresu takiego zatrudnienia nie zaliczono okresu pracy w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w S. z uwagi na brak świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach.

Z uwagi na brak wymaganego ustawą stażu pracy w szczególnych warunkach decyzją z 1 lutego 2013r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu przyznania emerytury (decyzja z 1 lutego 2013r. k.11 akt emerytalnych).

Ubezpieczony był zatrudniony w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w S. w okresie od 26 czerwca 1969r. do 21 lutego 1995r. w pełnym wymiarze czasu pracy, przy czym w okresie od 26 października 1972r. do 18 października 1974r. ubezpieczony miał przerwę w zatrudnieniu z powodu odbywania zasadniczej służby wojskowej (świadectwo pracy z 15 marca 1995r. k.3 części C akt osobowych ubezpieczonego).

Na początku zatrudnienia (przed powołaniem do służby wojskowej) ubezpieczony zatrudniony był jako stażysta i pozostawał do dyspozycji kierownika bazy. W tym czasie uczestniczył w kursie na kierowcę zawodowego na samochodach ciężarowych. Przychodził do pracy na noce i obsługiwał piece parowe. Po odbyciu zasadniczej służby wojskowej przez dwa lata pracował jako kierowca samochodu dostawczego produkcji rumuńskiej - marki A. o dopuszczalnym ciężarze całkowitym do 3,5 tony. Samochodem tym dowoził paliwo na budowy w beczkach o pojemności 200 l. Od października 1976r. pracodawca powierzył ubezpieczonemu pracę kierowcy pogotowia technicznego. Pogotowie techniczne to był samochód ciężarowy marki S. o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony wyposażony w urządzenia niezbędne do usuwania awarii sprzętu budowlanego i samochodów pozostających w dyspozycji przedsiębiorstwa. Ubezpieczony jeździł tym samochodem do awarii sprzętu na terenie dawnego województwa (...) – powiaty M., W., S.. Zabierał ze sobą ekipę mechaników, którą pozostawiał na miejscu awarii i jechał do kolejnej awarii. Jeżeli naprawa była drobna pozostawał na miejscu do czasu jej usunięcia i następnie wyruszał do kolejnej naprawy. Wyjazdy do awarii następowały każdego dnia. Formalnie stanowisko ubezpieczonego było określone kierowca – mechanik pogotowia technicznego (angaż z 28 kwietnia 1981r. i 24 sierpnia 1981r. k.3 i 8 części B akt osobowych ubezpieczonego). W dniu 2 listopada 1981r. przełożony ubezpieczonego wystąpił do dyrekcji przedsiębiorstwa o powierzenie ubezpieczonemu stanowiska kierowcy autocysterny do przewozu paliwa. Wniosek został zaakceptowany i z dniem 16 listopada 1981r. powierzono ubezpieczonemu stanowisko kierowcy autocysterny (zaakceptowane pismo z 2 listopada 1981r. o powierzenie ubezpieczonemu obowiązków kierowcy autocysterny i pismo z 14 listopada 1981r. o powierzeniu ubezpieczonemu z dniem 16 listopada 1981r. obowiązków kierowcy autocysterny k.9 i 11 części B akt osobowych ubezpieczonego). Na stanowisku kierowcy autocysterny ubezpieczony zatrudniony był do końca swojej pracy w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w S. (angaże na w/w stanowisku k.12, 13, 16, 23, 25, 26, 28, 30-32, 34-36, 40, 41 części B akt osobowych ubezpieczonego). Autocysternę, którą jeździł ubezpieczony stanowił samochód ciężarowy marki S. 28 o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Posiadał on dwie komory na paliwo, każda o pojemności po 2600 l. Ubezpieczony codziennie jeździł tym samochodem po paliwo do dostawcy w E. koło W. albo do M. i przywoził je do bazy, a następnie rozwoził paliwo po budowach realizowanych przez przedsiębiorstwo (zeznania świadków: E. I. k.21v, J. D. k.22 i A. C. k.22 oraz zeznania ubezpieczonego k.22v-23).

Ubezpieczony nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego (okoliczność niesporna). Od dnia następnego po rozwiązaniu stosunku pracy z (...) Przedsiębiorstwem Budownictwa (...) ,tj. od 22 lutego 1995r. ubezpieczony przebywał na rencie z tytułu częściowej niezdolności do pracy (decyzja z 15 marca 1995r. o przyznaniu od 22 lutego 1995r. ówczesnej renty inwalidzkiej trzeciej grupy k.12 akt rentowych za wnioskiem z 19 stycznia 1995r.).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie Z. S. podlegało uwzględnieniu.

Zgodnie z art.184 ust.1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.z 2009r. Nr 153, poz.1227 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego przewidzianego w art.32, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy ,tj. w dniu 1 stycznia 1999r. osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn oraz osiągnęli okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art.27 ustawy, a także nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. W myśl przywołanego wyżej art.32 ust.1 i 4 ustawy pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przysługuje emerytura w wieku 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, a w myśl przywołanego wyżej art.27 ustawy wymagany okres składkowy i nieskładkowy wynosi co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Zgodnie z §4 ust.1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz.43 ze zm.) pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A załącznika do rozporządzenia, nabywa prawo do emerytury w w/w wieku jeżeli ma wymagany okres zatrudnienia (co najmniej 25 lat mężczyzna), w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Ponadto zgodnie z §2 ust.1 przedmiotowego rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

Rozstrzygnięcie niniejszej sprawy wymagało zbadania, czy ubezpieczony spełnia przesłankę wymaganego okresu pracy w warunkach szczególnych. Poza sporem pozostawało bowiem, że ubezpieczony osiągnął wymagany ustawą wiek oraz spełnił przesłankę ogólnego stażu ubezpieczenia. Ubezpieczony podnosił, że posiada 15-letni okres zatrudnienia w szczególnych warunkach, gdyż pracę taką wykonywał w okresie zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w S.. Ubezpieczony podnosił, że pracę zaliczaną do pracy w szczególnych warunkach zaczął wykonywać od października 1976r., kiedy to pracodawca powierzył mu obowiązki kierowcy pogotowia technicznego, które to pogotowie stanowił specjalnie wyposażony samochód ciężarowy marki S. o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5. Następnie od listopada 1981r. i już do końca zatrudnienia w w/w przedsiębiorstwie ubezpieczony miał wykonywać pracę kierowcy autocysterny do przewozu paliw płynnych, przy czym autocysternę również stanowił samochód ciężarowy marki S. o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Przeprowadzone przez Sąd postępowanie dowodowe wykazało zasadność stanowiska ubezpieczonego. Należy podkreślić, że przekazane przez przechowawcę do akt sprawy akta osobowe ubezpieczonego z okresu zatrudnienia w powyższym przedsiębiorstwie zawierają dokumentację dopiero od 1981r. i dokumentacja ta potwierdza, że przed 16 listopada 1981r. ubezpieczony pracował na stanowisku kierowcy pogotowia technicznego oraz że od 16 listopada 1981r. powierzono mu obowiązki kierowcy autocysterny (vide: ustalenia faktyczne). Z zeznań ubezpieczonego wynika, że przyczyną braku pełnej dokumentacji osobowej jest pożar, który na początku lat 80-tych miał miejsce w bazie sprzętu, gdzie była przechowywana dokumentacja pracowników związanych z transportem i sprzętem budowlanym. Dlatego w odniesieniu do okresu poprzedzającego Sąd oparł na zeznaniach świadków - współpracowników ubezpieczonego z okresu jego w zatrudnienia w przedmiotowym przedsiębiorstwie oraz z zeznań samego ubezpieczonego. Świadkowie w osobie E. I. zatrudnionej od 1970r. i J. D. zatrudnionego od 1974r. potwierdzili, że zanim ubezpieczony objął stanowisko kierowcy autocysterny był kierowcą pogotowia technicznego i pracę tę wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Świadek E. I., która była specjalistą do spraw rozliczeń paliw i usług i rozliczała ubezpieczonego z paliwa wskazała, że zanim ubezpieczony zaczął jeździć na autocysternie przez około 5 lat był kierowcą pogotowia technicznego. Zeznania te korespondują z zeznaniami ubezpieczonego, który wskazał, że kierowcą pogotowia technicznego był od jesieni – września, października 1976r. Zważywszy, że stanowisko kierowcy autocysterny ubezpieczony objął od 16 listopada 1981r., to okres pracy na stanowisku kierowcy pogotowia technicznego wynosi właśnie 5 lat (od października 1976r. do 16 listopada 1981r.). Z kolei świadek A. C. zatrudniony w (...) od 1980r. potwierdził, że ubezpieczony do końca zatrudnienia był kierowcą autocysterny. Z uwagi na to, że zarówno pogotowie techniczne, jak i autocysterna stanowiły samochody ciężarowe marki S. o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony zarówno okres zatrudnienia na stanowisku kierowcy pogotowia technicznego, jak i kierowcy autocysterny powinien być zaliczony do stażu pracy ubezpieczonego w szczególnych warunkach. Praca kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony jest zaliczana do pracy w szczególnych warunkach o czym stanowi wykaz A dział VIII poz.2 załącznika do w/w rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Należy zauważyć, że jak wynika z akt rentowych ubezpieczonego od 26 sierpnia 1994r. do 21 lutego 1995r., a zatem przez ostatnie 6 miesięcy zatrudnienia, ubezpieczony przebywał na świadczeniu rehabilitacyjnym, a uprzednio od 21 lutego 1994r. do 25 sierpnia 1994r. przebywał na zasiłku chorobowym. Jednakże wymóg minimum 15-letniego okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach ubezpieczony osiągnął już w październiku 1991r. (licząc od 1 października 1976r.) - vide: zestawienie zwolnień lekarskich i zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu ubezpieczonego z 18 stycznia 1995r. k.3-4 akt rentowych za wnioskiem o rentę z 19 stycznia 1995r. Tytułem wyjaśnienia wskazać również należy, że na k.4 akt rentowych ubezpieczonego (za wnioskiem z 22 lipca 1994r.) znajduje się zaświadczenie wystawione przez pracodawcę, z którego wynika, że od 1969r. ubezpieczony pozostawał w zatrudnieniu jako kierowca-operator żurawi samochodowych. Ponadto na k.42 części B akt osobowych ubezpieczonego znajduje się zaświadczenie lekarskie, z którego wynika, że w dniu 12 marca 1993r. ubezpieczony przeszedł badanie lekarskie na okoliczność świadczenia pracy jako kierowca „autobusu” do przewozu materiałów niebezpiecznych oraz do obsługi żurawi samojezdnych kołowych. Okoliczność, aby ubezpieczony wykonywał pracę operatora żurawia samojezdnego nie znajduje jednak potwierdzenia w innych dokumentach zawartych w aktach osobowych ubezpieczonego ani w zeznaniach świadków i samego ubezpieczonego.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd uznał, że odwołanie ubezpieczonego zasługuje na uwzględnienie i dlatego na podstawie art.477.14§2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił, że Z. S. przysługuje prawo do emerytury od 1 stycznia 2013r. ,tj. od miesiąca, w którym ubezpieczony wystąpił z wnioskiem o świadczenie.